Morgunblaðið - 02.12.1990, Blaðsíða 16
16
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1990
mennsku ættu að leggja leið sína
til Berlínar sem fyrst, því að sölu-
mennirnir bentu mér á, að það
væri skynsamleg fjárfesting að
kaupa eitthvað er tengdist ríkis-
táknum og her alþýðulýðveldisins
fýrrverandi, þar sem það yrði aldrei
endurreist.
Sú spurning vaknaði við þessar
sérkennilegu aðstæður, hvort ríki
lentu á sorphaug sögunnar með
þessum hætti. Sovéskir hermenn
selja fötin og húfurnar af sér fyrir
framan búðir sínar í Þýskalandi. í
skógunum umhverfis Berlín geta
félagar í undirheimum borgarinnar
keypt vopn af fulltrúum Rauða
hersins. Þegar ég stóð 'við Branden-
borgarhliðið og skoðaði varninginn
á söluborðunum, vatt sér að mér
kona og sagði eitthvað á rússnesku.
Þau voru þama nokkur saman. Hún
fór í vasa sinn og tók upp léttan,
gylltan einkennishnapp með hamar
og sigð inni í upphleyptri stjörnu
og bauð mér til sölu. Ég spurði
hvað hnappurinn kostaði. Þijú
mörk, sagði hún á bjagaðri þýsku
og lét fímm hnappa detta í lófann
á mér. Ég sá að tyrkneski sölumað-
urinn leit óvinsamlega til hennar
og síðar sagðist ferðafélagi hafa séð
að Tyrkimir ráku konuna og fólkið
sem var með henni á brott, þar sem
þau ætluðu að raða upp varningi
sínum við gangstéttina, kavíardós-
um og einhveiju smálegu. Rússam-
ir vom þama komnir í sömu spor
og Pólveijamir sem mynduðu dap-
urlegan markað skammt fyrir vest-
an múrinn á Iiðnum vetri. Nú sá
ég enga Pólveija þar, enda em Þjóð-
veijar famir að sækja yfír til Pól-
lands til að versla þar.
Sigriyftr kommúnismanum
fagnab í húsi Springers
eftir Björn Bjarnason
VIÐ höfðum orð á því að það væri súrrealískt ástand við
Brandenborgarhliðið í hjarta Berlínar. Þarna stóðum við
nokkrir erlendir blaðamenn með þýsku leiðsögufólki okkar
og gengum fram hjá borðum tyrkneskra sölumanna, er
buðu varning úr sovéskum herbúðum eða einkennishúfur
og merki úr hinum aflagða herafla þýska alþýðulýðveldis-
ms.
Hefði ég sagt það við ferða-
félaga mína hér á þess-
um sama stað sumarið
1988, þegar við fyllt-
umst hryllingi við að
ganga fram hjá Berlín-
armúrnum frá gamla
þinghúsinu, Reichstag,
og að Brandenborgarhliðinu, að
rúmum tveimur áram síðar myndi
ég geta gengið í kringum hliðið og
keypt minjagripi úr sovéskum her-
búðum, hefðu þeir talið mig hafa
tapað glómnni. Ég var einnig á
þessum sama stað í lok janúar á
þessu ári. Þá vom verðir alþýðulýð-
veldisins enn að gæslustörfum, þótt
göt væm komin á múrinn. Þeir
báðu okkur vinsamlega að fara aft-
ur vestur fyrir, eftir að við höfðum
farið í gegnum götin. Aðeins þýsk-
um borgumm var heimilað að fara
leiðar sinnar fótgangandi í gegnum
hlið við Brandenborgarhliðið. Þó
vomm við ferðafélagamir að velta
því fyrirokkur, hvorttilvist 360.000
sovéskra hermanna í alþýðulýðveld-
inu myndi ekki tefja fyrir hugmynd-
um Helmuts Kohls um skjóta sam-
einingu þýsku ríkjanna.
Einkennisföt til sölu
Ég skoðaði munina á borði tyrkn-
eska sölumannsins. Hann seldi
rússneskar loðhúfur með merki
Rauða hersins á 25 mörk og sagði
að þær væm ekta. Ég var heppinn,
því að síðar komst ég að því, að
keppinautar hans seldu húfumar
fyrir allt að 60 mörk. Hann sagðist
hafa einkennisföt sovésks foringja
í bílnum sínum, skyrtu, jakka og
buxur. Ég gæti fengið það fyrir 120
mörk. Þótt boðið væri freistandi
féll ég ekki fyrir því. Mér var í sjálfu
sér ekki á móti skapi að fjárfesta
í þessum leifum sovéska hemá-
msliðsins í Þýskalandi og kannski
sovéska heimsveldisins, en ég taldi
mig ekki mundu taka upp á því að
ganga í búningi sovésks herforingja
eða það þætti neitt fagnaðarefni á
heimili mínu að láta hann þvælast
fýrir í fataskáp til frambúðar. Þeir
sem áhuga hafa á heiðursmerkjum
eða minjagripum sem tengjast her-
Sameiningu Þýskalands fagnað við Brandenborgarhliðið í Berlín 3
október sl.
k a I a n d i
Ekkert virbist geta aftrab því ab Helm-
ut Kohl verbi fyrsti kanslari hins nýja
ogsameinaba ríkis
EN SPENNULITLAR
Kosningarnar í Þýs
SÖGULEGARI
eftir Steingnm Sigurgeirsson
ÞÝSKA þjóðin gengur í dag sameinuð að kjörborðinu í
fyrsta skipti í 58 ár. Þrátt fyrir þessa sögulegu stund vant-
ar alla spennu í andrúmsloftið. Ekki vegna þess að fólki
standi á sama um úrslitin heldur vegna þess að flestir
ganga út frá því að þau séu þegar ráðin. Veðbankar eru
ekki starfræktir í Þýskalandi en ef svo væri myndu þeir
örugglega komast að sömu niðurstöðu og þeir bresku:
Helmut Kohl verður fyrsti kanslari sameinaðs Þýskalands.
Jafnvel jafnaðarmenn eru ekki bjartsýnir á gengi frambjóð-
anda síns, Oskars Lafontaine. 67% þeirra telja að sljórnar-
flokkamir muni vinna kosningasigur. Skoðanakannanir á
fylgi flokkanna síðustu mánuði hafa líka allar verið á sama
veg. Ef eitthvað er hefur Kohl heldur aukið forskot sitt á
kanslaraefnijafnaðarmanna. Síðustu skoðanakannanir fyr-
ir kosningar benda til að flokkur kristilegra demókrata
(CDU) og systurflokkur hans I Bæjaralandi (CSU) muni fá
í kringum 45% atkvæða, sem er mjög svipaður árangur og
í kosningunum 1987 en þá fékk flokkurinn 44,3%. Frjálsa
demókrataflokknum (FDP), samstarfsflokknunl í ríkis-
stjórn er spáð 9-11%. Flokki jafnaðarmanna (SPD) er hins
vegar einungis spáð 34-35% atkvæða. 1 síðustu kosningum
fengu jafnaðarmenn rúmlega 37% atkvæða.
Eins og áður sagði hafa ekki
verið haldnar fijálsar kosn-
ingar í öllu Þýskalandi síðan
í nóvember árið 1932. Áti
síðar, árið 1933, tók Nas-
istaflokkur Hitlers völdin.
Að síðari heimsstyijöldinni lokinni
skiptu bandamenn Þýskalands í
fjögur hernámssvæði, bandarískt,
breskt, franskt og sovéskt. Vest-
rænu hemámssvæðin urðu árið
1949 að Þýska sambandslýðveld-