Morgunblaðið - 27.01.1990, Qupperneq 23

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 27. JANUAR 1990

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Aðstoðarritstjóri
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
Árvakur, Reykjavík
Flaraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Guoparsson.
Björn Bjarnason.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
ÁgústlngiJónsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar:
Aðalstræti 6, sími 22480. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 83033. Áskrift-
argjald 1000 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 90 kr. eintakið.
Olafur Ragnar
og ógnarstj órnin
í Rúmeníu
au ummæli Ólafs Ragnars
Grímssonar, fjármálaráð-
herra og formanns Alþýðu-
bandalagsins, að líkja mætti
meirihlutastjórn Sjálfstæðis-
manna í Reykjavík við valda-
kerfi kommúnista í Austur-
Evrópu og þá ekki sízt ógnar-
stjórn hins fallna einræðisherra
í Rúmeníu og að Davíð Odds-
son, borgarstjóri, væri valda-
maður af sama tagi og ríkt
hafa í Austur-Evrópu, hafa vak-
ið reiði meðal fólks. Það er lág-
kúrulegt orðagjálfur af þessu
tagi, sem veldur því hvað sumir
stjórnmálamenn njóta lítillar
virðingar meðal almennings.
Hins vegar gefa þessi um-
mæli Ólafs Ragnars tilefni til
að ítreka þær kröfur, sem bæði
hafa komið fram hér í Morgun-
blaðinu og annars staðar, að
Alþýðubandalagið og forystu-
sveit þess geri upp við fortíð
sína og upplýsi hispurslaust
hver tengsl Sósíalistaflokksins
og Alþýðubandalagsins hafa
verið við kommúnistaflokkana
í Austur-Evrópu. Og vegna
þess, að formanni Alþýðubanda-
lagsins er tamt að tala um rúm-
enska einræðisherrann er ekki
úr vegi, að hann byiji á útskýr-
ingum sínum þar.
Nokkrum árum eftir að
Ceausescu kom til valda í Rúm-
eníu tók Alþýðubandalagið upp
meiri tengsl við kommúnista-
flokkinn í Rúmeníu en áður.
Þessi tengsl komu m.a. fram í
því, að þáverandi formaður Al-
þýðubandalagsins, Ragnar Arn-
alds, núverandi þingmaður Al-
þýðubandalagsins, var tíður
gestur í Rúmeníu og sótti þar
mannamót. Jafnframt fóru
ýmsir aðrir forystumenn Al-
þýðubandalagsins í ferðir til
Rúmeníu og nutu gistivináttu
kommúnista þar. Það er tíma-
bært, að Ólafur Ragnar
Grímsson upplýsi íslenzku þjóð-
ina um þessi tengsl.
Samband Alþýðubandalags-
ins við Rúmeníu er hins vegar
aðeins lítill kapítuli í sögu sam-
skipta þess flokks og forvera
hans, Sósíalistaflokksins, við
kommúnistaflokkana í Austur-
Evrópu. Það er tími til kominn,
að Alþýðubandalagið leggi spil-
in á borðið og upplýsi tengsl
Sósíalistaflokksins við Austur-
Þýzkaland, sem voru mikil og
náin fyrir þremur áratugum.
Þar þarf að gera grein fyrir
ferðum námsmanna til Austur-
Þýzkalands á þeim árum og
þeim kostnaði, sem greiddur var
fyrir þá, ýmist af kommúnista-
flokknum þar eða austur-þýzka
ríkinu. Ennfremur er eðlilegt
að upplýsa um viðskiptatengsl
fyrirtækja sósíalista við Aust-
ur-Þýzkaland og raunar önnur
ríki í Austur-Evrópu og þann
fjárhagslega hagnað, sem af því
leiddi.
Samband Sósíalistaflokksins
og Alþýðubandalagsjns við
kommúnistaflokkinn í Sov-
étríkjunum er kjarni þessarar
sögu. Ólafur Ragnar Grímsson,
sem hefur státað af því að kom-
ast lengra inn fyrir Kremlar-
múra en aðrir íslendingar ætti
að eiga auðvelt með að upplýsa
þásögu.
Islenzka þjóðin á að sjálf-
sögðu kröfu á, að þessi tengsl
verði afhjúpuð og upplýst að
fullu. En þar að auki er það
skynsamlegt fyrir Alþýðu-
bandalagið sjálft að hafa fj'um-
kvæði um að leggja þessar upp-
lýsingar fyrir þjóðina. Ástæðan
er einfaldlega sú, að eins og
þróunin er í Austur-Evrópu,
verður þess áreiðanlega ekki
langt að bíða, að öll skjöl um
samskipti kommúnistaflokk-
anna innbyrðis verði gerð opin-
ber í þessum ríkjum. Þá verður
auðvelt að afla upplýsinga um
samskipti kommúnistaflokk-
anna í Austur-Evrópu við Sósí-
alistaflokkinn og Alþýðubanda-
lagið.
Ólafur Ragnar Grímsson ætti
að temja sér meiri hófsemi í
málflutningi. Það er aðeins einn
stjórnmálaflokkur í þessu landi,
sem þarf að gera hreint borð
gagnvart sjálfum sér og öðrum
vegna tengsla við ógnarstjórnir
kommúnista í Austur-Evrópu.
Það er sá stjórnmálaflokkur,
sem hann er formaður fyrir.
Krafan um uppgjör við fortíðina
af hálfu Alþýðubandalagsins
verður stöðugt háværari. Þeim
mun oftar, sem Ólafur Ragnar
gerir hróp að lýðræðissinnum í
þessu landi og líkir þeim við
einræðisherra kommúnistanna í
austri, þeim mun harðari verða
kröfurnar um uppgjör af hálfu
hans sjálfs og flokks hans.

a
2$
Búsorgir og mýra-
ljós vinstri flokkanna
eftir Þorstein Pálsson
Talsmenn Alþýðubandalagsins
hanga eins og í lausu lofti um þess-
ar mundir. Augljóst er að þeir virð-
at ekki átta sig á því hvernig bregð-
ast eigi við endanlegu falli sósíal-
ismans. Uppgjörið við fortíðina
vefst fyrir þeim. Allt staðfestir þetta
hið augljósa pólitíska tilgangsleysi
Alþýðubandalagsins.
Það er hálf aumkunarvert þegar
formaður í stjórnmálaflokki eins og
Alþýðubandalaginu, sem barist hef-
ur fyrir sósíalisma í áratugi, reynir
að heimfæra sósíalíska ógnarstjóm
í Austur-Evrópu yfir á Sjálfstæðis-
flokkinn. Fram til þessa hefur það
verið helsta ádeiluefni sósíalista á
sjálfstæðismenn að þeir væru of
fijálslyndir. Hitt var dálítið broslegt
þegar formaður Alþýðubandalags-
ins reyndi að þvo.hendur sínar með
því að halda því fram að í raun
réttri væri hann ennþá framsóknar-
maður og hefði alltaf verið. Hvers
vegna fór hann þaðan?
Tilgangslaus framboð
Þessi pólitíski vandi Alþýðu-
bandalagsins kemur engum á óvart.
Það er á hinn bóginn athyglisvert
að forystumenn Alþýðuflokksins
virðast vera mjög uppteknir við það
um þessar mundir að taka inn á
sig þann vanda sem sósíalískir
flokkar standa frammi fyrir eftir
uppgjörið austantjalds. Til skamms
tíma hefur Alþýðuflokkurinn þó
ekki starfað á þann veg að hann
þurfi nú að fá innantökur vegna
hruns sósíalismans. En forystu-
mönnum Alþýðuflokksins virðist
vera mjög umhugað um að taka
þær búsorgir á sig.
Formenn A-flokkanna hafa lýst
því yfir að með öllu sé tilgangs-
laust fyrir flokka þeirra að bjóða
fram í Reykjavík. Formaður Al-
þýðuflokksins komst þannig að orði
að eflaust myndu einhveijir „lufs-
ast“ til að „henda atkvæðum" á
frambjóðendur A-f lokkanna (Sigur-
jón Pétursson og Bjarna P. Magnús-
son) en það komi að engu gagni.
Þessi nöfn eru ugglaust ekki nefnd
fyrir þá sök að frambjóðendur A-
flokkanna séu iakari í Reykjavík
en annars staðar. Auðvitað er jafn
gagnslaust að kjósa frambjóðendur
þeirra í Hafnarfirði og Keflavík, á
Akureyri og ísafirði, Selfossi og í
Vestmannaeyjum, svo dæmi séu
nefnd.
En samfylkingartalið er sviðsett
nú til þess m.a. að búa í haginn
fyrir tilgangslausa vinstri flokka
og í þeirri von að með því móti
megi framlengja líf tilgangslausrar
vinstri stjórnar eftir næstu alþingis-
kosningar. Kjósendur fá fyrst tæki-
færi til þess að svara slíkum hótun-
um í sveitarstjórnarkosningunum í
vor. Og þar er hvert atkvæði jafn
mikilvægt hvort heldur er í
Reykjavík eða á iandsbyggðinni.
Eiga skattgreiðendur að kaupa
upp ríkiseinokun?
Á sama tíma og aðilar vinnu-
jnarkaðarins eru uppteknir vikum
saman við það að freista þess að
búa hér nýjan þolanlegri efnahags-
grundvöll, þrátt fyrir ríkisstjórnina,
eru ráðherrarnir uppteknir. við
gæluverkefni af ýmsu tagi. Eitt af
þessum gæluverkefnum eru fyrir-
huguð kaup ríkisins á meirihluta í
íslenskum aðalverktökum. Að ein-
hveiju leyti stendur sá áhugi í
tengslum við björgunaraðgerðir
ríkisstjórnarinnar fyrir Samband
íslenskra samvinnufélaga, sem eru
þess eðlis að þær mega hvergi koma
upp á yfirborðið og alls ekki ræð-
ast á Alþingi íslendinga.
Landsfundir Sjálfstæðisf lokksins
hafa margsinnis á undanförnum
- árum ályktað í þá veru að verktaka-
starfsemi á Kef lavíkurflugvelli ætti
að vera fijáls. Um stefnumörkun
af því tagi hefur á hinn bóginn
ekki náðst meirihlutasamstarf á
Alþingi. Bæði Framsóknarflokkur
og Alþýðuf lokkur hafa ótvírætt vilj-
að halda áfram þeirri einokunarað-
stöðu sem ríkt hefur á þessu sviði.
Þessi einokunaraðstaða var eðli-
leg á þeim tíma sem verklegar
framkvæmdir hófust á Keflavíkur-
flugvelli. En tímarnir hafa breyst
og nú eigum við nokkur öflug og
sterk verktakafyrirtæki sem ráða
við slík verkefni og þá er eðlilegt
að gera breytingar og koma málum
í það horf sem almennt tíðkast í
viðskiptum varðandi verklegar
framkvæmdir.
En forystumenn A-flokkanna og
Fi-amsóknar sjá hina nýju tíma í
mýraljósi. Þeir hafa með öðrum
orðum í hyggju að borga stórfé
fyrir einokunaraðstöðu sem ríkið
sjálft hefur búið til. Og að sjálf-
sögðu ætla þeir ekki að borga úr
eigin vasa heldur nota eignir og
peninga skattborgaranna í þessum
tilgangi. Orki það tvímælis að við-
halda einokuninni hlýtur það að
keyra út yfir allan þjófabálk að
ætla að nota peninga eða eigur
skattborgaranna til þess að ná
meirihluta í fyrirtæki sem hefur
einokun á grundvelli einhliða
ákvörðunar ríkisvaldsins.
Svo virðist sem öll orka og allur
tími ráðherranna í núverandi ríkis-
stjórn fari um þessar mundir í mál
af þessu tagi. Þeir virðat alfarið
hafa varpað ábyrgðinni af stjórn
efnahagsmála yfir á aðila vinnu-
markaðarins. Flestum er auðvitað
ljóst að þeim er betur treystandi
en ríkisstjórninni á því sviði. Það
er fagnaðarefni að ríkisstjórnin
skuli viðurkenna þá staðreynd. En
sú viðurkenning réttlætir ekki
vinnubrögð af því tagi sem hér
hafa verið gerð að umtalsefni.
Enn lætur Framsókn
„smyglið" viðgangast
Athuglisverðar umræður fóru
fram á Alþingi í vikunni um stefn-
una í vaxta- og peningamálum. Til-
efni þeirra umræðna var frumvarp
um skipan þeirra mála sem Eggert
Haukdal hefur flutt nokkrum sinn-
um á Alþingi og endurflutti nú.
Núverandi skipan vaxtamála
byggir á löggjöf sem sett var í við-
skiptaráðherratíð þeirra Matthíasar
Á. Mathiesen og Matthíasar Bjarna-
sonar. Sú löggjöf er umfangsmikil
og byggð á nútímaviðhorfum um
stjórn og skipan banka- og peninga-
mála. Hún var samþykkt í sam-
stjórn Framsóknarflokks og Sjálf-
stæðisflokks og naut fulltingis Al-
þýðuflokksins í f lestum megin efn-
um.
Þorsteinn Pálsson
„Naftivextir viðskipta-
bankanna hafa verið
óhóflega háir í byrjun
þessa árs miðað við
verðbólgu. Vera má að
bankarnir hafi farið
hægar í sakirnar en efni
hafa staðið til við lækk-
un naftivaxtanna að
undanförnu til þess að
sýna aðilum vinnu-
markaðarins að þeir
meti þá ábyrgu afstöðu
sem þar hefur verið
sýnd.“
Framsóknarmenn hafa á hinn
bóginn verið í allsheijar styijöld
gegn þessari löggjöf sem sett var
undir stjórnarforystu Steingríms
Hermannssonar. Fyrir skömmu
sagði dagblaðið Tíminn í forystu-
grein að sjálfstæðismenn hefðu
„smyglað“ þessari viðamiklu lög-
gjöf inn á Framsóknarflokkinn á
sínum tíma.
Þeir virðast ekki hafa meira álit
á foringjum sínum en svo að unnt
sé að smygla stórum lagabálkum
um viðskiptabanka og Seðlabanka
framhjá ráðherrum og þingflokki
framsóknarmanna. Annars staðar
þættu það lélegir forystumenn sem
létu slíkt yfir sig ganga gegn vilja
sínum, jafnvel þótt fyrir liði „smygl-
aranna" fari jafn harðskeyttir og
liprir málafylgjumenn og Matthías
Á. Mathiesen og Matthías Bjarna-
son.
En nú er ekki lengur við sjálf-
stæðismenn að sakast. Núverandi
ríkisstjórn Steingríms Hermanns-
sonar hefur mikinn meirihluta á
Alþingi. Þá vaknar auðvitað sú
spurning hvers vegna þessi skelfi-
lega ftjálshyggja, sem framsóknar-
menn og fleiri segja að felist í nýju
bankalöggjöfinni, er ekki afnumin.
Hveijir standa í vegi fyrir því?
Hvers vegna gerir ríkisstjórnin ekki
það góða sem hún segist vilja? Eða
ætli það sé svona í þessu stjórnar-
samstarfi að samstarfsmenn Fram-
sóknar „smygli“ andstöðunni við
breytingar á bankalöggjöfinni
framhjá forystumönnum hennar?
Raunvextir lækkuðu nokkuðu á
síðastliðnu ári, alfarið á grundvelli
markaðslögmála. Þrátt fyrir hávað-
ann í talsmönnum ríkisstjórnarinn-
ar um að beita handafli var það
aldrei gert. Algengir raunvextir eru
þó 7,5% í bönkum og frá 8% upp í
12%- á verðbréfamarkaði. Því miður
eru ekki horfur á frekari lækkun
raunvaxta. En það eru raunvextirn-
ir sem máli skipta bæði fyrir spar-
endur og lántakendur.
í greinargerð Seðlabankans sem
birt var við lok síðastliðins árs seg-
ir svo: „Enginn vafi er á því að
rekja má betra jafnvægi milli fram-
boðs og eftirspurnar lánsfjár til
þeirra háu raunvaxta sem voru í
gildí, einkum á árinu 1988. Með
betra jafnvægi fór þegar á síðari
hluta þess árs að koma fram til-
hneiging til lækkunar á markaðs-
vöxtum og hefur hún haldið áfram
á þessu ári.“
I sömu skýrslu Seðlabankans
kemur á hinn bóginn fram að raun-
vextir af lánum sjávarútvegsins <
þyngdust mjög á árinu 1989 frá
því sem var 1988. Þeir hækkuðu
miðað við innlent verðlag úr 10,8%
í 13,3%. Fjármagnskostnaður sjáv-
arútvegsins jókst því verulega á
þessu fyrsta heila starfsári félags-
hyggjuríkisstjórnar Steingríms
Hermannssonar. En áður var það
helsta umkvörtunarefni forystu-
manna Framsóknarflokksins í sam-
starfi við sjálfstæðismenn hversu
hár fjármagnskostnaður sjávarút-
vegsins var og fijálshyggjumönnum
kennt um. Engar ræður eru fluttar
af þessu tilefni nú um Rómarbrenn-
ur og fjármagnsófreskjur.
Nýr vaxtatónn hjá
launþegaforystunni
Aðilar vinnumarkaðarins eru að
ræða endurnýjun kjarasamninga.
Vaxtamál hafa mjög verið til um-
ræðu á þeim vettvangi. Athyglis-
vert er að samstaða virðist vera
með atvinnurekendum og forystu-
mönnum launþega að gera einungis
kröfu til þess að nafnvextir lækki
með lækkandi verðbólgu.
Með öðrum orðum: Þessir aðilar
virðast vera sammála um að láta
markaðsákvarðanir á vöxtum vera
ráðandi. í markaðskerfi lækka
nafnvextir sjálfkrafa með lækkandi
verðbólgu. Áf hálfu þessara aðila
hefur ekki verið rætt um lækkun
raunvaxta frá því sem nú er. For-
ystumenn launþega hafa ekki, eins
og svo oft áður, rætt um að upp-
ræta verðbréfamarkaðinn eðá gert
kröfu um að lækka með handafli
þá raunvexti sem þar ríkja.
í þessari afstöðu forystumanna
launþega og atvinnurekenda felst
mikil viðurkenning á þéirri skipan
mála sem ákveðin var með nýju
bankalöggjöfinni. Þetta sýnir einn-
ig það raunsæi og þá ábyrgð sem
liggur að baki þeirri vinnu sem nú
fer fram á vettvangi vinnumarkað-
arins. Talsmenn ríkisstjómarflokk-
anna mættu því taka sér þessa
aðila til fyrirmyndar og eftirbreytni
um margt.
Nafnvextir viðskiptabankanna
hafa verið óhóflega háir í byijun
þessa árs miðað við verðbólgu. Vera
má að bankamir hafi farið hægar
í sakirnar en efni hafa staðið til við
lækkun nafnvaxtanna að undan-
förnu til þess að sýna aðilum vinnu-
markaðarins að þeir meti þá ábyrgu
afstöðu sem þar hefur verið sýnd.
Nái þeir árangri á svokallaðri „núll
lausn“ geta bankarnir stigið stærra
skref í einu til nafnvaxtalækkunar
þegar kjarasamningar verða undir-
ritaðiri
Meiri samstaða en sýnist
Ríkisstjórnin tekur nú fullan þátt
í viðræðum um að tengja ísland við
þá löggjöf sem Evrópubandalagið
hefur ákveðið að gilda skuli um
innri markað þess. Þar er m.a. gert
ráð fyrir fijálsum fjármagnsflutn-
ingi og fijálsri bankastarfsemi.
Ljóst er að ríkisstjórn sem tekur
þátt í slíkri samningsgerð setur
ekki samtímis á handaflsstýringu
varðandi vaxtaákvarðanir.
Þess vegna er spurning hvort
ekki sé kominn tími til þess að tals-
menn Framsóknarflokksins og
ríkisstjómarflokkanna viðurkenni í
orði það sem þeir í raun og vem
eru að viðurkenna á borði. Aðrir
aðilar hafa gert það eins og forystu-
menn launþega og vinnuveitenda í
þeim kjarasamningaviðræðum sem
nú fara fram. Núverandi löggjöf
um vaxtaákvarðanir tryggir best
að það jafnvægi skapist til lengdar
að sparnaðar aukist og fyrirtæki
og einstaklingar ráði við að ávaxta
spamaðinn.
Kjarni málsins er þó sá, að í fram-
kvæmd er miklu meiri samstaða
um þá nýskipan þessara mála, sem
ákveðin var fyrir fáum árum, en
ýmsir vilja vera láta. Og hvers
þarfnast þjóðin nú fremur en raun-
sæis og samstöðu? Það er fátt,
nema ef vera skyldi bjartsýni.
Höfiindur er formaður
Sjálfstæðisflokksins.
Samstarfsnefiid um stjórnun fiskveiða:
Fulltrúar FFSÍ, VMSÍ og þriggja
stj ómmálaflokka skrifa ekkí undir
Kvía-
bryggja
lagfærð
Kvíabryggja í Þorlákshöfn, sem
lyftist upp í stormflóðunum í byij-
un mánaðarins, hefur nú verið
keyrð niður og jöfnuð þannig að
bátar geti haft viðlegu við hana.
Bi-yggjan er talin ónýt, og er ekki
álitið að hún þoli kviku í höfn-
inni. Á mánudagin verða væntan-
lega teknar ákvarðanir um hvern-
ig unnið verður að endurbótum á
þeim mannvirkjum í Þorlákshöfn
sem eyðilögðust í stormf lóðunum.
Markaðssetning íslands á Bretlandi:
Tillögum breskra aðila vel tekið
STEINGRÍMUR Hermannsson forsætisráðherra gerir ráð fyrir að
skipa nefnd strax eftir helgi, sem á að vinna að því að kynna ímynd
Islands erlendis í samvinnu við breska fyrirtækið Forum. Hugmyndin
er að hrinda af stað samræmdu og sameinuðu kynningarátaki og
verða fúlltrúar fyrirtækja og stofhana hagsmunaaðila skipaðir í nefnd-
ina. Framkvæmdastjóri breska fyrirtækisins kemur væntanlega til
Islands í næstu viku, en að sögn forsætisráðherra er mikilvægt að
heljast þegar handa með heimsókn Bretadrottningar til íslands í júní
í huga.
SAMSTARFSNEFND um
stjórnun fiskveiða lauk störfum
í gær og verður álit nefndarinn-
ar lagt fyrir Halldór Ásgríms-
son sjávarútvegsráðherra á
mánudag. Ekki náðist eining um
álit nefhdarinnar. Fulltrúar
Á fimmtudag og fostudag til-
kynntu íslensk 36 skip um sam-
tals 21.050 tonna loðnuafla.
Á fimmtudag tilkynntu þessi
skip um afla: Háberg 650 tonn til
Grindavíkur, Þórshamar 570 til
Njarðvíkur, Kap II 680 til FIVE,
Albert 730 til Neskaupstaðar,
Bergur 520 til Neskaupstaðar,
Sunnuberg 640 til Grindavíkur,
Skarðsvík 640 til Raufarhafnar,
Dagfari 530 til Hafsíldar, Jón
Finnsson 850 til Eskifjarðar, Hilm-
ir 1.150 til Seyðisfjarðar, Guð-
mundur Ólafur 500 til Neskaup-
staðar, Erling 450 til Eskifjarðar,
Fífill 530 til Neskaupstaðar, Húna-
röst 780 til Hornafjarðar, Súlan
520 til Neskaupstaðar, Sjávarborg
750 til Seyðisfjarðar, Rauðsey 350
til Seyðisfjarðar, Þórður Jónasson
350 til Eskifjarðar, Pétur Jónsson
Farmanna- og fiskimannasam-
bands íslands, Verkamannasam-
bands íslands og þriggja stjórn-
málaflokka, Borgaraflokks,
Kvennalista og Samtaka um
jafhrétti og félagshyggju, skrif-
uðu ekki undir nefhdarálitið, en
1.000 til Þórshafnar og Huginn 580
til Seyðisfjarðar.
Á föstudag tilkynntu þessi skip
um afla: Guðrún Þorkelsdóttir 720
tonn til Eskifjarðar, Guðmundur
870 til FES, Bjarni Ólafsson 900
til Eskifjarðar, Grindvíkingur 780
til Hafsíldar, Jón Kjartansson 750
til Eskifjarðar, Fífill 380 til Seyðis-
fjarðar, Örn 400 til Eskifjarðar,
Keflvíkingur 400 óákveðið hvert,
Hákon 800 til Seyðisfjarðar, Höfr-
ungur 700 til Neskaupstaðar,
Júpíter 1.000 til Eskifjarðar, Björg
Jónsdóttir 350 til Seyðisfjarðar,
Börkur 350 til Seyðisfjarðar, Svan-
ur 350 til Seyðisfjarðar, Hólma-
borg 100 til Eskifjarðar og Kef lvík-
ingur 30 tonn til Seyðisfjarðar.
Skrifstofa Loðnunefndar er opin
virka daga frá klukkan 8 til 17.
Þess á milli fást upplýsingar um
loðnuafla í símsvara 91-22204.
skiluðu þó bókunum með at-
hugasemdum um frumvarp um
stjórnun fiskveiða.
„Það eru nokkuð margar bókan-
ir sem fylgja, þar sem menn gera
grein fyrir sínum sjónarmiðum,“
segir Kristján Skarphéðinsson hjá
sjávarútvegsráðuneytinu. Hann
segir ágreininginn einkum vera
um þau ákvæði frumvarpsins sem
heimila framsal veiðiheimilda, sér-
staklega af hálfu FFSÍ. Þá er einn-
ig ágreiningur um tengingu veiði-
heimilda við byggðarlög og fisk-
vinnslustöðvar og ekki var eining
um hvernig skyldi haga sölu fersk-
fisks til útlanda.
Framangreindir fimm aðilar
skrifuðu ekki undir nefndarálitið,
en aðrir undirrituðu með ýmsum
fyrirvörum. Þar á meðal þingmenn
sem áskildu sér allan rétt til at-
hugasemda þegar umræður verða
um frumvarpið á Alþingi.
Guðmundur H. Garðarsson,
Sjálfstæðisflokki, lagði fram svo-
hljóðandi bókun: „Þrátt fyrir það,
að ekki hefur tekist heildarsam-
komulag í ráðgjafarnefndinni um
tillögur að frumvarpi til laga um
fiskveiðistjórnun, er núgildandi
lög falla úr gildi, get ég fallist á
að afgreiða málið úr nefndinni.
Nauðsynlegt er að sjávarútvegs-
ráðherra leggi fram á Alþingi
frumvarp til laga um fiskveiði-
stjórnun sem fyrst. sjálfstæðis-
flokkurinn mun taka afstöðu til
þess frumvarps, sem ráðherra mun
væntanlega leggja fram á Al-
þingi, þegar þar að kemur.“
Helstu nýmæli frumvarpsins
eru, eins og fram hefur komið, að
veiðitímabilið verður fært til,
þannig að í stað þess að miðast
við áramót hefst það 1. september
ár hvert og lýkur 31. ágúst. Þá
er gert ráð fyrir að mun færri
atriði verði ætluð ráðherra til
ákvörðunar, heldur en er í núgild-
andi fiskveiðilögum, lögin verði
ótímabundin, útgáfa veiðileyfa
verði eifölduð verulega, óheimilt
verði að fjölga fiskveiðiskipum,
sóknarmark verði afnumið,
kvótaálag vegna útflutnings
ferskfisks, það er þorsks og ýsu,
verði 20% í stað 15% nú, að færa
megi 20% afla á milli ára í stað
10% nú, kostnaður við veiðieftirlit
verði að hálfu greiddur af útgerð-
inni, veiðikvóti verði framseljan-
legur, bæði varanlegur kvóti og
árlegur, að leita skuli umsagnar
heimamanna þegar framselja á
kvóta, skylt verði að tilkynna með
minnst mánaðar fyrirvara með
auglýsingu í lögbirtingablaðinu
þegar selja á fiskiskip og/eða var-
anlegan veiðikvóta.
Þá er í frumvarpinu bráða-
birgðaákvæði þess efnis nefnd
verði skipuð til að endurskoða vikt-
un af la, sem f luttur er út í gámum.
Breska fyrirtækið Forum lagði
fyrir skömmu fram ítarlegar tillög-
ur um markaðssetningu íslands á
Bretlandi. I skýrslunni er verkefn-
inu skipt í þijá meginþætti og áætl-
anir gerðar um hvern þeirra.
Skammtímamarkmið, sem þegar
verði hleypt af stokkunum í tengsl-
um við heimsókn Bretadrottningar
til íslands í júní, eru tíunduð, greint
er frá markmiðum til nokkuð lengri
tíma, þar sem nýta á upplýsingar
og árangur í sambandi við heim-
sóknina, og langtímamarkmiðum til
fimm ára, sem byggja á velgengni
þess sem áður hefur verið gert.
Forsætisráðherra sagði að tillög-
ur Bretanna væru mjög áhugaverð-
ar og hefðu fengið jákvæðar undir-
tektir hjá innlendum aðilum, sem
vinna að kynningu og eins hjá ríkis-
stjórninni. Samt sem áður þyrfti
að ræða þær vel með tilliti til þess
að ýmsir innlendir aðilar eins og
Útflutningsráð, Ferðamálaráð og
Flugleiðir starfa á þessu sviði og
hafa ráðstafað peningum í því
skyni, en tillögur Bretanna væru
þess efnis að þeir önnuðust allt
saman sjálfir.
Steingrímur sagðist vilja skoða
þessi mál á breiðari grundvelli en
tillögur Bretanna bera með sér. „Á
þessu sviði eru ótrúlega miklir vaxt-
armöguleikar ef við skipuleggjum
þá rétt og gerum þetta af fyrir-
hyggju,“ sagði hann og taldi rétt
að leggja áherslu á nánara sam-
starf við Bretana, sem þekktu að-
stæður hér mjög vel og hefðu sýnt
málinu mikinn áhuga, sem væri
mjög mikilvægt.
Forsætisráðherra skipaði fyrir
rúmu ári ráðgjafarnefnd ríkisins og
einkaaðila til' að undirbúa sérstakt
kynningarátak íslands á sviði mark-
aðs- og sölumála og ferðamála.
Nefndin hafði náið samstarf við
Forum, en lauk störfum s.l. haust.
36 skip með 21 þús-
und tonna loðnuafla