Morgunblaðið - 31.01.1997, Page 6

6 FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
W-
FRETTIR
Framtíðarsýn sljórnar Áfengis- og tóbaksverslunar ríkisins
ÚR SKOÐANAKÖNNUN UM ÁFENGISSÖLU
Rekstur vín-
búða boðinn út
og verð lækkað
Stjóm ÁTVR telur að stefna skuli að því
að lækka verð á léttvínum og bjór og að
Rekstrarlegur hvati til
starfsmanna vínbúða
áfengi verði fáanlegt innan matvömversl-
ana. Trúnaðarmenn Starfsmannafélags rík-
isins telja að stjómin vinni leynt og ljóst að
því að leggja fyrirtækið niður.
STJÓRN Áfengis- og tóbaks-
verslunar ríkisins hefur kynnt
Friðriki Sophussyni fjármála-
ráðherra framtíðarsýn fyrir fyrirtæk-
ið. Stjórn ÁTVR leggur til að þegar
til lengri tíma er litið verði með laga-
breytingu aukið ftjálsræði í smásölu
áfengis þannig að fyrst verði dregið
úr hömlum á sölu bjórs og léttra vína.
í framhaldi af því verði metið hvort
æskilegt sé að draga úr hömlum á
smásölu sterkra vína.
í stefnumótuninni er gert ráð fyr-
ir verðlækkun á léttvínum og bjór,
afgreiðslutími vínbúða verði lengdur,
vínbúðum verði fjölgað og rekstur
þeirra boðinn út. Gert er ráð fyrir
því að áfengisverslanir verði í nálægð
við matvöruverslanir og jafnvel sem
sérstakar verslanir innan þeirra.
Fjármálaráðherra segir að tillögur
stjórnarinnar séu í þeim anda sem
hann vilji starfa eftir en málið hefur
ekki verið rætt innan ríkisstjórnar-
innar.
Fundur trúnaðarmanna Starfs-
mannafélags ríkisstofnana hjá
ÁTVR lýsir yfir furðu sinni á vinnu-
brögðum stjómar ÁTVR og telur að
hún hafi unnið leynt og ljóst að því
að leggja fyrirtækið niður frá því hún
var skipuð.
Fjármálaráðherra hefur falið
stjórninni að undirbúa gerð frum-
varpa tii nauðsynlegra breytinga á
lögum, þar á meðal breytinga á
áfengislögum og lögum um áfengis-
gjald. Samhliða stefnu stjómar
ATVR voru kynntar niðurstöður í
viðhorfskönnun sem Gailup g;erði
fyrir ÁTVR í nóvember. Heildarfjöldi
svarenda var 786 á aldrinum 20-75
ára.
tíðkast í nágrannalöndum. Tæp 52%
neytenda telja að með verðlækkun
yrði um tilfærslu á neyslu að ræða
en 28% að það leiddi til neysluaukn-
ingar. 20% töldu verðlækkun ekki
hafa mikil áhrif. Stjóm ÁTVR telur
að gera megi ráð fyrir aukinni neyslu
erlendra ferðamanna ef verð á létt-
víni og bjór lækkaði og að verðlækk-
un dragi um leið úr neyslu áfengari
drykkja.
Þá telur stjórnin að verðlækkunin
geti stuðlað að bættri vínmenningu
og dregið úr sölu og drykkju á landa
og heimabruggi, en samkvæmt nið-
urstöðum viðhorfskönnunar Gallups
neytir allt að fjórðungur þeirra 716
sem tóku afstöðu, heimabruggaðs
áfengis. í könnuninni kom fram að
54% svarenda eru fylgjandi því að
verð á léttvíni og bjór verði lækkað.
26% voru andvíg slíkri breytingu.
Hildur Petersen, formaður stjórnar
ÁTVR, sagði að verið væri að tala
um 10% verðlækkun í fyrstu at-
rennu. Ekki er ætlunin að tekjur rík-
isins skerðist þegar á heildina er litið.
Stefnt er að því að afgreiðslutími
ÁTVR fylgi betur afgreiðslutíma
annarra verslana, að opnað verði síð-
ar á deginum og opið verði lengur.
Þetta er þó ekki í samræmi við niður-
stöður viðhorfskönnunar Gallups þar
sem fram kom að_ 77% aðspurðra
töldu opnunartíma ÁTVR hæfilegan.
Stefnt er að því að vínbúðir ÁTVR
verði sjálfstæðar rekstrareiningar
þar sem verslunarstjórar hafa yfirsýn
yfir kostnað og rekstrarafkomu.
Skoðaðar verði leiðir til að koma á
rekstrarlegum hvata fyrir starfs-
menn og stjómendur verslana.
Rekstur nýrra vínbúða verði boðinn
út og stefnt skuli að því að bjóða
út rekstur núverandi vínbúða. Stjóm
ÁTVR ætlar að skoða leiðir til að
koma á rekstrarlegum hvata fyrir
starfsmenn og stjómendur verslana
og sagði Hildur að þar kæmi einkum
til greina hvati í formi hærri launa.
Þá telur stjórnin hugsanlegt að í
sumum vínbúðum verði Iögð sérstök
áhersla á sölu á léttu víni og ráðgjöf
þeim tengdum en forsenda þeirrar
stefnu er að í stað fastrar smásöluá-
lagingar komi Iágmarksálagning.
Stjóm ÁTVR vill að rekstur áfeng-
is- og tóbakssölu verði aðgreindur
og í framhaldi af því verði stefnt að
því að ÁTVR hætti innflutningi,
heildsölu og dreifíngu á tóbaki án
þess að til tekjuskerðingar komi fyr-
ir ríkissjóð, enda verði tóbaksgjald
sett á með tolli. Einnig vill stjórnin
SPURT VAR:
ÞEIR SEM TOKU AFSTOÐU:
Núverandi fyrirkomulag
áfengissölu á íslandi
er með þeim hætti að
ÁTVR hefur einkarétt á
rekstri vínbúða hérlendis.
Ertu fylgjandi eða andvíg(ur)
því að leyfður verði rekstur
á einkareknum vínbúðum
á íslandi sem eingöngu seldu vín?
I 763 tóku afstöðu (97,1%) en 23 ekki (2,9%) \
Hvorki né
SPURT VAR:
ÞEIR SEM TOKU AFSTÖÐU
Ertu fylgjandi eða andvíg(ur)
því að leyft verði að selja létt-
vín og bjórí öðrum verslunum
en sérstökum vínbúðum,
til dæmis í matvöruverslunum,
en þó þannig að það sé
aðskilið frá öðrum vörum?
\ 776 tóku afstöðu (98,7%) en 10 ekki (1,3%) I
Endanlegt úrtak 1057, heiltlarfjöltli svarenda 786,
nettósvörun 74,4%. 178 neituBu aö svara, ekki náðist í 93.
Hvorki ná
aðgreina rekstur aðfangadeildar, þ.e.
innflutning og birgðahald, frá öðrum
rekstri ÁTVR, til samræmi við það
sem gerist hjá sjálfstæðum umboðs-
aðilum áfengis.
Stjóm ÁTVR telur að breytingar
þessar leiði af sér bætta og aukna
þjónustu við viðskiptavini með tilliti
til fjölda útsölustaða og rekstrar-
forms þeirra. Einkasala áfengis í
smásölu verði þannig afnumin í
áföngum, a.m.k. hvað varðar bjór
og létt vín.
í lokaorðum skýrslu stjórnarinnar
segir: „Stjóm ÁTVR telur að fyrr-
nefndar breytingar á fyrirkomulagi
smásölu muni draga úr mikilvægi
ÁTVR sem heildsölu- og dreifingar-
fyrirtækis. Reynslan af auknu frjáls-
ræði í smásölu mun leiða í Ijós hvert
hlutverk ÁTVR verður í framtíðinni
en samhliða auknu fijálsræði eykst
þörf fyrir eftirlit opinbers aðila með
sölu og dreifíngu áfengis."
Starfsmenn mótmæla
hugmyndum stjórnarinnar
í ályktun fundar trúnaðarmanna
Starfsmannafélags ríkisstofnana hjá
ÁTVR segir að tillögur stjómar fyrir-
tækisins um umbyltingu á sölu og
dreifíngu áfengis og tóbaks á Islandi
séu órökstuddar og ábyrgðarlausar.
„Stjórn ÁTVR áformar að setja sí-
10% verðlækkun í fyrstu
Stjórn ÁTVR telur að hlutfallsleg
verðlækkun á léttum vínum og bjór
sé í samræmi við óskir meirihluta
viðskiptavina ef marka megi niður-
stöður viðhorfskönnunarinnar og sé
eðlileg breyting í átt til þess sem
Morgunblaðið/Kristinn
HILDUR Petersen, formaður stjórnar ÁTVR, kynnir framtíðarsýn fyrirtækisins á blaðamannafundi.
ú færöu
Fagleg ráögjöf.
Góö þjónusta.
UNSAIM
A ð a I s t r
t í
Austurstræti endurnýjað
GATNAMÁLASTJÓRI í Reykja-
vík hefur óskað eftir tilboðum í
endurnýjun Austurstrætis milli
Pósthússtrætis og Lækjargötu.
Ráðgert er að endurnýja hellu-
lögn og skipta um jarðveg í yfir-
borðinu. Einnig þarf að end-
urnýja snjóbræðslukerfið. Guð-
bjartur Sigfússon hjá skrifstofu
Gatnamálastjóra segir að ástand
götunnar sé orðið afar lélegt
enda eru 22 ár frá því gatan var
hellulögð.
Þá var ekki gert ráð fyrir að
ekið væri á götunni. Guðbjartur
segir að tíglamynstur verði á
hellulögninni og útliti götunnar
verði breytt að verulegu leyti.
Notaðar verða þykkari hellur en
áður.
í útboðinu er óskað eftir til-
boðum í upprif á hellulögn og
snjóbræðslukerfi, alls um 1.700
fermetrar, jarðvegsskipti, alls
um 500 rúmmetrar, 6.600 metra
af snjóbræðsluslöngum, 1.600
fermetrar af hellu- og steinlögn
og 100 metrar af granítlögn.
Ólafur Stefánsson hjá Gatna-
málastjóra hefur umsjón með
útboðinu. Hann segir að tilboð
verði opnuð miðvikudaginn 5.
febrúar en lokaskiladagur verks-
ins er 7. júní nk. Kostnaðaráætl-
un verksins verður ekki birt fyrr
en við opnun tilboða en fjárveit-
ing til þess nemur 45 milljónum
króna.
fellt fleiri þætti sölu og dreifingar
áfengis og tóbaks í hendur á einkaað-
ilum þar sem félagsleg ábyrgð þykir
ekki skipta máli. Tillögur stjórnar-
innar eru í sumum atriðum þvert á
gildandi lög og reglur og þær ganga
í berhögg við þau verndarsjónarmið
sem mjög hafa sótt í sig veðrið á
alþjóðavettvangi síðustu misseri, þar
sem m.a. er reynt að takmarka
neyslu tóbaks. Hugmyndir stjómar-
innar ganga þvert á þá heilbrigðis-
stefnu sem hefur verið í gildi hér á
landi og víða annars staðar og þær
stangast á við hugsjónir fjölmargra
félagasamtaka og stjórnmálasam-
taka. Trúnaðarmenn SFR hjá ÁTVR
skora á stjórnmálamenn, hvar í flokki
sem þeir kunna að vera, að standa
vörð um æsku landsins og óbreytt
fyrirkomulag á starfsemi ÁTVR,“
segir m.a. í ályktun fundarins.
Verslunarráð íslands fagnar nýrri
stefnumótun stjórnar ÁTVR. „Versl-
unarráð er fylgjandi fullkominni að-
greiningu á rekstri áfengis- og tób-
akssölu sem boðuð er í stefnumótun-
arskýrslu stjómarinnar, og aðgrein-
ingu milli aðfangadeildar og annarrar
starfsemi. í því sambandi dugar ekk-
ert minna en fullur fjárhagslegur
aðskilnaður milli þeirrar starfsemi
fyrirtækisins sem nýtur einkaleyfís
og þeirrar sem er í samkeppni. Versl-
unarráð hefur raunar þegar farið
þess á leit við samkeppnisráð að það
hlutist til um slíkan aðskilnað," segir
í fréttatilkynningu frá Verslunarráði.
Þar segir ennfremur að eðlilegu
og heilbrigðu viðskiptaumhverfi verði
ekki komið á fyrr en einkaréttur rík-
isins til að reka smásöluverslanir
með áfengi hefur verið afnuminn og
eignir ÁTVR seldar. Rekstur versl-
ana af þessu tagi sé betur kominn í
höndum einkaaðila en ríkisins og
núverandi skipan mála sé arfur frá
löngu liðnum haftatíma sem beri að
afnema. Það sé hins vegar ekki á
valdi stjómar ÁTVR að stíga mikil-
vægustu skrefín í framfaraátt á
þessu sviði heldur verði þar að koma
til kasta ríkisstjórnar og Alþingis.
„Skorar Verslunarráð á fjármála-
ráðherra að hafa hið fyrsta forgöngu
um að nauðsynlegar lagabreytingar
verði undirbúnar með það að mark-
miði að draga ríkið alfarið út úr þess-
um verslunarrekstri."
I
I
I
I
I
I
i
t
I
í
I
I
i
I
I
i.