Morgunblaðið - 24.01.1996, Side 1

Morgunblaðið - 24.01.1996, Side 1
72 SÍÐUR B/C/D 19. TBL. 84. ÁRG. MIÐVIKUDAGUR 24. JANÚAR 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS Jeltsín boðar hörku gegn aðskilnaðarsinnum í Tsjetsjníju Hótar að tortíma vopnuðum hópum Moskvu, Novogroznensky. Reuter. BORIS Jeltsín, forseti Rússlands, kvaðst í gær vonast til þess að geta leyst deiluna um Tsjetsjníju með samningum en hótaði að ganga milli bols og höfuðs á vopn- uðum uppreisnarmönnum í hérað- inu, sem vildu ekki semja við Rússa. „Afstaða okkar til þess hvernig leiða eigi deiluna til lykta er vel þekkt - þolinmæði í samningavið- ræðum við þá sem eru fúsir til pólitískra viðræðna og skilyrðis- laus uppræting stöðva glæpa- og hermdarverkamanna og tortíming vopnaðra hópa og glæpaforingja," sagði Jeltsín. „Með öðrum orðum ætlum við að ganga milli bols og höfuðs á þeim sem reyna hvað eftir annað með óskammfeilnum hætti að setja okkur skilmála með því að skýla sér á bak við gísla, konur og börn.“ Jeltsín sagði þetta í ræðu í Sam- bandsráðinu, efri deild þingsins. Jegor Strojev, sem átti sæti í stjórnmálaráði sovéska kommún- istaflokksins, var kjörinn forseti ráðsins í gær, tíu dögum eftir að einn af leiðtogum kommúnista- flokksins, Gennadíj Seleznjov, var kosinn forseti neðri deildarinnar. Kovaljov segir af sér Jeltsín gaf einnig út yfirlýsingu þar sem hann hvatti Evrópuráðið, sem beitir sér fyrir mannréttindum og lýðræði í álfunni, að samþykkja inngöngu Rússlands í ráðið í at- kvæðagreiðslu í Strassborg á morgun. Hann sagði að ef það yrði ekki gert gætu Rússar dregið þá ályktun að Evrópuríki styddu aðskilnaðarsinnana í Tsjetsjníju, Sergej Kovaljov, einn helsti bar- áttumaðurinn fyrir mannréttindum í Rússlandi, kvaðst í gær ætla að láta af öllum störfum sínum fyrir stjórn Jeltsíns til að mótmæla þeirri tilhneigingu hans að „beita her- valdi til að leysa pólitísk deilu- mál“. Hann sagði að Evrópuráðið ætti að setja ströng skilyrði varð- andi Tsjetsjníju fyrir aðild Rúss- lands að ráðinu. Fréttamenn biðu í gær í bænum Novogroznenskíj í Tsjetsjníju eftir því að aðskilnaðarsinnar slepptu allt að 50 gíslum, sem þeir tóku í Reuter FERJAN Avrasya, sem vopnaðir stuðningsmenn Tsjetsjena höfðu á sínu valdi í síðustu viku, kom til rússnesku Svartahafs- borgarinnar Sotsjí í gær. Var fólkinu vel fagnað við komuna en ekkert varð af því, að Tsjetsjenar slepptu þeim gíslum, sem þeir höfðu ineð sér þegar þeir flýðu frá bænum Pervomaískoje eftir mikil átök við rússneska hermenn. Dagestan og sluppu með til Tsjetsjníju þrátt fýrir umsátur og harðar árásir Rússa í vikunni sem leið. Aðskilnaðarsinnarnir höfðu sagt að gíslarnir yrðu látnir lausir í bænum. Salman Radújev, sem stóð fýrir gíslatökunni, kvaðst reiðubúinn að „beijast í tíu ár“ við rússneskar hersveitir ef stjórnin í Moskvu við- urkenndi ekki sjálfstæði Tsjetsjníju. Reuter Vegalaust fólk ÞÚSUNDIR flóttamanna frá Búrundi eru í nokkurs er hútúar, frá Rúanda til Búrundi en þaðan hrökkl- konar einskis manns landi á landamærunum við Tans- aðist það svo vegna ofsókna hermanna af ættbáiki aníu en sljórnvöld þar hafa vísað þeim burt og neita tútsía. Nokkur hundruð þeirra hættu sér aftur yfir að taka við fleira fólki. Upphaflega flúði fólkið, sem til Rúanda í gær en óvíst er hvað bíður þeirra þar. Vaclav Havel gagnrýnir NATO og ESB Sakar Vesturlönd um skammsýna stefnu París. Reuter. Bill Clinton Stefnuræða í skugga Whitewater Washington. Reuter. BILL Clinton, forseti Bandaríkjanna, flutti stefnuræðu stjórnar sinnar í nótt kl. 2 að íslenskum tíma og var búist við, að fjárlagadeila hans við meirihluta repúblikana á þingi yrði þar ofarlega á baugi. Talsmaður Clintons sagði í gær, að hann myndi aftur á móti ekki víkja orði að Whitewater-málinu, sem kona hans er flækt í, en það getur hugsan- lega ráðið miklu um pólitíska framtíð hans. Við venjulegar aðstæður á Bandaríkjafor- seti sviðið einn þegar hann flytur stefnuræðu sína og á kosningaári skiptir hún meira máli en í annan tíma. Nú standa hins vegar öll spjót á Clinton. í fyrra- dag var Hillary, eiginkonu hans, stefnt fyrir alríkisdómstól vegna Whitewater-málsins, fasteigna- brasks sem átti sér stað þegar Clin- ton var ríkisstjóri í Arkansas, en hún er grunuð um að hafa tengst því meira en hún vill vera láta. Kosningamál kynnt Talið var að fjárlagadeilan og end- urbætur á skattkerfinu yrðu fyrir- ferðarmikil í ræðu Clintons, sem að öðru leyti myndi snúast um framtíð- arsýn hans og þar með þau mál, sem hann kemur til með leggja áherslu á í kosningabaráttunni framundan. Clinton getur raunar huggað sig við það, að samkvæmt skoðanakönn- un New York Times/CBS eru sex af hveijum 10 á hans bandi í fjár- lagadeilunni og 47% kjósenda telja hann standa sig ve! í embætti. ■ Frúin ber vitni/21 VACLAV Havel, forseti Tékklands, sakaði í gær Vesturlönd um að hafa framfylgt skammsýnni stefnu í mál- efnum Mið- og Austur-Evrópu og sagði hana geta orðið til þess að Rússar færðu sig upp á skaftið á þessu svæði. Havel kvaðst ekki óttast að harð- línukommúnistar kæmust aftur til valda í löndum Mið- og Austur-Evr- ópu en sagði hins vegar hættu stafa af aukinni einræðistilhneigingu í Rússlandi. „Ég verð að viðurkenna að það sem ég óttast mest er hik Vestur- landa. Varfærni þeirra leiðir oft til skammsýni," sagði Havel í viðtali við franska dagblaðið Le Figaro þegar hann var spurður um tilraunir fyrr- verandi kommúnistaríkja í Mið- og Austur-Evrópu til að fá aðild að Evrópusambandinu og Atlantshafs- bandalaginu. Óttast Rússland Havel sagði að NATO hefði getað ákveðið fyrir tveimur eða þremur árum að nýju lýðræðisríkin fengju aðild að bandalaginu. „Vestrænu rík- in vilja það ekki lengur, vegna ótta við Rússland,“ bætti hann við. „Með því að hika hafa þau kynt undir áhuga Rússa á svæðinu. Því lengur sem hikað er, því meiri verður metn- aður Rússa, þar sem þeir telja tóma- rúm á þessu svæði.“ Havel kvaðst ekki efast um að Borís Jeltsín, forseti Rússlands, að- hylltist lýðræði og fijálsan markaðs- búskap og taldi ekki mikla hættu á að harðlínukommúnistar kæmust til valda í landinu. Norski útgerðar- maðurinn Kjell Inge Rokkc Kvótinn hátt í tvær millj. t NORÐMAÐURINN Kjell Inge Rokke er áreiðanlega mesti útgerðarmaður allra tíma en fyrirtæki hans, American Sea- foods Company, sem skráð er í Seattle, verður líklega með kvóta upp á næstum 1,9 millj- ónir tonna. Það er þrisvar sinnum meira en allur norski þorskkvótinn. Kemur þetta fram í norska blaðinu Dagens Næringsliv og þar segir, að verðmæti kvót- ans eða fisksins, sem Rokke hefur tryggt sér, sé rúmlega 70 milljarðar ísl. kr. upp úr sjó og um 153 milljarðar kr. á neytendamarkaði. Svari kvótinn til um 10% af heims- veiðinni á helstu matfiskum, bolfiski og flatfiski eða svo- kölluðum „hvítfiski". Samdi við Rússa Rokke gerir út níu verk- smiðjuskip, sem eru með sam- tals allt að 500.000 tonna kvóta, og er að kaupa sex að auki. Hefur hann tryggt sér meira en 700.000 tonna kvóta í Beringshafi með samningum við Rússa, sem munu sjá um að veiða hann, og á miðunum við Aljútaeyjar er hann með um þriðjung heildarveiðinnar. Eins og kunnugt er keppti Rokke um það við þá Sam- heijamenn á Akureyri að eign- ast hlut í þýska útgerðarfyrir- tækinu Deutsche Fischfang Union en þar mátti hann lúta í lægra haldi. Clinton

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.