Morgunblaðið - 09.08.1992, Blaðsíða 2

5 J
2 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1992
Hnap
eftir Guðrúnu Guðlaugsdóttur
„ÉG VAR á vakt á skurðdeildinni á
Landsspítalanum þegar mér datt í hug
að skrifa handrit að kvikmynd. Vakt-
imar vom svo hræðilega dauflegar,“
segir Lýður Arnason læknir sem
ásamt konu sinni Unni Carlsdóttur
sjúkraþjálfara og hópi vina og ættingja
hefur gert víkingamyndina Hnapp-
dælu. „Ég skrifaði þetta handrit sem
sagt á „dauðum“ vöktum á skurðdeild-
inni og hafði vini og kunningja í huga
þegar ég skóp persónumar, segir Lýð-
ur. „Þegar handritið var tilbúið meld-
aði ég hópfund og sagði öllum tilkvödd-
um að þeir myndu sjá eftir því til ævi-
Ioka ef þeir mættu ekki á staðinn. Það
dugði til þess að allir mættu.“
Unnur Carlsdóttir og Lýður Árnason.
Morgunblaðið/Sverrir
A
umræddum
fundi, sem
haldinn var í
kjallaraíbúð
Lýðs og Unn-
ar, las Lýður
handrit sitt
fyrir fundar-
gesti og bauð þeim eftir það að
vera með í gerð myndarinnar gegn
því að þeir legðu fram 5.000 krón-
ur hver. „Allir viðstaddir, um 20
manns, lögðu fram hver sínar
5.000 krónurnar og það var stofnf-
éð sem við hófum gerð myndarinn-
ar með. Fullbúin kostaði myndin
150 þúsund krónur, en þess ber
að geta að hún er tekin á mynd-
band en ekki filmu, ella hefði
kostnaðurinn orðið margfaldur,“
segir Lýður.
I formála að myndinni kemur
fram að hún sé gerð eftir hinni
„löngu glötuðu" sögu Hnappdælu
þar sem segir frá getnaði, ævi og
örlögum tvíburabræðranna Eld-
gríms og Úlfhéðins. Sögumaður
er hinn framliðni munkur Ketill.
Ég horfði á myndina heima hjá
þeim Lýð og Unni og er skemmst
frá að segja að mér þótti hún ör-
lagaþrungin í meira lagi og ekki
dró tónlistin úr áhrifamættinum.
„Við sömdum og útsettum tónlist-
ina sjálf, ásamt vinum okkar þeirn
írisi Sveinsdóttur og Birni Hjálm-
arssyni, sem einnig leika í mynd-
inni,“ segir Unnur þegar sýningu
myndarinnar er lokið. „Þau og
aðrir vinir okkar og ættingjar sem
voru með okkur í að gera þessa
mynd unnu mjög óeigingjarnt
starf.“
í myndinni Hnappdælu bregður
fyrir mörgum persónum sem koma
kunnuglega fyrir sjónir, þar er t.d.
Hnallþóra, hnýsin og illgjöm kerl-
ing sem með eitruðum athuga-
semdum er mikill örlagavaldur í
lífi fyrrgreindra tvíburabræðra.
Þeim bræðrum leist báðum vel á
hina fögru Snægunni en Eldgrím-
ur, hinn bjarti og vinmargi, kvænt-
ist henni. Reyndist hún „ör til allra
verka, jafnt í búi sem í bóli,“ eins
og sögumaðurinn orðaði það. Hún
sendir húskarlinn Álf á móti óvin-
um manns síns og „berast þeir á
banaspjótum" eins og segir í mynd-
inni. En skjótt skipast veður í lofti,
konan Púta kemur „ein á báti“ og
örlögin taka U-beygju. Hin örgeðja
Snægunnur lætur sig hafa að
kasta boga hins vígfíma bónda síns
í ána, einmitt þegar ríður hvað
mest á. „Ég hef lesið íslendinga-
sögumar og nota minni úr hinum
ýmsu sögum, en ýki þau kannski

Þorsteinn Guðmundsson, roðinn blóði úr sári sem 7
læknar gátu ekki komið sér saman um meðferðina á.
Magnús Erlendsson sem húskarlinn Álfur hangandi á
„banaspjótum“.
dálítið,“ segir Lýður.
En hvemig skyldi nú kvik-
myndatakan hafa gengið? „Bara
vel,“ svara þau hjón. „Við gerðum
vettvangskönnun áður og ákváðum
að henni lokinni að kvikmynda í
Hítardal á Snæfellsnesi, þar sem
stendur hlaðinn sögualdarbær sem
notaður var við tökur á kvikmynd-
inni Útlaganum. í Fjarðárgili ná-
lægt Kirkjubæjarklaustri og í
Gaulverjabæjarhreppi, þar sem
bændurnir í Meðalholti lánuðu okk-
ur hlöðu og gömul ljárhús sem við
máttum nota að vild. Þar tókum
við innisenur og notuðum heima-
saumuð og heimaskreytt leiktjöld.
Ein sena var líka tekin upp í „heita
pottinum“ í Hveragerði, sem kall-
aður er. Hann reyndist nú svo
kaldur að þeir ógæfusömu leikarar
sem í honum þurftu að sitja voru
komnir með krampa í brjóstvöð-
vana áður en yfir lauk og áttu
bagalega bágt með mál, því mest
allt tal var tekið upp um leið og
myndað var.
Horn úr klósettrúllum
Þegar að myndatökunum kom
fórum við í útilegur, allir komu
með tjöld og mat fyrir sig og svo
var unnið svo gott sem daga og
nætur. Okkur tókst þó ekki að
kvikmynda allar senur í handritinu
vegna tímaskorts af því svo marg-
ir þátttakendur unnu vaktavinnu,
en það kemur ekki að sök hvað
snertir söguþráðinn." segir Lýður.
„Hver og einn saumaði sinn bún-
ing,“ segir Unnur. „Ég fór í bún-
ingabækur og valdi þar úr hug-
myndum og rissaði upp á blað sem
ég fékk fólki og það sá svoj
um að útvega efni og
sauma. Sumir léku fleiri
en eitt hlutverk og saum-
uðu því fleiri en einn
búning. Við pöntuðum
svo ónýtar gærur að
norðan og vopnin smíð-
uðu strákarnir sjálfírj
undir yfírumsjón
Magnúsar Erlendsson-|
ar húsamiðs, sem jafn-
framt lék í myndinni.
Það var þó ekki ör-
grannt um að flísaðist
úr sverðunum í hita leiks-
ins, en við tókum tillit til
slíkra slysa þegar við
myndina saman.“
Víkingahjálmana bjó Lýður til
út í Danmörku. „Faðir minn er
söðlasmiður og býr í Danmörku.
Mamma er dönsk og þegar þau
giftu sig sömdu þau um að búa
fyrstu 30 árin á íslandi en þau
næstu í Danmörku og þau eru
byijuð á seinni helmingnum. Hjá
pabba fékk ég leðurlíki sem við
hjálpuðumst að við að sauma hjál-
mana úr. Hornin bjó ég til úr kló-
settrúllum sem ég vafði með ein-
angrunarbandi. Hins vegar reynd-
ust hornin veigalítil þegar út í hina
íslensku veðráttu var komið, þau
vildu jafnvel lafa niður þegar
rigndi, það var mjög bagalegt fyr-
ir okkur sem vorum í viðgerðar-
þjónustunni auk þess að mynda
og leikstýra."
„Við förðuðum okkur sjálf undir
yfirumsjón írisar Sveinsdóttur, hjá
sumum fólst förðunin nú mest í
að mála svartar á sér tennurnar.
SAGT FRA NYRRI
VÍKINGAM YND SEM
ÁHUGAFÓLK
HEFUR GERT.