Morgunblaðið - 17.09.1993, Side 21

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1993
21
Risaeðluæðið brýst fram með margvíslegum hætti
Slegistum
saurleifar
London. Reuter.
VERÐ á steingerðum beinaleif-
um af risaeðlum fer nú hækk-
andi á uppboðum vegna áhugans
sem myndin Jurassic Park hefur
vakið á þessum forsögulegu dýr-
um. A uppboði hjá Bonhams-fyr-
irtækinu í London í gær fékkst
tífalt hærra verð fyrir steingerð-
ar saurleifar úr risaeðlu en ráð
hafði verið fyrir gert.
Síðastnefndu steingervingarnir
eru 23, tugmilljón ára gamlir og
fundust í Texas. Sá sem keypti lét
duga að hringja inn tilboð sín og
óskaði nafnleyndar en verðið var
3.000 pund eða rúmar 300.000
krónur.
Tíu steingerð egg í hreiðri með
eggjum risaeðlu er grafið var úr
jörðu í Kína seldust á nær fimm
milljónir króna, annað hreiður fór
á um hálfa aðra milljón. Gripimir
voru úr safni Hollendings á fertugs-
aldri, Jan Stobbe, en hann hefur
mikinn áhuga á jarðfræði. Stobbe
hafði alls ekki gert ráð fyrir að svo
mikið fengist fyrir steingervingana
og þakkaði hann þetta Hollywood-
kvikmynd Stevens Spielbergs.
Rændu þotunni
í mótmælaskyni
Gardermoen, Noregi. Reuter.
NORSKA lögreglan skýrði í gær frá því að mennirnir þrír, sem
gáfust upp á Gardermoen-flugvellinum norður af Osló, eftir að hafa
rænt vél á leið frá Azerbajdzhan, væru Iranar og hefði tilgangur
þeirra með ráninu verið að mótmæla mannréttindabrotum í íran.
Fór lögreglan í gær fram á átta
vikna gæsluvarðhald yfir þremenn-
ingunum, en þeir eru 20,28 og 35
ára gamlir.
„Þeir sögðust vilja mótmæla kúg-
un og mannréttindabrotum í íran
og sóttust eftir pólitísku hæli í
Noregi,“ sagði Knut Austad, lög-
reglustjóri í Gardemoen, að loknum
yfirheyrslum.
í fórum flugræningjanna fundust
þtjár handsprengjur en annað
„sprengiefni" þeirra reyndist ekki
raunverulegt.
Míkhaí Asabin, flugstjóri vélar-
innar, sagði að flugræningjamir
hefðu verið mjög uppstökkir og
taugaveiklaðir í fyrstu en róast
mjög er þeir voru orðnir sannfærðir
um að vélin myndi lenda í Noregi.
Tyrkir hyggjast
veita vatni um
Miðausturlönd
Nikósía, Ankara. Daily Telegraph.
TYRKIR hafa ákveðið að hrinda í framkvæmd áætlun um
„friðarleiðsluna" svokölluðu sem liggja á frá Tyrklandi til
Persaflóa. Takist þeim að yfirvinna fyrirvara, sem nokkur
arabaríki hafa haft, ætla þeir að veita vatni úr ánum Seyhan
og Ceyhan til Sýrlands, Israels, Jórdaníu, Saudi Arabíu og
nokkurra rílqa við Persaflóa.
Nokkur arabaríki hafa hingað
til lagst gegn lagningu risastórrar
vatnsleiðslu suður á bóginn frá
Tyrklandi, einkum vegna áforma
Tyrkja um að veita vatni m.a. til
ísraels. Mest hefur andstaða Sýr-
lendinga verið en óhjákvæmilegt
er að vatnsveita liggi um land
þeirra. Með friðargjörð ísraela og
Frelsissamtaka Palestínumanna
(PLO) hafa aðstæður hins vegar
breyst og af þeim sökum hafa
stjómvöld í Ankara ákveðið að
blása nýju lífi í vatnsveituáformin.
Árið 1985 sagði Boutros Boutros
Ghali, þáverandi utanríkisráðherra
Egyptalands og núverandi fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna
(SÞ), að næsta stríð í Miðaustur-
löndum yrði háð út af vatni. Tyrk-
ir telja að nóg framboð af vatni
geti orðið lykill að varanlegum friði
í þessum heimshluta. Munu þeir
því hrinda af stað herferð til þess
að „selja“ hugmyndina um vatns-
veitu um til Miðausturlanda. Þar
er vatn af skomum skammti og
eiga erfíðleikar enn eftir að auk-
ast, ekki síst vegna 3% árlegrar
fjölgunar íbúa í þessum löndum.
Tyrkland er eitt fárra ríkja í
Miðausturlöndum sem ræður yfir
nægum vatnsforða. Vatnsveituá-
form þeirra byggjast á því að leggja
tvær risaleiðslur. Önnur á að flytja
vatn til Sýrlands, Jórdaníu, ísraels
og vesturhluta Saudi-Arabíu en hin
mun veita vatni til Kúveit, austur-
hluta Saudi-Arabíu og ríkja við
Persaflóa.
Dregur úr hættu á átökum
Bandarísk stjórnvöld hafa lýst
stuðningi við vatnsveituáformin er,
talið er að veitan kynni að koma í
veg fyrir átök Miðausturlandaríkja
um nýtingu vatnsfljóta sem liggja
um tvö þeirra eða fleiri. „Við mun-
um tryggja að allir fái nóg af
vatni,“ sagði fulltrúi tyrknesku
stjórnarinnar, „gegn gjaldi sem við
verðum að koma okkur saman um.“
Gert er ráð fyrir að vatnsveitan
muni kosta 21 milljarð dollara,
jafnvirði 1.470 milljarða króna.
Palestínskir leiðtogar sem lögð-
ust gegn friðarsáttmála ísraela og
PLO freista þess nú að afla fylgis
við afstöðu sína í ríkjum araba.
Farouk Kaddoumi, leiðtogi
stjórnmálaarms PLO og nánasti
ráðgjafi Yassers Arafats, leiðtoga
PLO, þar til fyrir skömmu, ræddi
við íraska leiðtoga í Bagdad á mið-
vikudag. Hann er helsti framámað-
ur PLO sem leggst gegn friðarsátt-
málanum. Sama dag ræddu George
Habash og Naif Hawatmeh, leið-
togar tveggja samtaka Palestínu-
manna, við Muammar Gaddafi
Líbýuleiðtoga í Trípólí.
Ándstæðingar samninga ísraela
og PLO eiga víða hljómgrunn í
arabaríkjum en hendur þeirrar eru
nokkuð bundnar. Með því að blása
til uppreisnar gegn sáttmálanum
væru þeir beinlínis að hvetja til
borgarastríðs meðal Palestínu-
manna. Möguleikar þeirra á áhrifa-
miklum friðsamlegum mótmælum
þykja einnig litlir.
Kaddoumi, Habash og Naif
hyggjast beita sér fyrir nokkurs
konar þjóðfundi Palestínumanna til
þess að sameina andstæðinga frið-
arsamninganna. Það kann að reyn-
ast erfitt því vandfundið er það
arabaríki sem væri tilbúið að skjóta
skjólshúsi yfir samkundu af því
tagi. Sýrland og Alsír eru tæpast
lengur inn í myndinni sem fundar-
staður þar sem yfírvöld í Alsír hafa
leitað eftir auknum samskiptum við
Vesturlönd og þó svo Hafez Assad
Sýrlandsforseti hafí ekki verið sér-
lega ánægður með að Palestínu-
menn semdu sérstaklega við ísra-
ela þykir ólíklegt að hann taki
áhættu á að spilla möguleikum sín-
um á að endurheimta Gólan-hæðir
af ísraelum.
Þar með eru írak og Líbýa eig-
inlega einu löndin sem til greina
koma sem fundarstaður. Það er
versti kosturinn sem andstæðingar
friðarsáttmálans standa frammi
fyrir þar sem þau eru algjörlega
einangruð og áhrif þeirra á stjórn-
málasviðinu engin. Má því segja
að möguleikar Kaddoumi og stuðn-
ingsmanna hans á að draga úr
Kim stuðningi sem friðargjörð
raela og PLO nýtur á alþjóðavett-
vangi séu engir.
Bestu kaupin í lambakjöti á aðeins398kr./kg.
í ruestu vershm
‘Leiðbeinandi smásöluverð
Verðið á 1. flokks
lambakjöti í
hálfum
skrokkum
lækkar um heil
20%. Fáðu þér
ljúffengt lambakjöt í
næstu verslun á
frábæru verði, aðeins
398 krónur kílóið.