Morgunblaðið - 08.03.1995, Page 12

12 MIÐVIKUDAGUR 8. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Fundur um sjávarútvegsmál í V estmannaeyj um á vegum Alþýðubandalags
Islenskt velferðarþj óðfélag
er byggt á sjávarútvegi
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
MARGIR Eyjamenn lögðu leið sína á fundinn.
MARGRÉT Frímannsdóttir var fundarstjóri, en frummælendur,
voru taldir frá vinstri, Einar Oddur Kristjánsson, Jóhann Sigur-
jónsson, Kristján Þórarinsson, Orn Pálsson og
Steingrímur Sigfússon.
SUS með
kosninga-
útvarp
Samband ungra sjálfstæðismanna
mun reka útvarpsstöð, Útvarp X-D,
og verður sent út á Fm 105,9 á 13
stöðum víðsvegar um landið. Útvarp-
ið á að verða vettvangur fyrir þjóð-
málaumræðu í bland við tóniist.
Sent verður út frá eftirfarandi
stöðum: Vestmannaeyjum föstudag-
inn 3. mars, SqIíossí mánudaginn
6. mars, Höfn í Hornafírði miðviku-
daginn 8. mars, Egilsstöðum föstu-
daginn 10. mars, Húsavík mánudag-
inn 13. mars, Sauðárkróki miðviku-
daginn 15. mars, Akureyri föstudag-
inn 17. mars, Siglufírði laugardaginn
18. mars, Ólafsfirði mánudaginn 20.
mars, Patreksfirði miðvikudaginn 22.
mars, Borgamesi föstudaginn 24.
mars, Akranesi laugardaginn 25.
mars og Stykkishólmi mánudaginn
27._ mars.
Útvarpsstjóri verður Guðlaugur
Þór Þórðarson formaður Sambands
ungra sjálfstæðismanna en um fram-
kvæmd sér Hlynur Guðjónsson fram-
kvæmdastjóri SUS. Tæknimaður er
Tryggvi Valgeirsson.
-----».♦.♦----
Þjóðvaka-
listinn á Suð-
urlandi
ÁKVEÐIN hafa verið þrjú efstu
sæti á lista Þjóðvaka í Suðurlands-
kjördæmi vegna alþingiskosning-
anna 8. apríl.
í fyrsta sæti er Þorsteinn Hjart-
arson, Brautarholti, Skeiðum, í öðru
sæti Ragnheiður Jónasdóttir, Hvols-
velli, og í þriðja sæti Hreiðar Her-
mannsson, Selfossi.
-----» » ♦
Kvennalistinn
opnar kosn-
ingaskrifstofu í
Reykjavík
REYKJ AVÍKURAN GI Kvennalist-
ans opnar kosningaskrifstofu mið-
vikudaginn 8. mars á Alþjóðlegum
baráttudegi kvenna á Laugavegi 17,
2. hæð, kl. 18.
Kristín Ástgeirsdóttir, þingkona,
sem skipar fyrsta sæti Kvennalistans
í Reykjavík, flytur ávarp og sönghóp-
ur skemmtir.
HALLDÓR Hermannsson, skiptj-
óri á ísafirði, hefur lýst yfir ein-
dregnum stuðningi sínum við Al-
þýðuflokkinn í komandi kosning-
um, en Halldór hefur verið yfirlýst-
ur stuðningsmaður Sjálfstæðis-
flokksins hingað til. Lýsti Halldó.r
þessu yfir á fundi Alþýðuflokksins
sem haldinn var á ísafirði á sunnu-
daginn.
I 'viðtali sem birtist við Halldór
í Alþýðublaðinu í gær segir hann
ástæðu þess að hann hafi lýst yfir
eindregnum stuðningi við Álþýðu-
flokkinn og Sighvat Bjðrgvinsson
vera þá að Alþýðuflokkurinn sé
Vestmannaeyjum. Morgunblaðið.
FISKVEIÐISTEFNAN var rædd á
almennum fundi Alþýðubandalags-
ins í Vestmannaeyjum á sunnu-
dagskvöld. Frummælendur komu
úr ýmsum áttum, frá Alþýðubanda-
laginu, Hafrannsóknastofnun, LÍÚ
og smábátaeigendum en mesta at-
hygli vakti að Einar Oddur Krist-
jánsson, frambjóðandi Sjálfstæðis-
flokksins á Vestfjörðum, var meðal
frummælenda.
Á fundinum komu fram skiptar
skoðanir um núverandi kvótakerfi,
sumir deildu hart á það en verjend-
ur þess kölluðu eftir raunhæfum
tillögum um hvernig ætti að stjórna
fiskveiðum á annan hátt.
Út úr moldarkofum
Einar Oddur Kristjánsson, fram-
bjóðandi Sjálfstæðisflokksins á
Vestfjörðum, sagði að sjávarútveg-
urinn á íslandi hefði afrekað það
á þessari öld að koma íslendingum
úr moldarkofum og í hús og staðið
undir öðrum þeim framförum sem
hér hafa orðið.
Sjávarútvegurinn sem þessu
hefði skilað hefði verið rekinn á
þeim forsendum að séreignarréttur
hefði verið á fískiskipum og vinnslu
og einstaklingar hafi fengið að njóta
þekkingar, dugnaðar og vilja til að
bjarga sér og það hafi verið undir-
staða þess árangurs sem náðst hafi
í sjávarútvegi. Hann sagði að ísland
væri eina þjóðin sem hefði tekist á
þessari öld að byggja upp velferðar-
þjóðfélag sem grundvallaðist nær
eingöngu á sjávarútvegi og forsenda
þess hefði verið séreignarrétturinn
á fískiskipunum.
Einar sagði að frá því að breyt-
ingin sem færði séreignarréttinn
af skipunum á veiðiheimildirnar var
gerð 1984 hafí staðið deilur um
það. Hann minnti á að þegar kvót-
inn var settur á hafi einungis verið
um neyðarráðstöfun til eins árs að
ræða en síðan væri liðinn rúmur
áratugur og enn væri kvótakerfíð
við lýði.
Hann sagði að í kennslubókum
í fiskihagfræði segi að beinast sé
að stjórna flota til að stýra veiðum
en það sé ekki hægt því eftirlit
með veiðum geti aldrei orðið
nægjanlegt. Hann sagði að vera
mætti að þetta hefði verið rétt í
eina tíð en í dag byði tæknin upp
á að fylgjast mætti með öllum skip-
um með sírita og vita þannig ná-
kvæmlega hvar þau væru stödd.
Það væri því engum vandkvæðum
bundið að stjórna flotanum og
eini flokkurinn sem leggi áherslu
á Evrópumálin og það sé eina og
stærsta málið sem kosið verði um
í kosningunum.
Fylgjast ekki með tímanum
Halldór segist viss um að helm-
ingur Sjálfstæðisflokksins sé sömu
skoðunar og Alþýðuflokkurinn, en
hinn helmingurinn sé framsóknar-
menn, eða þá þjóðernissinnar sem
haldi að þeir séu að vinna ein-
hverja sjálfstæðisbaráttu upp á
nýtt og fylgist ekki með tímanum.
„Sjálfstæðisflokkurinn ætlar
að kúga sína kjósendur í Evrópu-
sókninni og það væri mun einfald-
ari stjórnun en núverandi kvóta-
kerfi.
Einar Oddur sagði að þrátt fyr-
ir aflamarkið væri við lýði mikil
sóknarstýring. Það hefðu verið
130 skyndilokanir hjá Hafrann-
sóknastofnun á síðasta ári plús
allar hinar stærri lokanirnar sem
hafa verið varanlegar til lengri og
skemmri tíma. Menn hafi því ber-
sambandsmálinu með því að
neita því að málið sé á dagskrá.
En ég læt ekki kúga mig og það
er ekki hægt að bjóða upp á svona
meðferð í lýðræðisríki. Meðan
þeir haga sér svona kýs ég ekki
Sjálfstæðisflokkinn. Það er alveg
á tæru. Það ríður á að gera Al-
þýðuflokkinn sterkan í kosning-
unum til þess að viðræður um
þetta mál verði teknar upp þegar
í sumar. Síðan þegar þar að kem-
ur eiga kjósendur að fá að segja
sína skoðun endanlega,“ segir
Halldór í samtalinu við Alþýðu-
blaðið.
sýnilega ekki treyst kvótakerfinu,
hvorki í einu né öðru.
Gallar kvótakerfis — gallar
fiskveiðistjórnunar
Kristján Þórarinsson,_ yistfræð-
ingur og starfsmaður LÍÚ, fjallaði
um kosti og galla fiskveiði-
stjórnunar. Hann taldi að margt
af því sem í dag væri kallað gallar
kvótakerfisins væri í raun gallar
fiskveiðistjórnunar í hvaða formi
sem sú stjórnun væri.
Kristján benti á að einn alvar-
legasti fylgifiskur fiskveiðistjórn-
unar væri úrkast fisks en jafn-
framt benti hann á að einn af
kostum aflamarksins væri sá að
fiskmeðferð hefði batnað til muna.
Hann fullyrti að vegna ofveiði á
árunum 1986 til 1989 þegar fisk-
veiðistjórnunin samanstóð af
blönduðu kerfi afla- og sóknar-
marks, væri ástand þorskstofnsins
jafn dapurt og raun ber vitni.
Hann sagðist telja að eftirgjöf í
fiskveiðistjórnuninni nú myndi
auka ofveiði og vandi vegna úrk-
asts fisks myndi aukast með sókn-
armarki.
Jóhann Sigutjónsson, aðstoðar-
forstjóri Hafrannsóknastofnunar,
sagði að Hafrannsóknastofnun
hefði lengst af ekki tekið afstöðu
til þess hvaða fiskveiðistjórnunar-
kerfi eigi að búa við heldur lagt
áherslu á að við lýði sé virkt stjórn-
unarkerfi sem kemur í veg fyrir
ofveiði á nytjastofnunum.
Jóhann benti á að með stjórnun
síldveiða hefði tekist að byggja upp
síldarstofninn og taldi þar um
skólabókardæmi að ræða hvemig
standa á að stjórnun til að fá árang-
ur.
Hann sagði að Hafrannsókna-
stofnun gæfi ráðgjöf á líffræðileg-
um grunni um hámarksnýtingu
fiskistofnanna og að þótt rétt væri
að fiskistofnamir yrðu seint full-
rannsakaðir þá varaði hann við
þeirri umræðu að fiskifræðin væri
svo ung og óáreiðanleg fræðigrein
að niðurstöður um bágt ástand
þorskstofnsins væm léttvægar og
eingöngu til þess ætlaðar að draga
athyglina frá höfuðviðfangsefninu
sem er stjórnun þessarar takmörk-
uðu auðlindar sem þorskstofninn er.
Stefna „sægreifanna“ náði
völdum
Öm Pálsson, frá Landssambandi
smábátaeigenda, fjallaði um smá-
bátaútgerð og gerði samanburð á
fjölda starfa sem sköpuðust hjá
smábátum miðað við togara. Hann
sagði að það þyrfti fimm sinnum
minni afla til að skapa ársverk hjá
trillukarli en hjá togarasjómanni.
Hann sagði að því miður hefði
stefna „sægreifanna" náð völdum
þar sem flottræfilskeppni væri háð
og gífurlegum íjármunum sóað í
keppni um að eiga flottustu og
stærstu skipin.
Það væri ekki þjóðhagslega hag-
kvæmt að láta frystitogara veiða
þorsk, bátarnir ættu að sjá um þær
veiðar. Hann sagði að sú stefna
að láta verksmiðjuskip flæða til
landsins hefði leitt af sér atvinnu-
leysi sjómanna og fiskverkafólks.
Hann gagnrýndi banndagakerfið
mjög og taldi ákvörðun um fjölgun
banndaga ekki á rökum reista.
Eilífðarverkefni að móta
sjávarútvegsstefnu
Steingrímur J. Sigfússon, al-
þingismaður Alþýðubandalagsins,
sagði það mat sitt að það yrði ei-
lífðarverkefni að móta sjávarút-
vegsstefnu því hún þyrfti sífelldra
breytinga við. Hann sagðist telja
að stóra ógæfan við núverandi
kvótakerfi væri að í upphafi hafi
þetta bara átt að vera ráðstöfun
til eins árs. Það hafi því ekki verið
nægjanlega vandað til undirbún-
ings til dæmis varðandi viðmiðun
og fleira og því sitji menn nú uppi
með þennan vanda.
Steingrímur sagði að það þyrfti
að ná saman öllum hagsmunaaðil-
um að einu borði til að reyna að
móta fiskveiðistefnuna og milli
þessara aðila þyrfti að nást lág-
markssátt, því á íslandi yrði ekki
rekin sjávarútvegsstefna sem ekki
væri þolanleg sátt um hjá öllum
hagsmunaaðilum.
Að loknum framsöguerindunum
urðu talsverðar umræður. Sigurður
Einarsson, framkvæmdastjóri,
sagði að það væru margir tilbúnir
að gagnrýna núverandi kvótakerfi
því það væri alltaf auðvelt að ala
á óánægju og klifa á því hvað
væri að en því miður hefðu menn
engar haldbærar lausnir á vanda-
málunum. Hann sagðisttelja breið-
ari sátt í hópi útvegsmanna nú en
áður um kvótakerfið og sagðist
ekki sjá rök fyrir að breyta frá
núverandi kerfi.
Óskar Þórarinsson, skipstjóri og
útgerðarmaður, gagnrýndi kvóta-
kerfið hart. Vitnaði Óskar í blaða-
greinar sem hann skrifaði árið
1984 þegar kvótakerfið var sett á
og taldi allt það sem hann varaði
við þá hafa komið fram.
Halldór Hermannsson skipstjóri á ísafirði
Lýsi yfir eindregnum stuðn-
ingi við Alþýðuflokkinn