Morgunblaðið - 29.04.1989, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. APRÍL 1989
Barnaskór
Verð 1.395.
Litur: Bleikir - Ijósbláir.
Stærð: 28 - 35.
Efni: Skinn
Ath. Fallegir skór með mjúku korkinnleggi,
sem gælir við fótinn og hvílir.
5% staðgreiðsluafsláttur.
Póstsendum samdægurs.
KRINGMN
KBIUeNH
S. 689212
Domus Medica
TOPg
——SKÚRIKN
ám -----
VELTUSUND! 1
21212
ÞRÖSTUR MÁR
SIGURÐSSON, SMIÐUR
SPYR:
OAGT ER AÐ
EININGABRÉF I
GEFI 11-12%
RAUNVEXTI
OG 30-40% NAFNVEXTI. HVER
ER MUNURINN Á RAUN-
VÖXTUM OG NAFNVÖXTUM?
ANDREA RAFNAR
VIÐSKIPTAFRÆÐINGUR,
SÖLUSTJÓRI VERÐBRÉFA-
DEILDAR SVARAR:
„Raunvextir eru hreinar vaxtatekjur ab teknu tilliti til verbbólgu.
Nafnvextir eru heildarvextir sem innihalda líka verbbólguþáttinn.
Algengt er ab innlánsstofnanir auglýsi nafnvexti þ. e. heildarvexti.
Vextir á Einingabréfum og Skammtímabréfum eru hins vegar alltaf
gefnir upp sem raunvextir. T'ókum dœmi: Eitthvert spamabarform
bar ab mebaltali 14,25% nafnvexti íjan., feb. ogmars sl. Á sama
tíma gáfu Einingabréf 1, 11,46% raunvexti. Nú kynnu sumir ab
segja ab fyrri kosturinn veeri hagstœbari en Einingabréfin sem nœmt
2,19 prósentustigum. Fyrri kosturinn gefur 14,25% nafnvexti þ.e.
heildarvexti. Heekkun lánskjaravísitölu á þessum þremur mánubum
var á ársgrundvelli 21,76%. Þetta þýbir ab sparifjáreigandinn fœr
6,17% neikvœba raunvexti áþessu tímabili. Einingabréfaeigandinn
fengi á þessu tímabili fullar verbbœtur auk 11,46% raunvaxta eba
35,17% nafnvexti. ltinlausnargjald 2% kann ab rýra þá ávöxtun
nema um langjímaspamab sé ab rœba. Vib rábleggjum fólki ab
kynna sér hvort vaxtatölur miðast vib raunvexti eba nafnvexti í
auglýsingum um spamabarleibir.f'
r
Greiðir far-
vegir upp-
lýsinga
Ólafiir Egilsson, sendi-
herra, sagði m.a. í ræðu
sinni á upplýsing-aþing-
inu í Lundúnum:
„Blöð og tímarit eru
mörg útgefin í landinu,
flest af einkaaðilum og
samtökum þeirra, auk
verulegs fjölda erlendra
blaða og tímarita sem inn
er flutt án hamla.
Víðlesnustu íslenzku
dagblöðin eru með upp-
lag sem svarar til þess
að eintak sé að hverja
5-6 íbúa, þ.e. nærri lætur
að þau nái til hverrar
fjölskyldu í landinu.
Þetta jafhgildir að dag-
blað í Bandarikjunum
eða Sovétríkjunum væri
gefið út í u.þ.b. 40 eða
47 mil(jónum eintökum
eftir því i hvoru landinu
væri. Enginn vandi er
fyrir þá sem vi[ja koma
skoðunum sinum á fram-
færi gegn um blöðin.
í fjölmiðlum á sér stað
verulegt samstarf við
aðila í ýmsum þátttöku-
ríkjum Helsinkisam-
þykktarinnar og hefúr
það farið vaxandi. Um
leið og kynnt eru erlend
viðhorf er hlynnt að sér-
kennum islenzkrar
menningar og islenzkum
sjónarmiðum komið á
framferi.
Erlendum fjölrniðlum
sem sækja ísland heim
eru ekki settar þar nein-
ar hömlur af stjómvöld-
um, eins og ég hygg að
margir hafi reynt m.a.
þegar leiðtogafundur
Reagans og Gorbatsjovs
fór fram i Reykjavík í
október 1986 með n\jög
skömmum fyrirvara.
í heild má fullyrða að
upplýsingaefm fári
óhindrað um ísland enda
er skoðana- og tjáninga-
frelsi meðal þeirra
grundvallarmannrétt-
inda sem íslenzka stjóra-
arskráin veradar — og
er það í fullu samræmi
við djúpa fijálsræðisvit-
und þjóðarinnar".
Öryggi og samvinna íEvrópu
í framhaldi af Ráðstefnu um öryggi og sam-
vinnu í Evrópu [RÖSE], sem lauk í Vín 19.
janúar sl., var m.a. efnt til upplýsingaþings í
London [Information Forum], sem hófst 18.
apríl sl. Staksteinar birta í dag kafla úr ræðu
Ólafs Egilssonar, sendiherra í Bretlandi, sem
var formaður sendinefndar íslands á upplýs-
ingaþinginu. Einnig verður birt athugasemd
frá Keld Gall Jörgensen, formanni Norræna
sumarháskólans.
Abyrgð
íjölmiðla
„Um leið og mikilvægt
er að upplýsingafiæði sé
fijálst hvílfr einnig mikil
ábyrgð á þeim sém fást
við miðlun upplýsinga að
fara rétt með. Þótt slæmt
sé að eiga ekki aðgang
að upplýsingum geta
rangar upplýsingar eða
villandi verið enn verri.
Það er því miður mis-
jafiit hvemig fjölmiðlar
í þjóðfélögum okkar
rækja hlutverk sitt. Oft
sjást þess merki að (jöl-
miðlun er beitt hlutdrægt
og með villandi hætti til
þess að hafa áhrif á gang
mála. Við þekkjum stað-
hæfinguna að aldrei sé
logið meira en fyrir
kosningar, í striði og eft-
ir veiðiför. En óná-
kvæmni í frásögnum
jafhvel fjölmiðla er ekki
takmörkuð við þetta
þrennt.
Ekki er altt fiölmiðlun-
um sjálfúm fyrst og
fremst um að kenna
heldur hinum sem te[ja
sér hag í því að þeir
flytji rangt mál eða vill-
andi. Hlutverk þeirra
sem við fjölmidla starfa
er oft erfitt andspænis
þessu meini. Mikilvægi
þess að fréttamenn séu
árvakrir og taki ekki við
neinu sem að þeim er
rétt gagnrýnislaust eða
gagnrýnislítið verður
ekki nógsamlega undir-
strikað. Það liggur líka í
eðli fréttamennskunnar
að þurfa að átta sig á
þeim breytingum sem
sifellt eiga sér stað. Það
sem var rétt í gær þarf
ekki að vera það í dag,
og það sem var rétt í
fyrra eða fyrir nokkrum
árum því síður.
Agætt dæmi um mál
sem sumum fiölmiðlum
hefur gengið illa að átta
sig á er ástand hvala-
stofiia í heimshöfúnum.
Þetta er reyndar mál þar
sem villandi fréttaflutn-
ingur hefúr valdið þjóð
minni erfiðleikum af þvi
að hún — háð öðrum
auðlindum sjávar —
stundar af alvöru rann-
sóknir til að fá nánari
vitneslgu um hlutverk
þessara fyrirferðarmiklu
dýra í lífkeðju hafsins.
Þetta krefet þess að
veiddur sé takmarkaður
fjöldi hvala til sýnatöku
sem heimlað er skýru
letri í samningum er
starfeemi Alþjóðahval-
veiðiráðsins byggist á —
og snýst ekki um hvala-
stofiia í hættu".
Norræni sum-
arháskólinn
Vegna klausu i Stak-
steinum hefúr borizt efl-
irfarandi athugasemd
frá formanni Norræna
sumarháskólans:
„í Staksteinum Morg-
unblaðsins 20. apríl sl.
var farið nokkrum orð-
um um Norræna Sumar-
háskólann og yfirstand-
andi fúndaröð hans um
nýjar aðstæður í Evrópu.
Megininntak þessara
orða var gagnrýni á
Sumarháskólann fyrir að
hafa valið Arna Berg-
mann og Vigfús Geirdal
sem framsögumenn um
efiiið „Horfúr í alþjóða-
stjóramálum. Hvert þró-
ast hemaðarbandalög-
in“? Morgunblaðið segir
þá báða tilheyra „hinum
sárafámenna hópi sem
andmælir stefiiu íslands
í öryggis- og varnarmál-
um“ og spyr síðan hvort
„fræðileg“ nauðsyn hafi
verið á þessu vali.
Norræni sumarháskól-
inn velur sér ekki fram-
sögumenn út frá pólití sk-
um skoðunum þeirra
heldur þekkingu og vits-
munalegum tökum á við-
fangsefninu. Evrópuhóp-
urinn, sem gengst fyrir
umræddri fúndaröð, hef-
ur leitað til þeirra Áraa
Bergmann og Vigfusar
Geirdal vegna yfirgrips-
mikillar þekkingar
þeirra á samskiptum
austurs og vesturs, vegna
þess að þeir eru þekktir
fyrir að kunna góð skil
á nýjum og óhefðbundn-
um viðhorfúm i þessum
efiium og vegna þess að
sjónarhora þeirra hafi
ekki ferið hátt i þeirri
vaxandi umræðu sem
orðið hefúr um nýjar
aðstæður í Evrópu.
Sljóra Norræna sumar-
háskólans skiptir sér að
öllu jöfiiu ekki af starf-
semi einstakra hópa,
enda er um áhugastarf
að ræða, en telur að
gefnu tilefni ástæðu til
þess að taka fram að hún
telur fullkomlega eðli-
legt af Evrópuhóp að
boða til fúndar eins og
hér um ræðir.
Við hljótum að álykta
að skrif Staksteina séu
sprottin af vanþekkingu
á eðli þeirrar starfeemi
sem fram fer í Norræna
sumarháskólanum og séu
pennaglöp af hálfú höf-
undar. Eins og áður seg-
ir er starfeemi Norræna
sumarháskólans áhuga-
starf og við teljum eðli-
legt að stærsta dagblað
Islands sýni starfinu vel-
vilja en noti það ekki sem
tilefiii pólitísks hnútu-
kasts.“
r
Fyrir þá sem sætta sig ekki við neitt nema það besta
SÝNUM VIÐ í DAG LAUGARDAG
FRÁKL. 10.00-15.00
eldhús-, baðinnréttingar, fataskápa, innihurðir
frá'JP
í húsnæði JP innréttinga, Skeifunni 7.
KAUPÞING HF
Húsi verslutiaritmar, síttti óNóVSS
Jl innréttingar
Einirhf., s. 31113 - 83913.
J
i