Morgunblaðið - 31.01.1997, Side 33
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1997 33
PENINGAMARKAÐURINN
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
30. janúar
Hœsta Lœgsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð (kíló) verð (kr.)
ALLIR MARKAÐIR
Annar afli 78 72 77 484 37.152
Blandaður afli 11 11 11 176 1.936
Blálanga 77 77 77 545 41.965
Djúpkarfi 85 85 85 2.678 227.630
Grásleppa 10 10 10 29 290
Hlýri 121 121 121 9 1.089
Hrogn 160 160 160 373 59.680
Karfi 107 50 102 5.315 544.064
Keila 64 58 62 2.651 163.500
Kinnar 101 101 101 54 5.454
Langa 107 30 88 1.186 103.836
Langlúra 136 136 136 1.500 204.000
Lúða 615 280 484 418 202.481
Sandkoli 91 6 86 12.336 1.058.828
Skarkoli 347 116 148 1.739 256.538
Skata 90 90 90 2 180
Skrápflúra 75 75 75 21 1.575
Skötuselur 239 199 207 135 27.986
Steinbítur 123 94 108 2.490 270.115
Sólkoli 182 182 182 63 . 11.466
Tindaskata 20 10 14 2.761 37.365
Ufsi 66 44 61 17.992 1.105.600
Undirmálsfiskur 138 60 81 5.263 424.077
Ýsa 220 70 151 47.477 7.170.100
Þorskur 155 60 103 134.767 13.858.093
Samtals 107 240.464 25.815.001
FAXALÓN
Keila 60 60 60 100 6.000
Tindaskata 15 15 15 100 1.500
Ýsa 140 140 140 1.400 196.000
Þorskur 96 90 93 2.200 205.194
Samtals 108 3.800 408.694
FAXAMARKAÐURINN
Blálanga 77 77 77 545 41.965
Djúpkarfi 85 85 85 2.678 227.630
Kinnar 101 101 101 54 5.454
Lúða 610 500 584 215 125.575
Steinbítur 97 97 97 56 5.432
Undirmálsfiskur 85 60 74 849 63.115
Ýsa 182 108 144 3.169 454.815
Þorskur 126 90 103 1.252 129.382
Samtals 119 8.818 1.053.367
FISKMARKAÐUR BREIÐAFJARÐAR
Karfi 101 50 71 58 4.124
Keila 58 58 58 66 3.828
Langa 87 76 83 59 4.891
Sandkoli 91 91 91 54 4.914
Skarkoli 162 134 153 315 48.063
Steinbítur 118 104 108 731 78.875
Tindaskata 10 10 10 1.510 15.100
Ufsi 58 45 54 693 37.484
Undirmálsfiskur 87 78 80 1.830 147.169
Ýsa 220 97 155 4.911 762.924
Þorskur 121 91 101 55.795 5.615.767
Samtals 102 66.022 6.723.138
FISKMARKAÐUR SNÆFELLSNESS
Keila 60 60 60 19 1.140
Lúða 280 280 280 3 840
Steinbítur 108 108 108 208 22.464
Undirmálsfiskur 71 71 71 200 14.200
Ýsa 173 114 161 . 1.760 283.782
Þorskur 113 70 97 13.029 1.259.383
Samtals 104 15.219 1.581.810
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA
Annarafli 72 72 72 100 7.200
Grásleppa 10 10 10 29 290
Karfi 107 99 107 264 28.121
Keila 60 60 60 929 55.740
Langa 107 30 91 746 67.640
Langlúra 136 136 136 1.500 204.000
Lúöa 615 300 380 200 76.066
Sandkoli 87 80 86 12.048 1.032.875
Skarkoli 150 150 150 352 52.800
Skrápflúra 75 75 75 21 1.575
Steinbítur 123 111 116 255 29.468
Tindaskata 15 15 15 321 4.815
Ufsi 66 48 63 832 52.782
Undirmálsfiskur 72 72 72 200 14.400
Ýsa 182 95 164 17.280 2.827.699
Þorskur 114 92 106 21.500 2.289.105
Samtals 119 56.577 6.744.576
FISKMARKAÐUR VESTMANNAEYJA
Karfi 100 100 100 175 17.500
Langa 91 91 91 179 16.289
Ufsi 60 60 60 6.422 385.320
Þorskur 60 60 60 9.604 576.240
Samtals 61 16.380 995.349
FISKMARKAÐUR ÍSAFJARÐAR
Skarkoli 132 132 132 145 19.140
Samtals 132 145 19.140
FISKMARKAÐUR ÞORLÁKSHAFNAR
Blandaður afli 11 11 11 176 1.936
Karfi 101 99 101 2.284 230.113
Skarkoli 150 139 139 546 75.949
Skötuselur 239 199 207 135 27.986
Steinbítur 110 110 110 393 43.230
Tindaskata 15 15 15 59 885
Ufsi 62 48 57 2.525 143.395
Undirmálsfiskur 72 67 70 1.185 82.796
Ýsa 151 97 134 7.119 953.021
Þorskur 117 82 100 3.304 330.565
Samtals 107 17.726 1.889.875
FISKMARKAÐURINN HF. HAFNARFIRÐI
Karfi 105 105 105 2.301 241.605
Keila 63 60 60 399 23.960
Langa 99 75 85 155 13.136
Sandkoli 91 6 90 234 21.039
Skarkoli 347 116 159 381 60.587
Steinbítur 119 111 118 234 27.575
Sólkoli 182 182 182 63 11.466
Tindaskata 20 13 20 771 15.065
Ufsi 65 44 65 7.520 486.619
Undirmálsfiskur 138 138 138 317 43.746
Ýsa 165 150 159 2.639 420.736
Þorskur 116 97 109 8.120 883.618
Samtals 97 23.134 2.249.152
HÖFN
Annar afli 78 78 78 384 29.952
Hlýri 121 121 121 9 1.089
Hrogn 160 160 160 373 59.680
Karfi 97 97 97 233 22.601
Keila 64 64 64 1.138 72.832
Langa 40 40 40 47 1.880
Skata 90 90 90 2 180
Steinbítur 118 94 103 613 63.072
Undirmálsfiskur 86 86 86 682 58.652
Ýsa 154 70 138 9.060 1.250.552
Þorskur 155 102 129 19.963 2.568.839
Samtals 127 32.504 4.129.328
SKAGAMARKAÐURINN
Ýsa 148 148 148 139 20.572
Samtals 148 139 20.572
Bann við sölu veiðiheimilda án leyfis veðhafa rætt á Alþingi
Gæti dregið úr
brotthvarfi kvóta
úr byggðarlögum
BANN við sölu veiðiheimilda frá
skipum án leyfis veðhafa mun
draga úr viðskiptum með veiði-
heimildir og gera byggðarlögum
kleift að koma í veg fyrir brott-
hvarf þeirra. Þetta kom fram í
máli Sighvats Björgvinssonar,
formannns Alþýðuflokksins, á Al-
þingi í gær og tóku bæði Þorsteinn
Pálsson sjávarútvegsráðherra og
Guðni Agústsson, þingmaður
Framsóknarflokks, undir þann
skilning. Fjölmargir þingmenn
tóku til máls um stjómarfrumvarp
um samningsveð í gær og stóðu
umræður í um sjö tíma.
Samkvæmt frumvarpinu verða
eigendur fiskiskipa að fá þinglýsta
heimild veðhafa áður en veiðiheim-
ild er seld frá skipi og gildir þá
einu hversu hátt veðið er. Sighvat-
ur benti á að verkalýðsfélög, sveit-
arfélög og lífeyrissjóðir í einstök-
um byggðarlögum sem lánað
hefðu til útgerðarfyrirtækja gegn
veði gætu stöðvað brotthvarf
kvóta frá sinni heimabyggð með
því að neita fyrirtækinu um sam-
þykki fyrir sölu.
Sighvatur benti einnig á að
frumvarpið gæti náð til fleiri at-
vinnugreina en útgerðar og fleiri
réttinda en veiðiheimilda, til dæm-
is aðgangs að útvarps- og sjón-
varpsrásum, námuréttindum og
jafnvel til verslunarleyfis. Þannig
væri handhöfum þessara réttinda
óheimilt að selja eða losa sig við
þau án leyfis veðhafa í fyrirtæki
þeirra. Jafnframt myndu réttindi
þessi færast til veðhafa við
greiðsluþrot handhafans.
„Ef þetta er réttur skilningur
hjá mér, hefði það til dæmis verið
algerlega ólögmætt af landbúnað-
arráðherra að taka námuréttindi
frá tilteknu fyrirtæki sem hafði
réttindi frá ríkinu, en er nú í gjald-
þrotaskiptum, og veita öðru fyrir-
tæki það, eins og gagnrýnt hefur
verið á Alþingi.“
Kristján Pálsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, sem áður hefur
lýst sig andvígan þeim hluta frum-
varpsins sem snýr að veðsetningu
fiskiskipa, sagðist hafa leitað til
fimm lögfræðinga og fengið álit
þeirra á áhrifum þess á ákvæði í
lögum um að auðlindir sjávar séu
sameign þjóðarinnar. Að sögn
Kristjáns var álit þeirra það að
frumvarpið veikti áðurnefnd sam-
eignarákvæðið. Lögmennimir
töldu einnig að yfirgnæfandi líkur
væru á því að ríkissjóður væri
skaðabótaskyldur ef ákveðið væri
að leggja niður núverandi físk-
veiðistjórnunarkerfi og taka upp
sóknarmarkskerfi.
Kristján taldi að ef frumvarpið
yrði að lögum myndu lánastofnan-
ir krefjast allsherjarveðs í sjáv-
arútvegsfyrirtækjum, og þar af
leiðandi í skipum þeirra og afla-
heimildum, fyrir öllum skuldum.
Hygðist Alþingi einhvern tíma
breyta fiskveiðistjórnunarkerfinu
þyrfti af þessum völdum að greiða
upp allar skuldir sjávarútvegsins,
um 100 milljarða króna. „Ég get
ekki fallist á að það verði ómögu-
legt um ókomna framtíð að breyta
einum staf í þessu kvótakerfi öðru-
vísi en að hafa leyfi banka og
annarra veðhafa fyrir þeirri breyt-
ingu,“ sagði Kristján.
Skoðanir án
lagalegra raka
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra benti á að niðurstaða
þeirra lögmanna sem Kristján
hefði leitað til væri byggð á skoð-
unum en ekki lagalegum rökum
og að gagnstæð niðurstaða kæmi
fram frá Þorgeiri Örlygssyni pró-
fessor, höfundi lagagreina frum-
varpsins, í greinargerð með því.
„Það er frjálst framsal á veiði-
heimildum í dag, “ sagði Þor-
steinn. „Útgerðarmaður getur selt
þær öðrum útgerðarmanni, hann
getur selt skip með aflaheimildum
hvort sem er til útgerðarmanns
eða banka. Enginn hefur haldið
því fram að það veiki 1. grein
frumvarpsins um stjóm fiskveiða
[sem segir að auðlindir hafsins séu
sameign þjóðarinnar]. En ef þessi
eignaryfirfærsla fer fram með
nauðungarsölu, en ekki frjálsri
sölu, þá er sagt að það veiki fyrstu
greinina og skapi skaðabótarétt.
Fyrir þessu eru engin lögfræðileg
rök.“
Réttaróvissa um
veðsetningu fiskiskipa
Miklar umræður fóru fram um
það hvort réttaróvissa hefði skap-
ast undanfarna mánuði varðandi
veðrétt í fískiskipum og hvort hún
hefði haft áhrif á möguleika út- *
gerðarfyrirtækja á að sækja sér
lánsfé. Árni Mathiesen, Sjálfstæð-
isflokki, og ísólfur Gylfi Pálmason,
Framsóknarflokki, sögðust báðir
hafa frétt það frá útgerðarmönn-
um að þeir hefðu orðið þessarar
réttaróvissu varir í viðskiptum sín-
um við lánastofnanir. Stjórnar-
þingmenn töldu að óvissan kæmi
verst niður á smærri útgerðarfyr-
irtækjum, því þau stærri ættu mun
auðveldara með að fá rekstrarfé,
til dæmis með því að gefa út hluta-r”
bréf eða skuldabréf.
Þorsteinn Pálsson vitnaði í bréf
sem allsheijamefnd Alþingis barst
í maí síðastliðnum frá tveimur
bankastjórum Seðlabanka. Þar
kemur fram að óvissa um gildi
greiðslutrygginga með veði í fiski-
skipum með aflaheimild hljóti að
leiða til endurskoðunar á vinnu-
brögðum lánastofnana hvað varð-
ar lánveitingar. Sagt var í bréfinu
að Bankaeftirlit Seðlabankans
myndi vekja athygli lánastofnana
á þeirri áhættu sem slíkum lánum
væri samfara og hvetja til var-
fæmi í þeim efnum, ef Alþingi
setti ekki skýrar reglur sem heim- .
iluðu veðsetningu aflaheimilda eða
aflahlutdeilda skipa.
„Steinsteypu-
hugsunarháttur"
Össur Skarphéðinsson, Alþýðu-
flokki, benti á að fram hefði kom-
ið í viðtali við Jónas Haraldsson,
lögfræðing Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna, að frum-
varpið hefði engar breytingar í
för með sér fyrir útgerðarmenn,
það væri til þess eins gert að
tryggja hag bankanna. „Réttar-
óvissan, sem sögð er vera til stað-
ar, er svo lítilvæg, að hún hefur
ekki komið fram í því að sjávarút-
vegurinn eigi erfiðara með að
afla sér fjármagns. Þvert á móti
tel ég að vegna batnandi árferðis,
aukins hagræðis í greininni og
meira fjármagns í umferð séu
framundan tímar sem geri það
að verkum að sjávarútvegurinn,
eigi auðveldara með að verða sér
úti um fjármagn en hingað til,“
sagði Össur.
Þingmenn stjórnarandstöðu
sögðu það gamaldags „stein-
steypuhugsunarhátt“ að vilja
tryggja hag lánastofnana með.
traustum veðum, eða „gullfæti",
eins og Steingrímur J. Sigfússon,
þingmaður Alþýðubandalags,
komst að orði. Með því væri ein-
ungis verið að spara þeim vinnu
við að meta lánshæfi fyrirtækja
og forða þeim undan áhættu, sem
væri þó fullkomlega eðlileg í lán-
sviðskiptum.