Morgunblaðið - 09.08.1992, Blaðsíða 23

ití VatíirHAt&ivÍAcS'
MORGUNBLAÐIÐ
SAMSAFNIÐ
SUNNUDAGUR 9. AGUST 1992
C 28
Líkan af fyrirhuguðu ráðhúsi Reykjavíkur, þar sem gert var ráð fyrir átta hæða húsi sem hér sést úr
suð-vestri yfir Tjarnargötuna.
Geir Hallgrímsson, þáverandi
borgarstjóri og Gunnar Thor-
oddsen, þáverandi fjármálaráð-
herra og formaður ráðhúsnefnd-
ar, við líkanið að ráhúsinu i jan-
Þannig átti umhverfi ráðhússins að vera
eftir að búið væri að rýma frá því, m.a.
komið torg og garður upp að Alþingis-
húsinu, sem er fremst á myndinni.
SÍMTALIÐ...
ER VIÐ SIGURÐ STEFÁNSSON GJALDKERA BINDINDISMÓTSINS
LANDAKAUP
BINDINDISMANNA
43807
- Er Sigurður B. Stefánsson
við?
Já, þetta er hann.
- Komdu sæll, þetta er á Morg-
unblaðinu. Ert þú ekki gjaldkeri
bindindismótsins í Galtalækjar-
skógi?
Jú, jú, það er rétt.
- Við vorum að frétta að þið
væruð orðnir landeigendur.
Það er alveg rétt. Við keyptum
rúmlega 60 hektara af Galtalækj-
arskógi og gengum frá kaupunum
í byijun júlí.
- Er þetta ekki eftirsótt land?
Jú, mjög svo. Það voru nokkir
sem sýndu áhuga en það var vilji
fyrir því í hreppnum að við fengjum
að vera þarna áfram. Hreppurinn
hafði forkaupsrétt að jörðinni og
afsalaði honum til okkar.
- Er landið ekki alveg við rætur
Heklu?
Jú, einmitt, en við fengum samt
ekki hlut í henni. Ég held að það
sé óvíst hver á hana.
- Hafið þið hug á að eignast
Heklu?
Nei, ég býst ekki við því. Rangá-
in skilur þarna á milli og það er
erfíðara að eiga við landið hinum
megin við ána. Ég held að land-
námi okkar sé lokið.
- Er ekki rangnefni að kalla
þetta Galtalækjarskóg?
Jú, sumir vilja
meina það. Þetta
heitir reyndar
Dráttur, eða
Dráttarskógur.
- Ætiið þið að
skipta um nafn?
Við höfum nú
ekki hugsað al-
varlega um það.
Nafnið Galta-
lækjarskógur
hefur fest við
svæðið og er orðið
þekkt. Reyndar
var þarna býli
sem hét Merkihvoll og Merkihvols-
land teygir sig inn á svæðið. Þrátt i
fyrir það held ég að við höldum
sama nafni. En það eru samt
margir sem tala alltaf um Dráttar-
skóg.
- Er allt landið skógi vaxið?
Það er töluvert mikill skógur
þarna og svo erum við líka að
rækta landið. Inn á milli eru góð
ijóður þar sem hægt er að tjalda *
og gott opið hátíðarsvæði.
- Er þetta ekkert notað á milli
verslunarmannahelga?
Jú, við rekum þarna sumartjald-
stæði og það hefur aukist mikið
að fólk komi og tjaldi. Síðan má
segja að félagsmenn okkar noti
þetta allan ársins hring. Ég hef
verið að viðra þá hugmynd að gera
þetta að sumarbúðasvæði fyrir
börn og unglinga, því aðstaðan er
fyrir hendi.
- Þarf þá ekki að byggja?
Við erum búin að byggja tölu-
vert mikið. Meðal annars stórt
samkomuhús og smærri sumarhús.
Við þyrftum ekki að bæta aðstöð-
una mikið til að hefja sumarbúða-
starf. Upphafið að starfseminni í
Galtalækjarskógi má rekja til
Sumarheimilis templara að Jaðri
sem Góðtemplarareglan stofnaði
1942. Við urðum að flytja þaðan
1960 vegna vatnsbóla Reykjavíkur
og fórum í Húsafell. Árið 1967
flutti bindindismótið í Galtalækjar-
skóg og hefur ver-
ið þar síðan.
- Svo þið eruð
að halda upp á
afmæli á þessu ári. *
Já, það má
segja það. Það eru
50 ár síðan IOGT
stofnaði Sumar-
heimili templara
og 25 ár síðan við
fluttum í Galta-
læk!
- Ég þakka fyr-
ir samtalið.
Já, blessaður.
Sigurður B. Stefánsson.
FRÉTTALJÓS
ÚR
FORTÍÐ
Þrír ntenn
fórust
viðland-
helgisgæslu
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Landhelgisbáturinn, sem Hannes Hafstein fór á við sjötta mann
í hina afdrifaríku för, er til sýnis við Reykjavíkurhöfn.
Reykjavíkurhöfn heldur
upp á 75 ára afmæli um
þessar mundir. í Hafnar-
húsinu og á bryggjunni þar
fyrir framan er forvitnileg
sýning á ýmsu sem tengist
sjónum og höfninni. Meðal
annars er þar gamall fer-
æringur sem kom við sögu
þegar alvarlegt landhelgis-
brot var framið og þrír
menn fórust.
I
Hannes Hafstein sýslumaður.
Fyrri hluta október 1899 urðu
Dýrfirðingar varir við bresk-
an togara að veiðum í firðinum,
oft rétt uppi í landsteinum. Var
gerður út sendimaður til ísafjarðar
til að kæra athæfi togaramanna
fyrir sýslumanni. Hannes Hafstein
brá skjótt við og fór þegar á vett-
vang.
Að morgni hins 10. október lagði
sýslumaður frá landi og reri út að
botnvörpungnum við sjötta mann.
Það var kalsaveður og talsverð
yigja. Þegar nær dró togaranum
þekkti íslendingur, sem þar var
um borð, sýslumann og gerði við-
vart. Sýslumaður kallaði til skip-
stjórans sem svaraði með ókvæðis-
orðum en togaramenn bjuggust til
varnar með bareflum. Skipið var
á hægri ferð og seig báturinn aft-
ur með. Bátsveijar náðu taki á
togvírunum og dróst nú báturinn
með togaranum. Þegar togara-
menn sáu þetta hlupu þeir aftur á
og héldu uppi hótunum. Sýslumað-
ur sýndi nú einkennisbúninginn og
krafðist þess að fá að fara um
borð í togarann. Æstist leikurinn
og segir blaðið Dýrfirðingur þann-
ig frá:
„í þessum svifum hlupu ein-
hveijir af áhöfn botnvörpungsins
að spilinu og slökuðu snögglega á
vírtrossunni sem við það féll af
miklum þunga ofan í bátinn. Stafn
bátsins stakkst á augabragði í kaf
og báturinn sökk. Ekki hirtu skip-
veijar hið minnsta um að koma
bátsveijum til bjargar, en fóru
þess í stað að innbyrða botnvörp-
una. Innan skamms skaut bátnum
upp og með honum tveim mann-
anna... Tókst þeim að halda sér
í bátinn, sem maraði fullut' af sjó,
en hins vegar færðust hinir þrír
félagar þeirra í kaf. Enginn mann-
anna var syndur nema sýslumað-
ur. Hann er sundmaður góður og
hið mesta karlmenni. Reyndi hann
af alefli að bjarga þeim þremur,
sem ekki náðu í bátinn. Við og við
færðu þeir hann í kaf og þar eð
kalt var í veðri tók hann brátt að
þreytast."
Dýrfirðingar sáu atburðinn úr
landi og settu fram tvo báta til
að bjarga. Þegar bátamir voru
hálfnaðir til skipsins gerðu togara-
menn sig fyrst líklega til að bjarga
hinum nauðstöddu og renndu til
þeirra kaðli og björgunarhring.
Voru þá mennirnir þrír, sem lo-
snuðu við bátinn, allir sokknir en
hinir tveir náðu í bjarghringinn og
voru dregnir upp í togarann. Sýslu-
manni tókst að binda kaðalinn um
sig en var svo þrotinn að kröftum
að hann missti meðvitund í sama
bili. Vissi hann ekkert af sér fyrr
en hann vaknaði á þilfari togarans
við hlið bátsveijanna tveggja sem
björguðust. Einn togaramanna var
þá búinn að ræna hnífi sem hékk
við belti sýslumanns og hugðist
vinna á honum með hnífnum.
Skökkuðu skipsfélagar hans leik-
inn „enda voru þá aðkomubátamir
tveir lagstir að togaranum", segir
í Dýrfírðingi.
Þeir sem af komust vom fluttir
til lands þar sem hlynnt var að
þeim, en togarinn hélt til hafs.
Fregnin af þessu ódæðisverki vakti
mikla eftirtekt og reiði. Var ein-
róma krafa íslensku blaðanna að
allt yrði gert til að refsa illvirkj-
unum jafnframt því sem landhelg-
isgæsla yrði bætt.