Morgunblaðið - 24.05.1992, Blaðsíða 18
MORGUNBLAÐIÐ MEIMIMINGARSTRAUMAR SUNNUDAGUR 24. MAÍ 1992
v í ... il'jt>Aff!ivrirVroRigiM/WJt 9 uki/, i:;‘^u?r*—
18 C
----f—
UTANGARÐSMENN voru
ein helsta rokksveit íslands-
sögunnar, en þó liggur ekki
eftir sveitina nein plata sem
nálgast að fanga kraftinn sem
geislaði frá henni á tónleik-
um. Fyrir stuttu komust menn
þó yfir upptökur af tónleika-
ferð sveitarinnar um Svíþjóð
sem jafnvel stendur til að gefa
út.
Utangarðsmenn fóru í tón-
leikaferð um Norðurlönd
1981, en þá þegar var sveitin að
detta í sundur vegna ólíkra skoð-
ana sveitarmanna á pólitík, tónlist
og hlutverki sveitarinnar. Bubbi
Morthens, sem er áfram um að
gefa upptökurnar út, segir að tog-
streitan innan sveitarinnar geri
þessar upptökur kraftmeiri og
ferskari en ella. Fyrir stuttu kom
út á geisladisk fyrsta plata sveitar-
innar, Geislavirkir, en hann segist
helst af öllu vilja að næsta útgáfa
verði diskur með þessum tónleika-
upptökum. „Það er ekkert mál að
fara í hljóðver og græja þessar
upptökur fyrir útgáfu. Mér finnst
þessar upptökur vera það besta sem
eftir Utangarðsmenn liggur og ég
vildi að menn minntust Utangarðs-
manna eins og þeir voru á tónleik-
um. Þetta væri þá nýtt efni með
sveitinni, nýir Utangarðsmenn."
MLÁNIÐ hefur ekki beint
leikið við Happy Mondays,
því sveit-
inni hefur
gengið 01 a
að ljúka
við vænt-
anlega
breiðskífu
sína. Astæðuna má rekja
til methadonfíknar Shauns
Ryders, en eins og þeir
muna sem sáu sveitin f MH
á sínum tíma eru sveit-
armenn gefnir fyrir slík
efni. Shaun hefur nú tekið
sig á og stefnir að því að
taka upp söng á plötuna
nýju í næsta mánuði.
MÁÐUR hefur hér verið
getið um Hróarskeldu-
hátíðina,
en það er
víðar sem
safnast er
saman til
tónleika-
halds.
Helstu há-
tíðir á
Bretlands-
eyjum
verða Re-
ading-
hátíðin,
þar sem
Public Enemy, PIL, EMF,
Nirvana, Nick Cave, Síð-
an skein sól og Júpíters
koma fram, og Glaston-
bury-hátíðin, þar sem
kostur
gefst á að
sjá Pri-
mal Scre-
am, Cart-
er USM,
Televi-
son, The
Shamen,
Lou Reed, Morrissey,
Youssou N’Dour, PJ
Harvey og The Fall, með-
al annarra. Ekki má svo
gleyma Donington-hátíð-
inni, en þar verður Iron
Maiden aðalnúmerið.
MLÍTIÐ hefur farið fyrir
Ringo Starr undanfarin
ár, utan að
hann tróð
upp í
Simps-
ons. Ringo
hefur þó
ekki setið
auðum höndum, því hann
er í þá mund að senda frá
sér breiðskífu og hyggur á
tónleikaferð um heiminn.
Með honum í þeirri ferð
verða engir aukvisar, því
hann er búinn að ráða í
sveitina Dave Edmunds,
Joe Walsh, Todd Rund-
gren og Nils Lofgren.
DÆGURTÓNLIST
Hverjir lenda ífimmta helvíti?
Furðujuglar með félagsþörf
MÖRGUM hættir til að
setja alla suður-amer-
íska tónlist undir sama
Þeir
sem á
annað
borð
leggja
triA
hlustir
komast þó fljótt á snoð-
ir um að í álfunni þríf-
ast fleiri tónlistarafbriði
en tölu verður á komið
í fljótu bragði. Þar á
meðal er kólumbísk
cumbia-tónlist, sem er á
efa með líflegustu og
skemmtilegustu dans-
tónlist sem völ er á.
Harmonikkan er uppi-
staðan í cumbia, ekki
síður en grúi ásláttar-
hljóðfæra. Þeir sem hug
hafa á að kynna sér
cumbia skyldu næla sé
í disk með cumbiu-
meistaranum Lisandro
Mesa, sem leiðir sveit
sína eins og herforingi
og syngur eins og engill.
MINNINGAR-
TÓNLEIKAR
MEÐ sérstæðari hljóm-
sveitum hér á landi er
fjöllisLisveitin Inferno 5.
Sú sveit hefur starfað
árum saman, þó ekki hafi
komið frá henni nema
neðanjarðarkassettur, og
tónleikar sveitarinnar og
gj ömingar jafnan vakið
athygli og umtal. í vænd-
um er að Inferno 5 gæg-
ist upp á yfirborðið, því
sveitin er í þá mund að
senda frá sér breiðskífu,
aukinheldur sem In-
feraomenn eru á förum
með sitt músíkalíska en-
vangelíum tii Finnlands
og Rússlands í sumar.
Eins og segir í upphafi
er Inferno 5 skipað
listamönnum úr öllum átt-
um sem hefur sett mark
sitt á atferli sveitarinnar í
' gegn um
árin.
Ýmist eru
uppá-
komur
sveitar-
innar tón-
leikar, út-
gáfu-
starfsemi
eftir Ámo
Matthíasson
eða gjömingar og Inferno-
menn hafa blandað saman
ýmsum listformum hveiju
sinni í anda þeirrar stefnu
sveitarinnar að ná til sem
flestra tjáningarforma.
{ stuttu spjalli sögðu
þeir Ómar Stefánsson og
Þorri, meðlimir sveitarinn-
ar, að Infemo 5 hefði hald-
ið sína fyrstu tónleika 1984
í Nýlistásafninu og þá hefði
Inferno 5 Germanskur draugataktur og antik elektróník.
Morgunblaðiö/Þorkel I
ætlunin verið að halda eina
tónleika á ári. „Svo voru
menn inni í skúr til að taka
upp fyrir sjálfa sig og til
að láta ganga á milli vina
og kunningja."
Ómar, sem áður rak
sveitina Bruna BB og al-
ræmd var, kom frá Berlín
1986. Hann segist strax
hafa séð að inn í Inferno-
hópinn þyrfti hann að kom-
ast og í framhaldi af því
var ákveðið að setja saman
margmiðlagerninga. Þá
varð tónlistin að mestu til
fyrir þá og leikin af bandi,
enda í svo mörgu að snúast
þar sem spilað var á öll
skynfæri. Samhliða gern-
ingunum þróaðist innan
sveitarinnar önnur gerð
tónlistar og aðgreind. Sú
þróun tók á sig mynd 1989
þegar sveitinni bauðst að
fara utan. Þá var tónleika-.
deildin endurreist og æf-
ingar teknar upp, en ann-
ars segjast þeir lítið gefnir
fyrir slfkt og ekki æfa nema
tónleikar séu framundan.
Það hafa því orðið allmiklar
breytingar á tónlist Inferno
5 frá upphafí; „áður fyrr
var tónlistin rytmísk og
fmmstæð með áherslu á
slagverk; greindist síðan Iög
með trommusetti, þungum
germönskum draugatakti,
og léttari lög með trommu-
maskínu með þunglyndis-
legri rödd. Eftir því sem
leti okkar jókst og við feng-
um fleiri og dýrari leikföng
hefur tónlistin orðið meira
handspiluð elektróník. Við
höfum lagt áherslu á að
hafa með elektróníkinni
handspilaða tónlist; konga-
trommur, klarinett og fleiri
náttúruleg hljóðfæri. Það
má kalla þétta antik elektr-
óník. Þetta er eiginlega
hugguleg síbylja."
Fyrsti geisladiskur sveit-
arinnar, sem hlotið hefur
nafnið Huggun, er væntan-
legur í sumar. Þeir félagar
segja að vinna við diskinn
hafi tekið um tvö ár, en lög
af disknum verði leikin á
tónleikum sveitarinnar í
Finnlandi og Rússlandi í
sumar og á tónleikum hér
á landi. „Á disknum verða
dæmi um þa tónlist sem
við höfum spilað í gegn um
árin, en nokkuð önnur
áferð er á nýrri lögunuip,
enda meira í þeim unnið
og í betri tækjum.“
Hinn langi aldur Inferno
5 segja þeir enga tilviljun;
„við erum allir sérvitringar
og furðufuglar með vissa
félagsþörf í listinni, og það
heldur okkur saman. Þetta
er líka eins og hjónaband,
þar sem mikið er rifísl en
það hangir saman á þijósk-
unni.“
Kæruleysisleg Ham.
Ljósmynd/Björg Sveinsdóttir
FYRIR tveimur árum eða
svo voru Risaeðlan og Ham
á hvers manns vörum og
voru geysiiðnar við tón-
leikahald. Undanfarið hef-
ur aftur á móti lítið borið
á sveitunum og því margur
haldið þær allar. Sönnun
þess gagnstæða var í Hótel
Borg fyrir stuttu á minn-
ingartónleikum um Benny
Hill, þar sem Eðlan og
Ham minntu á sig.
Sveitirnar tvær héldu tón-
leikana sameiginlega
og léku fyrir fullu húsi. Ham
hefur staðið í viðræðum við
erlend fyrirtæki undanfarið,
en er þó alltaf að semja ný
lög og nokkur slík voru viðr-
uð í Borginni. Sveitin var
venju fremur kæruleysisleg,
en gaman var að sjá þunga-
rokkara stilla sér upp fyrir
framan sveitina í upphafi og
flösuþeyta af kappi, sem
sýnir að vinsældir Ham ná
víðar en margan grunar.
Risaeðlan hefur einnig verið
að svipast um ytra, en sveit-
in hefur tekið því rólega á
meðan. Það var þó ekki að
merkja, því þó Eðlumar
hefðu verið stirðar til að
byrja með batnaði sveitin
eftir því sem má leið og í
lokin var hún sveitin hreint
út sagt frábær.
Ljósmynd/Björg Svemsdóttir
Fróbær Risaeðlan.