Morgunblaðið - 07.09.1995, Blaðsíða 1

72 SÍÐUR B/C/D
202. TBL. 83. ÁRG.
FIMMTUDAGUR 7. SEPTEMBER 1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Sameinuðu þjóðirnar sjá engin merki um breytta afstöðu Bosníu-Serba
Loftárásum
haldiðáfram
RADOVAN Karadzic kom fram í gær í fyrsta skipti í sex daga og
lýsti yfir því að hann væri enn leiðtogi Bosníu-Serba. Hann grátbændi
Atlantshafsbandalagið (NATO) um að láta af loftárásum. Orrustuþotur
NATO héldu áfram árásum í gær, en þó varð að takmarka þær vegna
veðurs. Jim Mitchell, talsmaður NATO, kvaðst engin merki sjá um að
Bosníu - Serbar væru að snúa við blaðinu. Nicholas Burns, talsmaður
bandaríska utanríkisráðuneytisins, sagði í gær að yfirlýsing Karadzic
væri „kaldhæðnislegur skollaleikur, sem ætlað er að láta líta út fyrir
að Bosníu-Serbar hafi verið reiðubúnir til að fjarlægja þungavopn sín
á mánudagskvöld, en það hafi verið komið í veg fyrir það . . . með því
að hefja loftárásir Sameinuðu þjóðanna og NATO að nýju“.
Afganistan
Ráðist á
sendiráð
Pakistans
Kabúl. Reuter.
TVEIR menn féllu og sendi-
herra Pakistans í Afganistan
særðist þegar um 5.000 Afg-
anar réðust á pakistanska
sendiráðið í Kabúl í gær. Hafa
stjórnvöld í Pakistan mótmælt
þessum atburði harðlega en
Afganamir sögðu ástæðuna
vera þá, að Pakistanar styddu
Taleban-hreyfinguna, sem
berst gegn stjóminni í Kabúl.
Younis Qanouni, varnar-
málaráðherra Afganistans,
sagði, að afganskir öryggis-
verðir hefðu reynt að koma í
veg fyrir, að múgurinn kæmist
að sendiráðinu en þegar skotið
hefði verið frá því og afganskur
námsmaður drepinn, hefði allt
farið úr böndum. Pakistanskur
sendiráðsstarfsmaður hefði ver-
ið drepinn og sendiherrann
særst.
Pakistanstjórn mótmælti
árásinni á sendiráðið harðlega
og sagði ólíklegt, að skotið hefði
verið frá sendiráðinu.
Qanani kvað stjórnina í Kab-
úl ekki mundu biðjast afsökun-
ar á þessum atburði þar sem
hún hefði ekki borið neina
ábyrgð á honum. Kvaðst hann
skilja reiði fólksins. í fyrradag
náði Taleban-hreyfingin borg-
inni Herat á sitt vald og er það
mikið áfall fyrir Kabúlstjórn.
Framboð rúss-
neskra múslima
Moskvu. Reuter.
LEIÐTOGAR múslima í Rússlandi
lýstu yfir því í gær að þeir hygðust
leggja fram eigin framboðslista til
þingkosninganna, sem haldnar
verða í desember.
Talið er að um 20 milljónir músl-
ima búi í Rússlandi og segja leiðtog-
ar þeirra að stjómvöld sinni þeim
ekki. Múslimarnir búa flestir í lýð-
veldunum Tatarstan og Basjko-
rotstan og litlum lýðveldum í
Kákasusfjöllum auk stórs hóps í
Moskvu.
Vélar NATO vörpuðu sprengjum
meðal annars á bækistöðvar Bos-
níu-Serba skammt fyrir utan
Sarajevo. Dagskrá sjónvarps Bos-
níu-Serba var rofin til að greina
frá árásum á herskála í Lukavica,
suðaustur af borginni.
Viðtal við Karadzic
Karadzic sagði í viðtali við
breska útvarpið, BBC, og sjón-
varpsstöðina CNN að menn sínir
hefðu orðið við kröfum SÞ um að
aflétta umsátrinu um Sarajevo, en
þeir hefðu orðið að skilja eftir vopn
til að verja serbnesk úthverfi borg-
arinnar.
Sameinuðu þjóðirnar lýstu yfir
því áður en Karadzic kom fram í
gær að ekki hefðu verið gerðar
árásir á ákveðna staði við Sarajevo
til að gefa Bosníu-Serbum kost á
að fjarlægja vopn sín.
Karadzic lagði áherslu á það í
gær að hann væri leiðtogi Bosníu-
Serba, en ekki Ratko Mladic her-
foringi. Mladic hefur verið mjög
áberandi frá því að Karadzic fór i
felur á föstudag. Karadzic sagði
að hann hefði náð sáttum við
Mladic.
Richard Holbrooke, sérlegur
sendimaður Bandaríkjamanna, er
enn í samningaför sinni og ræddi
í gær við Franjo Tudjman í Króat-
íu. För hans er liður í undirbúningi
fyrir viðræður, sem hefjast eiga
milli utanríkisráðherra Króatíu,
Bosníu og Serbíu í Genf á morgun.
Reuter
RADOVAN Karadzic kom fram í gær í fyrsta skipti síðan á
föstúdag og bað Atlantshafsbandalagið að hætta loftárásum um
leið og hann fullyrti að hann væri leiðtogi Bosníu-Serba. Hér
sést Karadzic ásamt nokkrum aðstoðarmönnum.
Frú Bush
stefnt
Washington. Reuter.
FYRRVERANDI starfsmaður
bandarísku leyniþjónustunnar,
CIA, tilkynnti í gær að hann
hefði höfðað mál á hendur
Barböru Bush, fyrrverandi for-
setafrú. Krefur maðurinn,
Philip Agee, hana um sem
svarar til 250 milljóna ísl. kr.
í skaðabætur fyrir ummæli
sem hún lét falla um hann í
ævisögu sinni.
Agee háði harða baráttu á
áttunda áratugnum fyrir því
að afhjúpa útsendara CIA um
heim allan og þvinga þá á
þann hátt til að snúa heim.
Sakar Agee frú Bush um að
sverta mannorð sitt og fara
með rangt mál í bókinni „A
Memoir" (Endurminningar)
sem út kom á síðasta ári. Þar
segir forsetafrúin að Agee
hafi tengst morðinu á háttsett-
um CIA-manni.
Reuter
MÖRG þúsund manns mótmæltu á götum Parísar í gær og hér sjást mótmælendur bera líkistu,
sem vafin er franska fánanum, til að fordæma kjarnorkutilraunir Frakka.
Alda reiði um allan heim vegna kjarnorkutilraunar Frakka á Mururoa
Chirac kveðst hvergi hvika
Mururoa-rifi. Reuter.
TILRAUNASPRENGING Frakka á um tuttugu
kílótonna öflugri kjarnorkusprengju undir Mur-
uroa-rifi á þriðjudagskvöld hefur valdið holskeflu
mótmæla um allan heim, en Frakkar ætla engu
að síður að halda tilraunum sínum áfram.
Fjölmörg sendiráð Frakka hafa orðið fyrir
árásum æstra mótmælenda og ríkisstjórnir út
um allan heim hafa fordæmt sprenginguna.
Eldur var lagður að flugbyggingu eina alþjóð-
lega flugvallarins á Tahiti í óeirðum andstæðinga
kjarnorkutilraunanna. Mörg hundruð farþegar
voru í byggingunni og greip skelfing um sig
þegar mótmælendur óku jarðýtu inn í hana. Lög-
reglu tókst að koma farþegum um borð í flugvél
til Los Angeles og stöðvaði mótmælendur, sem
ruddust inn á flugbrautina, með naumindum.
Frakkar hafa látið sér fátt um mótmælin
finnast og Jacques Chirac, Frakklandsforseti,
lýsti því yfir að hann stæði fast við ákvörðunina
um að framkvæmdar yrðu sjö tilraunasprenging-
ar til viðbótar. Nokkrum tímum eftir sprenging-
una á þriðjudagskvöld hófust tæknimenn Frakka
handa við að undirbúa næstu sprengingu.
Chirac sagði að Frakkar væru að Ijúka athug-
un á kjarnorkuvopnabirgðum sínum með lokalotu
tilraunasprenginga, sem yrði lokið fyrir maílok
1996. Þá muni hann skrifá undir samkomulagið
um bann við kjarnavopnatilraunum.
Þverrandi vinsældir Chiracs
í Frakklandi var birt ný skoðanakönnun í
gær, þar sem fram kom meðal annars, að vin-
sældir Chiracs forseta hafa minnkað verulega
vegna kjarnorkuvopnatilraunanna. Eldri skoð-
anakönnun hafði sýnt, að um sextíu af hundraði
Frakka væru mótfallnir tilraununum, en sama
hlutfall jafnframt fylgjandi því að Frakkland
héldi kjarnorkuvopnastyrk sínum.
Chilebúar og Nýsjálendingar kölluðu í mót-
mælaskyni sendiherra sína í París heim. Lengst
gekk ríkisstjórn eyríkisins Nauru í S-Kyrrahafi
í mótmælum á milliríkjastigi, en tilkynnti að slit-
ið yrði stjórnmálasambandi við Frakkland.
Bandaríkjastjórn sagðist harma tilrauna-
sprenginguna og hvatti Frakka til að virða sam-
komulag um stöðvun kjarnavopnatilrauna, sem
hefur verið virt af öllum kjarnavopnaveldum eft-
ir lok kalda stríðsins, nema Kína.
Rússar kváðust harma sprenginguna og óttast
afleiðingar hennar fyrir viðræður um afvopnun
og samkomulag gegn útbreiðslu kjarnavopna.