Morgunblaðið - 07.03.1993, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7. MARZ 1993
HÚN HORFIR á mig rauðu auga og gefur frá sér lágt
hvæs eins og til að gefa til kynna að ég sé hér ókunnug
en hún drottningin og miðdepillinn í þessu herbergi. Klukk-
an er hálf níu og það er ys og þys á ganginum fyrir fram-
an dyrnar. Ég sé að öðru hvoru bregður fyrir fólki í hvít-
um fötum, þeir eru þó mun fleiri sem eru í venjulegum
fötum, það eru sjúklingarnir á A2, Geðdeild Borgarspítal-
ans. Þeir hvítklæddu eni starfsmenn. Hvítur jakki hangir
á stólnum á móti mér. Ég stend upp og færi mig í jakk-
ann. „Nú er klæðaburðurinn á mér í stíl við báða hópana
hér,“ segi ég við Guðnýju Önnu Arnþórsdóttur hjúkrunar-
framkvæmdastjóra, sem rétt í þessu kemur inn í kaffistof-
una til mín. „Það eru skarpari skil í klæðaburði fólks en
í sálarlífinu, mörkin milli þess normala og hins óeðlilega
eru mjög fljótandi,“ svarar hún og sest við borðið. Hún er
að bíða eftir að sú rauðeygða hætti að hvæsa.
Eins og aðrir á þessari deild gæta englarnir
þess vel að óviðkomandi heyri ekki annað en það
spitalans sinnir óeigingjörnu
starfi á erfióum timum
eftir Guðrúnu Guðlaugsdóttur
HVÆSIÐ hljóðnar þegar kaffi-
kannan hefur lokið við að að hella
uppá sjálfa sig. Guðný Anna stend-
ur upp, lætur svartan vökvann úr
iðrum könnunnar streyma ofan í
bollann sinn og segir um leið: „Þrátt
fyrir þessi fljótandi skil eru miklir
fordómar fyrir hendi gagnvart geð-
deildum, það er meira að segja
spurning hvort þeir fordómar séu
ekki líka fyrir hendi innan heilbrigð-
isstéttanna." Annar af deildarstjór-
um geðdeildarinnar, Soffía Snorra-
dóttir, kemur inn með bláa möppu
sem í eru upplýsingar um sjúkling-
ana sem nú dvelja á deildinni. Á
hæla hennar kemur Guðbjörg
Gunnarsdóttir deildarstjóri og fleira
starfsfólk. Allir fá sér kaffi.
Með bollana í höndum skýtur
starfsfólkið á óformlegum fundi og
tekur að ræða um heilsufar sjúkl-
inganna. Engin nöfn eru nefnd,
bara númer. Það stenst á endum
að þegar búið er úr bollunum leys-
ist fundurinn uppjafn skyndilega
og hann hófst. „Ég þarf að gefa
meðulin, viltu koma með,“ spyr
Soffía mig, og ég elti hana inn í
lítið aflæst herbergi. Þar stendur
hjólaborð þéttskipað litlum, bláum
lyfjaskálum. Soffía tekur að útdeila
lyfjunum. Leikurinn berst inn í
matstofu, þar sem flestir sjúkling-
arnir sitja við morgunverð. Flest
af þessu fólki lítur ekki veikindalega
út. „Hvað, ert þú farin að vinna
hér,“ segir stúlka sem ég kannast
við. „Nei, ég er bara að skrifa um
deildina," svara ég. „Það er gott,
það minnkar kannski fordómana,
ekki veitir af,“ svarar stúlkan og
gengur fram. Fólkið skolar lyfjun:
um niður með mjólkinni sinni. í
bakgrunninum heyrist í útvarpsþul
sem segir fréttir.
Raflækningar
„Við höfum deildina oft læsta.
Hér frammi situr starfsmaður og
skráir alla dagsjúklinga sem koma
og einnig þá sjúklinga sem fara í
bæinn, svo er merkt við þegar þeir
koma aftur,“ segir Soffía og ýtir
lyfjaborðinu aftur inn í litla her-
bergið. „Nú er verið að undirbúa
þá sem eiga að fara í raflækningar
í dag, _viltu fylgjast með því,“ spyr
hún. Ég kinka kolli, með hálfum
huga þó, slíkar lækningar hafa

Morgunblaðið/Kristinn
í ganginum á geðdeiidinni er margt spjallað.
Helga Júlíusdóttir.
Ég heff sjaldan verid
lúin öll þessi ór og
alltaff hlakkað til aó
konta i vinnuna. Þaó
heffur aldrei flökraó
aó mér aó skipta um
vinnustaó
Iengi verið sveipaðar dulúð. Á gangi
framan við stórt handavinnuher-
bergi liggur sjúklingur á hjólabekk
með hönd undir hnakka. Hann bíð-
ur þess að fá raflost sem á að hjálpa
honum í glímu við þunglyndi. Ég
sé ekki andlit hans, en það gera
vafalaust tveir hvítir englar sem
sitja á hillu fyrir ofan höfuð hans.
Annar virðist vera að hvísla ein-
hveiju að hinum. Eins og aðrir á
þessari deild gæta þeir þess vel að
óviðkomandi heyri ekki annað en
sem honum ber. „Eru þetta vernd-
arenglamir ykkar,“ segi ég við
Soffíu. „Ætli starfsfólkið sé nú
ekki heldur verndarenglar hér, seg-
ir sjúklingurinn án þess að snúa
höfðinu í átt til okkar.
Hurð er opnuð og sofandi sjúkl-
ingi er ekið framhjá okkur inn á
vökustofu. „Jæja, nú er komið að
því, þú mátt fylgjast með þegar
næsti sjúklingur fer í raflækningu,“
hvíslar Soffía að mér. Ég elti hana
inn í lítið herbergi og sest þar út í
horn. Manninum á hjólaborðinu sem
beið með okkur á ganginum er nú
ekið inn. Ég sé bara i fætur hans
þar sem þeir standa út undan gulu
bómullarteppinu.
Tveir læknar og tveir hjúkrunar-
fræðingar annast raflækninguna.
Mér heyrist sjúklingurinn mjög ró-
legur og virðist hann treysta hjúkr-
unarfólkinu vel. „Jæja, þetta er nú
í síðasta skiptið,“ segir læknirinn
við hann. „Já, svarar sjúklingurinn.
Ég sé að önnur hjúkrunarkonan
strýkur honum um vangann.
„Þakka þér fyrir strokið," segir
sjúklingurinn. Allir hlægja. „Nú
þarf ég að stinga þig,“ segir svæf-
ingarlæknirinn. „Eg kannast við
það, þetta er ekkert mál,“ svarar
sjúklingurinn. Svæfingarlyfið tekur
að verka og sjúklingurinn sofnar.
Rafmagni er hleypt á og ég sé
fæturna á bekknum taka nokkra
kippi. Síðan er sjúklingnum velt á
hliðina og aðgerðin er búin. Ég
andvarpa feginsamlega, þetta var
hreint ekki eins slæmt og ég hafði
ímyndað mér.
Konurnar í vökustofunni (upp-
vöknuninni eins og það heitir á spít-
alamáli) segja mér að sjúklingar
sem fari í raflækningu vakni mjög
fljótt af svæfingunni. „Þeir eldri
liggja venjulega fyrir svolítinn tíma
til að jafna sig eftir svæfinguna en
þeir yngri fara sumir beint í morg-
mmm