Morgunblaðið - 13.08.1995, Blaðsíða 2

2 B SUNNUDAGUR 13. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Sögusviðið er London og aðalsöguhetjan er
Jónas R. Jónsson, sem nú gegnir óbyrgðarmiklu
starfi hjó fjölmiðlunarrisanum Nethold en var
óður dagskrórstjóri hjó Stöð 2. Umhverfið er
veitingahús við Kensington Church Street. Þar
hitti Guðrún Guðlaugsdóttir hann að móli fyrir
skömmu og ræddi við hann um tildrög þess að
hann kom til starfa hjó Nethold og hvað starf
hans bar felurí sér.
FJOLMIÐLAHEIMI
AÐ VORU júnílok, orðið
kvöldsett og veðrið sérdeilis
milt og hlýtt. Við Jónas fáum
borð við gluggann, tökum
okkur góðan tíma í að skoða mat-
seðilinn og panta okkur mat áður
en samtal okkar um núverandi starf
Jónasar hefst. Fyrir okkur sem
heima sitjum virðist líf hans síðasta
ár ævintýri líkast, hann er stöðugt
á ferðalögum um allan heim sem
helsti samningamaður Nethold og
fær fýrir, ef áð líkum lætur, langt-
um hærra kaup én gerist á.íslensk-
um vinnumarkaði.
Jónas R. Jónssön er löndum sín-
um að góðu; kunnur. Hann vann
við dagskrárgérð í-Ríkissjónvarpinu
á árunum 'dpp úr 1970, seinna
stundaði hann nám í fjölmiðlafræði
í Los Angeles. Að loknu námi þar
varð hann í krafti þekkingar sinnar
einn af aðalmönnunum á Stöð 2.
En það koma ekki allir dagar yfir
í einu. Svo fór að Páll Magnússon
rak Jónas úr starfí sínu fyrir að
sitja í sæti sínu á Saga class sem
greitt hafði verið fyrir og hann átti
samkvæmt því fyllsta rétt á að sitja
í. Þetta þóttu ýmsum fáheyrðar
forsendur uppsagnar. Starf Jónasar
á Stöð 2 kom honum í samband
við mann að nafni Tim Ellis, sem
hafði milligöngu um að ráða hann
í það starf sem hann gegnir núna.
„Við Tim Ellis vorum starfsfélagar
að því leyti að við sáum um tíma
báðir um að velja efni og semja um
efnisflutning fyrir sjónvarpsrásir
sem við störfuðum við. Við hitt-
umst oft á sýningum af því til-
efni,“ segir Jónas. „Eitt sinn hafði
ég við orð að kominn væri í mig
nokkur starfsleiði enda var þá ýmis-
legt að gerast í mínu starfsum-
hverfi sem mér geðjast miður vel
að. Tim spurði þá hvort ég gæti
hugsað mér að koma til starfa í
Hollandi. Ég sagði sem svo að það
mætti hugsa það mál. Þegar upp-
sögnin á Stöð 2 var skömmu síðar
orðin að veruleika hringdi ég í Tim
Ellis og sagði honum frá hvemig
farið hefði. Hann ætlaði fyrst ekki
að trúa sögu minni, en svo fjarstæð
þótti honum ástæðan fyrir upp-
sögninni að hann hló dátt, hann
var ekki einn um það, ýmsir í er-
lenda sjónvarpsheiminum hlógu
með. Tim sagðist láta fljótlega
heyra frá sér og stóð við það. Þetta
var á mánudeginum, sama daginn
og mér var sagt upp, fyrst sagði
ég þetta fjölskyldu minni, síðan
samstarfsfólki og svo Tim. Daginn
eftir fór ég upp í sveit, þegar ég
kom aftur á miðvikudeginum lágu
fyrir skilaboð um að ég ætti að
hringja í Tim Ellis. Ég gerði það
og hann sagði mér þá að fyrirtæk-
ið sem hann var starfsmaður hjá,
Nethold, vildi ráða mig til starfa,
en það væri hins vegar ekki fullfrá-
gengið við hvað ég ætti að vinna.
Það skýrðist hálfum mánuði seinna
og þá fór ég út til Hollands og hóf
þar störf.“
Nethold er suður-afrískt fyrir-
tæki að hluta til, hinn hlutinn er
í eigu svissneska stórfyrirtækisins
Richmónt, sem á m.a. Cartier,
Dunhill og fleiri stór fyrirtæki. Hjá
Nethold starfa um 6.500 manns
og fyrirtækið veltir 100 milljörðum
króna á ári. Núna eru áskrifendur
þess 2,5 milljónir manna. Nethold
ætlar sér að koma sínum sjón-
varpsrásum um allan hnöttinn. Við
hjá Nethold erum einskonar „Sky“
Evrópu og Afríku. Mitt starf hjá
Nethold felst eins og fyrr sagði
að mestu í samningagerð, sem
getur verið býsna flókin og er allt-
af mikil og hörð vinna. Þetta ár
er búið að vera eitt stórt ævintýri.
Þegar ég kom til Hollands var ég
þar í tvo daga, síðan flaug ég til
Suður-Afríku og var þar í fjóra
daga, siðan flaug ég til New Orle-
ans og var þar í fimm daga, síðan
til baka til Hollands og var þar í
þrjá daga og svona hefur þetta
gengið síðan.
Upprunalega hóf Nethold starf-
semi sína í Suður-Afríku en síðan
færði það út kvíamar og hóf starf-
semi í Hollandi og Belgíu, á öllum
Norðurlöndunum nema íslandi,
Austur-Evrópu og Ítalíu. í síðast-
nefnda landinu á Nethold 25 pró-
sent í stærstu sjónvarpsstöðinni en
rekur hana alveg. Ég er að vinna
með öllum þessum aðilum. Við bjóð-
um upp á „pakka“ af sjónvarps-
stöðvum. Fólk gerist áskrifandi að
Filmnet, sem er aðalstöðin, síðan
eru ýmsar aðrar sjónvarpsstöðvar
sem hægt er að kaupa aðgang að
líka. Hægt er þar með að verða
áskrifandi að þremur sjónvarps-
stöðvum, fimm sjónvarpsstöðvum
o.s. frv. Mitt starf er að kaupa sjón-
varpsstöðvar inn á þá markaði sem
við erum að vinna á, ef svo má
segja. Ég sem við þessar stöðvar
um að koma þeim irin j þessi land-
svijéði.sem við erunri jað vinna í, síð-
an eru aðrir sem.taka við og selja
áskriftifnar. í stáð þéssa að kaupa
efni til sýningar á sjónvarpsrás er
ég núna að kaupa allt efni heilu
sjónvarpsstöðvanna eða að búa til
nýjar sjónvarpsstöðvar. í síðustu
viku byrjaði MTV að senda út á
Ítalíu. Ég samdi við MTV og fékk
þá til að búa til þessa ítölsku rás.
Við semjum við sjónvarpsstöðvar
sem framleiða og sýna efni sem við
teljum að fólk í öðrum löndum vilji
gerast áskrifendur að.
Gagngerar breytingar
sjónvarpsheimsins
Allar þessar sendingar fara í
gegnum gervihnetti. Það sem er
að gerast núna er að sjónvarps-
heimurinn í Evrópu er að taka
gagngerum breytingum. Það pláss
sem ein sjónvarpsstöð þurfti áður
í gervitungli getur nú rúmað átta
sjónvarpsstöðvar. Þessi bylting or-
sakast af hinu stafræna kerfi sem
þjappar efninu miklu meira saman
en áður var hægt. Við erum núna
að vinna að því að setja á stofn
fyrstu stafrænu sjónvarpsstöðv-
arnar í gervitungli í Evrópu og
Afríku. Við erum stærstu leigjend-
ur í Evrópu að plássi í gervitungl-
um í þessu stafræna kerfi sem nú
er að byija. Ég er ábyrgur fyrir
allri samningagerðinni hvað efni
snertir fyrir alla Evrópu og Afríku,
en það eru aðrir sem semja um
plássið í gervitunglunum. Það eru
risastór fyrirtæki sem eiga gervi-
tunglin, það er gífurleg fjárfesting
að fara út í slíkt. Leigan sem við
t.d. komum til með að greiða fyrir
pláss í gervitunglum er um hundr-
að milljónir dollara á ári, eða um
sjö milljarðar íslenskra króna.
í allri Evrópu komum við til með
að bjóða upp á 35 sjónvarpsstöðvar
sem komnar verða í gagnið fyrir
lok ársins 1997. Svo komum við
til með að bjóða upp á 40 rásir
þar sem hægt er að velja um kvik-
myndir á fimmtán mínútna fresti.
Áhorfandinn athugar einfaldlega
hvað í boði er á öllum þessum rás-
um með fjarstýringunni sinni og
velur sér síðan mynd og borgar
bara fyrir að sjá hana. Þetta er
alveg nýtt í Evrópu en hefur verið
í boði í Bandaríkjunum og líkað
mjög vel. Þetta verður augljóslega
mikil samkeppni við videoleigum-
ar. Það má segja að þetta fyrir-
komulag færi videoleiguna heim í
stofu til fólks. Það þarf ekki leng-
ur að fara út og dusta snjóinn af
bílnum og aka út í bæ til sækja
spólu og fínna svo kannski ekkert
nýtt þegar þangað kemur. Þegar
þar að kemur mun sem sagt á
fimmtán mínútna fresti bjóðast ný
mynd á' hverri hinna 40 sjónvarps-
rása fyrir áskrifendur að móður-
rásinni, auk fastagjalds fyrir hana
er svo aðeins borgað fyrir að sjá
þá mynd sem verður fyrir valinu.
Stafræna kerfið gerir þetta mögu-
legt. Myndgæði og hljóð eru miklu
betri í stafræna kerfinu en það sem
áður hefur þekkst. Hægt er að
nota venjulegt sjónvarp til þess að
ná þessu kerfi. Það er aðeins sett
lítið tæki eða breytir í loftnetið sem
snýr útsendingunni yfir í hið staf-
ræna kerfi.
Spennandi starf en
lýjandi
„Núna er sem sagt verið að
undirbúa þessa miklu breytingu
og ég er í miðju kafi að vinna að
því með umfangsmikilli samninga-
gerð. En svo kemur að því seinna
að þessi markaður mettast. Þegar
að því kemur hugsa ég mér senni-
lega til hreyfings. Ég ætla ekki
að verða gamall í þessu starfi.
Þetta er mjög spennandi en líka
mjög lýjandi. Það tekur á þolin-
mæðina að vera stöðugt að semja
en þetta hefur gengið ef marka
má það að ég er orðinn helsti samn-
ingamaður fyrirtækisins. Ég hef
lært líeilmikið af þessu á alla vegu,
hvort heldur sem er í notkun
enskrar tungu eða samninga-
tækni, að sjá hvenær lag er til að
semja. Það er miklu meira virði
að kunna að þegja en tala. Um
leið og maður fær andstæðinginn
til að tala aukast líkurnar til að
hann tali af sér. Ég hef alltaf lög-
fræðing með mér og fulltrúa frá
sjónvarpsrásinni sem ég er að
semja fyrir og þekkja það land-
svæði sem verið er að fjalla um í
það og það skipti. Áður en farið
er inn á fundina fer fram undirbún-
ingsvinna, ákveðið er hvað á að
segja og hver segir hvað o.s.frv.
Eg hef ritara í Hollandi sem sér
um bréfaskriftir, innanhússpóst og
ýmiss konar samskiptamál fyrir
mig. Auk þess að vera í fullu starfi
sem slíkur sér ritarinn um að
skipuleggja öll mín ferðalög og
fundi, bóka fyrir mig hótel og
panta flugmiða auk ýmislegs ann-
ars. Að koma öllu þessu heim og
saman krefst oft á tíðum heilmikill-
ar skipulagningar. Fyrst var ég
búsettur í Hollandi en síðan kom
í ljós að hentugra væri að ég hefði
aðsetur í London, þar er í ýmsu
tilliti miðstöð alþjóðlegra viðskipta.
Ég er þó með skrifstofu í Hollandi
og flýg þangað mjög oft en er
núna að auki með skrifstofu í
London. Mikið af vinnutíma mínum
fer þó í að sitja fundi eins og fyrr
sagði og fljúga á milli landa. Ég
tók eina viku að gamni mínu sam-
an hvað ég eyddi miklum tíma í
flugvélum og flughöfnum og tald-
ist svo til að það væru 45 tímar
þá vikuna, fyrir utan fulla vinnu-
daga, og var sú vika þó ekkert
ásetnari en venjulegar vikur eru
hjá mér. Ég flýg oft á kvöldin og
næturnar og fer svo beint úr flug-
vélinni á fundi. Svona gengur þetta
kannski dag eftir dag. Til þess að
mæta því álagi sem svo mikil ferða-
lög óneitanlega eru reyni ég að
nýta flugtímann til þess að sofa.
Oft syfjar mig þegar vélin fer að
hreyfast og þá er um að gera að
leggja frá sér blaðið og reyna að
gleyma sér, þótt ekki sé nema
nokkrar mínútur, það getur verið
dýrmæt hvíld.“
- En hver skyldu vera launin
fyrir alla þessu miklu vinnu?
„Peningarnir eru þó ekki allt,
reynslan sem ég fæ í þessu starfi
er ekki síður mikils virði,“ svarar
Jónas.
Það fer ekki hjá þvi að þessi
mikla vinna, ferðalög og búsetu-
breyting hefur haft mikil áhrif á
einkalíf Jónasar og fjölskyldu hans.
„Konan mín, Helga Benediktsdótt-
ir arkitekt, reynir að fljúga til mín
til London um hveija helgi,“ segir
hann. „Þetta er okkar aðferð til
þess að viðhalda okkar góða hjóna-
bandi, sem staðið hefur nú í 25
ár. Við getum þetta vegna þess
að við erum ekki með nein lítil
börn, einkadóttir okkar er orðin
uppkomin og sjálf komin með fjöl-
skyldu. Ýmsum kann að þykja
þetta einkennilegt heimilislíf og
víst er það óvenjulegt en á móti
kemur að fjarvistir, ef þær eru
ekki of langar, styrkja ástina.
Manni verður betur ljóst en áður
hve mikil gjöf góður maki er í líf-
inu og hversu nauðsynlegt er að
rækta samband sitt við hann, auð-
sýna honum kærleika og virðingu
og meta hann sem einstakling í
leik og starfi. Með því að halda
heimili á tveimur stöðum upphefst
sú áhersla sem oft er lögð á að
skapa umgjörð um heimilislífið og
hitt verður miklu mikilvægara að
fá að vera saman. Þannig er hægt
að gera þennan vankant, sem bú-
seta hjóna í hvort í sínu landi óneit-