Morgunblaðið - 16.06.1996, Side 18
18 B SUNNUDAGUR 16. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðið/Þorkell
SIGRÚN Magnúsdóttir, forstöðumaður hótel- og matvælaskólans, (t.v.) og Margrét Friðriksdóttir
skólameistari hafa borið hitann og þungann af undirbúningi matvælanámsins. Fyrstu nemendur
hefja nám i haust.
Kraftakonur
í kjarnaskóla
Með viðbyggingu þeirri
sem hýsir hótel- og
matvælaskólann stækk-
ar kennsluhúsnæði
Menntaskólans í Kópa-
vogi úr 5.000 í 10.000
fermetra. Fullbyggður
verður matvælaskólinn
sá fullkomnasti hér á
landi og jafnvel þótt
víðar væri leitað.
Margrét Friðriksdóttir
skólameistari og Sigrún
Magnúsdóttir, forstöðu-
maður verknáms, sögðu
Hildi Friðriksdóttur
frá þeirri byltingu sem
verður á aðstöðu nem-
enda og kennara, nýjum
viðhorfum til matvæla-
náms og þeim náms-
greinum sem teknar
verða upp.
MENNTASKÓLINN í Kópavogi
hefur verið framsækinn skóli á
ýmsum sviðum. Hann var til dæm-
is fyrsti skólinn til að taka upp
fornám, hann býður upp á skrif-
stofubraut með starfsnámi, auk
þess sem skólinn var „móðurskóli"
í ferðamálafræðum löngu áður en
„kjarnaskóli“ kom inn í umræðuna.
Nú hefur skólinn hins vegar verið
skilgreindur sem kjamaskóli í
ferðamálagreinum og hótel- og
matvælafræðum og smám saman
mun nánast allt matvælanám á
höfuðborgarsvæðinu flytjast yfir
til hans. Hugmynd menntamála-
ráðuneytis er að kjarnaskólar verði
búnir fullkomnum tækjabúnaði,
hentugu húsnæði og hafi svigrúm
í stundaskrá til að geta gegnt hlut-
verki sínu.
Til að átta sig á stærð skólans
má geta þess, að allt fyrrverandi
húsnæði Hótel- og veitingaskóla
íslands, húsnæði bakara- og kjöt-
iðnaðardeildar Iðnskólans og hús-
næði Fjöibrautaskólans í Breiðholti
í matvæla- og þjónustugreinum
kæmist vel fyrir á einni af þremur
hæðum nýja húsnæðisins, sem
hver um sig er rúmlega 1.800 fm.
Kjötvinnsla og verslun
Margrét Friðriksdóttir skóla-
meistari bendir á að gífurlegt
magn aðfanga þurfi fyrir matvæla-
kennsluna og því verði stór lager
staðsettur í kjallara hússins með
mismunandi köldum geymslum.
Þar verður einnig sérstakur inn-
kaupastjóri sem sér um öll hráefn-
iskaup. „Ferlið er þannig að kenn-
arar leggja nákvæma pöntun inn
í tölvukerfi um það sem þeir þurfa
að nota til kennslu daginn eftir.
Það er slegið inn í birgðahald, hrá-
efnið sett á vagn og flutt upp í
kennslustofu skömmu áður en
kennslan hefst. Kerfí af þessu tagi
hefur ekki verið til hér á landi,“
segir hún og bætir við að MK sé
í samstarfí við hótel- og veitinga-
skólann í Kaupmannahöfn, sem
hafi nýlokið við að þróa kerfið.
„Þetta er því ekki einungis nýjung
hér á landi heldur einnig í Dan-
mörku.“
í kjallaranum verður einnig kjöt-
iðnaðardéild með fjórum kennslu-
stofum fyrir mismunandi vinnslu,
s.s. úrbeiningu, reykingu, pylsu-
gerð, salt-_ og suðuvinnslu, paté-
gerð o.fl. í einni kennslustofunni
verður verslun með fullbúnu kjöt-
borði, þar sem nemendum og
starfsmönnum gefst kostur á að
kaupa það hráefni sem ekki verður
nýtt í mötuneyti skólans.
Á sömu hæð verða einnig bún-
ingsherbergi og sturtur. „Fram til
þessa hafa matvinnslunemar ekki
haft aðgang að slíku. Nú fá þeir
aðstöðu til að hafa fataskipti og
þurfa ekki lengur að setja flíkur
sínar við hliðina á pylsuvélinni,"
segir Margrét.
Sjálfsþurftarbúskapur
Á annarri hæðinni verða þrjár
mismunandi kennslustofur fyrir
þjóna. í þeim verður fullbúinn bar,
skenkur eða „buffet“ með öllu til-
heyrandi og aðstaða til að búa til
borðskreytingar og slíkt. Einnig
verður hægt að slá kennslustofun-
um saman i einn framreiðslusal
þegar þess þarf.
Á sömu hæð eru einnig þrjú
stór eldhús fyrir kokka, auk eld-
húss og mötuneytis fyrir nemend-
ur. Margrét segir að leitast verði
við að nýta allt hráefni til fulln-
ustu. Þannig munu kokkarnir nota
hráefnið sem kjötiðnaðarmennirnir
hafa útbúið og brauðin og annað
úr bakaríinu verður notað í mötu-
neyti og kaffiteríu skólans.
Á efstu hæðinni eru tvö fullbúin
bakarí, annað er sérbúið fyrir
kökugerð og „konditoríum", þ.e.
konfektgerð, sem ekki hefur verið
kennt hér á landi áður. Einnig
verður þar sýnikennslueldhús, sem
er ekki síst hugsað fyrir sí- og
endurmenntun. „Auk þess ætlum
við að bjóða matvælafyrirtækjum
að kynna nýja vöru hér og tengj-
ast þannig atvinnulífinu til viðbót-
ar við þau tengsl sem við höfum
með nemasamningunum," segir
Margrét og nefnir einnig að samn-
ingur hafi verið gerður
við Rafmagnsveituna um
mælingar á tækjum,
þannig að nemarnir verði
meðvitaðir um kostnað
við eldamennsku.
Kjarnakonur í forystu
Þær sem hafa borið
hitann og þungann af
þessu uppbyggingar-
starfí eru tvær kjarnmiklar og
metnaðarfullar konur, Margrét
Friðriksdóttir skólameistari og
Sigrún Magnúsdóttir forstöðumað-
ur. Þetta er ekki í fyrsta sinn sem
þær taka höndum saman og byggja
upp nýja starfsemi innan skólans,
því fyrsta verk Margrétar árið
1987, þegar hún tók við stöðu
aðstoðarskólameistara, var að
koma á laggirnar Ferðamálaskóla
innan MK og réð þá Sigrúnu sem
forstöðumann hans.
Þær eiga einnig sameiginlegt
að hafa tekið við ábyrgðarstarfi
29 ára gamlar, þ.e. Margrét við
aðstoðarskólameistarastöðunni og
Sigrún stöðu hótelstjóra á Hótel
Garði, sem Félagsstofnun stúdenta
rak. Hún hafði þá lokið BA-námi
í tónlistarfræði, heimspeki og
norsku og síðar lauk hún MA-
gráðu í hótel-, veitinga- og ferða-
þjónustustjórnsýslu. Sigrún staldr-
aði þó aðeins 2-3 ár við í MK á
sínum tíma og hefur unnið mikið
síðan innan hótel- og veitinga-
greina, meðal annars hjá Sam-
bandi veitinga- og gistihúsa.
Um síðastliðin áramót var Sig-
rún síðan aftur ráðin til MK og
nú sem forstöðumaður hótel- og
matvælaskólans. Starf Sigrúnar
felst meðal annars í að fást við
daglegan rekstur, fylgjast með inn-
kaupum, kennslu, kennurum og
öllu því starfsfólki sem kemur að
þeim hluta skólans.
Yngsti skólameistarinn
Margrét hóf hins vegar kennslu-
feril sinn í MK 1982 og kenndi þá
íslensku og vélritun. Hún var sett-
ur skólameistari árið 1991 í veik-
indum Ingólfs Þorkelssonar skóla-
meistara og fastráðin 1993 og þar
með yngsti skólameistarinn á land-
inu. Þetta er ekki eina ábyrgðar-
starf hennar því í fyrra tók hún
við formennsku í Skólameistarafé-
lagi íslands. Og á fundi í Kaup-
mannahöfn nú fyrir skömmu, þar
sem verið var að undirbúa norrænt
samstarf skólastjórnenda var
ákveðið að ísland yrði í forsæti,
þannig að hún verður jafnfram
fyrsti formaður Norræna skóla-
meistarafélagsins, sem stofnað
verður í haust.
Aðspurðar hvernig tveimur
stjórnsömum konum gangi að
vinna saman fara þær
að hlæja og segja að það
hafi gengið ljómandi vel.
„Við segjum hiklaust
okkar skoðanir, ræðum
þær og komumst að nið-
urstöðu,“ segir Margrét
og undir það tekur Sig-
rún. „Við erum líka sam-
mála um að við erum að
fara í sömu áttina og það
er frekar að Margrét hrífi mann
með sér en að árekstrar verði. Við
höfum líka báðar metnað fyrir
þessu verkefni og ætlum að nota
öll tiltæk ráð til að koma því áfram,
þannig að þetta er ekki spurning
MARGRÉT Friðriksdóttir, skóla-
meistari Menntaskólans í Kópa-
vogi og formaður Skólameistara-
félagsins undanfarið ár, segir að
eitt af stærstu baráttumálum fé-
lagsins hafi náðst fram fyrir
skömmu þegar fjármálaráðherra
gaf samþykki fyrir því að kjör
félagsmanna verði framvegis
úrskurðuð af kjaranefnd. Áður
fór Hið íslenska kennarafélag
með samningsmál fyrir hönd
skólameistara. „Við eigum eftir
að fá úrskurð kjaradóms, þannig
að við höfum ekki lokið barátt-
unni. Næsta stórmál á dagskrá
félagsins eru hins vegar nýju
framhaldsskólalögin," sagði hún.
Nú þegar fram- _______________
haldsskólalögin Einungis þrjár
Mikil vinna
framundan
brautir til
stúdentsprófs
hafa verið samþykkt
liggur geysileg
vinna framundan
við að semja reglu- ———
gerðir og nýja námskrá. „Lögin
eru einungis hálfkveðnar vísur
sem ekki er vitað hvernig á að
framkvæma. Þar ætla skóla-
meistarar að reyna að komast
eins sterkt að og við mögulega
getum til þess að hafa áhrif á
hvernig lögin verða útfærð og
túlkuð,“ sagði Margrét.
Hún bætti við að á aðalfundi
félagsins um miðja viku og þar
hefði farð fram fyrsta umræða
um útfærsluna. „Lögin þýða
mikla breytingu fyrir framhalds-
______ skólann. I fyrsta lagi er
aukin áhersla lögð á
verknám. í öðru lagi
verða einungis þrjár
brautir til stúdentsprófs
í framhaldsskólum þ.e.
raungreinabraut, málabraut og
félagsvísindabraut. í þriðja lagi
verður samræmt próf í fram-
haldsskólum."
Hvað á að kenna?
Margrét segir að sumu leyti
sé fækkun brauta afturhvarf en
hugsunin sé sennilega sú að sam-
hæfa stúdentsprófið frekar.
„Flestir skólar hafa verið með
eðlisfræðibraut og náttúrufræði-
braut, en nú verður einungis ein
raungreinabraut. Hvað á þá að
kenna? Á að henda alfarið ann-
arri brautinni út eða búa til nýja
sem er samsuða úr þessum tveim-
ur?“ spyr Margrét og kveðst ein-
ungis taka þetta sem dæmi, en
bendir á að sums staðar sé málið
flóknara eins og þar sem um er
að ræða fjölmiðlalinur, sálfræði-
línu, félagsfræðilínur o.s.frv.
Aðspurð hvort hún álíti ekki
að hér sé um of skamman tíma
að ræða, þar sem breytt fyrir-
komulag eigi að taka gildi haust-
ið 1997, kveður hún svo vera.
„Menn verða upp fyrir haus í
reglugerðasmíð og námskrár-
vinnu næsta vetur," sagði hún.
Margrét kveðst reikna með að
þeir nemendur sem hefja fram-
haldsskólanám eftir núverandi
kerfi fái að ljúka því. Hún reikn-
ar því ekki með að samræmd
lokapróf komi til framkvæmda
fyrr en árið 2000-2001. „Svig-
rúmið er því kannski örlítið
meira þarna,“ sagði hún.
Breytt starf
Hún segir ennfremur að starf
skólameistara muni breytast,
þannig að þeir hafi meira að
segja varðandi mannaráðningar
og skólarnir verði að mörgu leyti
faglega og fjárhagslega sjálf-
stæðari en nú er. Einnig fái
skólanefndirnar aukið vægi.
Þá segir Margrét að félagið
leggi ennfremur áherslu á aukið
erlent samstarf, meðal annars
hefði Skólameistarafélagið feng-
ið staðfestingu á því í síðustu
viku að það væri orðið fullgildur
félagi í Alþjóðasamtökum skóla-
meistara. Sömuleiðis stefna
skólameistarar á Norðurlöndum
á að stofna félag skólastjórnenda
á fundi á íslandi í haust og verð-
ur Margrét fyrsti formaður þess.
Kjötfrákjöt-
iðnaðar-
mönnum og
brauð og kök-
ur frá bakaríi
nýtist mötu-
neyti skólans