Morgunblaðið - 13.10.1992, Qupperneq 34
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. OKTÓBER 1992
lOTMO
r. 'r-JVJW. 'ji'i i.
Samkeppni var á
milli spilavítanna
13 STARFSMENN tveggja spilavíta í Reykjavík, sem lögreglan réðst
inná s 1. föstudagskvöld, voru fijálsir ferða sinna á sunnudag. Lög-
reglan telur að málið sé það mikið upplýst að ekki hafi verið ástæða
til að krefjast gæsluvarðhaldsúrskurðar yfír mönnunum.
Morgunblaðið/Kristinn
Frá stofnfundi lqördæmisráðs Alþýðubandalagsins í Reykjavík, sem haldinn var síðastliðinn sunnudag.
Stofnað kjördæmisráð Al-
þýðubandalagsins í Reykjavík
STOFNFUNDUR kjördæmis-
ráðs Alþýðubandalagsins í
Reykjavík var haldinn á sunnu-
daginn, en að kjördæmisráðinu
standa Alþýðubandalagið í
Reylqavík, Birting og Æsku-
lýðsfylking Alþýðubandalags-
ins í Reykjavík. Formaður
kjördæmisráðsins var kjörinn
Tónlistarfélagið
Rússneskur
píanóleikari
heldur tónleika
RÚSSNESKI píanóleikarinn
Tatyana NiJkolaeva heldur tón-
leika í íslensku óperunni
þriðjudaginn 13. október á
vegum Tónlistarfélagsins og
hefjast þeir kl. 20.30.
Á tónleikunum í dag leikur
Tatyana Nikolaeva Ricercare úr
Tónafóminni og Partitu nr. 2 í
c-moll eftir J.S. Bach, Pathét-
hique-sónötuna eftir Beethoven og
sex af ofannefndum prelúdíum og
fúgum eftir Shostakovich.
(Fréttatilkynning)
Árni Þór Sigurðsson, og í sam-
tali við Morgunblaðið sagði
hann að með stofnun þess
hefðu alþýðubandalagsmenn
ákveðið að standa saman í
næstu borgarsljómarkosning-
um.
Árni sagði að ósamkomulag
hefði ríkt milli alþýðubandalags-
manna í Reykjavík frá því 1989,
þ.e. milli Birtingar annars vegar
og Alþýðubandalagsins í Reykja-
vík hins vegar. Það ósamkomulag
hefði náð hámarki við borgar-
stjómarkosningamar 1990 þegar
Birting gekk til liðs við Alþýðu-
flokkinn og ýmsa aðra í Nýjum
vettvangi, en síðan þá hefði verið
unnið að því með hléum að ná
samstöðu þessara aðila og finna
flöt á sameiginlegum vettvangi.
„Það má segja að með þessu
skrefí hafí alþýðubandalagsmenn
í Reykjavík ákveðið að standa
saman í næstu borgarstjórnar-
kosningum, en hins vegar er það
alveg ljóst að við eigum eftir að
móta sameiginlega stefnu í helstu
málum. Fundurinn á sunnudaginn
var aðeins stofnfundur kjördæmis-
ráðsins, og það verður síðan verk-
efni þess á næstu mánuðum að
fara í gegnum málefnastarfíð og
móta þá einhverjar áherslur fyrir
borgarstjórnarkosningarnar vorið
1994. Ég lít svo á að félagar í
Birtingu séu með aðild að þessu
kjördæmisráði búnir að segja að
þeir ætli að standa að framboði
þá með öðrum alþýðubandalags-
mönnum," sagði hann.
Aðdragandi þessa máls er sá að
Jón Laxdal vegna þrotabús
Kaupfélags Svalbarðseyrar höfð-
aði mál fyrir bæjarþingi Reykjavík-
ur gegn Sambandi íslenskra sam-
vinnufélaga og gerði þær dómkröf-
ur að viðurkenndur yrði formlega
og efnislega eignarréttur og eign-
arhlutdeild þrotabús Kaupfélags
Ómar Smári Ármannsson, að-
stoðaryfírlögregluþjónn, sagði að
full ástæða hefði þótt til að láta til
skarar skríða í Súðarvogi og Ár-
múla vegna gruns um ólöglega
starfsemi sem þar færi fram. Hins
vegar væri enn ekki talin ástæða
fyrir lögregluna að hafa afskipti
af spilaklúbbum sem starfræktir
eru í borginni þar sem menn koma
saman til að spila sér til ánægju.
Ekki væri ólöglegt að spila upp á
peninga en það bryti í bága við lög
að hafa atvinnu og hagnað af slíkri
starfsemi, eins og lögreglan telur
hafa verið í spilavítunum í Súðar-
vogi og Ármúla. Hann sagði að
margir klúbbar væru starfandi í
Reykjavík, en eðli starfsemi þeirra
væri ólík.
Spilavítið í Súðarvogi hafði verið
starfandi á annað ár en spilavítið í
Ármúla í nokkrar vikur. Lögreglan
fylgdist með starfseminni í Súðar-
vogi frá opnun staðarins. í upphafí
var þar eingöngu samastaður fyrir
menn sem spiluðu á spil. Síðar kom
þangað rúllettuborð og menn gátu
lagt undir peninga. Staðurinn átti
að vera lokaður alla þessa viku því
Svalbarðseyrar í Sambandi ís-
lenskra samvinnufélaga. Dómur í
málinu var kveðinn upp í febrúar
síðastliðnum, og var SÍS sýknað
af kröfum stefnanda sem áfrýjaði
dómnum til Hæstaréttar.
I kvörtun Jóns Oddssonar til
Umboðsmanns Alþingis kemur
m.a. fram að 15. september síðast-
til stóð að gera á honum endurbæt-
ur.
Að sögn lögreglunnar var tölu-
verð samkeppni á milli spilavítanna
tveggja og stóð til að koma spilavít-
inu í Súðarvogi í svipaðan gæða-
flokk og spilavítið í Ármúla. Nokkr-
ir starfsmenn í spilavítinu í Ármúla
höfðu áður starfað í Súðarvogi, en
hættu því samstarfí og settu upp
nýjan stað í Ármúla. Þar var ætlun-
in að hafa lokaðan einkaklúbb og
aðeins klúbbfélögum var hleypt inn
á staðinn í fyrstu, samkvæmt upp-
lýsingum lögreglu. Síðan reyndist
ekki grundvöllur fyrir slíku rekstr-
arformi því háar fjárhæðir voru
jafnan lagðar undir. Klúbburinn var
því opnaður og gat hver sem er
gengið þar inn. Fjórir óeinkennis-
klæddir lögreglumenn voru inni á
staðnum þegar innrásin var gerð.
Lögreglan lagði hald á bókhald
klúbbanna, spilaborð, allan búnað
og rúmar þijár milljónir kr. auk
skuldaviðurkenninga. Einn gestur í
Ármúla hafði skrifað níu ávísanir
þetta kvöld, hveija þeirra upp á 10
þúsund kr. Annar hafði lagt undir
130 þúsund kr. ávísun og tapað
henni.
liðinn hafí verið óskað eftir um-
ræddum gögnum varðandi greinar-
gerðir, úrskurði varðandi svo-
nefndan stóreignaskatt lagðan á
SÍS sbr. lög frá 1951 og 1957, en
umrædd gögn þurfí Jón Laxdal að
leggja fram í hæstaréttarmálinu.
Fram kemur að skattstjórinn í
Reykjavík hafi framsent erindi
Jóns til borgarskjalavarðar, sem
síðan hafí hafnað afhendingu
gagnanna. Er bent á það í kvörtun-
inni að um sé að ræða opinber
gögn er varða opinbera úrskurði
og ákvarðanir, og þau varði mikil-
væga hagsmuni og séu nauðsynleg
til lögskýringar.
Kvartað til umboðsmanns Al-
þingis vegna synjunar borgar-
skjalavarðar á afhendingu gagna
UMBOÐSMANNI Alþingis hefur borist kvörtun frá Jóni Oddssyni
hæstaréttarlögmanni fyrir hönd Jóns Laxdal af því tilefni að borgar-
slqalavörður hefur hafnað beiðni um afhendingu gagna varðandi
greinargerðir, úrskurði og ákvarðanir varðandi svonefndan stór-
eignaskatt lagðan á Samband íslenskra samvinnufélaga. í kvörtun-
inni kemur fram að umrædd gögn þurfi Jón Laxdal vegna þrota-
bús Kaupfélags Svalbarðseyrar að leggja fram í máli fyrir Hæsta-
rétti gegn SÍS.
Stefnuræða
for sætisráðherra
íslensku krónunnar. Til þess að
treysta gengisfestu er nauðsynlegt
að koma í veg fyrir óhóflegan halla
á ríkisbúskapnum en hann mundi
einnig gera að engu möguleikana á
að styrkja stöðu atvinnulífsins með
lækkun vaxta. Fjárlagagerðin er
því meginverkefni ríkisstjómarinn-
ar í efnahagsmálum.
Vegna erfíðrar stöðu atvinnuveg-
anna og í ljósi versnandi atvinnu-
ástands er nauðsynlegt að bæta
samkeppnisstöðu íslensks atvinnu-
lífs gagnvart erlendum keppinaut-
um. Ef varanlegur árangur á að
nást í þeim efnum verður það ein-
göngu gert á þann hátt að draga
úr kostnaði hér á landi í saman-
burði við önnur lönd. Það verður
ekki gert með breytingu á gengi
íslensku krónunnar.
Hér þurfa allir að leggjast á eitt.
Launþegar og vinnuveitendur þurfa
að ná kjarasamningum sem tryggja
áframhaldandi stöðugleika.
Sveitarfélögin þurfa að leita allra
leiða til hagræðingar til þess að
unnt sé að draga úr skattlagningu
á atvinnurekstur. Lækkun kostnað-
arskatta á atvinnurekstur er nauð-
synleg til þess að treysta stöðugt
gengi til framtíðar en það verður
að vinnast sameiginlega af ríki,
sveitarfélögum, launþegum og
vinnuveitendum. Að því er sveitar-
félögin varðar er mikilvægasta
verkefnið á þessu sviði sameining
sveitarfélaga þannig að þau geti
veitt íbúunum betri en jafnframt
ódýrari þjónustu en nú er. Jafn-
framt skapast þá möguleikar á því
að sveitarfélögin taki ábyrgð á
ýmsum þáttum opinberrar þjónustu
sem betur er fyrir komið í höndum
heimavalds en ríkisvalds. í því er
fólginn miklu meiri ávinningur en
sú eftirsjá sem sumum kann að
finnast að hinni gömlu hreppaskip-
an. Þrátt fyrir þetta kann að reyn-
ast rétt að færa ekki verkefni til
sveitarfélaganna allra í einu heldur
gera tilraun á nokkrum stöðum á
landinu. Sú tilraun mun efalítið ýta
á eftir öðrum svæðum um að sam-
einast í eina stjómsýslueiningu til
að geta tekið við fleiri verkefnum.
Til þess að auka enn á trúverðug-
leika gengisstefnunnar er einnig
þörf á ýmsum skipulagsbreytingum
í gengis- og gjaldeyrismálum og á
fjármagnsmarkaði. Þannig verður
að auka áhrif markaðsaflanna á
gengi íslensku krónunnar og koma
á gjaldeyrismarkaði. Slíkt þýðir þó
alls ekki fráhvarf frá núverandi
stefnu um stöðugleika í gengismál-
um. Hún verður áfram óbreytt eins
og ítrekað hefur verið hér að fram-
an. Skráning gengis á gjaldeyris-
markaði gerir hins vegar meiri kröf-
ur til efnahagsstjómarinnar en áður
og stöðugt gengi á markaði fær
ekki staðist til lengri tíma nema
efnahagslegar forsendur séu fyrir
hendi. Um leið verður gengisstefn-
an mun trúverðugri en áður.
Minni ríkisafskipti
Á undanförnum áram hafa orðið
áherslubreytingar á sviði hagstjóm-
ar víða um lönd með það að markm-
iði að stuðla að aukinni fjárfestingu
og nýsköpun í atvinnulífinu og þar
með auknum hagvexti. í fáum orð-
um má lýsa þessari þróun þannig
að stjórnvöld hafí smám saman
dregið sig út úr því forystuhlutverki
í efnahagslífinu sem þau hafa verið
í allt frá kreppuárunum. Þess í stað
hafa þau lagt meiri áherslu á að
skapa atvinnulífínu eðlilegan starfs-
grundvöll og búa þannig í haginn
fyrir ný störf. Liður í þessari þróun
er að draga úr afskiptum ríkisvalds-
ins af atvinnustarfseminni, bæði
með afnámi ríkisábyrgða, styrkja
og ýmiss konar fyrirgreiðslu við
atvinnulífíð og með sölu ríkisfyrir-
tækja og eigna. Samhliða þessu
hafa verið gerðar auknar kröfur til
fyrirtækja um að standa á eigin
fótum. í stað sértækra stuðningsað-
gerða við einstakar atvinnugreinar
hafa stjómvöld þannig í vaxandi
mæli lagt áherslu á að skapa at-
vinnulífínu í heild sem best og jöfn-
ust starfsskilyrði. Þessi vinnubrögð
verðum við einnig að temja okkur.
Ríkisstjómin hefur beitt sér fyrir
einkavæðingu á ríkisfyrirtækjum.
Því starfí hefur miðað vel og verður
haldið áfram af fullum krafti, en
þess jafnframt gætt að ekki sé hrað-
ar gengið en hin smái hlutafjár-
markaður á íslandi þolir. Um leið
verður horft, eins og frekast er
kostur, til hagsmuna starfsmanna
fyrirtækjanna.
Okkur er tamt að tala um sér-
stöðu íslensks efnahagslífs og að
nokkra leyti er það rétt. Við verðum
hins vegar að átta okkur á því að
það gilda ekki allt önnur lögmál í
efnahagsmálum og hagstjóm á ís-
landi en í öðram löndum. Þetta á
einnig við um þær mikilvægu undir-
stöður hagvaxtar sem aðrar þjóðir
leggja nú í auknum mæli áherslu
á, rannsóknir og þróunarstarfsemi
og ekki síst menntun. Við verðum
að líta á menntakerfíð og spyija
þeirrar spumingar hvemig það eigi
að vera til þess að við náum best
þeim markmiðum, einnig efnahags-
legum markmiðum, sem við viljum
setja okkur. Við íslendingar erum
vanir því að búa að ríkulegum auð-
lindum í sjó og á landi. Við þurfum
að átta okkur á því og viðurkenna
að maðurinn sjálfur er mikilvæg-
asta auðlind framtíðarinnar og búa
þannig um hnútana að þessi auðlind
geti staðið undir batnandi lífskjör-
um í framtíðinni.
Ríkisstjórnin vill forðast
skammtímalausnir
Virðulegi forseti, góðir íslending-
ar.
Ríkisstjórnin mun í störfum sín-
um byggja á þeim árangri sem
náðst hefur þrátt fyrir mótdrægar
ytri aðstæður. Stöðugleiki, lítil
verðbólga, minnkandi viðskipta-
halli, heilbrigðara skattumhverfi og
vaxta- og gengisákvarðanir á mark-
aði munu verða þýðingamiklir þætt-
ir í þeirri grandvallarstefnu sem á
er byggt. Heilbrigt atvinnulíf byggt
á traustum grandvelli mun tryggja
okkur áfram jafngóð lífskjör, og
þær þjóðir búa við sem best standa.
Þessi ríkisstjórn fylgir þeirri megin-
stefnu sem dugað hefur þjóðum
Vesturlanda best á undanförnum
áram. Hún vill forðast skammtíma-
lausnir, þótt vel kunni að láta í
eyrum um stund, fullviss þess að
varanlegur árangur getur aðeins
byggst á varanlegum lausnum.
Ég þakka þeim sem hlýddu.