Morgunblaðið - 28.11.1986, Síða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. NÓVEMBER 1986
Bændur í Þistilfirði óánægðir með fullvirðisréttinn;
Sendinefnd þeirra
sneri lieim með loforð
landbúnaðarráðherra
Látum ekki lögfesta harðindin, segir Ágúst Guðröðarson á Sauðanesi
BÆNDUR í Þistilfirði hrukku
illa við þegar þeir fengu tilkynn-
ingu frá Framleiðsluráði land-
búnaðarins um fullvirðisrétt í
sauðfjárframleiðslu næsta verð-
lagsár. Margir sjá fram á að
þurfa að fækka fé um 50—100
ær nú þegar til að halda fram-
leiðslunni innan fullvirðisréttar-
ins næsta haust. Þeir eru ósáttir
við útreikninginn og hafa verið
að vinna að leiðréttingu sinna
mála.
Búnaðarfélögin í Þistilfirði héldu
sameiginlegan bændafund um
framleiðslumálin skömmu eftir að
tilkynningar um fullvirðisréttinn
bárust. Þar mættu svo til allir
bændur héraðsins og var mikill
hugur í mönnum að fá leiðréttingu.
Kosin var þriggja manna nefnd til
að fylgja málinu eftir við land-
búnaðarráðherra og önnur stjóm-
völd.
Einn nefndarmanna, Ágúst Guð-
röðarson bóndi og Stéttarsam-
bandsfulltrúi á Sauðanesi, sagði í
samtali við Morgunblaðið undir lok
sendiferðarinnr í Reykjavík, að þeir
hefðu fengið jákvæðar viðtökur hjá
ráðherra. Þeir hefðu verið með
ákveðnar tillögur um leiðréttingu
sem byggðist á því að fleiri ár yrðu
tekin til viðmiðunar, þar sem við-
miðunarárin svokölluðu hefðu verið
afbrigðileg í Þistilfírðinum. Meðal-
innlegg í sláturhúsið á Þórshöfn
hefði verið 195—200 tonn áundanf-
ömum árum, nema viðmiðunarárin,
þegar innleggið var um 170 tonn.
Þama á stærra svæði í hlut en
Agúst sagði að samdráttur Þistil-
fj'arðarbænda væri í réttu hlutfalli
við þetta. Hann sagði að þessi til-
laga rúmaðist ekki innan núgildandi
reglugerðar en Jón Helgason hefði
lofað þeim að beita sér fyrir breyt-
ingu á reglugerðinni eða viðauka
við hana.
„Þetta er réttlætismál hjá okkur.
Við þurfum að fá eðlilega viðmiðun
eins og aðrir og síðan erum við til-
búnir til að taka sömu skerðingu á
okkur og aðrir. Við emm einfald-
lega að beijast fyrir því að harðindin
verði ekki lögfest," sagði Ágúst.
Blaðamaður og ljósmyndari
Morgunblaðsins vom á ferð í Þistil-
firðinum fyrir skömmu og ræddu
þá við bændur um kvótamálin.
—HBj.
Reynir Þórisson i Flögu.
Fékk 22 ærgilda kvóta en er með 311 fjár á fóðrum:
Lagði allt mitt í
búið og meira til
- segir Reynir Þórisson í Flögu
Á FLÖGU í Svalbarðshreppi býr
ungur maður, Reynir Þórisson,
sem byijaði að búa vorið 1984.
Hann kom frá Þórshöfn þar sem
hann hafði starfað sem sjómað-
ur. Hann tók jörðina á leigu og
fékk 440 ærgilda búmark. Keypti
gimbrar hjá nágrönnum sínum
og fékk nokkur lömb undan þeim
árið eftir og lagði þau inn í slát-
urhúsið haustið 1985. Hann
hefur verið að byggja upp búið,
bæði bústofn, vélar og hús, og
er kostnaðurinn kominn töluvert
á fjórðu milljón. Hann er með
311 fjár á fóðrum í vetur, þar
af 250 ær, en á dögunum fékk
hann tilkynningu frá Fram-
leiðsluráði um að hann mætti
lcggja inn afurðir næsta haust
sem samsvara 22,6 ærgildum.
Reynir sagði að sér skildist að
ástæðin fyrir þessari útkomu væri
sú að hann hefði lagt þessi lömb
inn haustið 1985. Kvótinn hefði
verið reiknaður eftir því innleggi
en ef það hefði ekki komið til hefði
hann fengið fullan fullvirðisrétt eins
og aðrir frumbýlingar. Hann sagð-
ist ekki hafa átt von á að fá 440
ærgildi eins og gamli kvótinn segði
til um, hann yrði að sætta sig við
skerðingu eins og aðrir. Hann sagð-
ist hafa verið að auka bústofninn
og væri varla kominn með hann
upp í það lágmark sem nauðsynlegt
væri til að geta haft fullt Iifíbrauð
af búskapnum.
„Ég er búinn að leggja allt mitt
í búið og meira til. Ef ég fæ ekki
leiðréttingu minna mála næ ég mér
aldrei upp aftur fjárhagslega. Það
er enga aðra atvinnu að fá, að
minnsta kosti ekki í þessum hreppi,
maður yrði þá að leita annað," sagði
Reynir.
- En var ekki óvarlegt að fara
út í sauðfjárbúskap við þær aðstæð-
ur sem verið hafa að þróast til verri
vegar í markaðsmálunum á undanf-
ömum árum?
„Það má sjálfsagt segja það. En
ég trúi bara ekki annað en að það
opnist markaðir fyrir kindakjötið
okkar. Allt annað kjöt er að verða
baneitrað, nú og fískurinn í sjónum
jafnvel líka. Ég tel að ekki hafí
verið reynt nóg til að selja. Það
virðist allt virka letjandi á söluna.
Geymslugjöldin ætti til dæmis að
afnema ekki seinna en á miðju ári,
þannig að sláturleyfíshafar verði
að koma kjötinu í verð fyrir þann
tíma,“ sagði Reynir Þórisson.
Sumir hætta þurfi
þeir að fækka nú
- segir Stefán Eggertsson í Laxárdal
„ÞETTA er breytilegt á milli
bæja, kemur sem reiðarslag hjá
sumum mönnum. Til eru dæmi
um að menn séu með á annað
hundrað ær sem engin ástæða
er tU að fóðra í vetur vegna kvót-
ans,“ sagði Stefán Eggertsson
bóndi í Laxárdal í Svalbarðs-
hreppi, og formaður búnaðarfé-
lags sveitarinnar.
Stefán sagði að á búnaðarfélags-
svæðinu væru nákvæmlega jafn
margar ær og í fyrra haust, sam-
tals 4.800, en það væru 800 kindum
fleira en á nýju viðmiðunarárunum.
Hann sagðist vera með 400 ær,
jafn margar og síðastliðið haust og
þyrfti að draga eitthvað saman
miðað við að afurðimar yrðu svipað-
ar. Hann sagði að viðmiðunarárin
væru tvö verstu árin af síðustu
fímm hjá honum, eins og reyndar
að meðaltali í öllum hreppnum. Ef
miðað hefði verið við einhver önnur
ár mætti framleiða 10—15% meira
á svæðinu en núgildandi fullvirðis-
réttur gæfí tilefni til. Hann sagði
að svæðið færi halloka, og nefndi
sem dæmi um það að árið 1980
hefðu þeir átt 1,29% af búmarki í
sauðfé á öllu landinu en þetta hlut-
fall væri nú komið niður í 1,14%
samkvæmt nýju viðmiðuninni.
Stefán sagði að verst kæmi sam-
drátturinn við menn sem staðið
hefðu í uppbyggingu og skulduðu
mikið. Slíkir menn þyldu ekki að
slá af og lítið um að þeir gætu
nýtt tíma sinn til annarrar tekjuöfl-
unar. Hann sagði að aðeins væru
til dæmi um að menn sneru sér að
nýbúgreinum, til dæmis væru 4
menn komnir með loðdýrabú. Eins
og staðan væri í loðdýraræktinni
eftir verðfall síðasta vetrar og óeðli-
lega dýrt fóður væri ekki mikill
áhugi á hjá bændum að skipta yfír
í hana. Fáir hefðu til þess aðstöðu
og Ijármagn.
„Það eru margir áhyggjufullir
út af þessum málum og til eru
menn sem segjast hætta ef þeir