Morgunblaðið - 09.08.1992, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 9. ÁGÚST 1992
C 15
Hann tók til máls og beitti öllum
máltöfrum sínum. Þetta hefur varla
verið í fyrsta skipti, sem hann þurfti
að fást við kvenmann í vígahug,
enda tókst honum furðu fljótt að róa
Karen með orðum sínum, að sögn
leikaranna. Hann tók svipuna af
henni, lagði hana varlega á skrifborð-
ið og hafði ekki augun af Karen á
meðan. Augnaráð hans var blítt og
angurvært, næstum því eins og hann
væri að fyrirgefa henni eitthvað, en
ekki öfugt. Karen bráðnaði, þegar
hann tók blíðlega utan um hana og
þrýsti löngum og heitum kossi beint
á varir hennar. Hún stóð tárvot og
niðurlút og kinkaði kolli, þegar hann
spurði, hvort ekki væri réttast, að
leikararnir tveir yfirgæfu herbergið.
Tókust raunverulegar sættir
með þeim?
Enginn veit, hvað þeim fór á milli,
þegár þau voru tvö ein orðin, en ein-
hvers konar sáttum hefur hann náð
með blíðmælgi sinni og persónutö-
frum. Hvort sem það var af hræðslu
við skaphita Karenar eða af öðrum
ástæðum, hefur hann lofað að greiða
henni eitthvert fé til baka, og margt
bendir til þess, að hann hafi lofað
henni einhveiju meiru, þ.e. hjóna-
bandi, og að það hafi orðið honum
dýrkeypt að lokum að draga það sí-
fellt á langinn. Svo mikið er víst, að
næstu mánuði sáust hinir tveir „elsk-
endur" oft saman opinberlega. Þau
leiddust eins og trúlofað par og virt-
ust una sér vel saman. Allra augu
voru á þeim, því að saga þeirra var
þekkt. Vinir og kunningjar beggja
héldu niðri í sér andanum og óttuð-
ust, að þetta „vopnahlé" gæti ekki
enzt lengi. Þeir vissu, hve hann var
léttúðugur og kvensamur, og að und-
anfömu höfðu þeir kynnzt skapofsa
hennar og bijálæðislegri afbrýði-
semi.
Næstu vikumar lauk Esmann við
textana, sem hann ætlaði sjálfur að
flytja í „Sommerlyst", og sfðan tóku
við endalausar æfingar hans fyrir
framan stóran spegil. Karen varð nú
full af námsáhuga og varð cand.phil.
við Hafnarháskóla um vorið.
Ótryggt samband
Parið fór út saman á kvöldin, en
á daginn voru þau að vinna og læra,
hvort í sinni íbúðarkytru. Esmann
gat ekki lengur dulið það, hve þving-
andi honum þótti þetta samband.
Vinir hans segja, að hann hafi ekki
vitað sitt ijúkandi ráð. Hann hafi
verið hrifínn af henni á vissan hátt,
en hann hafi líka verið orðinn hrædd-
ur við hana. Honum duldist ekki, að
farg vonbrigða og afbrýðisemi hélt
glaðværð hennar niðri, og gáfur
hennar og menntun nutu sín ekki
lengur í samtölum. Hún var ekki
lengur alveg með fullum sönsum.
Honum fannst óþolandi að vera
svona bundinn henni og þora ekki
að líta á annað kvenfólk. Ryfi hann
sambandið, væri hún vís til að grípa
til örþrifaráða. Mest óttaðist hann,
að hún höfðaði mál á hendur honum
fyrir fjársvik og heitorðarof. Hann
myndi tapa málinu með skömm og
verða gerður gjaldþrota. Vinir hans
sáu ekki betur en að þessi harðgerði
maður væri að verða taugaveiklaður.
Vinir hennar segja, að þótt hún virt-
ist stillt á yfirborðinu, hafi verið
komið annarlegt blik í augu henni,
eins og hún væri sífellt á verði. Þeim
þótti óþægilegt að umgangast hana
sumarið 1904; þekktu hanaekki fyr-
ir sömu manneskju.
Frumflutningur á hinum nýju
verkum Gustavs Esmanns fór fram
í „Sommerlyst“ 24. maí 1904. Þótt
höfundur og flytjandi væri greinilega
taugaveiklaður, ber Kaupmanna-
hafnarblöðunum saman um það, að
þarna hafí hann unnið einn stærsta
sigur sinn.
„Lille Kylle med
Smilehullerne“ kemur til
sögunnar
Fleiri komu fram en Gustav Es-
mann í „Sommerlyst" þessi sumar-
kvöld. Frægastur þeirra var skáldjöf-
urinn Holger Drachmann, sem las
upp, en einnig má nefna leikarann
Christian Schroder, sem gerði
„Flojtevisen" fræga þetta sumar, og
ekki má gleyma hinni yndisfögru
froken Kylle Carlsen með spékopp-
ana sína. Esmann stóðst ekki fegurð
hennar og æskufjör. Brátt voru þau
farin að daðra á bak við tjöldin milli
atriða, en þangað náði skarpt augna-
ráð Karenar ekki. En konur eru
næmar á slíka hluti, og brátt urðu
vinir Karenar þess varir, að hún lagði
fæð á litlu fröken Carlsen. Vinkonur
Karenar voru nærstaddar, þegar ein-
hver ónærgætinn leikhúsmaður kall-
aði Esmann og Carlsen „de nyfor-
elskede", svo að Karen heyrði. Hún
lét sem ekkert væri, en það fór ekki
framhjá vinkonunum, að hún skipti
snöggt litum; náfölnaði fyrst, en setti
síðan dreyrrauða. Þessi litbrigði þótti
þeim ills viti.
Aðfaranótt 4. september 1904
urðu þau Gustav og Karen að venju
samferða heim í „ástarhreiðrið" við
Vesturbrúargötu. Seint um morgun-
inn barði hreingemingakona að dyr-
um, en ekki var anzað. Skúringakon-
ur komu til að þrífa tvívegis eftir
það, en aldrei var svarað. Dymar
voru læstar að innan. Ræstingastýr-
an skrifaði athugasemd um það í
kladdann, að þennan dag hefði ekki
verið hægt að hreinsa og taka til í
íbúðinni, af því að starfsfólki hefði
ekki verið hleypt inn. Dyravörðurinn,
sem verið hafði trúnaðarmaður Es-
manns, sá athugasemdina á fímmta
tímanum. Honum þótti þetta kynlegt
og reyndi nokkrum sinnum árangurs-
laust að ná símasambandi við íbúð-
ina. Um kl. hálfsex fékk hann leyfí
gistihússtjórans til þess að láta smiði
hótelsins koma með sér og opna. Það
gerðu þeir, og inn litu þeir, og ljótt
var að sjá!
Ljótt var um að litast í
ástarhreiðrinu
Esmann lá í hnipri á gólfínu fyrir
framan stól, íklæddur nærbol og
nærbuxum. Hann virtist hafa setið
og verið að fara í fyrri sokkinn, þeg-
ar byssukúla hefur farið inn um
hægra eyra. Engin merki vom um
áflog eða önnur átök. Hann hlýtur
að hafa dáið samstundis.
í hinu herberginu lá frk. Ham-
merich endilöng á gólfínu. Stór
skammbyssa lá við hægri lend. Blóð
seytlaði úr skotsári á höfði hennar.
Annar smiðurinn lyfti höfðinu og tók
eftir því, að hún andaði enn, en af
veikum mætti. Dyravörðurinn
hringdi eftir hjálp, og síðan var hún
flutt í borgarsjúkrahúsið (Kommune-
hospitalet).
Hvað hafði gerzt? Fékk Karen
afbrýðisemiskast? Sá hún fram á,
að Gustav gæti aldrei, jafnvel þótt
hann vildi, endurgreitt henni eyðsluf-
éð frá Lundúnadvölinni? Þoldi hún
ekki fátæktina, sem var honum (og
trúgirni hennar) að kenna? Myndi
fátækt og skömm fylgja henni ævi-
langt? Skildist henni nú, að hann
myndi aldrei efna hjúskaparheit við
hana, nema þá þvingaður? Sá hún,
að hann myndi aldrei reynast henni
tryggur lífsförunautur? Var hann
ekki þegar farinn að stíga í vænginn
við eina? Skotraði hann ekki alltaf
augunum ósjálfrátt á eftir hveiju
pilsi, eftir öllum stúlkum, yngri henni
sjálfri? Var hún þegar orðin of göm-
ul fyrir hans smekk? Var mannorð
hennar og nafn fíölskyldu hennar
eyðilagt með framkomu hennar? Var
hún „fallin kona“? Ætti hún sér ekki
framar endurreisnar von, jafnvel
þótt þau giftust, í hugum „fína fólks-
ins“, sem hún taldisttil upphaflega
og vildi áfram teljast til? Var hún
óafturkallanlega orðin að druslu og
dræsu, „halvdame“, „demimonde"?
Þetta veit enginn, en vinir hennar
álíta sennilegt, að allt þetta hafi
blandazt saman í sinni hennar og
orsakað ofsalega geðsveiflu.
Karan Hammerich lifði í sólar-
hring. Hún lézt án þess að komast
til meðvitundar. Þetta stóð í einu
blaðinu: „Örlögin voru henni hliðholl
að lokum. Líf hennar var eyðilagt,
og nú er því lokið. Hefði framhald á
því ekki orðið hræðilegt"?
Mest selda fartölvan í Evrópu, Macintosh
PowerBook, hefur löngu sannað yfirburði sína
varðandi afköst, notendaviðmót og vinnslugetu
við hefðbundna tölvuvinnslu.
Hún vegur aðeins 2,3 kg, tekur svipað pláss og
A4-blað og er með einstakan gæðaskjá.
vróoumeistarinn
: Aðeins
kn'stóf.
Vegna hagstæðra samninga getum við nú boðið
þessa vinsælu fartölvu á aðeins 127.553,- kr. eða
119.900, - stgr. (með VSK). Grunnverð var áður:
196.900, -
PowerBook 100 er meðfærileg og er einstaklega
þægileg fyrir þá sem vilja vera á ferð og flugi og
geta unnið á fullkomna Macintosh-tölvu hvar sem
þeir eru staddir. Við tölvuna má tengja mótald sem
gerir mögulegt að tengjast við tölvur á íslandi þótt
notandinn sé í öðrum heimshluta auk þess að
senda fax beint úr tölvunni.
Hún er með alíslenskan kerfishugbúnað og hægt er
að nota öll helstu Macintosh-forritin í henni. Sé
hún tengd við aðra Maeintosh-tölvu ræsist hún sem
harðdiskur á þeirri tölvu, tilbúin til gagnaflutnings
eða frekari vinnslu.
Macintosh PowerBook 100:
4 Mb vinnsluminni, 40 Mb innbyggður harðdiskur,
1,4 Mb diskadrif, 9" baklýstur Supertwist-fljótandi
krystalsskjár, íslenskur kerfíshugbúnaður, innbyggt
net-tengi, innbyggður hátalari og tengiil fyrir
magnara, möguleiki á minnisstækkun og
innbyggðu faxmótaldi. Þyngd: 2,3 kg.
Apple-umboðið
Skipholti 21, Rvk. Sími: 91-624800