Morgunblaðið - 30.01.1996, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 1996 29
AÐSENDAR GREINAR
VR aðalóvinur
Dagsbrúnar?
HALLDÓR Björns-
son, nýkjörinn formað-
ur Verkamannafélags-
ins Dagsbrúnar, skrif-
aði grein í Morg-
unblaðið 19. þ.m
vegna kosninganna
Dagsbrún og kaus
einhverra hluta vegna,
að eyða stórum hluta
af kosningagreininni
til að veitast að Verzl-
unarmannafélagi
Reykjavíkur og mér
persónulega. Þar sem
Halldór fer í grein
sinni með gróf ósann-
indi og dylgjur, verður
ekki hjá komist að
svara greininni.
Óvinir Dagsbrúnar
í kosningagreininni talar Halldór
um þrjá aðalóvini Dagsbrúnar í
baráttu félagsins fyrir bættum
kjörum. Þessir óvinir Dagsbrúnar
eru atvinnurekendur, ríkisvaldið og
VR, og er VR sýnu verst í huga
Halldórs, ef tekið er mið af plássinu
sem hann eyðir í að veitast að hinu
vonda félagi VR og formanni þess.
Þetta er að vísu ekki í fyrsta skipti
sem verslunarmenn hafa fundið
fyrir óvild forustu Dagsbrúnar í
garð verslunarstéttarinnar. For-
usta Dagsbrúnar hefur reyndar á
undanförnum misserum reynt að
upphefja sig á kostnað annarra og
eytt mikilli orku í að úthrópa aðra
í forustu verkalýðshreyfíngarinnar
fyrir aumingjaskap í kjarabarátt-
unni og sakað þá um lélega samn-
ingagerð, sem forusta Dagsbrúnar
hefur þó átt fullan þátt í að gera
og mælt með að yrðu samþykktir
í félaginu.
Enginn vafi er á því að þessi
málatilbúnaður Dagsbrúnar er til
þess fallinn að veikja
tiltrú manna á verka-
lýðshreyfingunni.
Árásarefnið!
Tilefni Halldórs til
árásar á VR í kosn-
ingagreininni er kjara-
samningur sem VR
gerði við VSÍ vegna
skrifstofustarfa hjá
Neyðarlínunni hf.
Halldór segir orðrétt:
„...nú hefur nýtt fyrir-
tæki, Neyðarlínan hf.,
verið stofnað um sím-
Magnús L. svörun í eitt neyðar-
Sveinsson númer fyrir alla lands-
menn og hafa starfs-
menn, Dagsbrúnarmenn, sem áður
sinntu sams konar störfum hjá
Securitas og unnin eru hjá Neyðarl-
ínunni hf., verið ráðnir til hins nýja
fyrirtækis. Þessir starfsmenn hafa
jafnframt verið færðir að þeim for-
spurðum yfir í annað stéttarfélag,
V erzlunarmannafélag Reykj avíkúr,
og þeim gert að starfa eftir öðrum
og verri kjarasamningi en áður.“
Enginn hefur verið ráðinn
frá Securitas
Hið sanna í þessu máli er, að
samkvæmt upplýsingum Eiríks
Þorbjörnssonar, forstöðumanns
Neyðarlínunnar, hefur enginn
starfsmaður Securitas verið ráðinn
til Neyðarlínunnar. Það er því eng-
inn stafur fyrir því, að starfsmenn
Securitas hafi verið færðir að þeim
forspurðum yfir í VR vegna samn-
ings VR við Neyðarlínuna, eins og
Halldór heldur fram. Halldór bygg-
ir síðan allan sinn málatilbúnað á
hendur VR á þessum ósannindum,
svo það er ekki von á góðu. Svo
dettur Guðm. J., fráfarandi formað-
ur, í þá gryfju að trúa Halldóri og
Málatilbúnaður af þessu
tagi, segir Magnús L.
Sveinsson, veikir
verkalýðshreyfmguna.
fer því með sömu ósannindi í DV
22. þ.m.
Störf Neyðarlínunnar eru
skrifstofustörf
Halldór heldur því fram, að störf-
in hjá Neyðarlínunni hf., sem VR
samdi um við VSÍ, séu sams konar
störf og Dagsbrún hefur samið um
við Securitas. Þetta er líka rangt.
Starfssvið Neyðarlínunnar er nýtt,
en svarar helst til starfa sem unnin
hafa verið hjá Slökkvistöðinni, ein-
göngu innanhúss við síma og tölv-
ur, þ.e.a.s. skrifstofustörf. Halldór
viðurkennir það sjálfur í grein sinni,
að störfin felist í símsvörun! Samn-
ingurinn, sem VR gerði vegna þess-
ara skrifstofustarfa, ber þess einn-
ig glöggt vitni. Sem dæmi má nefna
að VR samdi um 38 stunda vinnu-
viku eins og fyrir annað skrifstofu-
fólk, en Dagsbrún samdi um 40
stunda vinnuviku vegna starfs-
manna Securitas. Launataxtarnir
sem VR samdi um fyrir skrifstofu-
störf hjá Neyðarlínunni eru miklu
hærri en Dagsbrún hefur samið um
vegna starfa hjá Securitas, enda
aðrar og meiri kröfur gerðar til
skrifstofumanna Neyðarlínunnar.
Það er því einnig rangt sem Hall-
dór heldur fram, að launin sem VR
samdi um séu lægri, eins og sést
best á launatöflunni sem fylgir hér
með.
(sjá töflu)
Menn við öryggisgæslu
hafa verið IVR
Rétt er að vekja athygii á því,
að það eru fleiri en Securitas sem
unnið hafa að öryggisgæslu að
undanförnu, en útfært vinnuna með
mismunandi hætti. Slysavarnafé-
lag íslands og Vari, sem eru hlut-
hafar í Neyðarlínunni hf., hafa veitt
þjónustu við öryggisgæslu um
langt árabil eins og allir vita. Menn
sem hjá þessum fyrirtækjum hafa
unnið að öryggismálum, og verið
eingöngu við símavörslu og tölvur,
hafa undantekningarlaust verið í
VR eins og annað skrifstofufólk.
Allt tal Halldórs um að allir sem
unnið hafa við öryggisgæslu hafi
verið í Dagsbrún er því rangt.
Þannig er allur málatilbúnaður
Halldórs uppspuni frá rótum og
virðist gerður í þeim eina tilgangi
að koma höggi á VR!
Á skrifstofufólk lyá Eimskip
að vera í Dagsbrún?
Aðalatriðið í þessu máli er það,
og um það er ekki deilt, að hin
Launataflan Launataxtar í stjórnstöð skv. samningum Dagsbrúnar og VR:
Dagsbrún VR
Mán.Iaun kr. Mán.laun kr.
Byijunarlaun 61.013,00 70.000,00
Eftir 6 mán. 63.910,00
Eftir 1 ár 67.186,00 72.500,00
Eftir 18 mán. 68.118,00
Eftir 2 ár 69.369,00
Eftir 3 ár 71.447,00 75.000,00
Eftir 5 ár 72.278,00 77.500,00
Eftir 6 ár 73.111,00
Eftir 7 ár 73.942,00 80.000,00
Eftir 12 ár 75.192,00 85.000,00
nýju störf hjá Neyðarlínunni eru
skrifstofustörf. VR ber því að gera
kjarasamning vegna þeirra eins og
VSÍ óskaði eftir. Það er ekki á
verksviði Dagsbrúnar að gera
kjarasamninga vegna skrifstofu-
starfa. Það virðist hins vegar vera
erfitt fyrir forustu Dagsbrúnar að
átta sig á þessu. Það gerðist t.d.
fyrir nokkrum árum, að þegar Eim-
skip reisti skrifstofubyggingu inn
við Sundahöfn, krafðist Dagsbrún
að skrifstofufólkið sem þar ynni
yrði í Dagsbrún af því að skrifstof-
an væri staðsett inn við Sundahöfn!
Dagsbrún dreifir kærum
Það hefur vakið athygli, að for-
usta Dagsbrúnar hefur ekki séð
ástæðu til að hafa samband við
VR vegna þessa máls. VR hefur
hins vegar fengið afrit af kærum
Dagsbrúnar á hendur VR, sem
hefur verið dreift í allar áttir:
Kæru til miðstjórnar ASÍ, kæru til
VSÍ, kæru til Neyðarlínunnar og
hótanir í fjölmiðlum að stefna VR
fyrir dómstóla!
Halldór sér um
sitt fólk!
Þegar Halldór hefur lokið við
þessi tilskrif, sem öll eru byggð á
ósannindum, segir hann: „Þetta
dæmi sýnir að Dagsbrún sér um
sitt fólk og telur það ekki eftir
sér.“ Síðan bætir hann við: „Við-
brögð Magnúsar L. Sveinssonar,
formanns VR, sýna hins vegar að
í því félagi tíðkast annað viðmót
gagnvart félögum"! Þrátt fyrir
ánægju Halldórs með eigin störf
virðist gæta einhverra efasemda
hjá honum um starfshætti Ðags-
brúnar, sem hann ber þó ábyrgð
á. Hann segir í þessari sömu blaða-
grein, að hvert atkvæði sem A-list-
inn fær, sé „krafa um breytirigar
á starfsháttum félagsins"! Um leið
og ég óska Halldóri til hamingju
með úrslitin í kosningunum, vona
ég að hann láti ekki standa við
orðin tóm heldur fylgi eftir kröfu
félagsmanna um breytingar á
starfsháttum félagsins, félags-
mönnum og verkalýðshreyfingunni
til góðs.
Höfundur er formaður Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur.
Ofurspamaður
í heilbrigðiskerfinu
í Morgunblaðinu
24. jan. sl. komu fram
hugmyndir um sparn-
að á Sjúkrahúsi
Reykjavíkur. Hér er
um að ræða hugmynd-
ir stjórnar Sjúkrahúss-
ins um þann sparnað
í rekstri sem þarf til,
eigi að reyna að koma
til móts við fyrirmæli
um niðurskurð um 380
milljónir króna til að
endar nái saman árið
1996. Á þessu stigi
átti stjórnin eftir að
ræða tillögurnar við
Ingibjörgu Pálmdótt-
ur, ráðherra. Af fréttatilkynningu
sem stjórnin lét frá sér fara eftir
frágang tillagnanna mátti skilja,
að hún væri ekki sátt við þær og
þær væru komnar fram vegna fyr-
irmæla um ofursparnað og að
ábyrgðin væri endanlega hjá ráð-
herra. Þeim sem starfað hafa við
heilbrigðiþjónustu undanfarin ár er
ljóst að 380 milljónir króna verða
ekki teknar úr rekstrinum nema
með stórauknum niðurskurði á
þjónustu við sjúklingana, svo langt
getur hagræðingin ekki gengið, þó
að alltaf megi gera betur.
Á sjúkrahúsinu reyna allir að
veija sína skjólstæðinga, sitt fag/
starf og sjálfan sig svo
að við liggur að hern-
aðarástand ríki. Það er
aldrei vinnufriður,
stöðugt kemur fram ný
ógnun - allir vígbúast
- hvað má segja? -
hveijum skal treysta? -
samstarf fer í hnút -
sjúklingamir líta upp
spurnaraugum, - veist
þú eitthvað?
í umræðunni um til-
færslur á sjúkling-
um/deildum er engu
líkara en að verið sé
að handleika spila-
stokk - stokkað - gef-
ið og svo er spurning um hver vinn-
ur, því að gjöfin er að sjálfsögðu
misjöfn eftir því hvernig er stokkað
og hver gefur. Þetta er óþolandi
ástand, ekki aðeins fyrir starfsfólk-
ið heldur sérstaklega fyrir sjúkling-
ana og þeirra aðstandendur.
Hvernig skyldi þeim líða sem eru
veikir og eru sífellt að heyra og
lesa þann boðskap, að þeim sé all-
staðar ofaukið í heilbrigðiskerfinu
og að þeir séu of kostnaðarsamir
vegna þeirrar þjónustu og meðferð-
ar sem þeir þurfa að fá? Þá ættin-
gjarnir: Mega þeir búast við því
að venslafólk þeirra, sem á um
sárt að. binda og þarf að dvelja í
Stjórnvöld leggja í orði
áherslu á forvöm og
endurhæfíngu. Kalla
Malmquist telur þau
ganga gegn þeim
áherslum, ef Grensás-
deild verður lokað.
lengri eða skemmri tíma á sjúkra-
stofnun, verði sent heim, þó að
þeir hafí ekki möguleika á að sinna
því sem skyldi?
Það er dýrt að reiða til höggs
gegn endurhæfingu
Þrátt fyrir yfirlýstan áhuga og
vilja stjórnvalda um að efla forvörn
og endurhæfingu skal endurhæf-
ingu fórnað. Nú skal það gert með
því að leggja niður Grensásdeild,
einu legudeildina í Reykjavík þar
sem markviss endurhæfing fer
fram. Þar er glæsileg, séstaklega
hönnuð og vel útbúin meðferðar-
laug fyrir hreyfihamlaða. Höfum
við ráð á þessu? Slíkur valkostur
eykur sjúkrakostnað til mikilla
muna. Það er mun meiri kostnaður
af því að liggja á bráðadeild en
Kalla Malmquist
endurhæfingardeild og það er jafn-
framt augljóslega meiri kostnaður
af því að koma ekki sjúkum og
fötluðum til sjálfsbjargar og jafnvel
starfa. í þessari umræðu er ekki
minnst á vellíðan og lífsfyllingu
þessa fólks! Ef ekki er reynt að
gera þeim sem bjargað er eftir slys
og sjúkdóma lífið eins lífvænlegt
og kostur er kemur óhugnanleg
spuming upp í hugann: Til hvers
að bjarga lífi?
Grensásdeild, hagræðing
í stað rothöggs!
I grein Ásgeirs B. Ellertssonar
yfirlæknis Grensásdeildar í Morg-
unblaðinu 26. janúar sl. gerir hann
grein fyrir tilgangi og starfsemi
deildarinnar. Ef Grensásdeildar
nýtur ekki við lengur sem endur-
hæfingardeild teppast rúmin á
bráðadeildunum, þó að einhver rúm
á sjúkrahúsinu verði áfram ætluð
til endurhæfingar. Færri sjúkling-
arnir fá endurhæfingu og ekki við
sömu skilyrði, árangur verður án
efa lélegri, við stígum mörg skref
aftur í tímann. Ef ekki er mögulegt
að reka deildina að fullu fyrir
endurhæfingarsjúklinga í sólar-
hringsvistun (af ýmsum ástæðum)
væri nær að gera breytingar á
rekstri deildarinnar sem stuðla að
hagræðingu og jafnframt framför-
um. Hér er átt við dagdeildarrekst-
ur að hluta til, aukna göngudeildar-
þjónustu (og jafnvel sjúkrahótel).
Það hefur verið sýnt fram á það
hjá ákveðnum sjúklingahópum, að
endurhæfing skilar betri árangri,
ef fólkið er ekki algjörlega slitið
úr sínu umhverfi þ.e. frá sínum
eðlilegu aðstæðum. En oftast er
það gert af illri nauðsyn. Dagdeild-
arrekstur er mun ódýrari valkostur
og getur komið sumum betur en
sólarhrings innlögn. Hvoru tveggja
þarf að vera fyrir hendi. Reiknað
hefur verið út að mögulegt væri
að spara allt að 40 milljónum með
slíkri breytingu að hluta til á Grens-
ásdeild.
Stöndum vörð um
endurhæfingu!
Endurhæfing borgar sig, þar á
ekki að leggja árar í bát þó að
nauðsynlegt verði að spara enn
frekar í heilbrigðiskerfinu. Hins
vegar er sjálfsagt að breyta áralag-
inu ef jafnvel eða betur miðar
áfram með breyttu áralagi og jafn-
framt þurfum við að vera sívökul
fyrir því að gera betur.
Það er einlæg von mín að staðið
verði vörð um endurhæfingu, í
fyrsta lagi vegna þeirra sem þurfa
hennar með og í öðru lagi vegna
skorts á fjármunum til heilbrigðis-
þjónustu. Mér verður hugsað til
þess með hryllingi ef Grensásdeild
verður lögð af sem endurhæfingar-
stofnun og að hún taki við af Fæð-
ingarheimilinu hvað varðar óráðsíu
og hringlanda með ærnum tilkostn-
aði m.a. með síendurteknum breyt-
ingum á húsnæðinu og starfsem-
inni þar.
Lokaorð
Það er fjárhagslegur hagnaður
af góðri og vel skipulagðri endur-
hæfingu fyrir þjóðfélagið í heild,
þjónustan á spítölunum verður
markvissari með þeim úrræðum og
árangri sem endurhæfing skapar
og lífið verður lífvænlegra fyrir
marga.
Höfundur er forstöðusjúkraþjálf-
ari Sjúkrahúss Reykjavíkur.