Morgunblaðið - 08.11.1992, Síða 52

Frá og með 1. nóvember
1992 tók gildi nytt
flokkunarkerfi fyrir
bréfapóst
til útlanda. 33§">5IU*oosiM1
flfcnrgiisttMiifrifr
varða i
Im Landsbanki
Jfj íslands
JBsLÆ, Banki allra landamanna
MORGUNBLAÐIÐ, ADALSTRÆTI 6, 101 REYKJAVÍK
SÍMI 691100, SÍMBRÉF 691181, PÓSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
SUNNUDAGUR 8. NÓVEMBER 1992
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.
Uttekt á sj ávarútvegsfyr irtækj um
Viðamikil sýning í læknaháskólanum í Boston
Islenskar vísinda-
rannsóknir taldar
vera í fremstu röð
Nærri þriðjungnr
-átti ekkert eigið fé
NÝ SAMANTEKT Þjóðhagsstofn-
unar yfir dreifingu eiginfjárhlut-
falls 164 sjávarútvegsfyrirtækja í
veiðum og vinnslu, skv. sérstöku
úrtaki sem byggt er á ársreikning-
um fyrir síðasta ár, leiðir í |jós
að stór hluti fyrirtækjanna átti við
ny'ög erfiða eiginfjárstöðu að
stríða. Um 30% fyrirtækjanna
voru með neikvæða eiginfjárstöðu
og voru samtímis rekin með tapi
sem nam að meðaltali um 10% af
SKIPIÐ MÁLAÐ
Morgunblaðið/Svernr
TVEGGJA íslenskra _ vísinda-
manna, prófessoranna Ólafs Jens-
sonar, forstöðumanns Blóðbank-
ans, og Gunnars Guðmundssonar,
forstöðulæknis á taugalækninga-
deild Landspítalans, er sérstak-
lega getið á viðamikilli sýningu
um mýlildi sem nýlega var sett
upp við læknaháskólann í Boston
í Bandaríkjunum. Mýlildi er heiti
yfir flokk sjúkdóma sem lýsir sér
í útfellingu á afbrigðilegum eggja-
hvítuefnum í æðar og aðra líkam-
svefi, en heilablæðing er einn
■ '* flokkur þessara sjúkdóma og hafa
íslenskir vísindamenn átt veruleg-
an þátt í rannsóknum á orsökum
sjúkdómsins. Sýningin í Boston er
bæði ætluð sérfræðingum sem og
áhugafólki, og veitir innsýn í
helstu rannsóknir á þessu sviði í
heiminum hin síðari ár.
Ólafur Jensson og Gunnar Guð-
mundsson áttu á sínum tíma þátt í
að sýna að heilablæðingar væru ætt-
gengar og sjúkdómsvaldurinri sér-
stakt afbrigðilegt prótein. Þykir það
jVvegsauki fyrir Háskóla íslands og
Landspítalann sem háskólaspítala að
tveimur prófessorum skólans og
starfsmönnum Landspítalans er nú
skipað á bekk með fremstu vísinda-
mönnum í alþjóðlegu samstarfi um
rannsóknir á heilablæðingum.
Þeir Ólafur og Gunnar hafa auk
annarra starfsmanna Landspítalans
þrota. „Lánastofnanir taka endan-
lega ákvörðun um hvort þær telja
fyrirtækin lífvænleg og hvort þær
ákveða að fjármagna þau áfrarn,"
sagði hann.
Sjá einnig Af innlendum vett-
vangi bls. 6.
Framleiðendur smábáta eru ánægðir með árangur ferðar til Mexíkó
unnið í áraraðir að rannsóknum_ á
arfgengum heilablæðingum á ís-
landi, og áttu þeir þátt í að sýna í
fyrsta sinn að framleiðsla á einu til-
teknu afbrigðilegu eggjahvítuefni
veldur heilablóðfalli. Hafa læknar
komist að því að mikið er um arf-
gengar heilablæðingar í fólki sem
ættað er af Barðaströnd á Vestfjörð-
um, og með erfðatæknilegum aðferð-
um er nú unnt að finna meingenið
í fóstrum og arfberum, og er á þann
hátt hægt að greina hveijir eru lík-
legir til að fá þetta tiltekna afbrigði
af heilablóðfalli. Gunnar Guð-
mundsson sagði í samtali við Morg-
unblaðið að það væri töluverð viður-
kenning fólgin í því að þeirra Ólafs
væri getið á sýningunni í Boston, og
það myndi væntanlega vekja enn
frekari athygli á rannsóknastarfi
þeirra. Þá sagði hann ánægjulegt að
fá þessa viðurkenningu núna á 25
ára afmæli taugadeildar Landspítál-
ans sem var í gær 7. nóvember.
Gunnar Guðmundsson
Ólafur Jensson
Stefnt er að sölu 20 báta
til Mexíkó innan eins árs
Mexikó. Frá Hirti Gísiasyni, blaðamanni Morgunblaðsins.
„Við erum nyög ánægðir með gang mála í Mexíkó. Hugmyndum
okkar hefur verið afar vel tekið og á næstu vikum verður uppkast
að samstarfssamningi sent frá okkur. Það er mikill áhugi á því að
koma hlutunum í gang sem fyrst og þess er vænzt að innan árs
verði 20 bátar frá Mótun hf., Gáskabátar eða „Seahawk" eins og
þeir kallast á ensku, komnir til Mexíkó,“ segir Hörður Reginsson,
heildartekjum þeirra. Hjá 21 fyr-
irtæki var hlutfall eigin fjár af
heildareignum neikvætt um 54,2%
að meðaltali og voru þau rekin
með um 13% tapi.
Asgeir Daníelsson hagfræðingur
hjá Þjóðhagsstofnun segir athyglis-
vert að eiginfjárstaða og rekstraraf-
koma fyrirtækjanna fylgist að sam-
kvæmt þessu yfirliti sem endur-
spegli annars vegar að fyrirtæki með
lélega eiginfjárstöðu séu mjög skuld-
sett og beri háar vaxtagreiðslur og
sem leiði til verri afkomu. Einnig sé
líklegt að mörg fyrirtæki hafi verið
rekin með tapi mörg ár í röð og séu
því með lélega eiginfjárstöðu.
Alls voru 97 fyrirtæki, eða um 60%
^ af heildinni, í úrtakinu, sem náði til
55;60% af umsvifum í sjávarútvegi
á íslandi, rekin með tapi á síðasta
ári. Hins vegar áttu 32 fyrirtæki, eða
um 20% af heildinni, eigið fé sem
nam yfir 40% af heildareignum og
voru rekin með um 2,5% hagnaði.
Þórður Friðjónsson forstjóri Þjóð-
hagsstofnunar sagði erfitt að komast
að vafalausri niðurstöðu um fjölda
fyrirtækja sem væri í raun gjald-
hjá Mótun hf.
Hörður hefur verið í Mexíkó vik-
una sem er að líða ásamt föður sín-
um Regin Grímssyni, en þeir eiga
Mótun hf. Þeir voru í fylgdarliði
Þorsteins Pálssonar sjávarútvegs-
ráðherra, í opinberri heimsókn
þangað. Hörður segist afar ánægður
með gang mála, en mikilvægt hafí
verið að njóta aðstoðar Þorsteins
og annarra, sem heimsóknina undir-
bjuggu, til að komast í sambandi,
bæði við stjórnvöld og aðila í sjávar-
útvegi.
„Við höfum þegar sett á stofn
verksmiðju á Nova Scotia í Kanada
og hefur náðst samkomulag við rík-
isstjórn Kanada um ýmsa aðstoð við
uppsetningu verksmiðjunnar, stofn-
kostnað og fleira. Til að liðka fyrir
framleiðslu bátanna hafa kanadísk
stjómvöld ákveðið að lána um 85%
af verði hvers báts, Mótun lánar
7,5% og því þarf kaupandinn aðeins
að leggja fram 7,5%. Við bjóðum
kaupendum einnig þjálfun í með-
höndlun bátanna og þeirra veiðar-
færa, einkum línu, sem notuð verða.
Því geta menn keypt bátana með
lítilli útborgun og látið þá síðan
borga sig sjálfa. Við bjóðum einnig
leiðbeiningar um meðferð aflans og
aðilar í Japan og Bandaríkjunum
vinna með okkur að markaðssetn-
ingu aflans. Það er þessi „pakki“
sem gerir það mögulegt að selja
bátana," segir Hörður Reginsson.
Hann segir að fyrsta skrefið sé,
að senda 4 báta, smíðaða í Kanada,
til Mexíkó, sem allra fyrst og yrðu
kaupin á þeim fjármögnuð með fyrr-
greindum hætti. En stjórnvöld í
Mexíkó ábyrgðust fjármögnunina.
Innan árs yrðu svo 20 bátar komnir
til Mexíkó en gífurlegir möguleikar
fælust í endurnýjun smábátaflotans
í Mexíkó.
Mótun hf. hefur einnig fengið
fyrirspumir frá Bermúdaeyjum og
stendur til að þangað fari 3 bátar
og kennari fyrir jól.