Morgunblaðið - 31.01.1997, Qupperneq 56
56 FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1997
MORGUNBLAÐIÐ
MYNDBÖND/KVIKMYIMDIR/ÚTVARP-SJÓNVARP
HELGARMYNDIR SJONVARPSSTOÐVANNA
Bangbang,
þú erl dauður
ZHANG Yimou og Gong Li - konan sem tákn kínversku þjóðarinnar?
KÍIMVERJIIMN KEMUR
I sérflokki þessa helgina
________________________| - er sýning Stöðvar
2 á Rauða lampanum sunnudagur ►22.40). Þeir
kvikmyndaáhorfendur, sem flýta sér að skipta um rás
þegar kínversk mynd kemur á skjáinn, ættu að kanna
málið betur áður. Ef auglýstur leikstjóri heitir til
dæmis Zhang Yimou væri óðs manns æði að horfa
ekki áfram. Yimou, sem nú er 46 ára að aldri og af
svokallaðri fimmtu kynslóð kínverskra kvikmynda-
gerðarmanna, er ósköp einfaldlega einn af bestu leik-
stjórum samtímans, mikill sagnameistari með glæsi-
legan myndstíl. Viðfangsefni hans eru ijölbreytt á
yfirborðinu þótt undir niðri fjalli flestar myndir um
baráttu kvenna fyrir frelsi og reisn og gegn öldunga-
veldi og karlveldi. Enginn vafi er á því að þar eru
kvenpersónur Yimous tákn fyrir hlutskipti kínversku
þjóðarinnar. í fyrstu mynd Yimous Blóðakrar lék
Gong Li, fyrrum eiginkona hans og enn aðalleikkona,
óhamingjusama brúði auðugs vínbónda, í Ju Dou leik-
ur hún óhamingjusama brúði aldraðs verksmiðjueig-
anda, í Rauða lampanum leikur hún óhamingjusama
brúði auðmanns sem á þrjár konur fyrir, í Sögunni
af Qui Ju leikur hún eiginkonu sem berst fyrir rétt-
læti til handa eiginmanni sínum og í nýjustu mynd-
inni Shanghaigenginu leikur Gong Li viðhald gamals
mafíuforingja í Shanghai sem heldur að hún sé sterk-
ari en hann. Ailar þessar konur gera uppreisn gegn
umhverfi sínu og svo óttaslegin hafa kínversk yfir-
völd verið við áhrif þessa dramatíska táknmáls að
Zhang Yimou hefur að mestu verið settur út af sakra-
mentinu í heimalandi sínu.
Horfíð á Rauða lampann - ef ekki út af pólitísku
tákngildi hins áhrifamikla melódrama þá vegna
skemmtigildisins og fegurðarinnar í stílnum, leiknum
og forminu. Rauði lampinn ★ ★ ★ ★
OFBELDI í kvikmyndum, sem verið
hefur til umræðu hérlendis undanfarið
eins og þjóðfélagslegt ofbeldi yfirleitt,
var fyrir þremur áratugum eða svo
frekar kurteisleg hnefahögg og blóð-
laust bangbang. Vissulega hrundu
hermenn niður í stríðsmyndum og indí-
ánar í vestrum en sjaldan sást á mönn-
um, hvað þá að tjald eða skjár væri
löðrandi í blóð- og heilaslettum og
sundursprengdum líkamspörtum.
Menn drápust í bíó jafnt í pólitískum
sem dramatískum tilgangi, eins og til
að skilja þá sem sigra frá þeim sem
tapa og þá vondu frá hinum góðu.
Hvernig þeir drápust var ekki aðalatr-
iði. En með þeim leysingum sem urðu
í öllu mannlífí á 7. áratugnum hættu
kvikmyndir að draga fjöður yfír of-
beldi og afleiðingar þess, rétt eins og
þær hættu að fela nekt og kynlíf.
Blóðsúthellingar sáust fyrst að
marki í Bonnie and Clyde (1967) og
síðan gjörbylti Sam Peckinpah allri
ofbeldisbirtingu bíómynda tveimur
.». árum síðar í vestranum The Wild
Bunch, þar sem bijóst manna splundr-
uðust og þeir stigu einhvers konar
dauðaballett í hægagangi (slow-moti-
on). Báðar myndirnar vildu sýna of-
beldi af raunsæi; þær vildu túlka við-
bjóð þess, óhugnað og tilgangsleysi.
En ofbeldisádeila 7. áratugarins varð
að ofbeldisdýrkun þess 9. og 10. Holly-
wood uppgötvaði að tæknilegar of-
beldissýningar voru gróðavænleg
markaðsvara. Raunsæið breyttist í
skemmtiatriði sem tæknibrellumeist-
arar hafa verið að þróa eftir æ öfga-
«- fyllri leiðum. Tæknin sem átti að vekja
athygli á eðli ofbeldis hefur nú gert
áhorfendur dofna fyrir því. Því miður.
Fáar myndir eru skýrara dæmi um
þessa hörmulegu þróun en Fæddir
morðingjar á Stöð 2 á föstudags-
kvöld.
Föstudagur
Sjónvarpið ►21.55 Ságeðþekki
silfurrefur John Thaw hefur haft
grímuskipti; farinn er Morse og kom-
inn er Kavanagh lögmaður sem í Kav-
anagh lögmanni (Kavanagh Q.C.:
True Commitment, 1995) tekur að sér
að veija mann sakaðan um morð á
nýfasista. Thaw er ávallt góður félags-
skapur og fyrri Sýnishom úr þessari
sjónvarpsmyndasyrpu hafa verið ágæt
•> afþreying - en ekki framúrskarandi
eins og Morse.
Sjónvarpið ►23.55 Hæfni Japana í
viðskiptum er almennt kunnari en
hæfni þeirra í svefnherberginu en
hvoru tveggja skoðar þýski leikstjór-
inn Philipp Winges í gamanmyndinni
Japanar eru elskhuga bestir (Japan-
ersind die bessere Liebhaber, 1995).
Engar umsagnir liggja fyrir en óneit-
anlega forvitnilegt viðfangsefni.
Stöð2 ► 13.00 og 0.40 Breski leik-
stjórinn Bryan Forbes gerði eitt og
annað allgott en aldrei algott; hann
hafði tilhneigingu til að verða dálítið
tilfinningabólginn. Þetta gildir um
fangabúðamyndina Rottukóngurinn
(KingRat, 1965), sem að ýmsu öðru
leyti er grípandi lýsing á innbyrðis
taugastríði, hetjudáðum og málamiðl-
unum stríðsfanga í haidi Japana í Sin-
gapore undir lok seinni heimsstyijaid-
ar. George Segal, Tom Courteney,
James Fox og Denholm Elliott eru í
ágætum leikhópnum. Byggð á sögu
James Clavell. ★ ★ ★
Stöð 2 ^21.00 Chris Farley hefur
tekið við af John heitnum Candy sem
eftirlætis hrakfallafitubolla Amerík-
ana og eru það ekki nógu góð skipti.
Farley er þó stundum fyndinn í
Sprelligosar (TommyBoy, 1995)\>ar
sem hann leikur merkilegt nokk hrak-
fallafítubollu sem snýr heim úr skóla
og fer að vinna í fýrirtæki föður síns
sem fellur frá og þá kemur til skjal-
anna nýbökuð brúður hans, Bo Derek,
sem reynist flagð undir fögru skinni.
Leikstjórinn Peter Segal ber ábyrgð á
linnulausri aulafyndni. ★ ‘A
Stöð 2 ►22.40 Quentin Tarantino
handritshöfundur og Oliver Stone leik-
stjóri ættu að skammast sín fyrir of-
beldismyndina Fæddir morðingjar
(Natural Bom Kiliers, 1994), því hún
gerist sek um að velta sér upp úr því
sem hún þykist deila á. I stað þess
að varpa ljósi á fársjúkt þjóðfélag,
ofurselt heimskulegum og siðlausum
myndmiðlum og fólki sem er orðið
dofíð fyrir þjáningum annarra verður
myndin sjálf eitt af sjúkdómseinkenn-
unum. Woody Harrelson og Juliette
Lewis fara ekki illa með hlutverk ungs
pars sem gerist fjöldamorðingjar en
Stone fellur í allar hugsanlegar ógeð-
felldar gryfjur. Myndmálið illþolandi
stílsamsull. Fæddir morðingjar er hins
vegar rakið rifrildisefni og rétt að taka
fram að sumir eru stórhrifnir af henni.
Dæmið sjálf. ★ ★
Stöð 3 ►21.05,22.35 og 0.05 Því
miður fínnast engar umsagnir um
dramatísku myndina Andlit á fernu
(The Face On The Milk Carton), um
leit stúlku að kynforeldrum sínum,
þroskasöguna Forboðnar minningar
(Forbidden Memories) með Mary Tyler
Moore, og dramanu Náðargáfa (The
Gifted One) um mann með yfimátt-
úrulega hæfíleika.
Sýn ►21.00AmoldSchwartzenegg-
er var það skásta við hasarmyndina
Rándýrið 1 svo menn geta ímyndað
sér hvemig Rándýrið 2 (Predator 2,
1990) er án hans. í staðinn er kominn
Danny Glover sem lögga í Los Angel-
es framtíðarinnar að slást við eitur-
lyfjakónga og skerst veran dularfulla
úr fyrri myndinni í leikinn. Stephen
Hopkins leikstjóri ekur hratt en tekst
ekki að hrista delluna af sér. ★ ★
Sýn ►23.25 William Friedkin, leik-
stjóri jafnágætra spennumynda og
The French Connection I og The Ex-
orcist I, hefur ekki náð sér á strik
lengi og sjónvarpsmyndin Stroku-
fanginn (Jailbreakers, 1994), sem
fy'allar um háskalegt samband ungrar
klappstým og glæpons fær miðlungs-
einkunn hjá Maltin. Shannon Doherty
og Antonio Sabato jr. era í aðalhlut-
verkum.
Laugardagur
Sjónvarpið ►22.00 Engar umsagnir
fínnast um bandarísku sjónvarpsmynd-
ina Föst í fönn (Snowbound, 1994)
en ljóst má vera að hún fjallar um fólk
í vetrarhrakningum. Kanadíski leik-
stjórinn Christian Duguay á að baki
nokkrar slarkfærar myndir, nú síðast
framtíðartryllinn Screamers. .
Sjónvarpið ►23.35 Bandarískur her-
maður, af rómönsku bergi brotinn,
kemurtil Nicaragua til að þjálfa contra-
sveitir í stríðinu við sandinista og kemst
að því að hann þarf að taka sjálfstæða
afstöðu, ekki aðeins til stríðsaðila held-
ur einnig til eigin stöðu og upprana.
Þetta er viðfangsefni Borgarastríðs
(Latino, 1985) eftir þann kunna banda-
ríska tökumann Haskell Wexler. Þetta
er önnur leikin mynd hans sem leik-
stjóra og hér eins og þar (Medium
Cool, 1969) er tekin einörð pólitísk -
les: vinstri sinnuð - afstaða til mynd-
efnisins. Umdeilanleg en athyglisverð
mynd. ★ ★ ★
Stöð 2 ^21 .05 Rick Moranis og Ed
O’Neill leika bræður, sem ekki hafa
notið sömu guðsgjafa ogþegar sá sem
stendur hallari fæti (Moranis auðvitað)
leggur til atlögu á raðningsvellinum
gegn liði bróður síns er fundinn tilgang-
urinn í tilvera gamanmyndarinnar Litl-
ir risar (Little Giants, 1994). Sæmileg
skemmtun fyrir Ameríkana og unga
áhorfendur af öðram þjóðernum. ★ ★
Stöð 2 ►22.55 Sú fótafíma hasar-
hetja en gaddfreðni leikari Jean-Claude
Van Damme sparkar sér leið gegnum
Bardagamanninn (Street Fighter,
1994), enn eina hátæknimyndina sem
byggð er á tölvuleik. Við þá sem elska
Van Damme og tölvuleiki segi ég: Njót-
ið heil. Við hina segi ég: Finnið fjarstýr-
inguna í hvelli. ★ 'h
Stöð 2 ►0.35 Sagan af Guildfordfjór-
menningunum svokölluðu í Bretlandi,
fangelsun þeirra fyrir rangar sakargift-
ir og baráttu fyrir uppreisn æra, er
ágætlega rakin í mynd Jims Sheridan
í nafni föðurins (In TheName OfThe
Father, 1993) en dramatískt er hún
ójöfn. Daniel Day Lewis ofleikur vel.
★ ★ ★
Stöð 3 ►20.20 Lávarðurinn (The
Lord Of Misrule) er BBC-farsi um póli-
tískt fjaðrafok sem fyrirhugaðarendur-
minningar yfirstéttarfugls valda í
bresku stjómmálalífi. Höfundur er Guy
Jenkin en breskir úrvalsleikarar era í
aðalhlutverkum. Engar umsagnir en
lofar góðu.
Stöð3 ►21.50 og 23.20 Umsagnir
liggja heldur ekki fyrir um framhjá-
haldsdramað Varhugaverð ást
(Between Love And Hate) og löggu-
myndina Lögreglumaðurinn (The
Good Policeman) með Ron Silver.
Sýn ►21.00 Einn af forverum Jean-
Claudes Van Damme, bardagalista-
maðurinn Chuck Norris hefur verið að
leika lögguna Walker í syrpu á Sýn
og Walker (Walker: Texas Ranger) er
lokaþáttur í bíómyndarlengd. Martin
og Potter gefa ★ ★ ★ (af fímm mögu-
legum)
Sunnudagur
Sjónvarpið ►16.20 Sá mikli vestra-
sagnaþulur John Ford leikstýrir Far-
arstjóranum (Wagonmaster; 1950) af
alkunnri snilld. Ben Johnson og Harry
Carey slást í lið með mormónavagna-
lest á leið til Utah árið 1879 og lenda
í ýmsum hremmingum. ★ ★ ★
Stöð 2 ►22.40 - Sjá umfjöllun í
ramma.
Sýn ^21.30 Ég hef ekki séð Frank
og Jesse (Frank & Jesse, 1995), enn
eina útgáfuna af örlögum útlagabræðr-
annafræguFrankogJesseJames, sem :
Rob Lowe og Bill Paxton leika hér.
Martin og Potter gera athugasemdir
við söguskoðun myndarinnar en segja
einlægnina í leiknum rétta hana af.
Þau gefa ★ ★ ★ 'h (af fímm). Leik-
stjóri Robert Boris.
Sýn ►23.55 Malcolm McDowell og
Madolyn Smith eru einu leikaramir í
spennumyndinni Gesturinn (The Call-
er, 1987), þar sem karl og kona í af-
skekktum skógarkofa heyja sérkenni-
legt taugastríð. Hver er hræddur við
Virginíu Woolf með dularfullu ívafi.
Guðsélof að þau era bara tvö. ★
Árni Þórarinsson
Tll kflWIÍMqjVt
Jóí Fel!
Islandsmeistari í
kökuskreytingum er
Jóhannes Felixsson
höfundur kökubókar
Hagkaups. Við óskum
honum til hamingju með
þennan frábæra árangur.