Morgunblaðið - 25.09.1988, Síða 34
34
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. SEPTEMBER 1988
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstofiarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
BjörnJóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 70 kr. eintakið.
Neitunarvald
gegn nýju álveri
Fjögur evrópsk stórfyrir-
tæki rannsaka nú hvort
hagkvæmt sé fyrir þau að
reisa hér nýtt stórt álver.
Hvemig sem á málið er litið
yrði jákvæð niðurstaða þeirra
rannsókna þjóðarbúinu í hag.
Við þurfum fleiri stoðir undir
þjóðarbúskapinn, við höfum
mikla óbeislaða orku og
reynslan af starfsemi álversins
í Straumsvík sýnir að rekstur
slíks fyrirtækis fellur vel að
íslensku atvinnulífi. Morgun-
blaðið hefur haldið því fram í
umræðum um nýtt álver hér
á landi, að niðurstaðan eigi
líklega ekki eftir að velta á
því, hvað hin evrópsku stórfyr-
irtæki segja, heldur hinu hvað
við sjálfír viljum, hvort hér séu
pólitískar forsendur fyrir því
að ráðast í þetta stórvirki.
Nægir þessu til stuðnings að
benda á framgöngu Hjörleifs
Guttormssonar, þingmanns
Alþýðubandalagsins, á meðan
hann var iðnaðarráðherra og
reyndi að gera stóriðju á ís-
landi allt til miska og spilla
samningsstöðu okkar út á við.
í Morgunblaðsfrétt í gær
skýrir Friðrik Sophusson, iðn-
aðarráðherra, frá því að undir-
búningur undir stækkun ál-
versins í Straumsvík sé kom-
inn það vel á veg að málið
verði ekki stöðvað. Friðrik
segir, að fyrirtækin ^ögur
leggi mikla áherslu á að
ákvarðanir um þessa fram-
kvæmd liggi sem fyrst fyrir,
ella muni þau leita annarra
kosta. „Undirbúningur og
samningagerð verða að ganga
nægilega hratt fyrir sig næstu
mánuði til þess að lokaniður-
staða liggi fyrir um mitt næsta
ár. Eg tel raunar að málið sé
nú þegar komið á það stig að
það verði ekki stöðvað. Við
megum ekki heldur gleyma
því höfuðatriði að samstarf
okkar við þessi fjögur evr-
ópsku fyrirtæki er liður í að
undirbúa okkur fyrir sameig-
inlegan Evrópumarkað sem
lítur dagsins ljós 1992,“ segir
Friðrik Sophusson í Morgun-
blaðinu í gær.
í sama blaði geta menn
einnig kynnst viðhorfí annars
stjómmálamanns til þessa
máls. Þar er Hjörleifur Gutt-
ormsson á ferð og talar eins
og sá er valdið hefur í viðræð-
um um myndun nýrrar ríkis-
stjómar með þátttöku Al-
þýðubandalagsins. Segir Hjör-
leifur að það hljóti að vera
krafa flokks síns þegar hann
gengur til samstarfs um nýja
ríkisstjóm að hætt verði við
byggingu nýs álvers í
Straumsvík. I Morgunblaðs-
fréttinni um þetta stendur:
„Hann [Hjörleifur] segir að
miðað við þá atvinnuupp-
byggingu, sem við blasi að
taka þurfi á, væri það hrein
fásinna að ætla að fara að
tvöfalda eða þrefalda álfram-
leiðslu í Straumsvík á næstu
árum.“ Hljóti það mál „að fara
út af borðinu við þessa stjóm-
armyndun", segir Hjörleifur
Guttormsson.
Þegar þetta er ritað hefur
sáttmáli nýrrar ríkisstjómar
ekki séð dagsins ljós, þannig
að enn er óvíst, hvort Hjörleifi
Guttormssyni og þeim al-
þýðubandalagsmönnum verð-
ur að þeirri ósk sinni að koma
í veg fyrir með orðalagi þar
að unnt sé að nýta áhuga
hinna fjögurra evrópsku fyrir-
tækja á að fjárfesta í nýju
álveri hér. En hvað sem orða-
lagi í stjómarsáttmála líður
kann skaðinn þegar að vera
skeður. Fyrirtækin fjögur
kæra sig vafalaust lítið um
að verða dregin inn í pólitískar
umræður hér sem til er stofn-
að með sama hugarfari og réð
ferðinni, þegar Hjörleifur
Guttormsson og aðstoðar-
menn hans stóðu fyrir aðför-
inni að Alusuisse og álverinu
í Straumsvík um árið. Hvers
vegna skyldu erlendir aðilar
sem hafa ýmsa kosti kjósa
land þar sem neikvæð stjóm-
málaöfl á borð við Alþýðu-
bandalagið fá á vissu árabili
neitunar- eða stöðvunarvald,
hvað sem líður vilja meirihluta
þjóðarinnar?
Ummæli Hjörleifs Gutt-
ormssonar og kröfugerð hans
um neitunarvald gegn nýju
álveri minna okkur á það við
upphaf nýrrar vinstri stjómar,
að í samvinnu við Alþýðu-
bandalagið glíma menn ekki
aðeins við þau úrlausnarefni
sem eru sífellt á dagskrá hjá
stjómmálamönnum. Þeir setja
sig einnig í þá stöðu að þurfa
að láta undan kreddum og fírr-
um sem byggjast á úreltum
og skaðvænlegum hugsjónum.
Aundanfömum vikum og
jafnvel mánuðum hefur
verið að myndast meiri
samstaða milli Fram-
sóknarflokksins og Al-
þýðuflokksins en verið
hafði um skeið. Síðustu
daga hefur Alþýðu-
bandalagið komið inn í það samstarf.
Raunar hefuf svo lengi og svo oft verið
talað um það á vinstrivæng stjómmál-
anna, að þar sýndu menn sameiginlega
hvað í þeim býr, að þeir hlutu að nota
tækifærið nú til að betja saman stjóm.
10 ár eru liðin síðan það var síðast gert
og nú em nýir menn komnir til forystu í
flokkunum þremur Alþýðubandalagi, Al-
þýðuflokki og Framsóknarflokki, sem vilja
freista gæfunnar sameiginlega á hinum
pólitíska vettvangi.
Yfírlitið sem birtist í Morgunblaðinu á
fimmtudag yfir gang efnahagsmála í frá-
farandi ríkisstjóm síðustu lífdaga hennar
sýnir betur en flest annað, að framsóknar-
menn og alþýðuflokksmenn vom samstiga
í því að gagnrýna flest sem sjálfstæðis-
menn lögðu fram, þótt þeir gagnrýndu það
á óiíkum forsendum. Reynt var að gera
sem minnst úr öllum tillögum forsætisráð-
herra og að síðustu var lokatilraun hans
til málamiðlunar kölluð sprengja og neit-
uðu forystumenn samstarfsflokkanna
meira að segja að ræða hana á ríkisstjóm-
arfundi.
Menn þurfa ekki að vera vel að sér í
íslenskri stjómmálasögu til að hafa kynnst
þeirri kenningu, að vinstri flokkamir hér
séu það hailir undir verkalýðshreyfinguna
að þeim sé betur treystandi til þess en
öðmm að gæta hags launþega og bera
mál þeirra fyrir brjósti. Greining á fylgi
flokka bendir á hinn bóginn til þess að
flestir launþegar fylgi Sjálfstæðisflokknum
að málum, hann sé í raun fjölmennasta
pólitíska hreyfíng hinna vinnandi stétta,
ef þannig má að orði komast. Uppistöðuna
í Alþýðubandalaginu er helst að fínna
meðal opinberra starfsmanna, þannig að
bandalagið er einskonar embættismanna-
flokkur. Flokkurinn kemur því ekki með;
breiða fylkingu á bak við sig inn í ríkis-
stjóm.
Hvort heldur Þorsteinn Pálsson skaut
tillögunum um niðurfærsluna til Alþýðu-
sambandsins til að fá þær felldar eða ekki
er staðreynd, að hann átti fmmkvæði að
því að leita víðtækrar samstöðu um leiðir
til að ráðast gegn bráðum vanda sem
leggst þyngst á fískvinnslufyrirtæki eins
og dæmin sanna. Við þær aðstæður sem
ríkja þegar í gildi era lög er setja starfí
aðila vinnumarkaðarins þær skorður sem
raun ber vitni var það ekki skynsamleg-
asti leikurinn í stöðunni að bæta gráu ofan
á svart með því að lögbinda 9% lækkun
launa í hörkuiegri andstöðu við verkalýðs-
hreyfínguna. Slíkar aðgerðir virtust þó
Jóni Baldvin Hannibalssyni og Steingrími
Hermannssyni helst að skapi fyrir þremur
vikum eða svo. Margt breytist á skömmum
tíma í pólitík, eins og síðustu dagar hafa
enn einu sinni leitt í ljós.
Ráðist á
»>nýfrjálshyggjuna“
í stjómmálaumræðu hér eins og víðast
annars staðar verða auðveldlega til klissj-
ur. Auðvitað var öllum jafnljóst 22. ágúst
sl. eins og núna, að í svokallaðri niður-
færslu fólst engin allsheijarlausn á
íslensku efnahagslífí. Engu að síður varð
niðurfærslan að lausnarorði í stjómmála-
umræðunum um nokkurt skeið en gekk
sér þó fljótt til húðar og þeir stjómmálafor-
ingjar sem hömpuðu henni mest á meðan
þeir töldu víst að hún yrði ekki framkvæmd
minnast ekki á hana núna þegar þeir ættu
að hafa betri tök en áður til að afla henni
stuðnings.
Önnur klissja hefur orðið lífseigari og
hún tengist umræðunum um svokallaða
fijálshyggju. Þetta orð nota menn í tíma
og ótíma og hafa síðan fundið upp orðið
„félagshyggja" sem andstæðu þess. Þegar
Míkhaíl Gorbatsjov komst til valda hóf
hann að nota orðin glasnost og perestrojka
til að skilja stefnu sína frá því sem fyrir-
rennarar hans gerðu. Síðan hefur auðvitað
komið í ljós, að í raun stendur hann í sömu
spomm og þeir, aðeins orðin em önnur.
Þegar rætt er um andstæðumar í íslensk-
um stjómmálum er alveg óþarft að nota
orðin fijálshyggja og félagshyggja. Það
stendur enn sem áður var, að annars veg-
ar em þeir sem aðhyllast sjálfstæðisstefn-
una, framtak og frelsi einstaklingsins, og
hinir sem hallast að ríkisforsjá í einni eða
annarri mynd.
Eftir stjómarslitin hafa Alþýðublaðið,
Tíminn og Þjóðviljinn tekið til við að kyija
gamalkunnan söng úm „fijálshyggjuna",
„ nýfrj ál shyggj u n a“ eða „peningafrjáls-
hyggjuna". Er þó erfitt að átta sig ná-
kvæmlega á því fyrir hvað orðin standa
hjá þessum blöðum. Á stundum mætti
ætla að þessi stefria væri bundin við fram-
kvæmdir á vegum Reykjavíkurborgar eða
framkvæmdir í Reykjavík, sama hvaða
nafni þær nefnast. Hvers vegna á hún
ekki við um svokölluð stjómsýsluhús sem
em að rísa um land allt? Hvers vegna á
hún ekki almennt við um byggingar sem
rísa utan Reykjavíkur?
Þegar leitast er við að átta sig á því
sem vinstrisinnar telja ámælisverðast við
fíjálsræðisstefnu Sjálfstæðisflokksins,
hljóta menn einnig að staldra við raun-
vexti og viðskipti með verðbréf. Er látið
eins og það sé eitthvert sérfyrirbrigði hjá
fámennri öfgafullri klíku manna hér á landi
að vilja verðbréfaviðskipti og að þeir sem
nota fé sitt til slíkra viðskipta eða treysta
inniánsstofnunum fyrir því fái arð. Telja
þeir sem þannig tala, að til dæmis í Svíþjóð
ríki grimmd fijálshyggjunnar? Þar hafa
menn stundað kauphallarviðskipti um ára-
tuga skeið og sænsk fyrirtæki og einstakl-
ingar hafa óhikað látið að sér kveða í al-
þjóðlegum viðskiptum og fyrirtækja-
rekstri. Eftir að úrslit sænsku kosninganna
lágu fyrir um síðustu helgi og ljóst var
að vinstrisinnar, jafnaðarmenn og komm-
únistar, myndu áfram halda um stjómvöl
ríkisins, jukust viðskipti í sænsku kauphöll-
inni. Á að túlka þetta á þann veg, að
„frjálshyggjugaurar“ ráði ferðinni í sænsk-
um þjóðmálum?
Ef grannt er skoðað kemur í ijós, að
þessi fijálshyggjuáróður byggist á rang-
hugmyndum; við emm komnir miklu skem-
ur á þeirri leið að losa efnahags- og at-
vinnulífíð undan forsjá ríkisins en Svíar
svo að aftur sé vikið að þeim. Getur það
verið að forsjá ríkisins, einkum í gegnum
bankakerfíð, sé enn svo mikil hér að henn-
ar vegna skapist ekki stöðugleiki og jafn-
vægi í atvinnulífínu? Er miðstýring á verð-
lagi í Svíþjóð? Er vaxtamálum Svía stjóm-
að að ofan? Sjálfsblekkingin í fijálshyggju-
talinu veldur kannski töluverðu um það,
hve illa gengur að koma böndum á verð-
bólguna og aðra meinvætti í efnahagslíf-
inu. Ef menn skilgreina ekki vandann rétt
fínna þeir ekki lausn á honum.
Ef þeir sem mest gagnrýna „peninga-
frjálshyggjuna" gera það á þeirri for-
sendu, að reka eigi fyrirtæki út á opinbera
sjóði og fyrirgreiðslu í gegnum stjóm-
máiamenn, verða þeir að viðurkenna af
hreinskilni að þannig stjóm á efnahags-
og atvinnumálum vilji þeir. Færa má fyrir
því rök að um þetta snúist hörðustu deil-
umar í íslenskum stjómmálum um þessar
mundir. Fráleitt er að setja mál fram með
þeim hætti að vegna stefnumála einhvers
stjómmálaflokks sé velferðarkerfíð í hættu
eða það öryggi sem sjúkum og öldruðum
er búið. Síst af öllu hafa vinstrisinnar efni
á að ráðast á sjálfstæðismenn á þeirri for-
sendu. Stjóm Sjálfstæðisflokksins á
Reykjavíkurborg er besta sönnun þess að
flokknum er annt um velferð borgaranna
og vill sem mesta samhjálp á þeim sviðum
þar sem hennar er þörf.
Aðdragandinn
í ræðu sem Þorsteinn Pálsson, forsætis-
ráðherra og formaður Sjálfstæðisflokksins,
flutti á fundi Sjálfstæðisfélaganna í
Reykjavík á miðvikudagskvöldið brá hann
upp mynd af því, hvemig hann lítur á
gang mála síðustu vikur ríkisstjómar
sinnar. í upphafí vék hann að þeirri vitn-
eskju, sem hann aflaði sér á ferðum um
landið í sumar, er hann kynntist sjónarmið-
________MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. SEPTEMBER 1988_35
REYKJAVÍKURBRÉF
Laugardagur 24. september
um þeirra er reka atvinnufyrirtæki
víðsvegar um land og starfsfólks þessara
fyrirtækja. Vandinn væri mikiil, annars
vegar almennur rekstrarvandi og hins veg-
ar vandi einstakra fyrirtækja vegna
óhappa, rangra ákyarðana og fjárfestinga
sem skila ekki nauðsynlegum arði. Að lok-
inni þessari ferð afréð ráðherrann í sam-
ráði við samstarfsflokka í ríkisstjóm að
skipa sérstaka ráðgjafamefnd með fulltrú-
um atvinnulífsins til að skilgreina vand-
ann, gefa ábendingar um úrræði og gera
tillögur um hvemig styrkja mætti eigin-
fjárstöðuna í íslensku atvinnulífí.
Var nefndin skipuð áður en forsætisráð-
herra fór til fundar við Ronald Reagan
Bandaríkjaforseta 10. ágúst og skilaði áliti
þegar hann kom heim aftur 22. ágúst.
Áttu ráðherrann og nefndarformaður sam-
tal áður en álitið lá endanlega fyrir og í
því kom fram, að nefndin legði til að farin
yrði svokölluð niðurfærsluleið. Vildi ráð-
herrann að í álitinu yrði sá fyrirvari, að
ríkisstjómin yrði auðvitað að kanna tillög-
umar til hlítar og vega þær og meta sjálf.
Það yrði að taka tillit til fleiri hagsmuna
en atvinnufyrirtækjanna einna, ef lækka
ætti öll laun í landinu með lögum. „Þess
vegna var settur sá fyrirvari í nefndarálit-
ið að nefndin óskaði eftir því að ríkisstjóm-
in tæki þessa leið til athugunar," sagði
Þorsteinn Pálsson í ræðu sinni.
Hann minnti síðan á, að sjálfstæðismenn
en ekki Alþýðuflokkur eða Framsóknar-
flokkur hefðu sett fram kröfuna um sam-
ráð við launþegasamtökin. Önnur skilyrði
hefðu komið frá samstarfsflokkunum. í
fyrsta lagi það að launalækkunin næði
ekki til sjómanna með sama hætti og ann-
arra. Um þetta sagði Þorsteinn: „ ... Sjálf-
stæðisflokkurinn mun aldrei standa að því
að lækka laun með þeim hætti að sjómenn
fái 5% launalækkun en starfsfólkið í frysti-
húsunum fái 9% launalækkun. Það er ekki
efnahagsaðgerð, það er óréttlæti."
Þá skýrði formaður Sjálfstæðisflokksins
frá því, að samráðsviðræður við Alþýðu-
sambandið hefðu verið undirbúnar á veg-
um forsætisráðuneytisins og þær hefðu
verið ræddar á tveimur fundum með ráð-
herrnrn Alþýðuflokks og Framsóknar-
flokks. Hefði skýrsla síðan verið lögð fyrir
Alþýðusambandið, sem síðan hafnaði að
styðja niðurfærsluna eða veita henni hlut-
leysi. Eftir það sögðu formenn Alþýðu-
flokks og Framsóknarflokks að málið hefði
átt að leggja fyrir með öðmm hætti, þótt
þeir hefðu fyrirfram setið tvo fundi til að
skipuleggja málsmeðferðina.
Eftir þetta hófst tillöguflutningur í ríkis-
stjóminni, þar sem hver flokkur dró fram
sín áhugamál. Vinstri flokkamir vildu
hækka tekjuskatt og féllst Sjálfstæðis-
flokkurinn á það en vildi lækkun sölu-
skatts á matvæli á móti. Rakti Þorsteinn
Pálsson gang þessara mála ítarlega í ræðu
sinni og sagði sjálfstæðismenn hafa teygt
sig langt til móts við samstarfsflokkana
en bætti við: „En það var fullkomlega
óraunhæft að ætlasttil þess að Sjálfstæðis-
flokkurinn færi að færa þjóðfélagið marga
áratugi aftur í tímann með stórkostlegri
millifærslu og skattheimtu. Það gat aldrei
gengið — um það grundvallarsjónarmið
urðum við að standa vörð og um það stóð-
um við vörð og um það munum við sjálf-
stæðismenn standa vörð."
Eftir stjórnarslit
Þorsteinn Pálsson dregur þá ályktun í
ræðu sinni, að málefnaágreiningur hafi
tæpast ráðið falli ríkisstjómarinnar. Sjálf-
stæðismenn hafí teygt sig svo í átt til sjón-
armiða beggja samstarfsflokkanna, að eft-
irleikurinn sýni að eitthvað annað en
hreinn málefnaágreiningur hafi ráðið
stjómarslitunum. Að morgni föstudagsins
16. september hafí menn til dæmis getað
lesið viðtal við Steingrím Hermannsson
þar sem hann er að bollaleggja myndun
nýrrar ríkisstjómar, án þess þó að vita
um efni lokatillagna Þorsteins. Síðan vék
Þorsteinn Pálsson á fundi Sjálfstæðisfélag-
anna í Reykjavík að því, sem gerðist eftir
stjómarslit og sagði:
„Skoðum nú yfírlýsingamar: Á fyrsta
degi eftir stjómarslit segir formaður Al-
þýðuflokksins að það sé að sjálfsögðu
hægt að ræða lækkun á matarskattinum,
því að það sé allur munur á hvort það sé
rætt við einhveija aðra en formann Sjálf-
stæðisflokksins. Þá er ekki málefnaágrein-
ingur. Þá er ágreiningur um eitthvað ann-
að.
Þegar búið var að slíta ríkisstjóminni,
þá var formaður Framsóknarflokksins
inntur eftir því hvers vegna Framsóknar-
flokkurinn héldi nú áfram með millifærslu-
leiðina. Þá var ekki svarið það að Sjálf-
stæðisflokkurinn hefði drepið niðurfærslu-
leiðina. Nei, þá var svarið allt í einu það
að Alþýðusambandið hefði drepið niður-
færsluleiðina.
Og hafa menn lesið í blöðunum hveijar
tillögur þeirra era í þeim stjómarmyndun-
arviðræðum sem nú fara fram? Hafa menn
séð tillöguna þar um sérstakan skatt á
þá sem framsóknarmenn og kratar hafa
ekki velþóknun á? Nei, það er ekki eitt
orð um þessa höfuðkröfu sem formaður
Framsóknarflokksins lýsti sem aðalstefnu-
máli Framsóknarflokksins. Ekki eitt orð
um hana núna.
Hvað segir þetta okkur? Segir þetta
okkur að hún hafí verið sett fram til þess
eins að ögra Sjálfstæðisflokknum? Til þess
eins að reyna að knýja hann út úr stjómar-
samstarfínu? Gera hann þreyttan og leiðan
á viðfangsefninu og hlaupa frá því? Ætli
það hafí kannski verið sjónarmiðið á bak
við? Átti að standa þannig að málum að
hindra framgang allra tillagna, setja fram
algjörlega óaðgengilegar og vitlausar til-
lögur sem Sjálfstæðisflokkurinn gæti ekki
Morgunblaðið/Einar Falur
gengið að, þangað til hann endanlega
gæfíst upp og færi út að Bessastöðum og
segði: Við emm hættir? Það skyldi þó
ekki vera? Af hveiju draga þeir ekki núna
þessa tillögu upp? Þeir gera það ekki og
það hlýtur að segja okkur mikið.
En Sjálfstæðisflokkurinn gafst ekki upp
þó þannig væri unnið. Hann hélt ótrauður
áfram að vinna að hinni málefnalegu niður-
stöðu.
Formenn Alþýðuflokks og Framsóknar-
flokks komu til mín stundarfjórðungi áður
en ríkisstjómarfundur var haldinn, þar sem
lokatillögumar vom lagðar formlega fram
— áður en þær vom lagðar fram í ríkis-
stjóminni — til umræðu og umfjöllunar.
Stundarfjórðungi áður komu þessir tveir
menn, settust fyrir framan skrifborðið
mitt í forsætisráðuneytinu og sögðu: Við
óskum eftir því að ríkisstjómarsamstarfínu
verði slitið. Vom þetta menn sem af fullum
heilindum vora að vinna að því að ná fram
lausn á þeim mikla vanda sem íslenskt
atvinnulíf stendur frammi fyrir? Svari hver
fyrir sig.
Hverjir vom það sem gáfust upp? Vom
það hinir hraustu, sterku, áræðnu menn,
sem gáfu hinar miklu yfirlýsingar í fjöl-
miðlum um hreysti og hugrekki, sem komu
stundarfjórðungi áður en tillögumar vom
lagðar fram í ríkisstjóminni og sögðu: Ja,
nú viljum við að ríkisstjómarsamstarfínu
sé slitið?
Ætli þetta hafi ekki minnt svolítið á
fyrri tilraunir þessara tveggja flokka til
þess að ýta Sjálfstæðisflokknum til hliðar
í íslenskum stjómmálum? Gæti það hugs-
ast að þrátt fyrir þann mikla vanda sem
við atvinnulífínu blasir, þrátt fyrir yfírvof-
andi lokun frystihúsanna úti um allt land,
að þeir hafí látið stundarhugaræsing, það
augnablik ráða ferðinni, að nú væri hugs
anlega hægt að ýta Sjálfstæðisflokknum
til hliðar með því að fórna hagsmunum
atvinnulífsins? Getur það hugsast?"
„Hvort heldur
Þorsteinn Pálsson
skaut tillögnnum
um niðurfærsluna
til Alþýðusam-
bandsins til að fá
þær felldar eða
ekki er staðreynd,
að hann átti frum-
kvæði að því að
leita víðtækrar
samstöðu um leið-
ir til að ráðast
gegn bráðum
vanda sem leggst
þyngst á fisk-
vinnslufyrirtæki
eins og dæmin
sanna. Við þær
aðstæður sem
ríkja þegar í gildi
eru lög er setja
starfi aðila vinnu-
markaðarins þær
skorður sem raun
ber vitni var það
ekki skynsamleg-
asti leikurinn í
stöðunni að bæta
gráu ofan á svart
með því að lög-
binda 9% lækkun
launa í hörkulegri
andstöðu við
verkalýðshreyf-
inguna.“