Morgunblaðið - 28.07.1995, Side 32

32 FÖSTUDAGUR 28. JÚLÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
4
Dýraglens
Grettir
Ferdinand
C1985 Unifd F—tur> Syndkaita. Inc,
Hvað varð um alla golfstautana mína?
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1103 Reylqavík • Sími 569 1100 • Símbréf 5691329
Hvað er óvenju-
legt veðurfar?
Frá Sigurði Þór Guðjónssyni:
FIMMTUDAGINN 6. júlí gekk yfir
landið mikið norðankast. Daginn eft-
ir var ofurlítil frétt á blaðsíðu 5 í
Morgunblaðinu. Þar var haft eftir
veðurfræðingi á Veðurstofunni að
veðrið hafi ekki verið „einsdæmi“.
Og síðan segir hann: „Yfir landinu
er hálfgerð haustlælgð en þetta er
ekkert óvenjulegt." Loks er haft eft-
ir honum að þetta sé „einfaldlega
íslenskt veðurfar“.
Meðalhitinn í Reykjavík þennan
dag náði ekki 6 stigum. Frá árinu
1949 hefur aðeins einn dagur orðið
kaldari í júlí í höfuðborginni. Það var
sá 23.1963. Þá var meðalhitinn 5,8°.
Svona kaldur dagur kom heldur aldr-
ei árin 1920-1923. Og það er afar
ólíklegt að hans líkar séu fleiri en
einn eða tveir, ef þeir eru þá nokkr-
ir, á árunum 1924-1948, en dagnót-
ur um þau ár liggja ekki á lausu.
Hámarkshitinn 6. júlí í Reykjavík
frá morgni til kvölds komst aldrei
hærra en í 8,0 stig. Hinn 21. júlí
1985 var hann þó aðeins 7 stig en
þá var meðalhitinn nokkru hærri. Á
venjulegum athugunartíma var hit-
inn núna aldrei hærri en 7 stig.
Klukkan þrjú síðdegis var hann ein-
mitt 7 stig en klukkan sex síðdegis
var hann aðeins 6 stig. Hann mælist
ekki öllu lægri.
Að þessu sinni var kuldinn tiltölu-
lega mestur vestanlands. En það var
þó líka mjög kalt annars staðar. Og
þar sem þetta var júlídagur en ekki
haustdagur er það hitafrávikið, sem
telst til mestra veðurfarslegra tíð-
inda, en ekki vindurinn eða úrkom-
an. Staðreyndin er þá sú að þessi
dagur var að vísu ekki algjört bók-
staflegt einsdæmi, en hann var eigi
að síður, sérstaklega á vestur- og
suðvesturlandi, mjög nálægt mestu
kuldamörkum sem búast má við.
Slíkt gerist að vísu en afar sjaldan.
Það er því í hæsta máta villandi og
hreint út sagt órökrétt að láta svo
líta út sem þetta veður sé „ekkert
óvejulegt", eða „einfaldlega íslenskt
veðurfar". Jafnvel í íslensku veður-
fari er það sjaldgæft og óvenjulegt
og telst til veðurfarslegra tíðinda og
ber að meðhöndlast með slíkt. Það
má kallast einsdæmi eða nánast eins-
dæmi.
Nú væri ekki ástæða til að gera
þessa ótrúlegu ónákvæmni veður-
fræðingsins að umtalsefni ef hún
væri einsdæmi. En því er nú ekki
að heilsa. Þegar ijölmiðlar undrast
eitthvað í veðurfari og spyija veður-
fræðingana verður það æ tíðara að
þeir svari því einu til að þetta sé nú
allt innan eðlilegra marka þess er
við megi búast. Og við vitum það
nú öll. Ekkert okkar býst við 40 stiga
hita eða 40 stiga frosti í Reykjavík.
í vetrarlok sagði einn veðurfræðing-
ur um veturinn að hann hafi í raun
verið „innan eðlilegra marka“. Samt
var hann sá kaldasti í borginni síðan
1920. Það þýðir að núlifandi fólk
hefur ekki viti borið minni um annan
eins. En óneitanlega var hann innan
„eðlilegra marka“, þess er hugsan-
íega getur gerst. Mikil ósköp! Það
hljómar kannski eins og argasta
öfugmæli að frá frávikalegu sjónar-
miði hitans var veturinn óvenjulegri
í Reykjavík en á Akureyri!
Það eru fleiri en ég sem undrast
þetta tal veðurfræðinga. Sá ágæti
Víkveiji á Morgunblaðinu var eitt
sinn að furða sig á þessum eilífu
skírskotunum til „eðlilegra rnarka".
En væri ekki skemmtilegra og
meira upplýsandi, betri þjónusta við
almenning, að veðurfræðingarnir
skýrðu út fyrir fólki hvaða aðstæður
við jörð og í háloftum valda tilteknum
stórum afbrigðum í veðrinu? Og í
leiðinni gætu þeir vísað til minnis-
stæðra og líkra dæma frá fyrri tíð.
Þá fengi fólk viðmiðun og vissi betur
um raunveruleg takmörk íslensks
veðurfars. Veðurmenning þjóðarinn-
ar myndi aukast! Hefði til dæmis
ekki farið betur á því, að sagt hefði
verið að þótt fimmtudagurinn 6.
júlí væri að vísu ekki alveg einstak-
ur í bókstaflegri merkingu, hafi
hann á Suðvesturlandi, og ef til vill
víðar, þó verið svo kaldur að ekki
yrði öllu kaldara. Hann væri því,
sem betur fer, engan vegin dæmi-
gerður hásumardagur þótt geri
kuldakast af norðri, en jafnvel
kuldaköst eru misköld. Dagurinn
væri í kaldasta flokki daga eftir
árstíma. (Það er aðeins eitt kulda-
þrep fyrir neðan. Þá snjóar í ná-
grenni Reykjavíkur og þaðan niður
hefur veðráttan ekki stigið síðan á
19. öld.) Hvers vegna í ósköpunum
að láta sem svo sé ekki?
SIGURÐUR ÞÓR GUÐJÓNSSON,
Skúlagötu 68, Reykjavík.
Vond stærð á
skilríkjum
Frá Jóhannesi Bjarnasyni:
ÉG HEF verið að furða mig á hugs-
unarleysi yfirvalda, s.s. lögreglu-
stjóra og Hagstofunni að hafa valið
þessa fáránlegu stærð á öllum skír-
teinum eins og ökuskírteinum, nafn-
skírteinum og byssuleyfum.
Nú eru þetta hlutir sem lög krefj-
ast að maður hafi á sér þegar bíll
er keyrður o.s.frv. og ekki ganga
allir með risavaxin veski sem rúma
öll þessi skjöl.
í nágrannalöndum okkar svo og í
Bandaríkjunum hefur þessu verið
breytt og fær fólk nú kort á stærð
við Visa-kort og er það þá með segul-
rönd sem inniheldur allar upplýsingar
um viðkomandi korthafa og ætti það
að geta dregið úr skírteinafalsi svo
um munar.
Ef einhver annar er sama sinnis
þá skora ég á hann að láta í sér
heyra.
JÓHANNES BJARNASON,
joicentrum.is
Hvassaleiti 85, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt i
Gagnasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan,
hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari þar að lútandi.
«
ð
<
<
í
(.!
(J
'!
I
t,
i
i
i
(
i
(
<
<
I
í
I