Morgunblaðið - 07.09.1996, Qupperneq 6

6 LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Húsnæði gjörgæsludeildar Landspítalans opnað að nýju
Stórbætt
aðstaða
HÚSNÆÐI gjörgæsludeildar
Landspítalans var opnað að
nýju í gær eftir miklar breyting-
ar. Aðstaða starfsmanna, sjúkl-
inga og aðstandenda hefur ver-
ið stórbætt. Framkvæmdirnar
hófust fyrir tæpum þremur
mánuðum og kostuðu samtals
um 45 milljónir króna. Þær voru
allar boðnar út á almennum
markaði. Gjörgæsludeildin
sinnir að jafnaði fjórtán hundr-
uð sjúklingum á ári, en hún
hefur starfað frá árinu 1974.1
nýja húsnæðinu er aðstaða fyrir
ellefu sjúklinga og er það
óbreytt frá því sem var.
Helsta nýjung á deildinni eru
svokallaðar súlur, sem festar
eru í loftið í sjúkrastofum. Það
eru armar sem halda tækjum
og tengingnum og auðvelt er
að færa til. Þorsteinn Svörfuður
Stefánsson, yfirlæknir á gjör-
gæsludeild, segir að þetta bæti
vinnuaðstöðuna til muna. „ Aður
vorum við hálfdettandi um
snúrur sem lágu um allt gólf.
ÖIl tæki voru á hjólum og þurfti
að rúlla fram og aftur eftir
þörfum. Nú getum við fært öll
tæki til með einu handtaki og
unnið frá þeirri hlið sem hentar
hveiju sinni.“
Tvær súlur eru fyrir hvern
sjúkling og eru á þeim raf-
Morgunblaðið/Ásdís
STARFSMENN skoða útbúnað gjörgæsludeildarinnar. í baksýn
er ein af súlunum svokölluðu, sem bera öll lækningatæki og
tengingar.
magnstengingar fyr-
ir 24 lækningatæki,
síma, sjónvarp og
útvarp, tengi fyrir
súrefni og loft, neyð-
arbjalla og fleira.
Einangrunarher-
bergi fyrir
brunasjúklinga
í nýja húsnæðinu
eru þijú einangrun-
arherbergi. Eitt
þeirra er sérútbúið
fyrir brunasjúklinga,
en gjörgæsludeildin
tekur við öllum sjúkl-
ingum á landinu með
mikil brunasár.
A sínum tíma stóð til að
byggja nýja byggingu við Land-
spítalann, svokallaða K-álmu,
þar sem meðal annars gjör-
gæsludeild átti að vera til húsa.
Lokið var við þriðjung bygging-
Þorsteinn Svörfuður
Stefánsson
arinnar en fram-
haldinu frestað um
ófyrirsjáanlegan
tíma. Því var ákveð-
ið að endurnýja
eldra húsnæði gjör-
gæsludeildarinnar.
Landspítalahúsið
er byggt 1930, en
Aðalsteinn Pálsson,
forstöðumaður
byggingadeildar,
segir að aldurinn
hafi bæði kosti og
galla. „Lofthæðin er
meiri en í húsum
sem voru byggð
seinna og það hent-
ar vel fyrir súlurnar. Gallinn
er sá að við þurftum að end-
urnýja allar lagnir. En hluta af
þessum framkvæmdum hefði
þurft að ráðast í, þó að gjör-
gæsludeildin hefði ekki flust
hingað.“
Þorkell Helgason skip-
aður orkumálastj óii
IÐNAÐAR- og
viðskiptaráðherra
hefur skipað dr.
Þorkel Helgason,
orkumálastjóra til
næstu fimm ára
frá 12. september
1996 að telja.
Jakob Björns-
son orkumála-
stjóri lætur af
störfum frá sama
tíma fyrir aldurs sakir.
Þorkell er 53 ára, fæddur í Vest-
mannaeyjum. Hann lauk stúdents-
prófi frá Menntaskólanum í Reykja-
vík, nam síðan stærðfræði í Þýska-
landi og Bandaríkjunum og lauk dokt-
orsprófí frá Massachusetts Institute
of Technology árið 1971. Að námi
loknu hóf hann störf við Háskóla ís-
lands og var skipaður prófessor í hag-
nýtri stærðfræði við verkfræði- og
raunvísindadeild árið 1985. Rannsókn-
ir hans lutu einkum að reiknilíkana-
gerð á sviði auðlindanýtingar.
Þorkell var aðstoðannaður heil-
brigðis- og tryggingaráðherra á árun-
um 1991-1993 en sl. þijú ár hefur
hann verið settur ráðuneytisstjóri í
iðnaðar- og viðskiptaráðuneytinu í
fjarveru Björns
Friðfínnssonar
sem væntalegur er
til starfa um ára-
mótin. Þorkell hef-
ur verið í leyfi frá
störfum við Há-
skólann þetta ára-
bii.
Þorkell Helga-
son er kvæntur
Helgu Ingólfs-
dóttur semballeikara.
Auk Þorkels sóttu sjö um embætt-
ið þau Birgir Jónsson deildarstjóri,
Egill B. Hreinsson prófessor, Gunnar
Guðlaugsson raforkuverkfræðingur,
Hrefna Kristmannsdóttir deildar-
stjóri, Ingvar Birgir Friðleifsson for-
stöðumaður, Ólafur G. Flóvenz deild-
arstjóri og Valgarður Stefánsson for-
stöðumaður.
Halldór J. Kristjánsson settur
ráðuneytisslj óri
Iðnaðarráðherra hefur ákveðið að
setja Halldór J. Kristjánsson, skrif-
stofustjóra í iðnaðar- og viðskipta-
ráðuneytinu í stöðu ráðuneytisstjóra
til næstu áramóta í stað Þorkeis
Helgasonar.
Fundur með vagnstjórum
TRUNAÐARMENN vagnstjóra hjá
SVR voru boðaðir á fund með emb-
ættismönnum borgarinnar í Ráðhús-
inu í dag. Sigurbjörn Halldórsson
trúnaðarmaður sagði að fundurinn
hefði verið gagnlegur þó ekki liefði
fundist nein endanleg lausn á deilum
vagnstjóra og forstöðumanna SVR.
Lilja Ólafsdóttir, forstjóri SVR,
var ekki á fundinum í Ráðhúsinu.
Aðspurð sagðist hún ekki hafa talið
þörf á nærveru sinni. „Þessi fundur
var haldinn jafnt að mínum vilja og
borgaryfirvalda og ég tók þátt í und-
irbúningnum. Þetta er ekki stefnu-
breyting því það stóð alltaf til að
halda fund með þessum mönnum."
Lilja segist nú vonast eftir því að
trúnaðarmennirnir hafi samband við
hana.
Sigurbjörn segir að trúnaðarmenn
muni fara yfir niðurstöður fundarins
þegar tækifæri gefst milli vakta. „Ur
því að Lilja vill tala við okkur munum
við eflaust fljótlega hafa samband
við hana.“ Sigurbjörn segir að fund-
ur verði boðaður fljótlega með öllum
vagnstjórum.
Tuttugu ár eru liðin síðan félagsvísindadeild Háskóla íslands tók til starfa
TUTTUGU ár eru liðin síðan félags-
vísindadeild Háskóla íslands tók til
starfa. Deildin hefur vaxið hratt og
er nú önnur fjölmennasta deild Há-
skólans með yfír eitt þúsund stúd-
enta. Yfír 1.300 stúdentar hafa verið
útskrifaðir með BA-gráðu úr deildinni
en 1.100 með ýmis starfsréttindi.
Forveri deildarinnar var náms-
braut í þjóðfélagsfræðum sem sett
var á laggirnar árið 1970. í henni
voru þrjár greinar, félagsfræði,
stjórnmálafræði og mannfræði, sem
árið 1976 mynduðu eina deild með
þremur skyldum greinum úr heim-
spekideild, bókasafnsfræði, nú bóka-
safns- og upplýsingafræði, sál-
arfræði og uppeldisfræði, nú uppeld-
is- og menntunarfræði. Síðar hafa
bæst við þjóðfræði, félagsráðgjöf,
hagnýt fjölmiðlun, kennslufræði og
námsráðgjöf og eru nú 14 aðalgrein-
ar kenndar við deildina auk nokkurra
aukagreina.
Þróttur einkennir nám, kennslu
og rannsóknir í félagsvísindadeild
eftir tuttugu ára starf, að mati Jóns
Torfa Jónassonar deildarforseta. I
ávarpi á hátíðarsamkomu, sem hald-
in var í tilefni 20 ára afmælis deildar-
innar í Hátíðarsal Háskólans í gær,
sagði deildarforsetinn styrk deildar-
innar margslunginn.
„í fyrsta lagi eru viðfangsefni
deildarinnar mikilvæg. Það sannast
á því hve oft átökin í þjóðfélaginu
snúast um þau mál sem við fjöllum
um en sést einnig á því hve margir
nemendur sækja í námið og hve vel
þeim gengur að fá vinnu við hæfi,“
sagði hann.
Jón Torfi segir skipulagið, sem
mótað hafi verið til að tengja saman
fræðilega menntun félagsvísinda og
fjölmargar styttri starfsnámsbrautir,
einnig mikilvægt. Hann segir þó að
ef til vill liggi mestur styrkur í sam-
stilltu starfsliði. „Kennarar með fjöl-
breytilegan bakgrunn og ötull hópur
áhugasamra nemenda er sá efniviður
sem góður háskóli er byggður úr,“
sagði hann. Hann segir að félagsvís-
indadeild sé langt frá því að vera
Mikilvæg verkefni
og margslungin
Morgunblaðið/Árni Sæberg
JÓN TORFI Jónasson, deildarforseti félagsvisindadeildar, (l.t.v.)
tekur við árnaðaróskum í tilefni 20 ára afmælis deildarinnar
frá Birni Bjarnasyni menntamálaráðherra, Rut Ingólfsdóttur,
konu hans, og Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur, dósents.
ÓLAFUR Ragnar Grímsson,
forseti íslands og fv. prófess-
or í stjórnmálafræði, flutti
ávarp á hátíðarsamkomunni.
fullmótuð, margvísleg endurskipu-
lagning sé í bígerð auk þess sem
stefnt sé að því að stórauka rann-
sóknarafi deildarinnar.
Menntun er ekki óþörf
Jón Torfí taldi í ávarpi sínu ástæðu
til að leiðrétta þann misskilning sem
virtist lifa góðu lífí að ungir íslending-
ar hefðu ekki þörf fyrir alla þá mennt-
un sem þeir sæktu. „Það hefur varla
liðið sá áratugur að ekki hafi skotið
upp kollinum krafan um að draga úr
langskólamenntun. Og nú hafa marg-
ir áhyggjur af offjölgun þeirra sem
leggja stund á ýmsar greinar félags-
vísinda vegna þess að það verði ekk-
ert handa þeim að gera. Þröngsýnin,
hugmyndafátæktin og forsjárhyggjan
sem liggur að baki slíkum viðhorfum
er eftirtektarverð, jafnvel áhyggju-
efni,“ sagði Jón Torfí. Hann segir
ekki tilefni til að hafa áhyggjur af
starfsmöguleikum fólks úr félagsvís-
indadeild.
Aðdraganda að stofnun félagsvís-
indadeildar má rekja aftur til sjöunda
áratugarins þegar fyrst var af alvöru
rætt um að taka upp kennslu í félags-
greinum. Haraldur Ólafsson, prófess-
or í mannfræði, rakti sögu deildarinn-
ar og sagði að árið 1965 hefði þáver-
andi háskólarektor, Ármann Snævarr,
skipað nefnd sem kanna skyldi mögu-
leikann á að taka upp kennslu í félags-
greinum. Nefndin hefði í upphafí
markað þá stefnu að miða starfíð við
rannsóknir á íslensku þjóðfélagi í því
augnamiði „að skilja mannlega hegð-
an“. Árið 1969 var önnur nefnd skip-
uð til að undirbúa kennslu í almennum
þjóðfélagsfræðum. Niðurstaðan varð
sú að sjálfstæð námsbraut var stofnuð
árið 1970 en fyrstu lektorar hennar
voru Ólafur Ragnar Grímsson og
Þorbjöm Broddason.
Fáeinum árum síðar þótti rétt að
greinar sem væm fræðilega skyldar
og beittu svipuðum rannsóknarað-
ferðum væru innan sömu deildar.
Stofnun sérstakrar deildar gæti enn
fremur haft í för með sér spamað
og hagræðingu auk þess sem það
auðveldaði stúdentum samval greina.
Fræðilegur agi brýnn í
félagsvísindum
Ólafur Ragnar Grímsson, forseti
íslands, flutti ávarp á samkomunni
en hann var einn þriggja fyrstu pró-
fessora félagsvísindadeildar. I ávarpi
sínu lagði forsetinn áherslu á kröfu
um fræðilegan aga til að skila fræði-
legum niðurstöðum óháð persónuleg-
um skoðunum rannsakandans. Hann
sagði þessa kröfu vera á margan
hátt brýnni og fjölþættari á vett-
vangi félagsvísinda en annarra fræða
vegna þess að fræðimenn í félagsvís-
indum væru oft sjálfir hluti af við-
fangsefninu, bundnir böndum tilfinn-
inga, sögu og jafnvel hagsmuna.
Ólafur sagði að sú spurning hefði
oft brunnið á vörum í árdaga ís-
lenskra félagsvísinda hvort virkilega
væri hægt að vera í senn virkur
þátttakandi í þróun samfélagsins og
óhlutdrægur fræðimaður.
„Félagsvísindadeildin er orðin ein
öflugasta deild Háskóla Islands,
burðarás í sókn skólans inn á nýjar
lendur. Rannsóknir innan deildarinn-
ar hafa aukið nýjum þáttum í sjálfs-
þekkingu Islendinga og fært marg-
víslegan fróðleik á vettvang fræð-
anna víða um veröld. íslenskir félags-
vísindamenn eru nú virkir þátttak-
endur í alþjóðlegu rannsóknarsam-
starfí og hafa nýtt af kunnáttu og
hugkvæmni þá sérstöðu sem aðgang-
ur að hinu smáa íslenska samfélagi
getur skapað," sagði forseti íslands.
t
I
I
!
I
I
l
I
I
I
I
I
t
I
I
I
I
t
\
I
I
1