Morgunblaðið - 22.12.1987, Qupperneq 52
52
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. DESEMBER 1987
St)örnu-
speki
Umsjón: Gunnlaugur
Guðmúndsson
Samskipti
Oft höfum við sagt að þekk-
ing á stjömuspeki leiði til
aukins umburðarlyndis og
siðan betra samstarfs manna
á meðal. Ástæðan fyrir því
er ekki sist sú að sjálfs-
þekking og skilningur á
upplagi annars fólks ryður
úr vegi mörgum fordómum
sem eyðileggja mannleg sam-
skipti, ekki síður en að opna
augun .fyrir þörfum annarra.
Ég ætla að fjalla nánar um
þetta mál i dag.
FullorÖnir
ogbörn
Á einu sviði mannlegra sam-
skipta mætti vel koma til
aukinn skilningur, eða í sam-
skiptum bama og fullorð-
inna. Ég segi þetta því oft
vantar töluvert upp á að vel
fari á því sviði, bæði í upp-
eldi og í almennum samskipt-
um í daglegu lífi.
íverslunum
Alltof oft sjáum við t.d. í
verslunum að fullorðið fólk
ryðst framfyrir böm sem
þurfa siðan að bíða tvöfalt
eða þrefalt lengri tíma eftir
afgreiðslu.
íuppeldi
f uppeldi og á heimilum verða
böm síðan oft útundan, eða
lenda í því að vera með-
höndluð sem annars flokks
fólk. Sem dæmi má t.d. neftia
að þegar böm eru að hlusta
á útvarp eða leika sér eiga
fullorðnir gjaman til að öskra
á bamið: „Slökktu á þessu
helvítis gargi," eða „vertu
ekki alltaf með hávaða og
Iæti.“
Talsmáti
Ég er hér ekki að mæla bót
hávaða eða agalausum upp-
eldisaðferðum, heldur benda
á það að þegar böm eru ann-
ars vegar þá breytist oft
hegðun og talsmáti fullorð-
inna. í stað þess að tala við
bömin er öskrað á þau. Þeg-
ar fullorðnir vilja síðari hlusta
á fréttir, tónlist eða skemmta
sér þá skiptir ekki máli
hversu hátt er spilað eða lát-
ið. Gerðir okkar fullorðinna
eru mikilvægari.
Gildismat
Það sem ég vil segja er að
oft vantar jafnvægi og mann-
þekkingu í samskipti fullorð-
inna og bama. Gildismat þess
sem er Jdri er of oft ráðandi
og yfirgnæfir gildismat
bamsins. Og við segjum:
„Það er eðlilegt, ég er fyrir-
vinna bamsins, vinna mín og
þarfir mínar verða því að
ganga fyrir. Ég er þreyttur
og þarf að hvfla mig. Ég hef
unnið mikið og þarf því að
fá útrás og skemmta mér í
kvöld o.s.frv." Það að bamið
þarf að leika sér, til að þroska
hæfileika sína, gleymist eða
er ekki talið jafn mikilvægt.
Þekkingá mann-
legu eöli
Ég held að reynsla okkar
allra segi, ef við gefum okkur
tíma til að staldra við og
hugleiða þessi mál, að víða
er pottur brotinn og að marg-
ir fullorðnir mættu sér að
skaðlausu endurskoða hegð-
un sína gagnvart bömum.
Eina helstu ástæðuna fyrir
því að við vanrækjum böm
okkar, eða komum ekki alltaf
fram við þau sem skyldi, tel
ég vera þá að í menningu
okkar vantar þekkingu og
skilning á þörfiim einstakl-
ingsins. Við hugsum ekki
nógu mikið um hið breytilega
upplag einstaklinganna, er-
um ekki nægilega meðvituð
um okkar eigin hegðun og
höfum þvi ekki alltaf þekk-
ingu til að bera þegar að því
kemur að ala önn fyrir öðru
fólki.
GARPUR
UÓSKA
FERDINAND
SMAFOLK
IT SAY5 HERE THAT IN
BEETHOVEN'S TIME SOME
CONCERTS LA5TEP
FIVE OR SIX HOURS...
THIN65 CHAN6E,
PON'T THEV?C0NCERT5
ARE 6ETTIN6 5H0RTER..
Hér stendur að á tímum
Beethovens hafi sumir
hljómleikar staðið i fimm
eða sex tíma____
Tímarnir breytast, ekki
satt? Hljómleikar eru farn-
ir að styttast...
ANP PAR-FIVE5 ARE
6ETTIN6 L0N6ER
LOHATEVER THAT MEAN5
Og par — fimm að lengjast. Hvað sem það þýðir nú.
Umsjón: Guðm. Páll
Arnarson
Skák og golf eru íþróttir sem
byggjast einvörðungu á getu
einstaklingsins. í brids og fót-
bolta veltur hins vegar mikið á
samvinnu samherja. Einn mikil-
vægur munur er á einstaklings-
íþróttum og samvinnuíþróttum í
þeim fyrmefndu eru villur af
völdum misskilnings röklega
éhugsandi, en aftur á móti ríkur
þáttur í þeim síðamefridu. Ekki
síst brids.
Norður
♦ KD1043
¥K
♦ ÁD1073
♦ 86
Austur
lmll ^G2
1! JÁG1095
♦ G865
♦ D107543 ♦ 92
Suður
♦ Á876
*D862
♦ 94
♦ ÁKG
Geim í spaða er nóg á spilin
lagt, en fyrir argasta misskiln-
ing í sögnum lentu NS í hræði-
legum samningi, sex gröndum.
Sagnir höfðu líka mglað vest-
ur í ríminu, hann hafði ekki
hugmynd um hvar hann ætti að
koma út og valdi lítið lauf. Það
var hjálp í því, en mikið verk
var þó óunnið. Suður spilaði
tígulníunni í öðram slag, og aft-
ur kom vestur til hjálpar með
því að leggja kónginn á. Drepið
á ás og fimm slagir teknir í
spaða. Staðan leit þá þannig út:
Vestur
♦ 95
♦ 743
♦ K2
Norður ♦ - VK ♦ D1073 ♦ 8
Vestur Austur
♦ - ♦ -
▼ 743 11! ♦ ÁGIO
♦ — ♦ G8
♦ D107 Suður ♦ - ♦ D86 ♦ 4 ♦ ÁK ♦ 9
Nú var hjartakóng spilað.
Austur drap á ásinn og spilaði
laufi. En réð ekki við þrýstinginn
þegar síðara laufinu var spilað.
Það hefði ekki gagnast austri
að dúkka hjartakónginn. Sagn-
hafii gæti þá spilað honum inn
í hjarta í lokin til að spila tígli
upp í gaffalinn.
SKÁK
Umsjón Margeir
Pétursson
f fjögurra landa unglinga-
keppninni í Sandnesi í Noregi um
daginn kom þetta endatafl upp i
skák upp á 1. borði í viðureign
Danans Lars Bo Hansen, sem
hafði hvítt og átti leik, og sænska
alþjóðameistarans Ferdinand
Hellers.
(Svartur er í leikþröng) 48 —
Kf4, 49. Kxe6 - Kg3, 50. Kf5
- Kxh3, 51. e6 - Kg2, 52. e7
- h3, 53. e8=D - h2, 54. De2+
- Kgl, 55. Kg4! - hl=D, 56.
Kg3 og svartur gafst upp. Urslit
á mótiriu urðu þessi: 1. Svíþjóð
16 v. af 24 mögulegum, 2. ísland
15V2 v. 3. Danmörk 14V2 v. 4.
Noregur 14 v.