Morgunblaðið - 19.02.1995, Qupperneq 35

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 19. FEBRÚAR 1995 35
BREF TIL BLAÐSINS
Leiðbeinandaþjálfun
o g ökukennsla
Frá Einari Ingþóri Einarssyni:
HVAÐ ER unnið með leiðbeinanda-
þjálfun? Þ.e. þegar ökunemi þjálfar
sig með einhvern fullorðinn sér við
hlið annan en ökukennarann, t.d.
foreldri eða einhvern veiunnara sem
náð hefur 24 ára aldri og hefur ekki
komist í kast við lögin hvað varðar
umferðaiagabrot undanfama 12
mánuði.
Það er rétt að taka það strax fram
áður en lengra er haldið að leiðbein-
andaþjálfun verður alltaf að fara
fram í fullri samvinnu ökukennara
og leiðbeinanda, náttúrlega verður
ökuneminn að fá að vera með í ráð-
um. Ykkur finnst það kannski ein-
kennilegt að minnast á ökunemann
en í starfi mínu sem ökukennari hef
ég rekist á dæmi þess að forráðamað-
ur vildi ólmur taka að sér leiðbein-
andaþjálfun og ökuneminn dró nám-
ið sífellt á langinn þar til töfraaldrin-
um var náð og hann þurfti ekki að
fara í þjálfun hjá pabba.
Mig langar til að fjalla lítillega
um leiðbeinandaþjálfun eins og hún
kemur mér fyrir sjónir, kosti og galla.
Að sjálfsögðu verður umfjöllunin
ekki tæm'andi og áskil ég mér rétt
til að skrifa frekar um þetta mál síð-
ar.
Þrískipting ökunámsins
1. Að tileinka sér rétt viðhorf.
2. Að öðlast leikni í meðferð bíls-
ins.
3. Að leggja fræðilegan grunn að
framtíðarakstri.
Hvað er verið að læra og þjálfa í
leiðbeinandaþjálfuninni?
Það kom til mín kunningi minn
og spurði út í „þessa leiðbeinanda-
þjálfun".
(Viðhorf) Hvað verður þetta miklu
ódýrara fyrir mig? Get ég ekki bara
byijað að keyra með stelpuna og svo
ferð þú með hana í próf?
(Leikni) Ég reyndi að sýna honum
fram á að það sem „græddist" væri
meiri akstursvani stúlkunnar, sem
síðan leiddi til þess að foreldrarnir
væru rólegri heima þegar hún væri
úti að aka, þar sem þeir vissu af
ÞJÁLFUN ungs fólks í öku-
kennslu er ábyrgðarmikið
starf og ekki á færi allra, seg-
ir greinarhöfundur.
öllum löngu þjálfunarstundunum
sem þeir höfðu átt með stúlkunni
sinni.
Ég ræddi fjálglega um hversu góð
áhrif þetta gæti haft á samband
þeirra feðgina. Núna væri virkilega
komið eitthvað sem þau hefðu jafn
mikinn áhuga á, sem þau gætu sam-
einast um og hugsanlega treyst fjöl-
skylduböndin.
(Kunnátta) Ég benti honum á að
hann hefði bara gott af að læra
umferðarmerkin og hvað allar línurn-
ar í malbikinu þýddu.
Það varð að samkomulagi að
stúlkan skyldi byija að læra hjá mér
og áður en til æfingaakstursins kæmi
færum við í bíltúr saman, ég og
pabbinn.
Martröð ökukennarans
Ég hafði fyrsta tímann með döm-
unni í gær eftir leiðbeinandaþjálf-
unina. Tilfinningin styrktist með
„instant-manninn" þ.e. að fá úrlausn
strax, ekki seinna en í gær. Fyrsta
sem hún sagði er hún hafði komið
sér fyrir í sætinu var „klukkan hvað
get ég farið í akstursprófið?“. Ég
sagði henni að spurningin væri hvort
hún væri tilbúin til þess, og þeirri
spurningu gæti ég ekki svarað fyrr
en við værum búin með þennan tíma.
Valdníðsla
Frá Einari Jóni Vilhjálmssyni:
í „ÞRÚGUM reiðinnar", eftir John
Steinbeck, er góð lýsing á því, hvern-
ig tilfinningalausir fjármálamenn
beittu fátæka smábændur takmarka-
lausu ofbeldi við upptöku eigna
þeirra og nutu til þess atbeina sið-
blindra stjórnvalda. Einn maður á
dráttarvél plægði lendur 12 kot-
bænda, ruddi um húsum og girðing-
um en fólkið hrökklaðist alislaust á
flæking.
Ófreksjan að baki þessum verk-
anði var ýmist banki eða fjárfesting-
arfélag, sem hugðist taka skyndi-
gróða af uppskeru akranna í nokkur
ár en selja síðan landið einhverju
verði þegar moldin var orðin ófijó.
Svipað hefur gerst hér í sjávarút-
veginum. Með hjálp stjórnvalda hefur
klíka nokkurra stórútgerðarmanna,
„Sægreifanna", náð undir sig mest-
um hluta veiðiheimilda, undir því
yfirskini að verið væri að vemda
fiskistofnana. Keyptur var til lands-
ins fjöldi stórra frystitogara og tog-
urum sem veiddu fyrir fiskvinnsluna
í landi breytt í vinnsluskip. Síðan er
þessum flota beitt á nærmið. Dæmi
er um að eitt stórt greifaskip hafí
lagt undir sig veiðiheimildir fimm
fiskiskipa og raskað þannig afkomu
byggðarlaganna sem sáu á bak at-
vinnutækjunum. Eftir standa verð-
lausar eignir fiskvinnslufyrirtækj-
anna og starfsfólkið hrekst burt.
Einn þáttur í veldi sægreifanna er
yfirtaka þeirra á bæjarútgerðum.
Virðast hinir kjörnu fulltrúar al-
mennings vera sammála um hæfi-
Ég lét hana taka próf, fýrst í
fræðilegu spurningunum sem hún
stóðst sæmilega og síðan í akstri.
Aksturinn var slakur, það sem ég
hafði óttast mest reyndist rétt. í stað-
inn fyrir að sýna ábyrgðarfullan
akstur og hæfni út frá þeim grunni
sem við höfðum lagt í kennslustund-
unum 15 sem við höfðum farið í
gegnum fyrir leiðbeinandaþjálfun var
daman orðin fullþroskaður trassi.
Hún hafði fengið þessa fínu þjálfun
í öllum helstu löstum föðurins, ekki
bara hvað aksturinn sjálfan varðaði
heldur líka inngróin viðhorf hans til
samferðamanna í umferðinni. Ég
ætti kannski heldur að segja fordóma
hans.
T.d' „Allir kallar með hatt ættu
að vera heima en ekki úti í umferð-
inni, konur kunna ekki að keyra, já
já vissi ég ekki, kona við stýrið.“
Veganestið sem faðirinn gaf dótt-
ur sinni út í umferðina voru fordóm-.
ar heillar mannsævi.
Er forsvaranlegt að hleypa for-
eldrum í hlutverk leiðbeinanda án
þess að kenna þeim að aka við núver-
andi aðstæður, eða kanna hvert við-
horf þeirra er til umferðarsamfélags-
ins?
EINARINGÞÓR EINARSSON,
ökukennari,
Fannafold 148, Reykjavík.
N Á-M A-N
Landsbankl íslands auglýsir nú sjötta árið í röð eftir
umsóknum um NÁMU-styrki. Veittir verða 7 styrkir.
g Einungis aðilar að NÁMUNNl, námsmannaþjónustu
Landsbanka íslands, eiga rétt á að sækja um þessa styrki.
j|| Allir þeir sem gerst hafa félagar í NÁMUNNI fyrir 15. mars
1995 eiga rétt á að sækja um styrk vegna þessa námsárs.
|H Hver styrkur er að upphæð 150 þúsund krónur.
Þeir verða afhentir í apríl 1995 og veittir NÁMU-félögum
skv. eftirfarandi flokkun:
2 styrkir til háskólanáms á íslandi,
2 styrkir til náms við framhaldsskóla hérlendis,
2 styrkir til framhaldsnáms erlendis,
1 styrkur til listnáms.
Umsóknum er tilgreini námsferil, námsárangur, heimilishagi
og framtíðaráform, skal skilað til Landsbanka íslands eigi
síðar en 15. mars næstkomandi.
m Umsóknir sendist til: ,
Landsbanki íslands, Markaðssvið
b.t. Berglindar Þórhallsdóttur
Bankastræti 7, 155 Reykjavík
L
Landsbanki
íslands
® Banki allra landsmanna
leikaskort sinn til fyrirtækjastjórnun-
ar, ef ekki liggja aðrar og alvarlegri
ástæður að baki. Útgerð sægreifanna
krefst hámarksarðsemi. Þess vegna
er einungis hirtur verðmætasti fisk-
urinn en hinu hent í sjóinn, ásamt
beinum og slógi. Mjöl og lýsisvinnsla
um borð í veiðiskipunum telst ekki
svara kostnaði. Nýsköpunartogar-
arnir sem komu eftir stríð voru bún-
ir lifrarbræðslu og fiskimjölsverk-
smiðju. Þá var stefnt að fullnýtingu
aflans, hvað hefur breytzt síðan?
Þegar ensku togararnir veiddu hér
við land var mikið talað um smáfiska-
dráp þeirra. En veiddu þeir meira
af smáfíski en íslendingar? Lá mun-
urinn í öðru en því að þeir hirtu
smáfiskinn en hinir hentu? Keisari
sægreifanna, sem stöðugt hefur neit-
að smáfiskadrápi fram til þessa, seg-
ir nú stríð á hendur þeim sem eyða
smáfiski. Á síldarleysisárunum eftir
1944 hélt bátaflotinn áfram að vitja
síldarmiðanna fyrir Norðurlandi,
árum saman. Þegar veiði glæddist á
ný frá árinu 1956, voru þeir því til
taks og kapítuli sem afhafnaskáldin
kalla síldarævintýri hófst. Stjórn-
málamenn sem engan þátt áttu í
góðærinu þökkuðu sér efnahagsbat-
ann. Nú veija stjórnvöld almannafé
til þess að eyða bátaflotanum í þágu
sægreifanna og ekki horft í eigna-
spjöllin. Stjórnvöld hafna með þess-
um hætti vistvænum veiðum, en
leggja eyðingaröflunum lið. ísalands
óhamingju verður allt að vopni.
EINAR JÓN VILHJÁLMSSON,
Garðabæ.
Láttu Otrivin
losa þig og
krakkana við
nefstífluna.
Kynntu þér vel
10 nl
leiðbeiningar NHSESPSAY
semfylgja
lyfinu.
wmmmmm
Otrivin nefúðinn og
nefdropamir fást nú í næsta
apóteki - án lyfseðils!
j Otrivin nefúðinn og nef-
j dropamir ern áhrifamiklir og
| einfaldir í notkun.
| Með virka efninu Xylometa-
zolin vinnur Otrivin gegn
nefstifium vegna nefkvefs og
! bráðrar bólgu í ennis-og
: kinnholum.
Otrivin velduræðasam-
drætti, dregur úr blóðflæði,
og minnkar þannig slím-
myndun.
Otrivin er fljótvirkt, áhrifin
vara í 8-10 klst. Otrivin má
nota 3var á dag en einungis
viku í senn.
Varúð:
Langtímanotkun Otrivin
getur leitttil þurrks í nefslím-
húð. Sjúklingar með gláku
ættu ekki að nota Otrivin.
Framleiðandi:
Ciba - Geigy AG. Basei, Sviss.
Innflytjandi:
Stefán Thorarensen n.f.,
slmi: 568 6044.