Morgunblaðið - 07.09.1990, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. SEPTEMBER 1990
ATARI^SÍ
AMIGA
PC
AMSTRAD
COMMODORE
, SPECTRUM a
Ath! GoldStar síminn
m/símsvara á kr.9.952.-
Fj ölskylduhelg'i Ferðafélagsins
FERÐAFÉLAG Islands efnir nú um helgina 7.-9. september til sérs-
takrar fjölskylduhelgi í Landmannalaugum. Farið veður úr bænum
á fostudagskvöldið kl. 20 og komið til baka á sunnudag.
Fjölbreytt dagskra verður í boði óbyggðum og á staðnum er lauginn
m.a. gönguferðir, ratleikur, leikir
og kvöldvaka. Einnig verður með í
för leiðbeinandi í ljósmyndun en á
fáum stöðum gefast betri myndefni
en í hinu lítríka umhverfi Laug-
anna. Þeir sem vilja, eiga kost á
ökuferð að íshellunum í Hrafntinnu-
skeri á laugardeginum. Gist verður
í sæluhúsi Ferðafélagsins en þar
er aðstaðan eins og best gerist í
fræga sem allar laðar til sín. Sér-
stakur fjölskylduafsláttur er í boði
fyrir þessa ferð; þannig er ókeypis
fyrir börn 9 ára og yngri í fylgd
foreldra sinna.
Um helgina verður einnig Þórs-
merkurferð á vegum Ferðafélagsins
eins og raunar allar helgar fram í
október. Haustlitirnir eru einmitt
að byrja í Mörkinni.
Þá verður á sunnudaginn 9. sept-
ember kl. 9 farin 11. ferð afmælis-
göngunnar; Reykj avík-Hvítárnes,
en þeirri göngu lýkur 22. septem-
ber. Til að stytta síðustu áfanganna
verður aukaferð laugardaginn 14.
september. Á sunnudaginn 9. sept-
ember kl. 13 er svo ferð að Trölla-
fossi. Brottför í ferðirnar er frá
Umferðamiðstöðinni, austanmegin,
en í helgarferðinar þarf að panta
og taka farmiða á skrifstofunni
Öldugötu 3, en þar eru veittar allar
nánari Upplýsingar. (Fréttatilkynning)
MHSSKOll tUBXK HtRILBS
HAFNARSTRÆTI 5, 2. HÆÐ
sími. 21860 og 624861
GoldStar símkerfin
eru hvarvetna viður-
kennd fyrir gæði og
hugvitsamlega
hönnun.
• Ótal möguleikar fyrir
allar stæröir fyrirtækja.
• Vönduö uppsetning og
forritun. 100% þjónusta.
• Tugir ánægöra notenda.
• Síöast en ekki síst:
Frábært verö.
KRISTALL HF.
SKEIFAN 11B - SÍMI 685750
Ábyrgð læknavísinda er því geysi-
mikil og nær langt út fyrir þann
ramma sem þau setja sér. Á meðan
ekki á sér stað fordómalaus og leit-
andi umræða innan læknastéttar-
innar hljóta þau að teljast sek um
meiri háttar spellvirki og blekkinga-
starf.
Tregða gegn nýjum
rannsóknaraðferðum
Nú kann einhver að spyija:
„Hvaða kröfur getum við gert til
læknastéttarinnar að hún rannsaki
andleg málefni? Hún á að halda sig
við hinn efnislega heim. Það er
ekki hlutverk lækna að rannsaka
dulræn fyrirbæri." Þetta viðhorf
nefnist tvíhyggja. Hún er trúin á
aðgreiningu anda og efnis. Hún
gerir ekki ráð fyrir að annað hafi
áhrif á'hitt nema óbeint. En hvað
í þeim tilfellum þegar andleg fyrir-
bæri eru svo áþreifanleg að þau
blasa við okkur á hveijum degi?
Dómur læknavísinda er „að ekki
hafi enn fundist skýring á þeim
hlutum“, þ.e. ekki efnisleg skýring.
Eg mun taka svefn og drauma sem
nærtæk dæmi. Læknar hafa fyrir
löngu viðurkennt að svefnþörf
mannsins þjóni ekki tilgangi
hvíldar. Hvað á sér þá stað á með-
an við sofum? Það er víst að hér
er miklu flóknara fýrirbæri en svo
að það fáist útskýrt með tilvísun í
efnislega upplifun eins og læknar
eru enn að reyna. En vegna þess
að læknastéttin hefur ákveðið að
loka augunum fyrir öðrum rann-
sóknaraðferðum en „vísindalegum“
mun hún halda áfram að reka sig
á vegg þó að augljós sannindi blasi
daglega við okkur.
Höfundur er álniganmdur um
listir og heimspeki.
Eru læknar andlegir
leiðtogar nútímans?
OPIÐ Á LAUGARDÖGUM
MUNIÐ AFSLÁTTARKORTIÐ
Nýja kennsluhúsnæðið
íSkeifunni 11B, 2. hæð,
verðuropið fyrir almenning á morgun,
laugardag, frá kl. 14-16.
Danssýningar verða
kl. 14.30 ogkl. 15.30.
Jóki trúður kemur í heimsókn.
Allir velkomnir!
Charles Egill Hirt
„Ábyrgð læknavísinda
er því geysimikil og
nær langt út fyrir þann
ramma sem þau setja
við ekki tilvist þeirra.“ Alþýða
manna skilur þetta bara á einn
hátt, þann hátt sem flestir þeirra
sem starfa í nafni vísinda kjósa,
að dulræn fyrirbæri séu ekki til.
DANSS
eftir Charles Egil Hirt
Sú stétt manna sem lögum sam-
kvæmt á að gegna andlegu forystu-
hlutverki þessarar þjóðar er presta-
stéttin, svokallaðir guðfræðingar. Á
síðari tímum virðast prestar þó ekki
beinlínis geisast taumlaust áfram
hinn andlega veg okkur hinum til
eftirbreytni. Þeir kveða sér einna
helst hljóðs þegar þeir standa and-
spænis breyttum kjörum. En hver
hlúir að sálinni á meðan guðsorða-
menn barma sér yfir hækkaðri
húsaleigu? Getur verið að þjóðin
hafni andlegum leiðtogum? Eða leit-
ar hún andlegrar svölunar annars
staðar?
„Hlutleysi" raunvísinda
Margir fullyrða að læknavísindi
eigi ekkert skylt við andleg mál-
efni. Þau starfi í nafni hlutleysis
og taki ekki afstöðu til fyrirbæra
sem ekki er hægt.að sanna vísinda-
lega. Að vísu eru fordómar lækna-
stétta flestra landa á fyrirbærum
af þessum toga meiri en orð fá lýst
(og þar með er „hlutleysið“ farið
fyrir lítið), en ef litið er framhjá
því er samt ljóst að læknar í dag,
ásamt öðrum raunvísindamönnum,
hafa meiri áhrif á andlega og trúar-
lega sannfæringu, vitneskju en hin-
ar svokölluðu andans stéttir. Hvern-
ig má þetta þó vera?
Abyrgð læknastéttarinnar
Það fer ekki á milli mála að þorri
fólks ber meira trausts til lækna
en presta. í dag er almennt talið
að læknar búi yfir meiri þekkingu
en prestar. Sumir benda á að þekk-
ing þessara stétta sé ekki sambæri-
leg en víst er að þar sem þær grein-
ir á er úrskurður læknavísinda val-
inn fram yfír. Hvernig geta lækna-
vísindi samt haft áhrif á trúarsann-
færingu fólks? Einmitt með þögn-
inni. „Hlutleysið" sem er þeim öðr-
um dyggðum fremri er misnotað á
þann hátt að dómur raunvísinda
yfír andlegum fyrirbærum er: „Úr
því ekki er hægt að sanna þau við-
urkennum við ekki tilvist þeirra."
Þetta er undirstöðuatriði raunvís-
inda. En hvað táknar það í raun?
Túlka má þessa setningu sem svo:
„Úr því ekki er hægt að sanna þau
á okkar forsendum viðurkennum
I
Enn frekari verólækkun