Morgunblaðið - 12.12.1992, Blaðsíða 47

3t
þjálfun eða áframhaldandi menntun.
Greinilegur munur var á milli landa
í Evrópu, hve mikill stuðningur er
veittur til atvinnulausra og hve mik-
il áhersla er lögð á menntun ungs
fólks. Staða ungs fólks var talin
vera afar veik á atvinnumarkaðin-
um.
Gerð var könnun á u.þ.b. 100
manns hvaðanæva úr heiminum í
tengslum við skólagöngu og kom
þá í ljós að aldur fólks sem hættir
í skóla snemma er hærri í öðrum
hlutum heimsins en Evrópu. Einnig
var athyglisvert að vita að sum lönd
borga alveg menntun fólks, en ann-
ars staðar þarf fólk að borga sína
menntun. Erfítt var að bera saman
Evrópulönd og t.d. Afríkulönd, nógu
erfítt reyndist að bera saman Aust-
ur- og Vestur-Evrópu.
Einum degi var varið í að þátttak-
endur settu sig inn í rekstur fyrir:
tækis sem hafði 250 starfsmenn. í
fyrirtækinu sem var reiðhjólaverk-
smiðja vann stór hópur innflytjenda.
Verksmiðjan stóð í miklum tækni-
breytingum sem jók framleiðsluna
verulega. Bitnaði það á starfsfólkinu
með uppsögnum, þar sem innflytj-
endumir voru fyrstu fórnarlömbin.
Raunveruleikinn var settur á svið
Og sýndi fram á hvaða áhrif tæknin
hefur á samfélag okkar. Tækni-
breytingar þýða ekki það sama á
mismunandi stöðum í Evrópu. Það
var athyglisvert að heyra viðhorf
fólks við tækninni. Tékknesku.full-
trúarnir sögðu það vera nauðsynlegt
að auka framleiðsluna þar, en skildu
að það þýddi ógnun við fjölda starfa
og^ vinnumynstur.
í framhaldinu spunnust umræður
um aðstæður minnihlutahópa á
vinnumarkaðnum þar sem fólki
fannst mikið vanta á að fólk hefði
jafnan rétt til atvinnu og alltof
mörg dæmi væru um að skilyrði
væru slík að ekki nema útvaldir
hefðu möguleika á mörgum störfum
og réttindi manna væru illa varin.
Niðurstöður námstefnunnar voru
eftirtaldar:
Á evrópskum grundvelli:
- 'Hvetja öll lönd til að útbreiða
menntun á jafnréttisgrundvelli og
auðvelda ungu fólki aðgang að
menntun á mismunandi stigum.
- Stuðla að jöfnun aðgangi til starfs-
menntunar, menntunar og at-
vinnu óháð kyni, heilsufari og
fjárhag.
- Tryggja jafnan rétt kynjanna til
atvinnu í öllum löndum.
- Hvetja löndin til að tileinka sér
lágmarksstaðla til að vemda ungt
fólk á atvinnumarkaðnum og í
starfsþjálfun.
- Viðurkenna stöðu samtaka launa-
fólks á vinnumarkaði, svo sem
Verkalýðsfélög og heildarsamtök
þeirra.
- Sameina starfsþjálfun- og mennt-
unarskilyrði í Evrópu.
Á landsvisu er mælt með eftirfar-
andi:
- Fjárfesta í menntun og þjálfun og
skynja mikilvægi þess að
fjárfesta í æsku landsins.
- Truggja jafnan rétt kynjanna til
atvinnu, þá sérstaklega
beggja kynja til að vera
heimavinnandi og skapa við-
unandi aðstæður í dagvist-
unarmálum.
- Dreifa raunverulegum upplýsing-
um um atvinnuhorfur, fyrir
fólk á öllum aldri til að
hjálpa því að taka ákvörðun
um framtíð sína.
- Jafnrétti til náms.
- Tryggja lágmarksréttindi laun-
þega, fulltrúa launþega, lág-
markslaun, hámarksfjölda
vinnustunda í viku og rétt
til að stofna samtök laun-
þega.
- Gera ráðstafanir í baráttunni gegn
sívaxandi atvinnuleysi, t.d.
með því að stytta vinnuvik-
una og auka fjölda starfa
með því að skipta þeim.
- Atvinnuleysisbætur nái fram-
færslukostnaði. Aldrei
minnka hjálp til atvinnu-
lausra einungis til að reyna
að leysa fjárlagahalla
landsins.
- Hlutverk æslulýðssamtakanna
er að hvetja og móta þátt-
töku ungs fólks í þjóðfé-
laginu.
- Hlutverk æskulýðssamtaka er
mikilvægt í þróuninni fýrir
ungt fólk hvernig sem at-
vinnu- eða menntamál
þróast.
Til að byggja sameiginlega upp
Evrópu verður lykilorðið að vera
atvinna fyrir alla.
Georg Páll Skúlason.
Forvarnar-
starf í eitur-
lyfjamálum
Fyrstu dagarnir fóru í umræður
og kynningu á ástandinu í hveiju
landinu fyrir sig. Mesta undrunar-
efnið var hve slæmt ástandið er
orðið. íslendingur með þær upplýs-
ingar sem voru fýrir hendi um
ástandið hérlendis hvarf í skugga
óendanlegra stórra talna um neyt-
endur frá meginlandinu. Sviss
virðist eiga í mikilli klemmu þessa
dagana, sérstaklega vegna tog-
streitu milli þeirra sem vinna að
eiturlyfjamálum og síðan ríkis-
stjómarinnar sem að þeirra sögn
vill ekki horfast í augu við vanda-
málið. Sterk hreyfing er fyrir frelsi
á sölu eiturlyfja hjá öllum löndum
Evrópu og spunnust miklar um-
ræður um þann vanda sem skap-
ast vegna þess að eiturlyfin eru
bönnuð. En það var áhugavert að
hlusta á fýrirlestur hollensks full-
trúa sem var á móti því að leyfa
frjálsa sölu á eiturlyfjum. Hann
hafði unnið á götunni í fímmtán
ár við að aðstoða eiturlyfjaneyt-
endur. Hann sagði það ljóst að
með því að leyfa fijálsa sölu þá
stórfækkaði glæpum, en fómar-
kostnaðinn taldi hann vera of stór-
an, hann hafði séð of marga deyja
í gegnum árin. Forvarnarhópurinn
ræddi það sín á milli hvað ylli því
að fólk færi í eiturlyf. Félagslegar
aðstæður urðu einna efst á blaði.
Fjölskyldan og- upplausn hennar
er sterkur áhrifavaldur, þegar
ungt fólk finnur fyrir öryggisleysi
er því hættara til að falla í fang
eiturlyfja. Þrýstingur umhverfís-
ins, eins og vinahóps og þess hátt-
ar, er líka stór þáttur. Forvitni
ungs fólks gagnvart hinu forboðna
og síðan svokallað skemmtanagildi
og fáfræði gagnvart raunveruleg-
um áhrifum. Forvamarstarf felst
síðan í því að girða fýrir þessi
vandamál, í þessari forgangsröð.
Þó nokkur óánægja var í gangi
gagnvart áróðursherferðum sem
felast í því að segja: Eiturlyf, nei
takk, o.s.frv., þar sem sumir vildu
meina að þar væri ekki um for-
varnarstarf að ræða. Forvarnar-
starfíð fælist í því að bæta þjóðfé-
lagsaðstæður. Margir vildu meina
að ef ungu fólki væri gefið meira
tækifæri til að vera áhrifavaldur
í þjóðfélaginu myndi það skila sér
í minnkandi eiturlyf aneyslu. Farið
var djúpt í ferlið frá því að eiturlyf-
in em búin til (mest í Suður-Amer-
íku) og þar til það rennur inn í
æðar ógæfusams unglings í Mið-
Evrópu. Fýrirlestrar frá fólki sem
starfaði í nánum tengslum við
þessi vandamál í öðrum löndum
voru mjög gagnlegar. Þannig
komst maður í návígi við þau
hryllilegu örlög sem bíða þúsunda
ungmenna víðsegar um Evrópu.
Þeirra skoðanir voru síðan oft í
skemmtilegu mótvægi við skoðan-
ir þeirra ráðamanna sem einnig
héldu fyrirlestra og voru hrifnir
af forvarnarstarfi í formi áróðurs-
herferða. Ef þetta er þróunin verð-
um við íslendingar að gera eitt-
hvað hratt ef við ætlum að koma
í veg fyrir að ástandið hjá okkur
eftir tíu ár verði eins og það er í
Evrópu núna. Þó nokkur deila var
um málefni hópsins, en með virð-
ingu fyrir sameinaðri Evrópu og
sáttfýsi var komist að niðurstöðu
um flest málefnin.
Kynþátta-
hatur
Vikuna 12.-19. júlí tók ég þátt
í æskulýðsráðstefnu Evrópuráðs-
ins fyrir hönd EFIL í Tékkóslavak-
íu og var ég ásamt 30 öðrum víðs-
vegar úr Evrópu og Suður-Afríku
í umræðuhópnum um kynþátta-
hatur, umburðarleysi og útskúfun.
Þetta eru ekki málefni sem eru
ný af nálinni í Evrópu. Það hafa
alltaf verið til minnihlutahópar til
að ofsækja og krefjast yfírráða
yfir en óneitanlega er þetta ört
vaxandi vandamál sem verður að
takast á við og fínna nýjar leiðir
til að beijast á móti ef árangur á
að nást.
En frá hvaða rótum eru þessir
fordómar sprottnir? Við þessu er
ekkert eitt svar heldur margar
ástæður. Kynslóðir ala á fordóm-
um til næstu kynslóðar, vanþekk-
ing og hræðsla við það óþekkta.
Evrópubúum fínnst þeim ógnað
af innflytjendum frá öðrum heims-
álfum vegna fýrrverandi nýlendu-
drottnunar ásamt efnahagslegum
ástæðum þar sem margir keppa
um sama starfíð og spumingin
vaknar um hvað gerist í þjóðfélagi
þar sem mismunandi menningar-
og mannlífsstraumar mætast.
Augljóst var að af mörgu var
að taka. Við reyndum að ræða um
flest það sem fellur undir þetta
þema, kanna orsakir, hlusta á fyr-
irlestra og ekki síst leita lausnar.
Við voram svo heppin að fá fyrir-
lestur frá Kingsley Abrams sem
vinnur fyrir SCORE (the standing
Conference for Racial Equalitiy in
Europe). Hann ræddi um kyn-
þáttahatur í Evrópu ásamt því að
koma með skilgreiningar á ýmsum
þekktum hugtökum sem oft era
notuð í þessu sambandi eins og
t.d. kynþætti, kynþáttahatri. Það
að vera svartur, kynþátta- og þjóð-
arminnihlutum, þjóðareinkennum
og menningu. Við sóttum fyrirlest-
ur Maitlands Stobart um fræðslu
á mannréttindum, „human rights
Education", en hann vinnur í Evr-
ópuráðinu. Var hann mjög vel úr
garði gerður og vakti okkur til
umhugsunar um það að jafnvel í
Evrópu era mannréttindabrot of
oft framin og oft eru það réttindi
sem okkur íslendingum fínsnt
sjálfsögð. Einnig fengum við
kynningu á ástandi minnihluta-
hópa í Evrópu og voru sérstaklega
tekin fyrir málefni sígauna í Evr-
ópu, Ungveija í Rúmeníu og Svía
í Finnlandi. Við sjálf ákváðum síð-
an að skipta okkur í minni hópa
og ræða um málefni sem okkur
fannst vera efst á baugi en þau
voru vakning nýnasista í Evrópu,
flóttafólk, alþjóð menntun, inn-
flytjendur og framtíð Evrópu.
Niðurstöðumar vora samhljóða
um að aðagerða er þörf og það
strax! Aðallega í formi menntunar
og fræðslu, bæðri langra og
stuttra prógramma og með því að
eyða og koma í veg fyrir fordóma.
Spyrna verður gegn útbreiðslu
nýnasista í Evrópu og finna sam-
eiginlega lausn fyrir innflytjendur
svo þeir geti byijað nýtt líf í fordó-
malausu umhverfí. Græðingar er
einnig þörf á gömlum sáram. Þetta
er þó aðeins hægt ef yfírvöld sýna
fullan skilning, vilja og ábyrgð
með að byggja upp og sýna gott
fordæmi í þessum málum. En það
sem við getum gert og er raunar
nauðsynlegt er að byija á okkur
sjálfum, þróa jákvæð viðhorf í
samböndum okkar við annað fólk
og ekki síst bera virðingu fyrir
öllu lífí.
Sijja Guðmundsdóttir
_____________Brids________________
Umsjón Arnór Ragnarsson
Bridsfélag byijenda
Þriðjudaginn 1. desember sl. var
spilaður Mitchell-tvímenningur að
venju og til leiks mættu 24. pör. Úr-
slit kvöldsins urðu:
N/S riðill
Daisy Karlsdóttir/Rapheiður Guðmundsdóttir 269
Þorgeirlngólfsson/HaraldurHaraldsson 268
Guðmundur Guðmundsson/Einar Hallsson 264
Karl Zóphaníasson/EiríkurÞorsteinsson 245
A/V riðill
Þorleifur Þórarinsson/Gunnar Hámundarson 254
Amar Eyþórsson/Björk Und Óskarsdóttir 241
Siguijón H. Siguijónss./Sigurlína Gunnlaugsd. 239
Álfheiður Gisladóttir/Páimi Gunnarsson 237
Nk. þriðjudag, 15. desember, verður
næsta spilakvöld og að venju er spilað
í húsi Bridssambandsins í Sigtúni 9.
Spilamennskan hefst kl. 19.30 og eru
allir byijendur velkomnir.
Bridsfélag Kópavogs
Sl. fimmtudag var spilaður eins
kvölds tvímenningur með þátttöku 22
para.
Urslit: N/S
Freyja Sveinsdóttir/Sigríður Möller 327'
KjartanJóhannesson/JónÞorketsson 303
RaparBjömsson/HaukurHannesson 302
A/V
Guðni R. Ólafsson/Halldór Þorvaldsson 319
MagnúsAspelund/SteiiigrímurJónasson 313
Þröáur Ingimarsson/Rapar Jónsson 307
Bridsfélag Breiðholts
Sl. þriðjudag var spilaður eins
kvölds tvímenningur. Röð efstu para
varð þessi:
A-riðill, 10 para
GuðjónSipijónsson/Ingvarlngvarsson 126
HelgaGuðnadóttir/RúnarHauksson 122
FriðrikJónsson/RúnarHauksson 117
Eysteinn Einarsson/Jón Stefánsson 114
B-riðill, 8 para
GuðbjömÞórðarson/JónHilmarsson 95
GuðbrandurGuðjohnsen/MagnúsÞorkelsson 89
Sigfús Skúlason/Bergur Ingimundarson 86
SigurðurÓliKolteinsson/TómasSigurðsson 86
Næsta þriðjudag fer fram verð-
launaafhending fyrir aðalkeppnir
haustsins. Einnig verður spiluð létt
jólarúberta. Allir velkomnir.
Bridsfélag Hafnarfjarðar
. SI. mánudag, 7. desember, var hald-
ið áfram með aðalsveitakeppni félags-
ins og er staðan eftir annað kvöldið
þannig:
A-riðili:
DröfnGuðmundsdóttir 94
KristóferMagnússon 79
VinirHafnarfjarðar 76
ErlaSipijónsdóttir 64
VinirKonna 61
B-riðill
VinirRagnars 46
Bryndís Eysteinsdóttir 32
Margrét Pálsdóttir 31
Nk. mánudag verður spiluð ein
umferð í sveitakeppni og kvöldið end-
að með léttri jólaspilamennsku. Spila-
mennskan hefst að venju kl. 19.30 og
spilað er í íþróttahúsinu v/Strandgötu.
Gullfiskamót Bridsfélags
Nesjanianna ’92
Magnús Jónasson og Skeggi Ragnars-
son sigruðu í Gullfiskamóti BN sem
staðið hefir yfir síðustu þijú föstu-
dagskvöld.
Eokastaðan:
Magnús Jónasson - Skeggi Ragnarsson 557
Þorsteinn Sipijónsson- Einar J./GesturH. 544
ÁmiStefánsson-JónSveinsson 537
RagnarSnjólfsson-BjamiÞórhalisson 529
VífillKarlsson-BjömJúlíusson 520
Meðalskor 504.
Bridsfélag Hornafjarðar
Lokastaðan í Vísismóti BH ’92.
MapúsJónas-SkeggiR./BaldurKr. 730
Þorsteinn Sigjónsson - Gestur Halldórsson 710
BjömGíslason-SigfinnurG./KristjánR. 702
ÖmRaparsson-KolbeinnÞorgeirsson 683
JónNíelsson-ÁmiHannesson 674
BirgirBjömsson-ÓlafurJónsson 652
Meðalskor 630.
Næstu kvöld verður spilaður Board-
a-match sveitakeppni, svokallað Garð-
eyjarmót.
BÍLALEIGA
Úrval 4x4 fólksbíla og statlon bíla.
Pajero jeppar o.fl. teg. Pickup-bllar
með einf. og tvöf. húsi. Minibussar og
12 sæta Van bílar. Farsímar, kerrur f.
búslóðir og farangur og hestakerrur.
Reykjavík 686915
interRent
Europcar
BÍLALEIGA
AKUREYRAR
Fáðu gott tilboð!
Hentug jólagjöf
Full búð af
nýjum vörum
Verslunin
Conný
Eiðistorgi 11,2. hæð
PIZZA & TOAST
UTLl SÆIKERAOFNINN FRÁ
Splunkunýr sælkeraofn frá Dé
Longhi. Þeir kalla hann "Pizza
& Toast". Lítill og nettur borð-
ofn sem getur alla skapaða
hluti. Steikir og grillar, ristar
brauð og bakar kokur. Og nú
getur þu bakað pizzu á ninn
eina sanna ítalska máta.
Ofninum fylgir sérhönnuð
leirplata (pizzasteinn) sem
jafnar hita og dregur f sig raka.
Pú eldar, án fitu, pizzu og
kökur, kjöt, fisk o.fl.
PIZZA & TOAST
kostar aðeins
kr. 9.480,- stgr.
TILVALIN JÓLAGJÖF
TIL SÆLKERA
jpanix
HÁTUNI4A SÍMI (91)24420
Nú er hagstætt verð á íslenskum æðardún.
Hann er fáanlegur hjá framleiðendum,
útflytjendum og sængurfataverslunum.
Dúnsæng er vegleg jólagjöf - Veljum íslenskt.
Æðarræktarfélag íslands.