Morgunblaðið - 24.11.1987, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 1987
Martin Frewer David Knowles
Fiðla og píanó
Tónlist
Egill Friðleifsson
Kirkjuhvoll 22.11/87.
Flytjendur: Martin Frewer,
fiðla. David Knowles, píanó.
Efnisskrá: Verk eftir Bach,
Beethoven, Wieniawski, Ponce
og de Falla.
Þeir Martin Frewer, fíðluleik-
ari, og David Knowles, píanóleik-
ari, efndu til tónleika í safnaðar-
heimilinu Kirkjuhvoli í Garðabæ
sl. sunnudag. A efnisskránni voru
verk eftir Bach, Beethoven, Wien-
iawski, Ponce og de Falla. Þeir
félagar, Martin og David, eru
báðir kennarar við Tónlistarskóla
Garðabæjar og voru tónleikamir
haldnir til styrktar listasjóði skól-
ans, en tilgangur hans er að
styrkja efnilega nemendur til
framhaldsnáms erlendis. Tilefnið
var því gott þó tæpast hafí sjóður-
inn gildnað að ráði við þessa
aðgerð, því fátt var á tónleikun-
um, enda vestan garri og kalt í
veðri sem sjálfsagt hefur fælt ein-
hverja listunnendur frá því að
hlusta á þá félaga. Raunar hófust
tónleikamir góðum stundarfjórð-
ungi eftir auglýstan tíma án þess
að nokkur skýring væri gefín og
er það lítil kurteisi við áheyrendur.
Martin Frewer og David Know-
les eru báðir breskir og hafa
starfað hér í nokkur ár. Þeir hófu
leik sinn með sónötu nr. 5 í f-
moll eftir J.S. Bach. Martin
Frewer er miðlungs fíðluleikari.
Hikandi hélt hann af stað í
Largo-þætti sónötunnar en náði
sér ekki á það flug sem tær tón-
list meistarans gefur fyrirheit um.
Tónn hans er fremur daufur og
túlkun máttlítil og litlaus. í hröðu
þáttunum náði hann að sýna
hreinan, áferðarsléttan leik þegar
best lét, en lítið fram yfír það.
Og sónata Beethovens nr. 1 í
D-dúr nýtur sín ekki án átaka
fremur en önnur verk hans. Mun
áhugaverðari var leikur píanist-
ans, David Knowles, sem var skýr,
vel mótaður og mun skarpari en
félaga hans, án þess þó að hann
megnaði að lyfta gráma meðal-
mennskunnr af túlkuninni.
Eftir hlé léku þeir félagar
glansverk eftir þá Wieniawski,
Ponce og de Falla. Þessi stykki
eiga það sameiginlegt að nálgast
það sem danskurinn kallar hygge-
musik og er svo sem ágæt til síns
brúks þar sem hún á við. En að
stilla þeim upp við hliðina á sónöt-
um Bachs og Beethovens er dálítið
út í hött.
Það er hrósvert af Tónlistar-
skóla Garðabæjar að efna til
tónleika með kennurum sínum og
þakkarvert af kennurunum að
leggja það á sig, þó í þetta sinn
hafí þeir félagar tæpast megnað
að hrífa áheyrendur með sér.
Frábær fiðlari
Yuval Yaron fíðluleikari hélt
tónleika á vegum Tónlistarfélags-
ins í Islensku óperunni sl. laugar-
dag. Gamla bíó er að mörgu leyti
gott tónleikahús og hljómanin
góð, jafnvel þó tjaldað hafí verið
^rfír leikmynd sviðsins með svörtu
klæði. Sviðið er mikið vandamál,
því þá eitthvað er til sýnis í ópe-
runni er mjög óhægt um vik að
taka sviðsmyndina niður ef halda
skal tónleika. Hugsanlegt væri í
því tilfelli, þegar um einleiks- eða
kammertónleika er að ræða, að
hafa sérhannaða sviðsmynd til-
tæka er setja mætti framan við
föstu sviðsgerðina, sviðsmynd er
væri listilegri en svört tjöld og
úr efni er gæfí einhveija enduró-
man.
Það er vel hugsanlegt að Yaron
hafí miðað leik sinn við að endur-
óman hússins væri lakari en hún
er og að hann þyrfti að leika gegn
dempandi áhrifum svörtu tjald-
anna og því tekið meira á en
þurfti. Tónleikamir hófust á
tveimur partítum eftir J.S. Bach
nr. 1 og 2. Einleiksverkin sex sem
Bach samdi fyrir fíðlu eru af hans
hálfu nefnd vera til skiptis sónöt-
ur og partítur, þ.e. þijár sónötur
og þijár partítur. Munurinn á
verkunum liggur í formskipan
kaflanna, sem í partítunum er
nálægt því að vera eins og í
svítunni, allt að sjö að tölu, en í
sónötunum Qórir, þar sem skipt-
ast á hraðir og hægir þættir,
þannig að munurinn minnir á að-
Yuval Yaron
greiningu þá sem Corelli notar í
gerð kirkju- og kammersónötunn-
ar.
Yaron lék partítumar með
sterkum andstæðum og síðasta
þáttinn í þeirri seinni, „sjakonn-
una“ frægu, lék hann feikna vel.
Á seinni hluta tónleikanna voru
fímm „virtúósa" vérk eftir fíðlu-
snillinga eins og Ysaye, Kreisler,
Paganini og Emst. Það fer ekki
milli mála að Yaron er snillingur
á fíðluna, þó túlkun hans og út-
færsla hafí hins vegar ekki verið
(að þessu sinni) óumdeilanleg, að
því marki sem gera verður ráð
fyrir hjá „virtúós" og það í verkum
sem að miklu leyti eru samin til
að sýna óaðfinnanlega yfirburða
tækni, þar sem tónmótunin þarf
einnig að vera hrífandi og glæsi-
leg, svo að hvergi sé á að merkja
hina minnstu hnökra.
Bréf til borgarstióra
frá Guðmundi H.
Garðarssyni
Kæri Davíð!
Ég þakka bréf þitt dagsett 19.
nóvember sl. varðandi inneign borg-
arsjóðs hjá vegasjóði vegna fram:
kvæmda við þjóðvegi í Reykjavík. í
niðurlagi bréfs þíns er heitið á þing-
menn Reykjavikur að beita sér nú
fyrir myndarlegu átaki í vegamálum
vegna þjóðvega í Reykjavík og duga
nú kjósendum sínum í þessum efnum
þ.e. að Reykjavík fái inneign sína
framreiknaða tímabilið 1980—1986
að viðbættum óuppgerðum greiðsl-
um fyrir árið 1987 eða samtals um
kr. 500 milljónir að fullu greiddar
t.d. á 3 árum.
Það skal þegar viðurkennt að
höfundi þessarar greinar var ekki
ljóst fyrr en að umrætt bréf barst
honum, að Reykjavíkurborg ætti
útistandandi svona háar fíárkröfur
reiknaðar upp til núverandi verðlags
hjá vegasjóði. Býst ég við að svo sé
einnig háttað um flesta aðra þing-
menn Reykjavíkur. Hér er vissulega
um háar upphæðir að ræða og hags-
munir Reykvíkinga miklir.
Til þess að ekkert fari framhjá
Reykvíkingum í þessum efnum tel
ég óhjákvæmilegt að birta bréf þín
um þessar háu inneignir hjá vega-
sjóði með sérstöku tilliti til mikils-
verðra efnisatriða og þess hvemig
krafan er tilorðin. Vona ég, að þú
hafir ekkert við það að athuga.
■ Til þingmanna.
Bréf borgarstjóra hljóðar sem hér
segfir:
Hr. alþingismaður Guðmundur H.
Garðarsson,
Skrifstofu Álþingis,
Reykjavík.
Framhjá borgaryfírvöldum hefur
ekki farið, að skyndilega hefur vakn-
að áhugi a.m.k. sumra þingmanna
Reykjavíkur fyrir málefnum borgar-
innar. Þessi áhugi hefur að vísu
takmarkast við eitt mál, sem flestir
telja að eigi lítið erindi inn á Al-
þingi, en vekur þó vonir um, að
þingmenn Reykjavíkur hafi vilja til
að vinna fyrir kjördæmi sitt svo sem
tíðkast mun um aðra þingmenn.
Því er þingmönnum Reykjavíkur
sent meðfylgjandi afrit af bréfí mínu
til fjárveitinganefndar Alþingis,
dags. í dag, varðandi inneign borgar-
sjóðs hjá vegasjóði vegna fram-
kvæmda við þjóðvegi í Reykjavík,
sem mun nema yfír 500 millj. kr.
um næstu áramót, og nauðsynlegar
framkvæmdir á árinu 1988, sem
nema 222,7 millj. kr. Hér verður
ekki rætt um 285 milljóna króna
inneign borgarinnar hjá ríkinu vegna
annarra framkvæmda.
Til viðbótar upplýsingum, sem
fram koma í bréfinu til fíárveitinga-
nefndar, skal tekið fram, að bifreiða-
umferð í Reykjavík hefur aukist um
30% sl. 4 ár, og yfir 80% af umferð
á höfuðborgarsvæðinu er innan
borgarmarka Reykjavikur. Bifreiða-
eign í Reykjavík nálgast nú það, sem
spáð var fyrir aðeins 2 árum að yrði
í lok aldarinnar.
Tekjur ríkisins af bif>-eiðum og
umferð munu verða um 8,4 milljarð-
ar kr. á þessu ári, en útgjöld til
vegamála um 2,1 milljarður kr. Af
þessu fjármagni renna um 48 millj.
kr. til vegamála í Reykjavík, eða um
2,2% af útgjöldum ríkisins til um-
ferðarmála. í Reykjavík búa um
eftir Geir G.
Gunnlaugsson
Verðlagsmenn neytenda eru
orðnir næsta fáftóðir um fram-
leiðslukostnað ef þeir halda að
eggjaframleiðendur geti endalaust
selt eggin á útsöluverði vegna of-
framleiðslu. Margir eggjabændur
hafa tapað stórfé, lánstrausti og
safnað skuldum. Svo þeir urðu ann-
aðhvort að hætta framleiðslunni eða
hækka eggjaverðið. Eggin eru nú
ódýrustu og bestu matarkaup, þó
hænsnafóður sé hátollavara frá
Guðmundur H. Garðarsson
„Þú getur verið þess
fullviss að þingrnenn
Sjáif stæðisflokksins
kjörnir af Reykvíking-
um muni örugglega
ekki liggja á liði sínu í
að tryggja hag
Reykjavíkur, en þó hlýt
ég jafnframt að láta þá
skoðun í ljósi, að æski-
legra hefði verið með
tilliti til fjárlaga ársins
1988 að athygli hefði
fyrr verið vakin á þessu
máli.“
37,5% af þjóðinni.
Að mati sérfræðinga þarf um 200
millj. kr. á ári til að bæta þjóðvega-
kerfíð í Reykjavík, en þar við bætist
rekstur og viðhaldskostnaður. Þess-
ar áætlanir munu ekki miðaðar við
að bæta umferðarástand mikið, held-
ur aðeins að mæta aukningu
umferðar og taka af þann kúf um-
ferðarhnúta, sem myndast hefur
sérstaklega á síðasta ári og veldur
bi(jröðum á götum Reykjavíkur.
Það fyrirkomulag, sem viðhaft
hefur verið um framlag til þjóðvega
í þéttbýli, er augljóslega löngu geng-
ið sér til húðar. Er heitið á þingmenn
Reykjavíkur að beita sér nú fyrir
myndarlegu átaki í þessum efnum í
þágfu kjósenda sinna.
Davíð Oddsson
í bréfí borgarstjóra til þingmanna
Reykjavíkur er vísað til afrits af
bréfi til fj árveitinganefndar Alþingis
dags. 19. nóv. 1987. Nauðsynlegt
er að það sé einnig birt. Bréfíð hljóð-
ar sem hér segir:
Bréf borgarstjóra til fjárveit-
inganefndar Alþingis:
Reykjavík, 19. nóvember 1987.
Fj árveitinganefnd Alþingis,
Reylgavík.
Hér með er þess farið á leit að
fjárveiting til þjóðvega í Reykjavík
(þjóðvega í þéttbýli) verði stórlega
aukin þegar á næsta ári, annars
vegar til að mæta þeim fram-
kvæmdakostnaði, sem óhjákvæmi-
legur er á því, ári bæði við
nýbyggingar og viðhalda þjóðvega í
þéttbýli innan borgarmarkanna, og
hins vegar til þess að borgarsjóður
fái endurgreiddan framkvæmda-
kostnað undanfarinna ára.
Á árunum 1980—1986 hefur
hendi hins opinbera og stór hluti
af því sem fæst fyrir eggin fari í
föðurvöruskattinn. Þessi skrif for-
svarsmanna neytenda um eggjaokr-
ið eru því óskiljanleg nema því
aðeins að þeir ætli sér að útrýma
þessari framleiðslubúgrein í
landinu.
Neytendur góðir.
Það er aldrei hægt að selja neina
vöru til lengdar undir framleiðslu-
verði, það er verðskynsvilla.
Með kveðju til allra viðskiptavina.
Höfundur er bóndi að Lundi.
borgarsjóður borið kostnað sem
nemur 734 millj. kr. vegna þjóðvega
í Reykjavík, en fengið úr vegasjóði
351 millj. kr. og á því inni 383
millj. kr. miðað við árslok 1986.
Hafa þá kostnaðartölur verið reikn-
aðar upp til núverandi verðlags.
Kostnaður þessa árs er enn óupp-
gerður, en ljóst er að enn bætist við
þessa inneign, sem mun nema yfír
500 millj. kr. um næstu áramót mið-
að við áætlað verðlag 1988.
Þessi inneign borgarsjóðs í vega-
sjóði hefur þó ekki orðið til vegna
óþarflega mikilla framkvæmda við
umferðarmannvirki í Reykjavík því
tafír í umferðini hafa stórlega auk-
ist. Af þvl leiðir tímasóun og
kostnaðarauka fyrir atvinnulífíð á
höfuðborgarsvæðinu og gerir sein-
legri og dýrari alla þá þjónustustarf-
semi sem þar á sér stað fyrir
landsbyggðina alla.
Ég hef beðið borgarverkfræðing
og gatnamálastjóra að fara yfír
kostnaðartölur bókhalds með Vega-
gerð ríkisins svo ekki sé neinn vafí
á um kostnaðartölur.
Á næsta ári er fyrirhugað að vinna
að eftirtöldum verkefnum, ef fjár-
veitingar fást:
1. Gerð Bústaðavegar í nýrri legu
framhjá Öskjuhlíð að Miklatorgi, 4
akreinar, kostnaður 74,0 millj. kr.
2. Breyting á Miklatorgi í ljósa-
stýrð gatnamót, 8,0 millj. kr.
3. Brú á Bústaðaveg yfír Miklu-
braut/Hringbraut við Miklatorg 75,0
millj. kr.
4. Breikkun Bústaðavegar við
gatnamót Grensásvegar, 0,7 millj.
kr.
5. Breikkun Kringlumýrarbraut-
ar frá Hamrahlíð að Miklubraut, 2,9
millj. kr.
6. Breikkun Sætúns úr 2 akrein-
um í 4 á kaflanum Skútatorg —
Kringlumýrarbraut, 24,3 millj. kr.
7. Sætún, gijótgarðar og fylling
vestast, 7,0 millj. kr.
8. Miklabraut, breikkun við
Grensásveg, 1,5 millj. kr.
9. Vesturlandsvegur, undirgöng
við Hálsabraut, 13,8 millj. kr.
10. Gullinbrú, undirgöng við
Fjallkonuveg, 8,0 millj. kr.
11. Skiltabrýr og bætt umferðar-
merki og vegvísar, 7,5 millj. kr.
Alls er áætlað að þessar fram-
kvæmdir kosti 222,7 millj. kr. á
verðlagi næsta árs.
Þar sem greinilegt er að það
kerfi, sem skammtar fé til þjóðvega
í þéttbýli, er gengið sér til húðar er
hér með farið fram á það að fjárveit-
inganefnd sjái til þess að sérstök
fjárveiting komi til þjóðvega og þjóð-
vega í þéttbýli S Reykjavík á næsta
ári og miðist hún við kostnað við
ofangreindar framkvæmdir, 222,7
millj. kr. svo og að inneign borgar-
sjóðs verði greidd upp á tilteknu
árabili, t.d. 3 árum.
Davíð Oddsson
Kæri Davíð!
Af bréfí þínu sést að Reykjavík á
svo sannarlega réttmætar kröfur á
hendur vegasjóði um háar óupp-
gerðar fjárhæðir vegna þjóðvega í
þéttbýli í Reykjavík. Þú getur verið
þess fullviss að þingmenn Sjálfstæð-
isflokksins kjömir af Reykvíkingum
muni örugglega ekki liggja á liði
sínu í að tryggja hag Reykjavíkur,
en þó hlýt ég jafnframt að láta þá
skoðun í ljósi, að æskilegra hefði
verið með tilliti til fjárlaga ársins
1988 að athygli hefði fyrr verið vak-
in á þessu máli.
En hvað sem því líður hlýtur
krafan að vera sú að hlutur Reykja-
víkur verði lagfærður. Gífurlegt
umferðarálag er á þjóðvegakerfinu
í þéttbýli, umferðin hefur aukist
langt umfram áætlanir. Það er því
réttmæt krafa af þinni hálfu sem
borgarstjóri Reykjavíkur að sérstök
Qárveiting komi til þjóðvega og þjóð-
vega í þéttbýli í Reykjavík á næsta
ári, jafnframt því sem ráðstafanir
verði gerðar til að greiða inneignir
Reykjavíkur hjá vegasjóði vegna
framkvæmda fyrri ára.
Umferðaröryggið krefst þess
að fullnægjandi fjárveitingar fari
úr vegasjóði til vegamála i
Reykjavik.
Höfundur er einn afþingmönnum
Sjálfstæðisflokks fyrir Reykja vík-
urkjördæmi.
Eggjaverðið