Morgunblaðið - 04.07.1992, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. JÚLÍ 1992
19
Bréf þingflokks Alþýðubandalagsins;
Reiðubúinntil
samvinnu við
ríkisstjórnina
ÞINGFLOKKUR Alþýðubandalagsins lagði formlega til við ríkis-
stjórnina í gærmorgun, að Alþingi komi saman n.k. mánudag
og afgreiði sérstök lög vegna úrskurðar Kjaradóms.
hefur liðlega hálfa miHjón króna í
laun á mánuði.
Enginn sem ég hef rætt við telur
það réttlætanlegt að forsætisráð-
herra íslands hafi lægri tekjur en
forystumenn atvinnurekenda og
launþega, en þá er enn bent á að
máiið snúist einfaldlega ekki um
það í þeim þjóðarblossa sem úr-
skurður Kjaradós kveikti - heldur
hitt að hér átti samkvæmt tvö-
faldri þjóðarsátt að ríkja frysting
á réttlætinu eða óréttlætinu á
vinnumarkaönum - frysting sem
næði til allra.
Þegar Kjaradómur kvað upp úr-
skurð sinn árið 1985 var leiðbein-
andi ákvæði í úrskurðinum sem gerði
ráð fyrir því að aukagreiðslur féllu
niður til þeirra sem dómssaga Kjara-
dóms tekur til. Reyndin hefur orðið
sú, samkvæmt upplýsingum Friðriks
Sophussonar ijármálaráðherra og
fleiri, að ekki hefur verið farið eftir
þessu ákvæði í framkvæmd. Að sögn
var nokkuð stíft greitt samkvæmt
þessum ákvæðum fyrstu mánuðina
eftir að úrskurðurinn féll, en síðan
mun allt hafa fallið í sama farið á
nýjan leik. Því er ekki óeðlilegt að
menn spyiji hvort nokkur ástæða
sé til þess að ætla að framkvæmdin
verði með öðrum hætti nú. Friðrik
Sophusson fjármálaráðherra og
Davíð Oddsson forsætisráðherra
segja báðir að stíft verði eftir því
gengið að úrskurði Kjaradóms verði
framfylgt og ekkert fram yfir það.
Kjaradómur óþarfur?
Á baksíðu Morgunblaðsins síðast-
liðinn miðvikudag segir Davíð Odds-
son forsætisráðherra m.a. um þá
endurskoðun á lögum um Kjaradórrt
sem ríkisstjórnin hefur boðað að
fari fram nú í sumar: „Við þá endur-
skoðun verði tryggt að lögin skyldi
dóminn til að hafa hliðsjón af af-
komuhorfum þjóðarbúsins og stöð-
unni á hinum almenna vinnumark-
aði“. Þegar grannt er skoðað, má
jafnvel velta vöngum yfir því hvort
forsætisráðherra sé með þessu að
boða lagasetningu um Kjaradóm,
sem setji honum svo þröngar skorð-
ur, að hann verði annað hvort óþarf-
ur eða óstarfhæfur.
Stjórnmálamanna að axla
ábyrgð
í fljótu bragði gæti manni virst
sem 6. grein núgildandi laga um
Kjaradóm, þar sem Kjaradómur á
að gæta innbyrðis samræmis í laun-
um þeim sem hann ákveður og „að
þau séu á hverjum tíma í sam-
ræmi við laun i þjóðfélaginu hjá
þeim sem sambærilegir geta talist
með tilliti til starfa og ábyrgðar"
fari alls ekki saman við ákvæði um
afkomuhorfur þjóðarbúsins eða stöð-
una á hinum almenna vinnumark-
aði. Allt eins gæti farið svo að ný
lög um Kjaradóm gerðu Kjaradóm
óþarfan með öllu og hans eina hlut-
verk í framtiðinni yrði það að úr-
skurða að launabreytingar þeirra
sem falla undir hans dómssögu yrðu
þær hinar sömu og samið yrði um
á almennum vinnumarkaði. Að
minnsta kosti telja lögfróðir menn
sem ég hef rætt við að það geti orð-
ið ákaflega erfitt að samrýma svo
ólík lagafyrirmæli, þar sem annars
vegar yrðu fyrirmælin eitthvað í
þessa veru: Þið eigið að ákveða þess-
um mönnum laun í samræmi við
hliðstæð ábyrgðarstörf í þjóðfélag-
inu. Og hins vegar gætu þau hljóðað
svo: Þið verðið að gæta þess að Al-
þýðusambandið, Vinnuveitendasam-
bandið og Þjóðhagsstofnun geti sæst
á úrskurð ykkar.
Það liggur ekkert fyrir um það á
þessari stundu að sú endurskoðun
laganna um Kjaradóm sem ríkis-
stjómin hefur boðað að fari fram
þegar þing kemur saman, leiði til
þess að sá úrskurður sem kveðinn
var upp hinn 26. júní sl. verði afnum-
inn eða færður til uppmnalegs horfs,
eins og forsætisráðherra orðaði það.
Eina tryggingin sem fyrirhuguð end-
urskoðun laganna hefur í för með
sér, er sú að úrskurðurinn verði end-
urskoðaður. Vandséð er að sú
ákvörðun ein og sér nægi til þess
að slökkva þann þjóðarblossa sem
úrskurðurinn kveikti með þjóðinni.
Auðvitað beinist mikill hluti af reiði
almennings í garð Kjaradóms, en
Kjaradómur hefur lögum samkvæmt
visað ábyrgðinni af afleiðingum eig-
in úrskurðar til stjórnmálamannanna
- og hvemig sem á málið er litið er
ljóst að þeir hafa ærið verk fyrir
höndum.
í fréttatilkynningu frá Alþýðu-
bandalaginu kemur fram að Olafur
Ragnar Grímsson formaður flokks-
ins hafí sent ríkissjórninni eftirfar-
andi bréf í gærmorgun:
„Síðustu daga hefur risið ein-
stæð alda meðal þjóðarinnar. Hún
beinist að því að strax eigi að kalla
Alþingi saman til fundar svo að
löggjafinn geti höggvið á þann
hnút sem birst hefur með úrskurði
Kjaradóms.
Nú hafa fjölmennustu samtök
launafólks, ASÍ og BSRB, og þús-
undir Íslendinga á útifundi á Lækj-
Að sögn Guðmundar Bjamason-
ar fór hann fram á það á fundi
bæjarráðs Neskaupstaðar er hald-
inn var fimmtudaginn 2. júlí sl.
að hann hlyti ekki þá launahækkun
sem honum bar samkvæmt úr-
skurði Kjaradóms. Guðmundur
sagði að hann væri nýbúinn að
semja við bæjarstarfsmenn Nes-
kaupstaðar um 1,7% launahækkun
þar sem skýrt hefði verið tekið
fram að ekki væri hægt að hækka
launin meira.
artorgi krafíst þess að í samræmi
við stjórnskipun lýðveldisins verði
Alþingi þegar í stað kallað saman.
Fyrir hönd Alþýðubandalagsins
færi ég ríkisstjóm íslands hér með
þá formlegu tillögu þingflokks Al-
þýðubandalagsins að Alþingi ís-
lendinga komi saman til fundar
n.k. mánudag og afgreiði á fáein-
um dögum sérstök lög af þessu
tilefni.
Alþýðubandalagið er reiðubúið
til samvinnu við ríkisstjóm íslands
um að málið geti fengið farsæla
lausn með þessum hætti."
Að mati Guðmundar er úrskurð-
ur Kjaradóms geggjun á þessum
tíma. í staðinn fyrir þessa hækkun
mun Guðmundur hljóta sömu
launahækkun og bæjarstarfsmenn
sömdu um í nýliðnum júnímánuði.
Guðmundur sagði að hann vissi
ekki til þess að aðrir bæjarstjórar
hefðu hafnað úrskurði Kjaradóms
en hann benti einnig á það að laun
bæjarstjóra væm ekki í ölium til-
fellum bundin ákvörðun Kjara-
dóms.
Neskaupstaður:
Bæjarstjóri hafnar
hækkun Kjaradóms
GUÐMUNDUR Bjarnason, bæjarstjóri á Neskaupstað, hefur
hafnað þeirri launahækkun sem honum ber samkvæmt úrskurði
Kjaradóms. „Mér finnst úrskurður Kjaradóms geggjun á þessum
tíma,“ sagði Guðmundur í samtali við Morgunblaðið. Hann fær
í staðinn sömu kauphækkun og bæjarstarfsmenn Neskaupstaðar
sömdu um í júní eða 1,7%.
■ MORGUNBLAÐINU hefur bor-
ist eftirfarandi ályktun frá Vél-
sljórafélagi Islands: „Nú hefur
Kjaradómur á grundvelli laga nr.
92/1986 ákveðið að hækka laun við-
komandi embættismanna ríkisins um
allt að 97%. Úrskurðinn byggir dóm-
urinn fyrst og fremst á 6. gr. lag-
anna sem hljóðar svo: „Við úrlausn
mála skal Kjaradómur gæta innbyrð-
is samræmis í launum þeirra sem
hann ákveður að þau séu á hverjum
tíma í samræmi við laun í þjóðfélag-
inu hjá þeim sem sambærilegir geta
talist _með tilliti til starfa og ábyrgð-
ar.“ Á sama tíma og þessi dómur
fellur býður ríkið ásamt almenna
markaðinum sínu fólki 1,7% launa-
hækkun yfir línuna og hafnar um
leið öllum efnisbreytingum samninga
og breytir þá engu hvort1 þær eru
tilkomnar vegna breytts eðlis starf-
anna eða breytt eðli viðkomandi
starfa var ein af forsendum Kjara-
dóms, öllum breytingum er hafnað.
Með tilliti til þessa og þeirrar stöðu
sem nú er á vinnumarkaðinum eiga
launþegar og þjóðin öll heimtingu á
að fá upplýsingar a.m.k. um eftirfar-
andi: 1. Hingað til hefur dómurinn
sem skipaður var samkvæmt áður-
nefndum lögum eingöngu ákvarðað
í þessum hópi sömu breytingar á
kjörum og átt hafa sér stað á al-
menna vinnumarkaðinum. Menn
hljóta að spyija og vilja fá svör við
því, hvaða forsendur hafi breyst frá
síðustu dómsuppkvaðingu. 2. Hvaða
hópar þjóðfélagsins eru þeir viðmið-
unarhópar sem dómurinn byggir
m.a. á ákvörðun sína á. 3. Af hveiju
ef það er vilji ríkisstjórnarinnar og
Alþingis að allir launþegar séu felld-
ir undir sömu kjarabreytingu breytti
þá ekki Alþingi lögunum um Kjara-
dóm á liðnu þingi í þá átt?“
Nýjung á íslandi: MONTANA tjaldvagnar
Þið, sem eru í tjaldvagna-
hugleiðingum, látið þetta
tækifæri ekki fram hjá
ykkur fara.
Faxafeni 10, sími 686204
Opiö mánud.-föstud. kl. 10-18.30
Laugard. kl. 10-16
Vor íeikur