Morgunblaðið - 14.09.1991, Síða 23

, «■■■■■■■... ■ MQRflUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. SEPTEMBER 1991
23
LA OG AÐ LITLAR SKURÐDEILDIR VERÐILAGÐAR NIÐUR'

idrætti
eðingri
ra
lagagat og það verður ekki gert
nema með hagræðingu, gjaldtöku
eða aukinni skattheimtu.“ Hann
kvaðst búast við að ráðherra héldi
fundi með forráðamönnum sjúkra-
húsanna í byijun næstu viku.
Sjúkrahúsið á Blönduósi:
Lítill aukakostnað-
ur vegna skurðstofu
- segir Sigursteinn Guðmundsson, yfirlæknir
„ÞESSI vmnubrögð ráðuneytis-
ins eru óneitanlega skrýtin. Ég
veit ekki betur en að nefnd á
vegum ráðuneytisins hafi átt að
skila áliti um það hvort leggja
bæri þessa starfsemi niður. Það
er leitt að ráðherra skuli ekki
bíða álits nefndar sinnar áður
en slíkt skref er stigið," sagði
Sigursteinn Guðmundsson, yfir-
læknir sjúkrahússins á Blöndu-
ósi um þær hugmyndir að leggja
skurðdeild sjúkrahússins niður.
Sigursteinn sagði að minni að-
gerðir væru framkvæmdar á
Blönduósi og því færi fjarri að
mikill aukakostnaður fælist í
rekstri skurðstofunnar. „Þó að-
gerðum hafi eitthvað fækkað með
bættum samgöngum, þá þýðir það
ekki að þær hafi lagst af,“ sagði
hann. „Heimamenn eru óhressir
með þessa ákvörðun, enda virðist
hún tekin að óathuguðu máli. Ég
hef heyrt á skotspónum að okkur
sé ætlað að spara fjórar milljónir
á næsta ári, en ég skil ekki hvern-
ig það á að nást með því að leggja
skurðstofuna niður. Kostnaður við
hana nær alls ekki þessari upp-
hæð.“
Sigursteinn sagði að heimamenn
vildu halda lágmarksaðstöðu á
sjúkrahúsinu fyrir minni aðgerðir.
„Það er ekki hægt að reka sjúkra-
hús á hagkvæmari hátt en við
gerum hér,“ sagði hann. „Lækn-
arnir sinna bæði störfum sem heil-
sugæslulæknar og sjúkrahúslækn-
ar, svo starfsmannafjöldi er því í
lágmarki. Ég á bágt með að
ímynda mér annað en að kostnaður
við að. senda alla sjúklinga héðan
til aðgerða fari fljótt yfir þær fjór-
ar milljónir sem okkur er ætlað
að spara.“
Hafnarfj örður:
Bæjarráð
mótmælir
Á FUNDI bæjarráðs Hafnarfjarð-
ar á fimnitudag kom fram að ráð-
ið mótmælir „harðlega lítt grund-
uðum hugmyndum.... og ekki síður
vinnubrögðum rikisins," varðandi
breytingar á rekstri St. Jósefsspít-
ala.
I fundargerðinni segir enn fremur,
að Hafnaríjarðarbær, sem á 15% í
spítalanum, hafí ekki fengið að heyra
neitt um hugmyndir um að leggja
niður St. Jósefsspítala og breyta
honum í hjúkrunarheimili fyrir aldr-
aða. Þá segir: „Við kaup á St. Jó-
sefsspítala 1987 var það forsenda
kaupanna af hálfu bæjarsjóðs og
raunar ríkisvaldsins sömuleiðis, sbr.
skriflegar yfirlýsingar þar um, að
sjúkrahúsið yrði rekið áfram með
óbreyttum hætti, þ.e. sem deildaskipt
sjúkrahús. Bæjarráð telur brýnt að
þessi áform verði þegar i stað lögð
á hilluna, enda St. Jósefsspítali vel
rekin sjúkrastofnun og til hans litið
í ijárhagslegu sem og faglegu tilliti."
Bæjarráð samþykkti að boða til
fundar með þingmönnum kjördæmis-
ins á mánudag, þar sem þetta mál
verður rætt.
St. Fransiskusspítali í Stykkishólmi:
Efast um að annað sjúkrahús
sé rekið af meiri hagkvæmni
- segir Jósef ------------------------------
Blöndal yfirlæknir
St. Fransiskusspítali í Stykkishólmi.
„HÉRNÁ í Stykkishólmi eru
menn nær orðlausir vegna hug-
mynda um að Ieggja skurðdeild-
ina niður. Ég dreg í efa að nokk-
urt annað sjúkrahús sé rekið af
meiri hagkvæmni en St. Fransis-
kusspítalinn. Ef þessi þjónusta
fellur niður þá óttast ég að
reyndin verði sú að sjúkrahúsið
verði aðeins hjúkrunarheimili
fyrir langlegusjúklinga," sagði
Jósef Blöndal, yfirlæknir St.
Fransiskusspítalans í Stykkis-
hólmi, í samtali við Morgunblað-
ið.
Jósef sagði að sjúkrahúsið hefði
verið rekið í nær 60 ár sem al-
mennt sjúkrahús með sérfræðiþjón-
ustu á sviði skurðlækninga, kven-
sjúkdómalækninga og fæðingar-
hjálpar. „Það væri rothögg fyrir
sjúkrahúsið ef skurðstofunni yrði
lokað. Mér skilst að hugmyndir
manna byggist á því að með þessu
móti sparist fjórar milljónir á ári.
Mér finnst afar vandséð hvernig
það má verða, enda hlýtur mikill
kostnaður vegna flutnings sjúklinga
til aðgerða að koma þar á móti.
Sá kostnaður er oft 50-80 þúsund
krónur í hvert sinn.“
Jósef sagði að undanfarið ár
hefðu um 250 aðgerðir verið gerðar
á sjúkrahúsinu. „Við höfum 45
sjúkrarúm og verði sjúkrahúsinu
breytt í hjúkrunarheimili þá er mér
til efs að langlegusjúkingar af öllu
Snæfellsnesinu fylli það rými.
Raunin hefur verið sú undanfarin
ár að við höfum haft 3-4 rúm fyrir'
skammtímasjúklinga og þau höfum
við nýtt. Fyrir utan þá nýtingu
gerum við að sjálfsögðu margar
aðgerðir, sem ekki kreljast þess að
sjúklingar séu lagðir inn. Fólk vill
geta sótt sérfræðiþjónustu og konur
vilja fæða börnin sem næst sinni
heimabyggð.“
Jósef sagði að heimamenn ætl-
uðu að taka saman gögn um rekst-
ur sjúkrahússins og gera heilbrigð-
isráðuneytinu grein fyrir framtíð-
aráformum. „Hingað átti að koma
nefnd til að kanna hvort ástæða
væri til að leggja þessa starfsemi
niður, en þessi ákvörðun var tekin
áður en af heimsókn nefndarinnar
varð. Mér virðast einhveijar
pólitískar þumalskrúfur vera hér á
ferðinni, fyrst sjúkrahúsið hér, á
Patreksfirði og á Blönduósi eru ein
tekin út úr en öðrum sleppt, til
dæmis sjúkrahúsinu á Siglufirði,
sem oft hefur verið rætt um að
leggja niður. Loks er vert að benda
á hversu mikið áfall þetta er fyrir
reglusystur, sem hafa lagt metnað
sinn og ómælda vinnu í að gera
sjúkrahúsið sem best úr garði,“
sagði Jósef Blöndal, yfírlæknir.
Afallnar skuld-
bindingar ríkissjóðs
skv. ríkisreikningi 1989
Milljónir
Lífeyrisskuldbindingar sem ríkissjóður er í ábyrgð fyrir
Lífeyrissjóður opinberra starfsmanna 38.819
Milljónir
samtals:
Lífeyrissjóður alþingismanna 1.945
Lífeyrissjóður ráðherra 248
Lifeyrissjóður hjúkrunarkvenna 2.573 43.585
Vextir
Vextir spariskírteina 4.817
Vextir annarra lána 1.610 6.427
Skuldbindingar við sveitarfélög, þ.e. sameiginleg verkefni Grunnskólar, dagvistarheimili, íþróttamannvirki o.fl. 1.331
Fjölbrautaskólar, umsamdar framkvæmdir 310
Þjóðvegir í Reykjavík Hafnarframkvæmdir 865 218 • <
Sjúkrahús, þar af 440 m. kr. rekstrarkostn. umfram fjárlög 552 3.276
Uppgjör Útvegsbankans
Lífeyrisskuldbindingar að stærstum hluta 2.456 2.456
Orkuveitur, yfirteknar skuldir
Rarik 2.757
Orkubú Vestfjarða 750
Hitaveitur 8 3.515
Landbúnaðarmál
Útflutningsbætur, að hluta umfram búvörusamning 758
Jarðræktarstyrkir 271 1.029
Önnur mál
Ríkisútvarp, afskrifuð skuld v. vangreiddra launa 319
Skipaútgerð ríkisins, yfirteknar skuldir 320
Verðjöfnunarsj. fiskiðnaðarins, ytirtekin skuld v. Seðlab. 230 869
Samtals: •=»ú .61.158 oo
Skuldbindingar ríkissjóðs taldar
með í ríkisreikningum 1989:
Rekstrarhalli rík-
issjóðs 64,5 millj-
arðar í stað 4,5
REKSTRARHALLI á ríkissjóði árið 1989 var 64,5 milljarðar króna þeg-
ar tekið er tillit til þeirra skuldbindinga sem á ríkissjóði hvíla og stofn-
að liefur verið til af stjórnvöldum á liðnum árum. An áhvilandi skuld-
bindinga varð rekstrarhallinn hins vegar 4,45 milljarðar. Þetta kemur
fram í ríkisreikningi fyrir árið 1989 sem fjármálaráðherra lagði fram
i gær. Boðað er að í fjárlagafrumvörpum framtíðarinnar verði gerð
grein fyrir áformuðum skuldbindingum, sem stofnað kann að verða til,
en ekki aðeins þeim greiðslum sem falla á hlutaðeigandi ár.
Heildargjöld á rekstrarreikningi,
með skuldbindingum, námu 147,5
milljörðum króna 1989 en tekjur 83
milljörðum. Ef miðað er við reikn-
ingsskilavenjur undanfarinna ára
námu gjöldin hins vegar 86,4 millj-
örðum en tekjur 81,9 milljörðum.
Ríkisreikningur 1989 sýnirí fyrsta
skipti, að hreinar skuldbindingar,
sém á ríkissóði hvíla en hafa ekki
verið áður færðar til bókar, nema
um 61 miiljarði króna. Stærstur hlut-
inn eða 45,5 milljarðar, er lífeyris-
skuldbindingar vegna opinberra
starfsmanna, hjúkrunarkvenna, al-
þingismanna, ráðherra og fyrrver-
andi starfsmanna Útvegsbanka ís-
lands. Áfallnir og ógreiddir vextir,
m.a. á spariskírteinum ríkissjóðs,
nema 6,4 miiljörðum, skuldir vegna
framkvæmda á vegum sveitarfélaga
nema 3,6 milljörðum króna, skuldir
vegna Útvegsbanka íslands 2,5 millj-
örðum króna og yfirteknar skuldir
orkuveitna 3,5 milljörðum króna.
Skuldbindingar vegna lífeyrisrétt-
indanna dreifast á allangt árabil, en
greiðsluskylda vegna annara skuld-
bindinga, svo sem vegna landbúnað-
armála og viðskipta við sveitarfélög,
falla á ríkissjóð á allra næstu árum.
26% af launum
ríkisstarfsmanna í lífeyrissjóð?
Á fréttamannafundi, þar sem Frið-
rik Sophusson fjármálaráðherra
kynnti ríkisreikninginn, kom fram
að áðurnefndar lífeyrisskuldbinding-
ar héldu áfram að vaxa þar sem tekj-
ur lífeyrissjóðanna hrykkju hvergi til
að mæta skuldbindingum við sjóðsfé-
laga. Tryggingafræðilegir útreikn-
ingar sýndu, að framlög til lífeyris-
sjóðs opinberra starfsmanna þyrftu
að samsvara nær 26% af föstum
launum í stað 10% af föstum lauijjjHi.
eins og nú er.
Friðrik Sophusson upplýsti að
lífeyrisskuldbindingar vegna svo-
nefndra B-hluta fyrirtækja ríkissjóðs
væru í sérstakri athugun og þar
gæti ríkissjóður borið ábyrgð á skuld-
bindingum sem næmu nokkrum
milljörðum, en sem eðlilegt væri að
fyrirtækin stæðu sjálf undir kostnaði
af. Friðrik nefndi, að tíðkast hefði á
undanförnum árum að ríkið heimtaði
arð af nokkrum þessara fyrirtækja,
eins og Pósti og síma. Réttara kynni
að vera, að heimta frekar upp-
ígreiðslur vegna lífeýrisskuldbind-
inga þessara fyrirtækja, vegna þess
að lífeyrisskuldbindingar væru born-
ar uppi af ríkissjóði. Það sama
við um önnur fyrirtæki eins og
Ríkisútvarpið, og þá ætti kostnaður
þeirra vegna þessa, að koma fram í
því verði sem fyrirtækin þyrftu að
fá fyrir sína þjónustu.
Þegar Friðrik var spurður hvort
hann væri með þessu að boða hækk-
un á gjaldskrám þessara fyrirtækja
í náinni framtíð, sagði hann að ef
fyrirtækin þyrftu að greiða rúmlega
15% af launum starfsmanna sinna
til viðbótar, vegna lífeyrisskuldbind-
inga, þá yrðu B-hlutafyrirtækin að
afla tekna til að mæta þessum út-
gjöldum.
Pjármálaráðherra upplýsti eiiíhg'
á fundinum, að hann hefði óskað
eftir að Ríkisendurskoðun leggði mat
á hvort viðhlítandi veð væru fyrir
ýmsum ábyrgðum Ríkisábyrgðasjóðs
og lána sem veitt hefðu verið sveitar-
félögum og fyrirtækjum. Með þess-
um hætti væri verið að fylla upp í
þá heildarmynd af áhvílandi skuld-
bindingum sem ríkissjóður stæði að
baki.