Morgunblaðið - 16.08.1994, Blaðsíða 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 16. ÁGÚST 1994
MORGUNBLAÐIÐ

I DAG
Deyfilyf fundust
í hestinum Gými
RANNSÓKNIR á sýnum úr hestin-
um Gými, benda til þess að hann
hafi verið sprautaður með staðdeyfi-
lyfinu Litocain innan við 10 klukku-
stundum áður en hann var felldur,
að sögn Rannsóknarlögreglu ríkis-
ins.
Liðbönd í fæti Gýmis slitnuðu á
landsmóti hestamanna á Gaddstaða-
flötum þann 3. júlí sl og var dýrið
Tveir með
4 milljónir
TVEIR heppnir einstaklingar fengu
fimm rétta í íslenska lottóinu á laug-
ardaginn var. Hvor um sig fær tæp-
ar fjórar milljónir í sinn hlut.
Tíu einstaklingar voru með fjórar
réttar tölur og eina bónustölu og fá
hver um sig rúmar eitt hundrað
þúsund krónur. Miðarnir með vinn-
ingstölunum fimm voru seldir annars
vegar á Patreksfirði og hins vegar í
Grindavík.
fellt um klukkustund eftir að það
meiddist.
Frekari rannsóknir standa yfir þar
sem frekari vísbendinga um lyfjagjöf
er leitað, að sögn rannsóknarlög-
reglu.
Þá er yfirheyrslum vegna rann-
sóknarinnar ekki lokið. RLR vildi
ekki upplýsa hvort niðurstöður lyfja-
sýnanna kæmu heim og saman við
framburði þeirra sem önnuðust hest-
inn.
Rannsóknarlögreglan rannsakar
málið með hliðsjón af 6. grein nýrra
dýravemdunarlaga, sem öðluðust
gildi 1. júlí sl., tveimur dögum áður
en Gýmir var felldur.
í lagagreininni er lagt bann við
að nota í keppni hormón, deyfilyf
eða hliðstæð efni til að hafa áhrif á
afkastagetu dýra í keppni og geta
brot og hlutdeild í brotum varðað
sektum eða varðhaldi.
Rannsóknarlögreglan segir ekki
ljóst hvenær rannsókn málsins ljúki
en að henni lokinni verður málið
sent ríkissaksóknara til ákvörðunar
um framhald þess.
fjalir frá
11. eða
byrjun
12. aldar
ÞRJÁR útskornar fjalir frá 11.
eða byrjun 12. aldar komu í
ljós á bænum Rauðhúsum í
Eyjafirði fyrir nokkrum dög-
um. Á einni fjölinni er útskurð-
ur með Hringaríkisstíl.
Dr. Vilhjálmur Örn Vil-
hjálmsson, fornleifafræðingur
á Þjóðminjasafni íslands, sagði
að óneitanlega væri hér um
afar merkan fund að ræða.
Hann sagði að talið væri að
fjalirnar væru upphaflega frá
Möðrufelli í Eyjafirði og hugs-
anlega úr stafldrkju enda svip-
aði þeim til þilja/stafa frá
Möðrufelli sem komu á safnið
fyrr á öldinni. Endurnotkun
slíkra viða gegnum aldirnar
sýni vel hve menn hafi verið
nýtnir á húsaviði.
Hreindýraveidar ganga vel
HREINDÝRAVEIÐAR hafa
gengið vel upp á síðkastið og að
sögn Aðalsteins Aðalsteinssonar
framkvæmdastjóra Hreindýraráðs
er vonast til að það takist að fella
þau 740 dýr sem léyfilegt er að
veiða, en hreindýrastofninn í apríl
sl. var tæplega 2.400 dýr. Veiði-
tímabilið stendur til 15. september
næstkomandi og segir Aðalsteinn
sölu veiðileyfa bæði innanlands og
erlendis hafa gengið vel og verið
vaxandi í ár.
Þúsund dýra hreindýrahjörð
kom niður á brúnir Hrafnkelsdals
í norðanáttinni í lok síðustu viku,
en að sögn Aðalsteins hafa dýrin
fært sig suður á við á ný og er
hjörðin eitthvað farin að dreifa
sér. Segir hann það vera til bóta
þar sem erfiðara sé að veiða dýrin
ef þau eru saman í stórum hjörðum
Aðgerðir vegna skemmda á
skógi
Vegna skemmda sem orðið hafa
á skógi á Fljótsdalshéraði af völd-
um hreindýra hefur samkomulag
tekist milli Hreindýraráðs, Veiði-
stjóraembættisins, Skógræktar
ríkisins og Héraðsskóga á Egils-
stöðum um að grípa til aðgerða í
því sambandi. Að sögn Aðalsteins
felast þær m.a. í því að Skógrækt
ríkisins og Héraðsskógar gera út-
tekt á skógarskemmdum og
Hreindýraráð mun stuðla að
áframhaldandi fækkun dýranna.
Þá munu þessir aðilar beita sér
fyrir því með öllum tiltækum ráð-
um að fastur starfsmaður Veiði-
stjóra verði á Egilsstöðum og hafi
hreindýrarannsóknir að meginvið-
fangsefni.
49.733,-
raetMfö
BÆJARHRAUNI 6, HAFNARFIRÐI, SlMI 651499
TIL AFGREIÐSLU STRAXI
GÓÐ GREIÐSLUKJÖR
Sprengjudeild Landhelgisgæslunnar
Starfið ekkert
hættulegra en
mörg önnur
Reglulega eru flutt-
ar fréttir af því að
sprengjur af
ýmsu tagi hafi fundist og
verið gerðar óvirkar. Þeir
sem taka að sér þessi
hættulegu verkefni eru
þrír sprengjusérfræðing-
ar Landhelgisgæslunnar.
Þremenningarnir eru
starfsmenn tæknideildar
Gæslunnar en sinna verk-
efnum sprengjudeildar
eftir þörfum. Blaðamaður
Morgunblaðsins ræddi
við einn af sprengjusér-
fræðingum Gæslunnar,
Gylfa Geirsson, um starf-
semi sprengjudeildarinn-
ar.
- Hefur sprengjudeild-
in lengi verið starfrækt hér á landi?
„Starfsemin hefur verið innan
verkahrings Landhelgisgæslunnar
allt frá stofnun hennar árið 1926
en mest hefur borið á henni eftir
seinna stríð."
- Hvert er hlutverk deildarinn-
a r?
„I fyrsta lagi eigum við sam-
kvæmt lögum um Landhelgis-
gæslu íslands að Ijarlægja eða
gera skaðlausar sprengjur og
tundurdufl sem sjófarendum eða
almenningi getur stafað hætta af.
Starfsemin er þar af leiðandi að
mestu leyti byggð á þessari Iaga-
grein.
Á síðari árum hefur færst meiri
breidd í starfsemi deildarinnar. Við
komum t.a.m. að ýmsum verkefn-
um sem tengjast heimatilbúnum
sprengjum eða sprengjuhótunum.
Þar fyrir utan sinnum við fræðslu
fyrir sjófarendur og eins fyrir þá
sem vinna með sprengiefni. Loks
sjáum við um fræðslu og þjálfun
fyrir lögreglumenn í Lögregluskól-
anum og tollverði og annað starfs-
fólk á Keflavíkurflugvelli."
- Sinnið þið mörgum verkefnum
á ári hverju?
„Við sinnum að meðaltali 50-70
verkefnum á ári en í fyrra voru
skráð verkefni 49 talsins."
- Eru verkefnin fjölbreytt?
„Já, svo sannarlega. Satt að
segja spanna þau allt sviðið. Alltaf
er töluvert af tundurduflum á
hveiju ári en öðru hveiju rekumst
við á djúpsprengjur. Þá göngum
við úr skugga um að ýmis dufl sem
reka á fjörur séu hættulaus.
Við erum énnfremur oft kallaðir
í verkefni þar sem fundist hafa
stríðsminjar, sprengjur úr
sprengjuvörpum, fallbyssukúlur og
fleira.“
- Þið funduð nýlega sprengju á
Austfjörðum sem sett verður á
safn, ekki satt?
„Jú, það er rétt. Það var
sprengja úr sprengjuvörpu og hún
verður sett á stríðminjasafn á
Reyðarfirði."
- Getið þið gert sprengjurnar
óvirkar án þess að eyði-
leggja þær?
„Það er hægt en það
þýðir að sprengjusér-
fræðingar þurfa að _______________
leggja sig í meiri hættu
fyrir vikið. Starfið byggist á því
að fara varlega og fara frekar
öruggari leiðina ef um tvær eða
fleiri er að ræða.“
- Er þetta hættulegt starf?
„Nei, ef menn fara varlega er
þetta ekkert hættulegra en hvað
annað. Það byggist á þjálfun og
þekkingu og rétt er að benda á
það að við förum reglulega í end-
urþjálfun. Það eru ýmsar aðferðir
sem menn hafa ekki tækifæri til
GYLFI GEIRSSOIU
►GYLFI Geirsson sprengj-
usérfræðingur hjá Landhelgis-
gæslunni er fæddur árið 1948
í Vík í Mýrdal. Hann lauk prófi
frá Loftskeytaskólanum árið
1967. Hann hóf störf hjá Land-
helgisgæslunni árið 1971 og
starfar nú í tæknideild og
sinnir verkefnum sprengju-
deildar eftir þörfum. Hann út-
skrifaðist sem sprengjusér-
fræðingur frá skóla danska sjó-
hersins árið 1982 og lauk einn-
ig námskeiði hjá breska land-
hernum árið 1984. Á árunum
1985-1991 var hann fulltrúi
Landhelgisgæslunnar hjá
Varnarliðinu. Gylfi er kvæntur
Steinunni Ingólfsdóttur full-
trúa í umhverfisráðuneytinu
og eiga þau tvö börn, Geir og
Jóhönnu.
50-70 verk-
efni að meðal-
tali á ári
að nota eða æfa á löngu tímabili
og verða því að riíja upp reglu-
lega.“
- Er eitthvert verkefni þér sér-
staklega minnisstætt?
„Fyrir nokkuð mörgum árum
var hringt til mín að nóttu til úr
báti sem hafði fengið óþekktan
hlut í trollið og var hann kominn
upp á dekk. Skipsstjórinn á bátn-
um sagði hlutinn vera kassalaga
og taldi helst að um hluta úr rann-
sóknardufli væri að ræða. Það
varð úr að báturinn fór heim til
Vestmannaeyja en til öryggis flaug
ég með þyrlu til Eyja. Þegar ég
loks kem á bryggjuna og horfi nið-
ur á dekkið á bátnum þá blasir við
mér heilt tundurdufl á dekkinu.
Við fluttum síðan duflið með
þyrlu upp á land og sprengdum
það á Landeyjarsandi. Sprengingin
var svo öflug að hús í Vestmanna-
eyjum nötruðu.“
- Hvaða ráð getur þú gefið
óvönum mönnum sem telja sig
hafa fundið sprengju?
„Það fyrsta sem við ráðleggjum
sjófarendum ef þeir hafa fengið
tundurdufl eða annað torkennilegt
í veiðarfæri sín er að koma í veg
fyrir að hluturinn verði
fyrir hnjaski. Síðan er
nauðsynlegt að hafa
samband við Land-
helgisgæsluna og gefa
sem bestar upplýsingar
um hlutinn. Greinargóðar upplýs-
ingar eru mjög mikilvægar til þess
að við getum áttað okkur á því
um hvað er að ræða hverju sinni.
Þá ráðleggjum við fólki sem
finnur grunsamlega hluti í fjöru
að snerta þá ekki. Við mælum
fremur með því að það merki fund-
arstaðinn eða leggi aðstæður á
minnið og tilkynni síðan um fund-
inn til lögreglu eða Landhelg-
isgæslu."