Morgunblaðið - 12.08.1989, Blaðsíða 1

40 SIÐUR B OG LESBOK
180. tbl. 77. árg.
LAUGARDAGUR 12. AGUST 1989
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Eistland:
Rússarnir halda
áfram verkföllum
Moskvu. Reuter.
Rússneskir innflytjendur í Eistlandi neituðu í gær að hlýða fyrir-
skipunum stjórnvalda og snúa aftur til vinnu en síðustu daga hafa
þeir verið í verkfalli til að mótmæla nýrri kosningalöggjöf. Segja
þeir, að lög, sem heimila bann við kjaradeilum, taki ekki til þeirra
vegna þess, að þeir séu í pólitísku verkfalli, ekki að krefjast hærri
launa.
Vladímír Vínogradov, einn helsti
talsmaður samtaka rússneskumæl-
andi fólks í Eistlandi, sagði í gær,
að verkföllunum yrði haldið áfram,
en með þeim vilja Rússarnir mót-
mæla kosningalöggjöf, sem bindur
kosningarétt í landinu við tveggja
Svíar reka
Sovétmann
Stokkhólmi. Reuter.
SÆNSK stjórnvöld skýrðu frá
því í gær, að þau hefðu rekið úr
Iandi starfsmann sovésku ræðis-
mannsskrifstofúnnar í Gauta-
borg. Var honum gefið að sök
að hafa stundað iðnaðari\jósnir.
Sænska utanríkisráðuneytið vildi
ekki segja frá nafni Sovétmannsins
en sagði, að hann hefði reynt að
komast yfir sænsk og vestræn iðn-
aðarleyndarmál án þess þó að hafa
haft erindi sem erfiði.
Lengi hefur verið heldur fátt með
Svíum og Sovétmönnum og ber
ýmislegt til, ekki síst grunsemdir
um ferðir sovéskra kafbáta, sem
enn verður verður vart í sænska
skerjagarðinum, og ástandið i
sænska sendiráðinu í Moskvu en
heita má, að það sé fóðrað með
hljóðnemum og hlerunartækjum.
ára búsetu og kjörgengi við fimm
ár. Forsætisnefnd eistneska æðsta
ráðsins samþykkti í gær, að verk-
föllin væru ólögleg og skipaði verk-
fallsmönnum að hefja störf að nýju.
Vínogradov .sagði hins vegar, að
um væri að ræða pólitísk verkföil,
sem ekki væru bönnuð.
Margir Rússar hafa flust til
Eystrasaltslandanna og lengi var
það stefna sovéskra stjórnvalda að
„rússneska" þjóðirnar. Nú eru þær
að snúa þessari þróun við og þjóð-
tungurnar hafa tekið sess rússnesk-
unnar sem opinbert mál.
Uppgjör í íran:
v Reuter
I gær var mikil hátíð meðal shíta, sem eru önnur megingrein múha-
meðstrúarinnar, og var myndin tekin þegar leiðtogar og stuðnings-
menn HizboIIah-hreyfingarinnar minntust dagsins í Suður-Beirut. Á
sama tíma kváðu við drunurnar frá fallbyssum Sýrlendinga og krist-
inna manna, sem hafa barist látlaust í rúman sólrahring. Hafa tugir
manna beðið bana og hundruð særst.
Vorið í Prag:
Pólverjar
fordæma
innrásina
Varsjá. Reuter.
EFRI deild pólska þingsins sam-
þykkti í gær ályktun þar sem
innrás Varsjárbandalagsríkja í
Tékkóslóvakíu árið 1968 var for-
dæmd sem brot á rétti þjóða til
að ráða eigin málum.
_ Allir þingmennn deildarinnar,
100 að tölu, greiddu samþykktinni
atkvæði en 98 þeirra eru félagar í
stjórnarandstöðuhreyfingunni
Samstöðu.
Lýsti deildin sorg sinni vegna
þátttöku pólskra heija í innrásinni
en auk þeirra og Sovétmanna tóku
Austur-Þjóðveijar, Ungveijar og
Búlgarar þátt í henni.
Rafsanjam býst til að ryðja
burtu harðlínumönnunum
Nikósíu, Beirút. Reuter.
NÝ ríkisstjórn verður skipuð í
næstu viku í Iran og er búist
við, að Ali Akbar Rafsanjani,
nýkjörinn forseti, láti nú um
Reuter
Stál í stál milli Austur-
og Vestur-Þjóðverja
Embættismenn Austur- og Vestur-Þýskalands hafa enn ekki leyst
deiluna, sem upp er komin vegna meira en 300 Austur-Þjóðveija,
sem komið hafa sér fyrir í sendiskrifstofum Vestur-Þýskalands aust-
an járntjalds. Austur-Þjóðvetjarnir neita að fara fyrr en þeir hafa
fengið vegabréfsáritun frá alþýðulýðveldinu. Að sögn æðsta' samn-
ingamanns Vestur-Þjóðveija er engin lausn í augsýn. Á myndinni
að ofan sjást nokkrir Austur-Þjóðveijanna, sem eru í sendiskrifstof-
unni i Austur-Berlín, en alls dvelst þar 131 maður.
helgina til skarar skríða gegu
harðlínumönnum og útiloki þá
frá embættum. Andlegur leið-
togi Hizbollah-hreyfingarinnar
í Líbanon, sem nýtur stuðnings
Irana, bauðst í gær til að að-
stoða við lausn vestrænna gísla
ef arabískir fangar í Israel yrðu
látnir lausir.
Mikil spenna er I
sögð ríkja í íran
vegna yfirvofandi
uppgjörs milli
harðlínumanna og
þeirra, sem hóf- [
samari eru taldir,
og ber fréttaskýr-1
endum saman Rafsanjani
um, að Rafsanjani muni standa
eða falla með viðureigninni við
öfgamanninn og innanríkisráð-
herrann Ali Akbar Mohtashemi.
Rafsanjani vill bæta samskiptin
við vestræn ríki en tiiraunir hans
til að höggva á þann Gordíons-
hnút, sem eru gíslamálin í Líban-
on, hafa sætt mikilli gagnrýni
harðlínumanna. Sérfræðingar um
írönsk málefni segja hins vegar,
að takist Mohtashemi ekki að æsa
upp landsfólkið geti ekkert komið
honum til hjálpar. Annar andstæð-
ingur Rafsanjanis er Mir-Hossein
Mousavi forsætisráðherra en sam-
kvæmt nýlega samþykktum
stjórnarskrárbreytingum á emb-
ætti hans að hverfa til forsetans.
Það var Mohtashemi, sem stofn-
aði Hizbollah-hreyfinguna í Líban-
on þegar hann var sendiherra þar
1982, og hann hefur haft mikil
ítök í henni síðan. Sagt er þó, að
áhrif írana innan Hizbollah, sem
er talin hafa 17 vestræna gísla á
valdi sínu, fari aðallega eftir fjár-
stuðningnum við hreyfinguna, sem
er sagður vera þijár milljónir doll-
ara á mánuði.
Mohammed Hussein Fadlallah,
andlegur leiðtogi Hizbollah, sagði
í Beirut I gær, að hann vildi gera
sitt til, að vestrænir gislar yrðu
látnir lausir og arabískir fangar í
ísrael. Einn af veraldlegum leið-
togum hreyfingarinnar sagði hins
vegar skömmu síðar, að af samn-
ingum við ísraela yrði aldrei, að-
eins valdbeiting.
Lundur í Svíþjóð:
Utlátasamt að segja
upp dæmdum þjófi
Stokkhólmi. Frá Erik Liden, fréttaritara Morgunbladsins.
FYRIR tveimur árum gerðist það á elliheimili í Lundi í Svíþjóð,
að einn gæslumannanna var staðinn að því að stela frá vist-
fólkinu. Við nánari eftirgrennslan kom í ljós, að hann hafði stund-
að þessa iðju í fimm ár, og vildi sveitarfélagið þá reka hann
umsvifalaust úr sinni þjónustu. Nú er komið á daginn, að til að
það sé unnt verður bæjarfélagið að kveðja þjófinn með tvennum
árslaunum, 2,7 millj. ísl. kr., og skaðabótum að auki.
Maðurinn, sem er 24 ára gam- dómsuppkvaðningunni.
all, var handtekinn árið 1987 og
síðan ákærður fyrir að hafa stolið
fatnaði og skartgripum, sem
metnir eru á 1,3 millj. ísl. kr.
Manninum var strax sagt upp en
þá leitaði hann á náðir verkalýðs-
félagsins, sem fékk því fram-
gengt, að beðið yrði með uppsögn-
ina þar til dómur félli. Að ári liðnu
var maðurinn dæmdur til að hlíta
ströngu skilorðseftirliti í nokkurn
tíma og var hann þá látinn fara.
Verkalýðsfélagið höfðaði þá mál
fyrir vinnudómstólnum á þeim
grundveili, að manninum hefði
ekki verið tilkynnt uppsögnin með
eðlilegum fyrii-vara að lokinni
Niðurstaða vinnudómstólsins
var sú, að maðurinn skyldi aftur
fá starfið og Lundarbæ var gert
að greiða verkalýðsfélaginu rúm-
ar 90.000 ísl. kr. í skaðabætur.
Bæjaryfirvöld gátu að sjálfsögðu
ekki hugsað sér að hafa manninn
í vinnu og hefur nú samist um,
að hann hætti gegn tvennum árs-
launum og skaðabótum fyrir að
ekki var staðið rétt að uppsögn-
inni. Þjófurinn fær því frá bæjar-
félaginu eða bæjarbúum nærri 4,6
milljónir ísl. kr.
Þetta mái hefur vakið hneyksl-
an og reiði meðal Svía og finnst
flestum sem nú sé mælirinn fullur.