Morgunblaðið - 17.09.1993, Blaðsíða 32

mnwiv?8P, ~f snjn r?fýq ín r/ rn?ffw
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1993
Ottar Proppé
- Minning
Fæddur 25. mars 1944
Dáinn 11. september 1993
Óttar Proppé var fæddur í Reykja-
vi'k 25. mars 1944, sonur hjónanna
Huldu Gísladóttur og Óttars Proppé.
Móðir hans lést árið 1980, en faðir
hans sér nú á bak syni sínum. Óttar
var annar í röð fjögurra systkina.
Hann ólst upp í foreldrahúsum, tók
stúdentspróf 1965 og kennarapróf
1968. Hann stundaði einnig nám í
hagfræði, íslensku og sögu við há-
skólana í Uppsölum og í Reykjavík.
Óttar lagði stund á kennslu framan
af en síðar ýmis störf. Hann var um
tíma bæjarstjóri á Siglufirði og rit-
stjóri Þjóðviljans. Þegar hann lést
var hann fjármálastjóri Hafnarfjarð-
arhafnar. Árið 1967 gekk hann að
eiga Guðnýju Ásólfsdóttur og eign-
uðust þau tvo syni, Hrafnkel Ásólf
og Kolbein. Óttar lést í Reykjavík
11. september sl.
í dag er æskuvinur minn, Óttar
Proppé, borinn til grafar, aðeins 49
ára gamall. Hetjulegri baráttu hans
við krabbabeinið er lokið. Eftir
standa Guðný hans og drengirnir,
faðir hans og systkini í sárri sorg.
Ég man okkar fyrsta fund eins
og hann hafi gerst í gær. Ég fluttist
milli bekkja í 4. bekk MR eftir að
skólastarf var hafið, og valdi mér
sæti á aftasta bekk við hlið á auðu
sæti. Eftir að kennslustund hófst
opnuðust dymar og inn gekk hávax-
inn piltur, afsakaði sig með nokkrum
orðum, og gekk álútur löngum skref-
um í átt til mín og hvessti á mig
augun. Settist síðan við hlið mér.
Við vorum sessunautar allt til
stúdentsprófs. Við unnum saman að
verkefnum, lékum í Herranótt, ort-
um ljóð, iðkuðum skák í þýskutím-
um, krufðum bókmenntir og rædd-
um pólitík. Við ærsluðumst saman
um helgar í ljúfu kæruleysi æskunn-
ar. Eftir að hann fór til náms erlend-
is skrifuðumst við á í bundnu máli
og óbundu. Eftir að við festum ráð
okkar tóku svo eiginkonur okkar
þátt í veislunni. Þær eru orðnar
margar ánægjustundirnar með Ótt-
ari og Guðnýju, en þó alltof fáar.
Óttar var um margt einstakur
maður. Hann var góður námsmaður,
og afar rökfastur. Hann kómst fljótt
að kjarna hvers máls, og ekki auð-
velt að koma honum af spori. Hann
var fundvís á nýja fleti og lék sér
stundum að því að varpa fram nýst-
árlegum kenningum, sem hrelldu
mosavaxna lærifeður. Hann átti til
að óska rökstuðnings á ýmsum stað-
hæfingum, sem honum þóttu ekki
nægilega sannfærandi, og hrundi
þar mörg kenning. Þannig lyfti hann
gjaman kennslustundum frá stagli
til fijórrar umræðu.
Óttar var gleðimaður og hrókur
alls fagnaðar. Honum var tónlist í
blóð borin og gat leikið á flestöll
hljóðfæri og á ferðalögum var gítar-
inn jafnan með í för og mikið sung-
ið. Hann söng einnig í Karlakór
Reykjavíkur.
Óttar Proppé var gæfumaður.
Hann átti góða foreldra og systkin
og góða konu og syni. Hann var
elskaður af fjöiskyldu og vinum og
virtur af öllum sínum samferða-
mönnum. Hann gegndi trúnaðar-
stöðum og fékk að nota hæfileika
sína. Hann kunni að gleðjast á góðri
stund og vera þó íhugull alvörumað-
ur. Nú er hann horfinn úr augsýn,
en hugurinn varðveitir minninguna.
Þar heyri ég röddina hans, sem
stundum var eins og dálítið höstug,
og ég sé augun hans, sem aldrei
viku af viðmælanda hans, snör og
einlæg.
Ó hvað þín er saknað, elsku vinur-
inn minn.
Aðalsteinn Hallgrímsson.
Látinn er frændi minn kær Óttar
Proppé, harmdauði öllum er hann
þekktu.
Tregt er tungu að hræra. Sjaldan
gengur okkur verr að sætta okkur
við dauðann en þegar frá okkur eru
hrifnir ástvinir í blóma lífsins, fullir
af starfsorku og þreks, góðum gáf-
um gæddir, menn sem með allri
framgöngu sinni gera öðrum lífið
og tilveruna léttbærari. Óttar lifði
lífínu lifandi, var gléðigjafi fjöl-
skyldu sinni og vinum, með hugsjón-
ir og baráttuþrek til að hrinda góðum
málum í framkvæmd öðrum til hags-
bóta. Þannig var líf hans og starf,
það sem hann tók sér fyrir hendur
var á einhvem hátt allt tengt al-
mannaheill.
Það var því vinum hans reiðarslag
er þau ótíðindi bárust sl. haust að
Óttar heyði nú tvísýna orrustu við
þann mikla vágest er svo marga
fellir og nú hefir lagt hann að velli.
Óttar vildi enga mærð um veikindi
sín og kaus að heyja baráttuna með
sínum alnánustu. Um skeið stóðu
vonir til þess að Óttar hefði betur
enda þrekið mikið og kjarkurinn
óbilandi og ekki stóð hann einn.
Studdur var hann af konu sinni,
sonum og öðrum ástvinum. Barist
var af aðdáanlegri þrautseigju til
síðasta dags, sjálfur stóð hann með-
an stætt var og stundaði vinnu sína
eftir því sem hann mátti fram undir
það síðasta. Örfárra daga spítalalega
í lokin og Óttar lést í örmum Guðnýj-
ar konu sinnar laugardaginn 11.
september.
Óttar var fæddur 1944, sonur
föðursystur minnar Guðrúnar Huldu
Gísladóttur og Óttars Proppé, annar
í röðinni fjögurra barna þeirra hjóna.
Eldri er dr. Ólafur Jóhann Proppé
aðstoðarrektor Kennaraháskóia Is-
lands, f. 1942, og yngri eru systurn-
ar Friðbjörg Proppé, f. 1950, starf-
andi á Borgarspítala, og Hrafnhildur
Proppé, f. 1952, flugfreyja hjá Flug-
leiðum.
Mesta gæfuspor Óttars var án efa
er hann ungur kvæntist Guðnýju
Ásólfsdóttur frá Ásólfsstöðum í
Þjórsárdal. Þau gengu í hjónaband
1967. Samstíga voru þau og jafn-
ræði með þeim hjónum. Nú sér
Guðný á brott ævifélega sínum langt
um aldur fram. Synir þeirra eru
Hrafnkell Ásólfur, f. 1968, og Kol-
beinn, f. 1972. Hrafnkell býr í
Hveragerði og starfar við garðyrkju,
kona hans er Anna Margrét Sveins-
dóttir, og Kolbeinn, námsmaður, er
enn í foreldrahúsum. Guðný starfar
á skrifstofu Heilbrigðiseftirlits
Reykjavíkur.
Ættfaðir Proppéanna á íslandi,
Claus Eggert Dietrich Proppé, flutt-
ist hingað til lands frá Slésvík-Holt-
setalandi árið 1868 og settist að í
Hafnarfirði. Hann kvæntist íslenskri
konu, Helgu Jónsdóttur, og eru af-
komendur þeirra vel á þriðja hund-
rað að tölu. Höfðu þeir Proppéfeðg-
ar, Óttar eldri, Ólafur og Óttar yngri
á seinni árum unnið að því að rekja
ættir sínar og orðið vel ágengt.
Móðurforeldrar Óttars frænda
míns voru Gísli Jóhannsson trésmið-
ur, er fæddur var á Ásgautsstöðum
í Flóa en átti frændgarð mikinn í
Borgarfirði, og kona hans, Friðbjörg
Friðleifsdóttir frá Efri-Sýrlæk í Flóa.
Þau reistu sér hús við Grettisgötu
27 í Reykjavík og eignuðust sjö börn
er upp komust. Á árum áður þóttu
niðjar þeirra auðþekktir í bænum
m.a. af sterkum augnsvip og því var
þá oft talað um Grettisgötukynið. Á
seinni árum hafa niðjar þeirra Gísla
og Friðbjargar, sem eru orðnir um
90, gjarnan hist og því í gamni kennt
sig við Grettisgötuna og í sinn hóp
kallað sig Grettlinga. Ekki var svo
saman komið niðjamótum þessum
að ekki væri fyrst spurt hvort Óttar
kæmist ekki örugglega, elia varð að
fresta. Því er hefja skyldi söng, glens
og gaman var hann í forystuhlut-
verki, geislandi og iðandi af fjöri og
óþreytandi að leika undir söng og
gat leikið af fingrum fram hvað sem
hjartað lysti. Þessar ljúfu gleðistund-
ir umhverfís Óttar við slaghörpuna
verða ekki fleiri og sár söknuður
ríkir í hjörtum okkar allra og svo
mun verða í hvert sinn er Grettling-
ar koma saman, brostinn er strengur
sem verður ekki bættur
Hinn 28. ágúst sl. efndi Proppé-
ættin til fyrsta niðjamóts síns að
frumkvæði þeirra bræðra Ólafs og
Óttars. Fársjúkur lét Óttar sitt ekki
eftir liggja við undirbúning og þátt-
töku og lék undir löng þótt kraftarn-
ir væru í raun á þrotum, gefa varð
allt er mátti.
Mín fyrsta minning um Óttar er
frá lýðveldisdeginum 17. júní 1944,
nokkurra vikna glókollur í fangi
móður sinnar. Við eldri frændsystk-
inin dáðumst að þessu undri og
fannst litla krílið mun áhugaverðara
en þessi undarlegi dagur þar sem
allir sem vettlingi gátu valdið voru
á Þingvöllum og fátt fullorðið í
kringum okkur þó svo við værum
prúðbúin og með fána til að veifa.
Við fylgdumst síðan með þessum
fallegu fjörkálfum, Óla og Óttari,
vaxa og dafna og stoltið svall í
bijósti þegar manni var treyst fyrir
pössun og minnkaði ekki við tilkomu
systranna seinna. Hversu mikið
gagn var að barnagæslunni var svo
aftur álitamál og oft var manni sjálf-
um komið fyrir þegar þurfti á Víði-
mel 57 þar sem fjölskyldan bjó þá.
I minningunni eru þetta ljúfar stund-
ir og þakklæti er í huga að hafa á
þessum árum fengið smá hlutdeild
í heimilishaldi þeirra Óttars og
Huldu.
Unglingsárin liðu hratt og fjöl-
skyldan af Víðimelnum fluttist suður
í Garðabæ, þá voru samgöngur ekki
með sama hætti og í dag og fundir
urðu stijálli.
Ung og róttæk, hittumst við Óttar
á tröppum Háskóla Islands að mót-
mæla komu herforingja NATO, við
vorum á móti stríðsrekstri, Víet
Nam-stríðið geisaði, við vildum frið
og bættan heim, það var gott að
finna nærveru hvors annars, við
stóðum saman, ekki kunnu allir að
meta athæfið. Oft var gengið móti
her og næg tilefni gáfust til að
mótmæla ofbeldi og ranglæti, varir
svo enn. Á þessum árum gengum
við bæði til liðs við Alþýðubandalag-
ið þar sem Óttar varði alla tíð síðan
dijúgum hluta starfsorku sinnar.
Óttar lauk kennaraprófí árið
1968, lagði stund á islensku og sagn-
fræði og kenndi víða um land allt
til ársin 1980. Á þeim vettvangi lágu
leiðir okkar saman um skeið, er við
vorum samkennarar við Mýrarhúsa-
kóla á Seltjarnarnesi. Það var góður
tími, milli okkar mynduðust tengsl
sem entust okkur og voru undirrit-
aðri afar mikils virði. Tengsl okkar
systkinabarnanna voru mér þeim
mun meira virði þar eð engin voru
systkinin.
Starfsferill Óttars rekja eflaust
aðrir nánar, en Óttar og Guðný flutt-
ust til Dalvíkur með synina unga
árið 1974 þar sem Óttar kenndi við
grunnskólann. Þar bjuggu þau sér
hús, áttu góð ár og tóku dtjúgan
þátt í félagsstörfum. Óttar var kos-
inn í bæjarstjóm og varð einnig for-
seti hennar.
Árið 1982 réðst Óttar bæjarstjóri
til Siglufjarðar og gegndi því emb-
ætti í fjögur ár. Þetta starf átti afar
vel við Ottar, mörg járn í eldinum.
Enn fluttust þau Óttar og Guðný
búferlum og nú suður í þéttbýlið og
settust það að í Kópavogi að Hraunt-
ungu 39. Óttar gegndi ýmsum trún-
aðarstörfum fyrir Alþýðubandalag-
ið, bæði nyrðra og syðra, var m.a.
framkvæmdastjóri flokksins og rit-
stjóri Þjóðviljans um skeið.
Síðustu fimm árin starfaði Óttar
í Hafnarfirði sem forstöðumaður
fjármálasviðs Hafnarfjarðarhafnar.
Hvað gerði Óttar svo sérstakan
sem hann í raun var? Hlýja hans og
réttlætiskennd, ávallt stutt í glettn-
ina og prakkarann, skapandi hugsun
og alvöruþunginn undir niðri gerðu
hann að þeim ljúflingi sem við treg-
um nú sárt.
Einlæg von okkar frændgarðsins
var sú að honum entist líf og heilsa
um mörg ókomin ár, en skjótt hefur
sól brugðið sumri. Sárastur er harm-
ur Guðnýjar og sonanna beggja, föð-
ur, systkina og annarra þeirra er
næstir stóðu, huggunarorð eru fánýt
og falla sem hjóm eitt.
Þakka ber stundimar góðu, öðl-
ingur er kært kvaddur.
Edda Óskarsdóttir.
„Sæl frænka." Fyrstu raunvem-
legu kynni mín af Óttari frænda
hófust í Hafnarfirði fyrir örfáum
árum með þessari fallegu íslensku
kveðju. Við heilsuðumst ætíð upp frá
því með „sæl frænka“, „sæll
frændi". Á þessari kveðjustundu
finnst mér að ég hafi aldrei kvatt
Óttar frænda minn, aðeins heilsað
honum. Ég veit að aðrir munu á
þessum vettvangi rekja ættir hans
og frændgarð, en ég vil hér minnast
hans örfáum orðum og kveðja hinstu
kveðju.
Ég hafði oft heyrt af frændfólki
mínu í Hafnarfirði, en kynntist því
fyrst þegar ég hóf blaðaútgáfu þar
í bæ fyrir fimm árum. Óttari kynn-
ist ég eftir að hann varð fjármála-
stjóri Hafnarfjarðarhafnar. Ég átti
oft erindi við hann og við spjölluðum
saman í leiðinni. Framan af voru
landsmálin helst rædd. Óttar hafði
ákveðnar skoðanir en frænkan líka
og sjaldnast fóru þær saman. Af
þessu urðu oft hressileg skoðana-
skipti. „Er hugsanlegt að við séum
komin af frönskum húgenottum?"
spurði Óttar eitt sinn í miðjum
sijórnmálaumræðum. Upp frá því
breyttist umræðuefnið. Proppéættin,
uppnini okkar og upplýsingaleit um
forfeður og mæður varð ofan á,
stjórnmálakarpið vék.
Óttar hafði forustu í ættinni,
ásamt Ólafi bróður sínum og Óttari
föður þeirra, að grafa' upp ýmislegt
um uppruna Proppéættarinnar er-
lendis. Þeir miðluðu mér óspart af
þessum fróðleik sínum og það var
ekki hægt annað en smitast af áhug-
anum. Fram að kynnum mínum af
þeim bræðrum áleit ég ættfræðigr-
úsk og forvitni um löngu dána forf-
eður eitthvað sem fylgdi elliárunum,
væri jafnvel þáttur í kölkun manns-
hugans. Síðustu ár hittumst við Ótt-
'ár ekki öðruvísi en að ákveða okkar
í milli að gera nú gangskör að að
því að koma á ættarmóti og gefa
út niðjatal. Það voru þeir bræður
Óttar og Ólafur sem höfðu síðan veg
og vanda af því að skipa undirbún-
ingsnefnd að ættarmóti og koma
starfínu í gang. Ég veit að ég get
talað fyrir hönd skyldfólks míns í
heild, þegar ég þakka þeim allt það
starf.
Við unnum síðan að undirbún-
ingnum í sumar, m.a. að útgáfu rits
um Proppéættina á íslandi. Þrátt
fyrir að oft hafi verið mjög af Ótt-
ari dregið og hann í svo til stöðugri
meðferð vegna sjúkdóms síns lagði
hann mikið af mörkum við útgáf-
una. Hann skrifaði m.a. tvær grein-
ar í ritið og var önnur þeirra nákvæm
lýsing á heimsókn hans í bændadóm-
kirkju í Ludingworth í Þýskalandi
þar sem minjar um Proppeættina
er að fínna. Ættarmót Proppéættar-
innar var síðan haldið að Garðaholti
laugardaginn 28. ágúst sl. Óttar var
þá orðinn fársjúkur og þurfti að leita
læknis sama morgun. Hann lét það
þó ekki koma í veg fyrir fyrri ákvörð-
un sína um að spila undir fjöldasöng
á píanó með aðstoð sonar síns. Hann
var þarna hrókur alls fagnaðar og
naut hverrar stundar, að eigin sögn.
Fæsta grunaði þá að svo skammt
væri til kveðjustundarinnar, en ég
veit að það var honum mjög mikil-
MINNINGARKORT SJÁLFSBJARGAR
REYKJAVÍK 0G NÁGRENNISJrr',
1 78 68Ím
Innheimt með gíróseðli IH&mu
+
Móðir okkar, tengdamóðir og amma,
ELÍN EGILSDÓTTIR,
Hæðargarði 35,
lést að morgni 16. september.
Egill Ingólfsson, Inga Ingóifsdóttir,
Kristrún Gunnarsdóttir, Gunnlaugur Guðmundsson
og barnabörn.
t
Elskulegur eiginmaður minn, faðir, fósturfaðir, tengdafaðir og afi,
BALDVIN SIGURÐSSON,
Hvassaleiti 58,
lést í Landakotsspítala að kvöldi 15. september.
Guðrún Þórðardóttir,
Stella Björk Baldvinsdóttir, Magnús Guðmundsson,
Birkir Baldvinsson, Guðfinna Guðnadóttir,
Vilhelmfna Baldvinsdóttir, Ólafur Stefánsson,
Örn Scheving, Jakobína Guðmunsdóttir
og barnabörn.
+
Eiginmaður minn og mágur okkar,
HANS NIELSEN,
múrarameistari,
lést í Vejle, 16. september.
Kristín Guðmundsdóttir Nielsen,
Elín Guðmundsdóttir, Lára Guðmundsdóttir.
+
Móðir okkar.
MÁLFRÍÐUR KRISTJÁNSDÓTTIR
frá Steinum,
Aflagranda 40,
Reykjavík,
lést miðvikudaginn 15. september.
Jarðarförin auglýst síðar.
Kristján Finnsson,
Jón Finnsson,
Kolbeinn Finnsson,
Bjarni Finnsson
og fjöiskyldur.