Morgunblaðið - 22.09.1992, Blaðsíða 12

Morgunblaðið - 22.09.1992, Blaðsíða 12
12 MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. SEPTEMBER 1992 Alls staðar var orðið Bókmenntir Jenna Jensdóttir RITHÖFUNDAR er lásu upp úr verkum sínum voru: Andrés Indriðason, Ármann Kr. Einars- son, Einar Már Guðmundsson, Guðlaug Richter, Guðmundur Ólafsson, Guðrún Helgadóttir, Iðunn Steinsdóttir, Jenna Jens- dóttir, Magnea frá Kleifum, Kristín Steinsdóttir, Sigrún Eld- járn, Vilborg Dagbjartsdóttir, Þórarinn Eldjárn og auk þess þær Ann-Cath Vestly og Gunilla Bergström. Síðasti dagur Bókmenntahátíð- arinnar 1992 var helgaður bömum. Bókmenntir þeirra sem alltaf höfðu verið settar skör lægra en aðrar greinar urðu allt í einu öðrum teg- undum bókmennta mikilvægari. Og í Norræna húsið bókstaflega streymdu börnin, sum með áhuga- sömum foreldrum, önnur með vin- um eða ein sín liðs. Allt umhverfí hafði verið útbúið til þess að taka sem best á móti hinum ungu gestum, gleðja augu þeirra, skerpa eyra þeirra og ljá ímyndunarafli þeirra byr. En undir- rót þessa alls, rauði þráðurinn, var orðið, sagan, bókmenntirnar. Myndskreytingar á veggjum eftir Sigrúnu Eldjárn og fleiri. Teikni- stofa í bókasafni, þar sem börn gátu hvílt sig í hléum frá upplestri höfunda og málað og teiknað úr sögunum, sem þau höfðu við sagn- aranda Vilborgar Dagbjartsdóttur skálds, og undir handleiðslu Sigrún- ar Guðmundsdóttur og Önnu Þóru Karlsdóttur myndlistarkennara, sem hengdi síðan margar mynd- anna upp. Margir höfðu náð því að skapa sögupersónour. Börnin lejt- uðu síðan á mið fleiri upplestra. Leikarar komu og sýndu brot úr Emil í Kattholti (Bessi o.fl.) við mikinn fögnuð bamanna. Lítil lúðrasveit lék og eldhressir trúðar voru til aðstoðar. Ekki síst við að kynna upplestur og höfunda, sem bæði lásu upp í stóra salnum og fundarherbergi. Hlutverk trúðanna voru mjög skemmtileg. Það kom á daginn að annar þeirra hefur unnið mikið fyrir börn og er að gefa út fyrstu bók sína fyrir börn, Gunnar Helgason. Reyndar hófst dagskráin kl. 10 með því að sýndar voru kvikmyndir eftir sögum Gunillu Bergström og Jón Þórarinsson tónskáld ________Tónlist____________ Jón Ásgeirsson Tónskáldafélag íslands og ís- lenska hljómsveitin stóðu fyrir tónleikum í Listasafni Siguijóns Ólafssonar sl. sunnudag og til- efnið var 75 ára afmæli Jóns Þórarinssonar tónskálds. Nærri hálf öld er liðin síðan Jón hóf kennsku við Tónlistarskólann í Reykjavík og á þeim tíma hefur fjöldi tónlistarmanna lært hjá honum. Hann hefur samtímis haft hönd í bagga varðandi ótal mál, er til heilla hafa horft um viðgang tónlist í landinu og skilað drjúgum starfsdegi sem kór- stjóri, framkvæmdastjóri Sinfó- níuhljómsveitar Íslands, for- stöðumaður LSD hjá sjónvarpinu og nú síðast með vinnu sinni að Tónlistarsögu íslands. Þegar komið er að verklokum, að loknum löngum starfsdegi, er gott að eiga sér skjól, hlés við storma daglífsins og finna fyrir sjálfan sig í þeirra samhljóman, sem er utan og ofan við jarðbund- in gildi. Með tónverkum sínum hefur Jón Þórarinsson, umfram allt annað sem hann hefur feng- ist við, gefið af sjálfum sér óbrot- leg verðmæti í sönglögum eins og Fuglinn í fjörunni, Vögguljóð á Hörpu, Jeg fandt í morges og Jeg elsker dig. Elín Ósk Oskars- dóttir og Þóra Fríða Sæmunds- dóttir fluttu öll lögin með giæsi- brag, þó sérstaklega væri ný- næmi í að heyra túlkun Elínar á Jón Þórarinsson tónskáld. tveimur seinni lögunum. I sönglögum sínum flestum hefur Jón Þórarinsson fetað þá slóð fram, er forverar hans mörk- uðu. Samhliða því flutti hann okkur, sem heima sátum, nýja strauma utan úr heimi og er í raun frumkvöðúll í gerð nútíma- tónlistar hér á landi. Þau verk sem marka þessi tímamót eru lagaflokkurinn Of Love and De- ath, fyrir einsöng og hljómsveit, sónata fyrir klarinett og píanó og kórverkið Sólarljóð, sem því miður hefur sjaldan verið flutt, auk sérkennilegra barnalaga, sem á seinni árum hafa verið sungin, bæði af börnum og full- orðnum. I þessum verkum er fólgin mikil kunnátta, sem Jón hefur miðlað nemendum sínum óspart og um leið að vera þeim óvæginn gagnrýnandi stutt dyggilega við þar sem styðja þurfti. Lokaverk tónleikanna var són- ata fyrir klarinett og píanó, sem flutt var af Sigurði I. Snorrasyni og Önnu Guðnýju Guðmunds- dóttur. Flutningur þeirra var mjög góður en sérlega þó í hæga þættinum, sem er einkar ljúf tón- list. Undirritaður man vel, þegar þetta verk var fyrst flutt og sér- staklega hversu þeim hlustend- um, sem vanir voru klassísku meisturunum, þótti þessi tónlist ómstríð og erfið til hlustunar. Nú hefur svo skipast, að þessi klarinett sónata er með því þýð- asta sem gefur að heyra nú til dags. Þetta sýnir hversu líðandi tíminn breytir mörgu og að núið er vígt hverfulleikanum en um leið, að það sem vel er gert held- ur stöðu sinni. Þess vegna er rétt að staldra við, rétt sem snöggvast og huga að því sem menn hafa lagt með sér í þá sam- eign, sem gjarnan er nefnd menning og þar á Jón Þórarins- son tónskáld ýmislegt sem glampar á og komandi kynslóðir munu telja sér til eignar. Þjóðin gefur Jóni Þórarinssyni það í af- mælisgjöf, að muna hann og syngja söngva hans. Ann-Cath. Vestly Gunilla Bergström Ann-Cath. Vestly. Fyrst var hinn frægi Einar Áskell og síðan kom kvikmyndin Átta börn og amma þeirra í skóginum. Á þessum sýn- ingum var sá annmarki að þótt börnin þekktu sögurnar vel, áttu þau bágt með að sitja svo lengi kyrr, þar sem hvorki íslenskur texti né tal fylgdi myndunum. En það virtist gera yfirbragð annarra dag- skrárliða svo auðvelt að börnin máttu hreyfa sig að vild, og það gerðu þau hljóðlát og ljúf. Höfuðefni dagskrár, upplestur rithöfunda, byijaði nokkru eftir hádegi. Ann-Cath. Vestly reið þar á vaðið með upplestri úr hinni vel þekktu sögu sinni Óli Alexander. Einar Kárason rithöfundur las inn í milli mjög áheyrilega íslensku þýðinguna. Sami háttur var hafður á er Gunilla Bergström las um Ein- ar Áskel, sem frægur er meðal yngstu barnanna. Sumir íslensku rithöfundarnir lásu upp úr áður útkomnum bókum sínum eins og Andrés Indriðason, Guðmundur Ólafsson og Iðunn Steinsdóttir. Sögur þeirra eru vel kunnar ungum lesendum og (og þeim eldri líka) og upplesturinn staðfesti hve vinsælir og ágætir þessir höfundar eru. Töfrar meitl- aðra en fjörlegra frásagna settu svip sinn á upplestur rithöfundanna Guðlaugar Richter, Guðrúnar Helgadóttur, Kristínar Steinsdótt- ur, Magneu frá Kleifum og Ár- manns Kr. Einarssonar sem öll lásu úr væntanlegum bókum sínum. Þar var að finna ævintýri og raunveru- leika hversdagsins sem stundum blandaðist geysivel saman eins og hjá Kristínu Steinsdóttur og Magneu frá Kleifum, sem las lítið ævintýri. Þórarinn Eldjárn hélt sér við ljóð- ið og las bæði ugp úr hinni bráðsnið- ugu bók sinni Óðfluga og væntan- legri bók sem ekki virðist eftirbátur hinnar. Einar Már Guðmundsson las úr sinni fyrstu bamabók, sem er vænt- anleg fyrir jólin. Hann hefur alltaf verið nálægt börnum í sögum sínum og er því enginn nýgræðingur í því að tjá sig með næmum skilningi á barnasálinni. Sigrún Eldjárn lás upp úr bók, sem hún var beðin um að skrifa fyrir Rauða krossinn. Nefnir Sigrún hana Sól skín á kmkka. Hún fjallar um samskipti svartra og hvítra bama í Afríku. Höfundur skrifar sögunar á jákvæðum anda og lýsir daglegum samskiptum barnanna. Sjálf myndskreytir hún söguna og héngu margar myndirnar uppi í Norræna húsinu. Enda námu ungir hlustendur þar staðar og mátti heyra þá segja sínar eigin sögur út frá myndunum. Það er frá því sagt hér, að það snerti að sjá og heyra hve djúpt góðar myndir höfða til fijórra hugsana barnsins um leið og það kynnist sögutexta. Og hve áríðandi það er að um vönduð verk sé að ræða eins og í þessu tilfelli. Það hlýtur að vera elstu barna- og unglingabókahöfundum einlægt gleðiefni ef eftirkomendur þeirra í ritlistinni halda jafnvel á penna sín- um og þeir yngri gerðu er þarna lásu úr verkum sínum. Ekki er hægt að ímynda sér ann- að en aðstandendur Bókmenntahá- tíðarinnar hafi fundið anda hlýju og þakklætis er sveif um húsakynni Norræna hússins á laugardaginn. Kannski var það sá andi sem einnig setti svip sinn á stórmyndarlega kveðjuveislu kvöldsins, er Bók- menntahátiðin 1992 var úti. Hér ber mörgum að þakka þótt efst í huga verði Lars-Áke Engblom, Heimir Pálsson, Örnólfur Thorsson og starfsfólk Norræna hússins. Við hefðum sannarlega viljað sjá fleiri af okkar ágætustu skáldum á bók- menntahátíðinni. En hún var lyfti- stöng fýrir íslenskar bókmenntir og samstarf við aðrar þjóðir og tókst eins og best verður á kosið. Við verðum að sjá og viðurkenna það. Nýr auglýsingadálkur, Skólar/námskeið, verður framvegis í þriðjudagsblaði Morgunblaðsins. Þar er hægt að sjá á einum stað hin ýmsu námskeið sem boðið er upp á þessa dagana. Sjá bls. 37. Þeim sem hafa áhuga á að auglýsa í þessum dálkum er bent á auglýsingadeildina í síma 691111, símbréf 691110. 1 fMwgutiÞIafeife
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.