Morgunblaðið - 25.07.1992, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. JÚLÍ 1992
9
spffliqfs/WM-tömtR
Bjóðum upp á ferðir milli
Reykjavíkur og Akureyrar um
Sprengisands- og
Kjalvegsleiðir þar sem farið
er á einum degi hvora leið.
Farið er frá Reykjavík norður Sprengisand:
Mánudaga og fimmtudaga kl. 08.00
og fró Akureyri suður Kjöl:
Miðvikudaga og laugardaga kl. 08.30.
Ferðir þessar seljast með leiðsögn og fæði þann daginn sem ferðast er.
í ferðum þessum gefst fólki tækifæri að sjá og heyra um meginhluta
miðhálendisins, jökla, sanda, gróðurvinjar, jökulvötn, hveri og margt
fleira í hinni litríku náttúru (slands.
Hægt er að fara aðra leiðina eða báðar um hálendið eða aðra leiðina
um hálendið og hina með áætlunarbílum okkar um byggð og dvelja
Norðanlands eða Sunnanlands að vild, því engin er bundinn nema
þann daginn sem ferðast er.
Nánari upplýsingar gefur BSÍ, Umferðarmiðstöðinni í Reykjavík,
sími 91 -22300, og
Bifreiðastöð Norðurlands, Umferðarmiðstöðinni, Akureyri,
sími 96-24442 og hjá okkur.
Norðurleið - Landleiðir hf., sími 91-11145
Ferðamenn!
Þið, sem ætlið að ferðast um landið eða
til útlanda, ættuð að kynna ykkur
Ferðaupplýsingar í ferðablaði
Morgunblaðsins, sem kemur út á
föstudögum.
Þar er að finna mikið af upplýsingum um
flest það sem viðkemur ferðalögum og
þeirri þjónustu sem í boði er, s.s. um
gistingu, viðlegubúnað, tjaldstæði, veiði,
flug, óbyggðaferðir, ferjur, sérferðir, hesta,
sérleyfi, bílaleigur, skóla o.fl.
Stjóraarskrá-
inog ríkis-
útgjöldin
41. grein sfjórnarskrár
landsins hljóðar svo:
„Ekkert gjald má
greiða af hendi, nema
heimild sé til þess í Qár-
lögum eða Qáraukalög-
um.“
Lagafyrirmæli þessi
eru skýr og ótviræð.
Ekki fer á milli mála, að
ætlun stjómarskrárgjaf-
ans með þeim hefur verið
sú að heimildar til fjár-
veitinga úr ríkissjóði
skuli ævinlega aflað fyr-
irfram hveiju sinni, ann-
aðhvort i fjárlögum eða
fjáraukalögum á hverju
Qárlagaári.
Framkvæmdin hefur
þó í veigamiklum atrið-
um orðið allt önnur en
fyrir er mælt í sljómar-
skránni. Svokallaðar
aukafj árveitingar fjár-
málaráðherra hafa tíðk-
ast um langt árabil, ýmist
með eða án samráðs við
ríkisstjórn eða fjárlaga-
nefnd (fjárveitinga-
nefnd). Framkvæmd
þessi styðst hvorki við
fyrirmæli í almennum
lögum né aðrar skráðar
réttarheimildir. „Ollum
ætti að vera (jóst“, segir
i greinargerð fjárlaga-
nefndarmanna með
fmmvarpi því sem vitnað
er til hér í aðfaraorðum,
„að í þessum efnum hef-
ur ein af grundvallar-
reglum íslenzkrar sfjóm-
skipunar verið brotin,
það er reglan um að Al-
þingi fari með fjárveit-
ingavaldið".
Þess vegna fluttu Qár-
laganefndarmenn með
Karl Steinar Guðnason
(A-Rn) i broddi fylkingar
áðumefnt fmmvarp til
laga um greiðslur úr rík-
issjóði, til að festa stjórn-
arskrárákvæðið i fram-
kvæmd í ríkisbúskapn-
um. Alþingi hafði hins
vegar öðrum hnöppum
að hneppa sem kunnugt
er. Frumvarpið dagaði
uppi i þríðja sinnið, þvi
miður.
5«
Stefnir í aukinn
lan hluta ars
Halli ekki meiri
en sex miUjarðai
AKKOMA rikrajóðs vmr mun betri á fyrri hhita þesam árm «á i
tími J fyrrm. Allt rtefnir þá I meiri halU á riðmri hluU ár«nm
að hindra að (jiriagahallinn fan
alK að itta mUljarða. Til þesa
________halda honum I 6-6,5 tniIDörA
•**?* °* meonUkeriínu ekki akilað aár iartjómannnar fram. Mikdvæga
■* U •• l»«* ,r*”íul
Afkoma rikiaqóða á fyrri hhita ársins mun betri en i fyrrar
Krepþuáhrif 1 ríkisbúskapnum |
SX, ta jért. ámm* _ h -tl
U.lyU Winlértil UliMl-. I
kpHuu.irtmiiirHUrt.io -- -
ÚZT HkU-

Þrístöðvað aðhalds-
frumvarp
„Greiðslu úr ríkissjóði má ekki inna af
hendi nema heimildar til hennar sé aflað
fyrirfram í fjárlögum eða fjáraukalögum."
Frumvarp með framangreint meginefni
var flutt í þriðja sinn á síðasta þingi en
dagaði þar uppi, eitt skiptið enn, í öðrum
og misveigamiklum þingönnum. Stak-
steinar staldra við þetta efni í tilefni frétta
af líklegum fjárlagahalla árið 1992.
Afkoma ríkis-
sjóðs versnar
á seinni hluta
ársins
Núverandi ríkisstjóm
hefur vissulega staðið á
útgjaldabremsuin í ríkis-
búskapnum og náð
nokkrum árangri, þótt
enn sé langt í Iand að
hemja ríkissjóðseyðsluna
innan tekjurammans,
eins og heimilin og ein-
staklingamir verða að
gera. Þannig var afkoma
ríkissjóðs mun betri á
fyrri hluta liðandi árs en
á sama tima í fyrra, sam-
kvæmt greinargerð fjár-
málaráðuneytisins um
rikisbúskapinn frá jan-
úar tíl og með júni. Hall-
inn á ríkissjóði fyrrí
helming ársins er 2,9
mil(jarðar króna sem er
700 m.kr. minna en áætí-
að hafði veríð og 2.000
m.kr. minna en á sama
tíma í fyrra.
Þrátt fyrir góðan
ávinning fyrstu sex mán-
uði ársins blasir við að
kreppuáhrifin í þjóðar-
búskapnum skekkja
myndina verulega á
seinni hluta ársins. Verði
ekkert frekar að gert til
að hemja útgjöldin
stefnir í meir en 8.000
m.kr. ríkissjóðshalla á
árinu, en (járlög gerðu
ráð fyrir 4.000 m.kr.
halla. Astæðan er einkum
tvíþætt: 1) samdráttur í
veltu fyrirtækja og tekj-
um almennings sem rýrir
skatttekjur ríkissjóðs, 2)
aukin útgjöld, m.a. vegna
nýrra kjarasamninga og
vegna minnkandi at-
vinnu, en gera má ráð
fyrir að atvinnuleysis-
tryggingar fari um fjórð-
ung fram úr áætíun. Þá
virðist sem spamaður á
einum stað í ríkisbú-
skapnum hafa á stundum
sagt tíl sín í útgjaldauka
á öðrum stað, þannig að
útgjöld færast til en
hverfa ekki.
Verklag
á Norður-
löndum
Segja má að tengslin
milli Iíklegs ríkissjóðs-
halla áríð 1992 og auka-
fjárveitinga fram hjá
fjárlögum séu óveruleg.
Engu að síður var Ijóst,
þegar frumvarp fjárlaga-
nefndarmanna um
greiðslur úr ríkissjóði
var lagt fram, að þótt oft
hafl verið þörf þá var nú
brýn nauðsyn að stíga á
allar útgjaldabremsur f
ríkisbúskapnum. Þess-
vegna hefði mátt ætla að
frumvarpið fengi greiða
leið gegn um þingið. Svo
varð þó ekki sem fyrr
segir.
Meginreglur eru þær
hjá bræðraþjóðum okkar
í Danmörku, Finnlandi,
Noregi og Svíþjóð að
þjóðþingin fara með fjár-
veitíngavaldið og að það
sé virt af framkvæmda-
valdinu. Ríkisstjómir
leita eftír samþykki
þingsins fyrirfram um
umframútgjöld innan
fjárlagaársins, eða í gildi
em reglur sem þingin
hafa sett framkvæmda-
valdinu um meðferð um-
framútgjalda.
í Finnlandi og Svíþjóð
er leitað eftír samþykki
þingsins fyrir fram um
viðbótarútgjöld _ með
fjáraukalögum. í Dan-
mörku fer fjárveitínga-
nefnd með ákvörðun um
aukafjárveitingar í um-
boði þingsins. í Noregi
hefur þingið sett reglur
um umframútgjöld sem
m.a. segja til um hvenær
leita skuli sérstaklega
samþykkis þingsins og
hvenær framkvæmda-
valdið getur afgreitt þau.
Vonandi hefur fjálaga-
nefnd erindi sem erfiði
með frumvarpsflutningi
sínum á næsta þingi.
Fjölmenn ráðstefna bú-
fræðslumanna frá Evrópu
Selfossi.
RÁÐSTEFNA norður-evrópskra búfræðslumanna var sett á Hótel Örk
á fimmtudag af Halldóri Blöndal landbúnaðarráðherra. Þátttakendur
í ráðstefnunni eru samtals 125 frá 16 löndum. Ráðstefnan byggist á
samstarfi búfræðslumanna frá 8 löndum; íslandi, Danmörku, Noregi,
Svíþjóð, Finnlandi, Hollandi, Bretlandi og Irlandi. Áheyrnarfulltrúum
frá öðrum átta Evrópulöndum var boðið að senda fulltrúa á ráðstefn-
una. Ráðstefnan er samvinnuverkefni Garðyrkjuskóla ríkisins og
bændaskólanna á Hvanneyri og á Hólum með stuðningi landbúnaðar-
ráðuneytisins. Grétar Unnsteinsson hefur undanfarin tvö ár gegnt
formennsku í samstarfi landanna átta.
í setningarávarpi sínu benti land-
búnaðarráðherra á það meðal annars
að landbúnaður í hinum vestræna
heimi stæði á krossgötum og bænd-
ur hvarvetna í álfunni horfðust í
augu við ákveðnari samkeppni á
matvælamarkaðnum. Hann benti á
að mörg brýn verkefni væru fram-
undan í landbúnaði og að þeir sem
stæðu að menntun og fræðslu innan
landbúnaðarins hefðu mikilvægu
hlutverki að gegna.
Grétar Unnsteinsson sagði ráð-
stefnuna og það samstarf sem hún
tengdist ákaflega mikilvægt fyrir
búfræðsluna á Islandi. Hann sagði
að meðal þess sem tekið yrði fyrir
á ráðstefnunni væru menntunarmál
í umhverfisfræðum, samræming
landbúnaðar- og garðyrkjumenntun-
ar til að auðvelda ungu fólki að
sækja sér starfsnám í hinum ýmsu
löndum. Ennfremur yrði rætt um
ýmsa þætti innra skólastarfs stofn-
ana. Hvað unnt væri að gera til að
bæta menntunina og laga hana sem
best að ríkjandi kröfum hverju sinni
og ekki síður hvaða áherslur ætti
að leggja á nýjum sviðum.
Grétar sagði samstarf þjóðanna
hafa leitt af sér marga góða hluti
og auðveldað mjög samskipti milli
menntastofnana landanna.
Ráðstefnan stendur yfir í tíu daga.
Fyrstu tveir dagarnir verða á Hótel
Örk, síðan fara ráðstefnugestirnir í
skoðunarferðir til hinna ýmsu staða
sem tengjast landbúnaði. Fluttir
verða fyrirlestrar á Hótel Örk, á
Hótel Aningu á Sauðárkróki og á
Bændaskólanum á Hvanneyri. í fyr-
irlestrunum verður fjallað um mjög
fjölbreytileg efni sem tengjast land-
búnaði, landbúnaðarmenntun, fram-
tíðarhorfum og umhverfismálum.
Sig. Jóns.
VERSLUNARMIÐSTOÐIN
GRÍMSBÆR
þakkar öllum sem komu eða heiðruðu
okkur á arman hátt á 20 ára afmælinu.
Lifið heil!
Grimsbær við Bústaðaveg
Steingrímur Bjamoson.