Morgunblaðið - 04.07.1992, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. JUU 1992
9
SIEMENS
Lítiö inn til okkar og skoðið vönduð
vestur-þýsk heimilistœki!
Hjá SIEMENS eru gœði, ending og
fallegt útlit ávallt sett á oddinn!
SMITH&NORLAND
NÓATÚNI 4 • SÍMI 28300
t • :
<
i I' j ■ |4
' - 'í ■ ■ í
ai r; raHpií
> » ■
•**»■ iMjHt
; Abu
Garcia
fmtrtn
tf iffttfr
rr t
ftff
’Wtitm twm'trt
Velkomin í Veiðimanninn
í yfir fíinniu'u ár hefur verslunin Veiðimaðurinn þjónað
sportveiðimönnum og öðrum unnendum útiveru.
Hjá oickur fæst mikið úrval veiðistanga og hjóla í tjölda
verðfiokka, ásamt fyrirtaks veiðifatnaði á hagstæðu verði.
Við seljum aðeins viðurkennd vörumerki.
Opið mánud. - fimmtud.kl. 09 - 18, föstud.kl. 09 - 19,
laugard. kl.10 - 16, sunnud. frá kl.ll - 16.
Alvarlegt at-
vinnuleysi
í Byggðum, fréttabréfi
Sambands íslenzkra
sveitarfélaga, segir m.;i.:
„Atvinnuleysi í landinu
er nú meira og alvar-
legra en verið hefur um
fjölda ára. Um 3.700
manns, eða 2,9% vinnu-
aflsins, voru skráðir at-
vinnulausir í aprílmánuði
síðastliðnum. Hafði þeim
fjölgað um tæplega 2.000
á einu ári. Spá Þjóðhags-
stofnunar gerir ráð fyrir
því að atvinnuleysi á
þessu ári verði um 3%.
Rætist sú spá verða sveit-
arfélögin fyrir veruleg-
um tekjusanidrætti. Þar
við bætist tekjutap vegna
aflasamdráttar og minna
rekstrarumfangs at-
vinnufyrirtækjanna.
Atvinnuleysið er þó
ekki alvarlegast fyrir
sveitarsjóðina. Böl þess
er þyngst og bitnar harð-
ast á þeim einstaklingum
og fjölskyldum er fyrir
þvi verða. Ef ekki tekst
að draga verulega úr at-
vinnuleysinu og það held-
ur áfram að aukast, verð-
ur íslenzkt þjóðfélag ann-
að og verra en það hefur
verið“.
Kostnaðarleg
undirstaða
velferðar
Síðan leita Byggðir
skýringa á vaxandi at-
vinnuleysi. Hluti skýring-
arinnar er aflasamdrátt-
ur. En fleira kemur til.
Orðrétt segir i frétta-
bréfinu:
„Beint samhengi er
milli atvinnuástandsins
og rekstrarafkomu at-
vinnufyrirtækjanna. Því
fer ekki lijá þvi að horft
sé til þeirra er móta
rekstrarumhverfi at-
vinnuveganna. í því efni
er nærtækt að líta til (jár-
magnskostnaðarins fyrir
atvinnulífið. Hóflegir
kjarasamningar hafa
verið gerðir. í kjölfar
þeirra er sú krafa gerð
til ríkisstjórnarinnar að
hún Ieiti allra leiða til að
Atvinnuleysi þýðir tekju-
tap sveitarfélaga
„Byggðir", fréttablað Sambands ís-
lenzkra sveitarfélaga, fjallar nýlega^um
samdráttinn í þjóðarbúskapnum sem
tekjutap fyrir sveitarfélögin. Minni um-
svif (minni velta) þýðir skert aðstöðu-
gjöld. Samdráttur í yfirvinnu og 3% at-
vinnuleysi 1992, sem spár standa til,
þýða skertar tekjur í útsvörum. Sama
máli gildir að sjálfsögðu um ríkissjóðinn
og getu hans til að standa undir þeirri
þjónustu, sem honum heyrirtil, heilbrigð-
isþjónustu, fræðslukerfi, almannatrygg-
ingum o.s.frv. o.s.frv.
bæta efnahagsumhverf-
ið, þannig, að atvinnulifið
taki við sér á nýjan leik“.
Hér nálgast Byggðir
kjarna málsins. Kostnað-
arleg undirstaða atvinnu-
öryggis, lifskjara og vel-
ferðar í landinu er verð-
mætasköpunin í atvinnu-
lífinu og viðskiptaleg
staða þjóðarbúsins gagn-
vart umheiminum. Tekj-
ur einstaklinga, sveitar-
félaga og ríkisins ráðast
fyrst og fremst af traust-
leika, umsvifum og arð-
semi atvinnulífsins.
Skattheimta (ríkis og
sveitarfélaga) er hluti af
rekstrarlegu umhverfi
atvinnulifsins. Þess
vegna væri mngt, við
ríkjandi aðstæður, að
hækka skatta á atvinnu-
reksturinn. Það er hækk-
un skattstofna (umsvifa
og arðs) sem stefna ber
að, ekki hækkun skatt-
stiga.
Á atviimuleysi
eftir að auk-
ast?
Síðan segir í grein
Byggða:
„Til viðbótar þeim
mikla vanda sem nú er
við að fást í atvinnumál-
iun, liggja fyrir spár um
afiamöguleika sem geta
40% samdráttar í þorsk-
veiðum. Ef ekkert yrði
að gert í kjölfar þess
myndi atvinnuleysið
a.m.k. tvöfaldast. Vand-
inn sem því fylgir kæmi
niður á sveitarfélögunum
með alveg sama hætti og
ríkissjóði, á sama tíma
og með sömu alvarlegu
afleiðingunum.
I þvi efni er engin
Iausn að velta vanda rík-
issjóðs yfir á sveitarfé-
lögin. Þau tækju sjálf-
virkt á sig þunga skelli,
sem vandséð er hvemig
þau stæðu undir, yrðu
þessar hugmyndir um
niðurskurð aflans að
vemleika".
Þeir veikustu
yrðu verst úti
Lokaorðin í grein
Byggða em þessi:
„Sjávarútvegsstaðimir
yrðu verst úti í þessu
efni. Þeir em jafnframt
veikastir fyrir vegna
mikilla fjárútláta til at-
vinnulifsins á undanföm-
um ámm og skuldasöfn-
unar í framhaldi af því.
Sveitarfélögin hvetja
til þess að afiaspáin og
afieiðingar hennar verði
strax teknar til umtjöll-
unar í atvinnumálanefnd-
inni, þó nefndin einbeiti
sér fyrst og fremst að
lausnum á þeim vanda
sem nú þegar liggur fyr-
ir í atvinnumálum“.
í þessum orðum víkur
blaðið að sérstöðu ýmissa
sjávarútvegsplássa, þar
sem atvinnulífið (og at-
vinnuöryggið) snýst að
stærstum hluta um eitt
eða tvö sjávarútvegsfyr-
irtæki.
„Nýlega liafa einstök
bæjarfélög", segja
Byggðir, „tekið ákvaðan-
ir um miHjónatuga fjár-
framlög til atvinnufyrir-
tækja sem í raun er langt
umfram fjárhagslega
getu þeirra".
Sveitarfélög sem tapað
hafa stórfé með þátttöku
í áhætturekstri, ábyrgð-
um fyrir áhætturekstur
og/eða í vangreiddum
álögum slíks rekstrar,
standa að sjálfsögðu illa
að vígi þegar þau verða
mæta enn frekari sam-
drætti og tekjumissi.
LaugardalsvöIIur:
Flóðlýsing og gerviefni
lagt á frjálsíþróttavöllinn
Morgunblaðið/Sverrir
Umsjónarmenn framkvæmdanna frá vinstri: Óli Jón Hertervig, Júl-
íus Hafstein, Gísli Halldórsson arkitekt og Ómar Einarsson.
UMFANGSMIKLAR framkvæmd-
ir hafa nú staðið yfir í nokkurn
tíma á aðalleikvangi Laugardal-
svallar. Frjálsíþróttavöllurinn
verður lagður gerviefni og hann
sniðinn samkvæmt alþjóðlegum
reglum og síðan verður völlurinn
búinn öflugu fióðljósakerfi. Þess-
ar framkvæmdir hafa valdið því
að ekki hefur verið unnt að nota
leikvanginn í sumar.
Júlíus Hafstein formaður íþrótta-
og tómstundaráðs áætlar að fram-
kvæmdimar muni kosta um 150
milljónir króna. Hann gerir og ráð
fyrir að framkvæmdum ljúki um 15.
ágúst. Flóðljósin verða þó vart tilbú-
in fyrr en'í september.
Undirbúningsvinna hófst í byijun
nóvember 1991 en þá var tekið til
við að skipta um jarðveg undir fyrir-
huguðum hlaupabrautum. í apríl var
tilboði Balsam Danmark s/f tekið í
lagningu gerviefnis ofan á malbik
en heildarflötur svæðis sem lagður
verður gerviefni er um 6050 fermetr-
ar. Framkvæmdir fyrirtækisins
munu að öllum líkindum hefjast um
10. júlí og eru verklok áætluð í kring-
um 15. ágúst.
Fijálsíþróttavöllurinn verður að
loknum framkvæmdum fyrsti völlur
sinnar tegundar í fullri stærð hér á
landi. Kostnaður við gerð hans mun
nema um 86 milljónum króna. Á
vellinum verða 8 hlaupabrautir, tvö-
föld atrennubraut fyrir lang- og þrí-
stökk, kasthringir hvoru megin vallar
auk aðstöðu fyrir aðrar fijálsíþróttir.
Júlíus kvað aðspurður allan frágang
verða hinn vandaðasta og benti til
dæmis á að hlaupabrautimar yrðu
búnar snjóbræðslukerfi
Uppsetning flóðljósa er hinn þátt-
ur framkvæmdanna og er kostnaður
talinn verða um 60 milljónir króna.
Um er að ræða fjögur 42 metra há
möstur og í hveiju þeirra verða 38
ljóskastarar eða samtals 152 talsins.
Lýsingunni verður stjómað frá
stjórntöflu og getur hún mest gefið
birtu sem svarar 800 lúxum.