Morgunblaðið - 02.02.1997, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 2. FEBRÚAR 1997 B 13
texta í mörgum söngva- og nótna-
heftum.
Magnús segir að lögin dragi dám
af því hvernig honum líður þegar
lagið verður til. „Ef þú ert ástfang-
inn af konunni þinni og þér líður
vel þá koma lög í þeim anda. Ef
þú ert búinn að vera að skemmta
grenjandi fyllibyttum og ert á svo-
litlum blús sjálfur, þá bera lögin
þess merki. Maður er undir áhrifum
frá umhverfinu, það er óhjákvæmi-
legt.“ Magnús semur til skiptis á
gítar og hljómborð og geymir tón-
smíðarnar yfirleitt á segulbandi.
Honum finnst hann heyra blæ-
brigðamun á lögunum eftir því á
hvaða hljóðfæri þau eru samin.
Textarnir eru erfiðir
Magnús hefur litlar áhyggjur af
því að uppspretta laganna þorni
einn góðan veðurdag. „Ef ég ákveð
að gera eitthvað, þá kemur lag.
Nema ég get þurft að hafa mikið
fyrir textunum. Stundum getur
maður gengið lengi með lag án
þess að fá farsæla lausn, líkt og
þegar lykilorðið vantar í kross-
gátu.“
Yfirleitt semur Magnús sjálfur
texta við lög sín. „Núorðið reyni
ég að hafa beinagrindina að textan-
um tilbúna, því ég veit hvað það
getur verið erfitt að reka þetta sam-
an eftirá. Mér finnst mikið erfiðara
að gera textann en lagið,“ segir
Magnús. Hann byrjar stundum með
vinnuorð sem honum finnst passa
við laglínuna og þau geta þróast í
að verða texti. Stundum skiptir
Magnús alveg um yrkisefni ef hon-
um finnst textinn geta orðið þreytt-
ur eða leiðinlegur. Textaleysið get-
ur orðið svo slæmt að hann leggi
lag alveg til hliðar. Hann nefnir til
dæmis lagið Gleði- og friðatjól sem
Pálmi Gunnarsson söng á sam-
nefndri jólaplötu.
„Þetta lag átti einhvem tíma að
lenda á Mannakornsplötu, en þá
kom enginn texti og lagið fór út í
horn. Pálmi mundi svo eftir laginu
þegar hann fór að gera plötuna og
spurði hvort ég væri ekki til í að
gera við það jólatexta. Þetta var
rétt fyrir jól, maður vel innstilltur
og í jólaskapi, þá kom textinn."
Magnús kann almenna bragfræði
en segist ekki standa fast á stuðlum
og höfuðstöfum ef honum finnst
ljóðstafaorðin ekki syngjast vel.
Hann telur að textinn geti haft af-
gerandi áhrif á velgengni dægur-
lags. Magnús nefnir sem dæmi eig-
ið lag, Eg er á leiðinni, einhvern
mesta smell íslenskrar poppsögu.
„Þetta er ekki sterkt lag. Milli-
kaflinn með þessum krók, Ég er á
leiðinni, gerir lagið. Sama er með
Heim í Búðardal eftir Gunnar Þórð-
arson. Ekki sterkt lag en textinn
er hallærislegur og fyndinn, passar
fyrir þjóðina.“
Magnús hefur gert lög sem hon-
um finnst hafa sterkar laglínur en
ekki náð vinsældum, hann nefnir
til dæmis Kallinn kominn í land.
„Það er svo spurning hvort vinsæld-
ir eru það besta sem lög geta orðið
fyrir, ef þau eru ofspiluð eins og
sumt af þessu Suðurríkjapoppi sem
verið er að pína okkur til að hlusta
á í útvarpinu," segir Magnús.
Yrkisefni úr
öllum áttum
Magnús hefur ort texta um
draugasögur, þjóðsagnapersónur,
ástina, sjómennsku, umhverfið,
gamlar minningar og útigangs-
menn, svo nokkuð sé nefnt. Hvern-
ig datt honum í hug að gera texta
um Sólon íslandus - Sölva Helga-
son?
„Ég var að riíja upp gömlu
stemmninguna í Tjarnarbúð, stig-
ann fræga þar sem menn stóðu
gjarnan gufuruglaðir og reyktu sín-
ar pípur og stauta í friði. Texti lags-
ins átti að fjalla um þetta tímabil
og hét Út um rauðu augun mín.
Þegar við fórum að skoða lagið
gagnrýnum augum sáum við að
þessi texti gæti aldrei gengið, senni-
lega myndi enginn nenna að syngja
um eða hlusta á kvæði um þokulýð-
inn í stiganum. Þá hafði konan mín
verið að lesa Sólon íslandus eftir
Davíð Stefánsson og ráðlagði mér
Hann segist ekkert nenna að gera
í þvílíku.
„Einu sinni hringdi í mig maður
frá Grindavík, vel við skál, og sagð-
ist þykja það undarlegt að heyra
lagið Reyndu aftur spilað í útvarp-
inu. Hann hefði samið það fyrir ári
við svipaðan texta. Ég ræddi þetta
nánar og þá kom upp úr kafinu að
Mannakom höfðu hljóðritað lagið
tveimur árum áður en maðurinn
sagðist hafa samið það. Þar missti
hann þann spóninn!"
Enginn lager
Um næstu helgi verður frumflutt
sérstök hátíðarsýning á Hótel íslandi
í tilefni af 10 ára afmæli hótelsins.
Sýningin byggist á um 30 þekktum
lögum og textum Magnúsar Eiríks-
sonar og hefur fengið heitið
Braggablús. Magnús kemur fram
sem gestur og leikur og syngur í
nokkrum lögum.
Magnús segir að í tilefni sýningar-
innar verði dustað rykið af nokkrum
lögum sem ekki hafa heyrst lengi.
Ekki stendur til að frumflytja efni,
en nýjustu lögin eru frá síðasta ári
og komu út á plötu Magnúsar og
KK, Ómissandi fólki.
Magnús segist ekki eiga lager af
óbirtum lögum og textum. Oftast
er hann með nokkur lög í smíðum
en veit ekkert hvað úr þeim verður
fyrr en upp er staðið. Um þessar
mundir eru þijú lög og textar í geij-
un. Magnús vill lítið um þau tala,
enda ómögulegt að segja fyrir um
það á þessu stigi málsins hvort þau
lenda úti í homi eða hefjast til vin-
sælda.
Magnús hefur um árabil verið
umfangsmikill hljóðfærakaupmaður
og oft kenndur við Hljóðfæraversl-
unina Rín. Hefur hann ekki sankað
að sér hljóðfærum 1 áranna rás?
„Nei, nú á ég ekki aðra gítara en
þá sem ég nota. Það eru bara Mart-
in-kassagítar og Gibson ES-335
rafgítar í ellinni."
að lesa bókina. Ég hafði lesið ein-
hveija aðra bók um Sölva en Davíð
nálgaðist hann á lifandi og
skemmtilegan hátt. Ég tíndi saman
nokkra punkta um þennan flakkara
og gerði textann. Þegar lagið fór
svo að heyrast á öldum ljósvakans
hringdi í mig öldruð frænka mín,
sem nú er dáin, og hún þekkti Sölva
Helgason. Hún spurði hvort ég hefði
virkilega ekki getað fundið göfugri
persónu að gera texta um en þenn-
an flæking sem hefði hrætt líftór-
una úr frómu kvenfólki um allt
land!“
Það kemur fyrir að fólk hringir
í Magnús og vill tala um lögin sem
hann hefur samið. „Það hringdi í
mig kona sem bjó í Camp Knox og
sagðist hafa þekkt Möggu í bragg-
anum sem ég orti um í Bragga-
blús. Þótt ég væri ekki með neina
ákveðna Möggu í huga, kannaðist
konan vel við hana.
Svo kemur fyrir mig líkt og
ábyggilega alla sem skrifa eða
yrkja, að það er til fólk sem stend-
ur í þeirri meiningu að það sé yrkis-
efni manns.“
Ýmis atvik hafa orðið Magnúsi
að yrkisefni. Lagið Gálgablús á sér
til dæmis fyrirmynd í atviki sem
gerðist úti á landi. „Það var maður
sem eiginlega framdi misheppnað
sjálfsmorð," segir Magnús. „Það
var verið að múra hús og maðurinn
fór upp á aðra hæð á vinnupöllun-
um. Þar var gálgi sem var notaður
til að draga upp steypufötur. Mað-
urinn ákvað að nota gálgann í öðr-
um tilgangi en til var ætlast. Hon-
um tókst ekki betur en svo að þeg-
ar hann kastaði sér framaf með
snöruna um hálsinn brotnaði gálg-
inn og datt ofan á manninn sem
lenti í sandbing undir vinnupallin-
um. í stað þess að deyja sviplega
varð maðurinn aðhlátursefni sam-
borgara sinna.“
Að eyðileggja með ofspilun
Magnús segir að sér þyki
skemmtilegt að flytja eigin lög,
ekki síst eftir að hafa varið mörgum
árum í að spila lög eftir aðra. Þeg-
ar spurt er um hvort eitthvert lag
sé í sérstöku uppáhaldi þá segir
hann það síbreytilegt.
ÁÞREIFANLEGT YFIRBURÐA VERÐ!
1997 ATV 28" SJÓNVÖRPIN KOMIN Á FRÁBÆRU VERÐI
28" ATV Á AÐEINS KR. 59.900*
*SUPER PLANAR BLACK LINE MYNDLAMPI
*ÍSLENSKT TEXTAVARP
*GÓÐIR HÁTALARAR AÐ FRAMAN
*STEREO HEYRNARTÓLATENGI
*FULLKOMIN GÓÐ FJÁRSTÝRING
*ALLAR AÐGERÐIR A SKJA
*N1CAM STEREO MAGNARl
*SJÁLFVIRK STÖÐVALEITUN
*S-VHS INNGANGUR
*2 EURO SCART TENGI
*STAÐGREIÐSLUVERÐ
RADIOBÆR
VISAÆURO
RAÐGREIÐSLUR
ÁRMÚLA 38
SÍMI5531133
BLÚSKOMPANÍIÐ á tónleikum í Sindrabæ, Höfn í Hornafirði.
F.v. Magnús Eiríksson, Pálmi Gunnarsson og Guðmundur Ingólfs-
son. Á neðri myndinni Karl Sighvatsson og Guðmundur Ingólfsson.
„Ég hef lent í því að spila þessi
vinsælustu lög dálítið mikið í gegn-
um árin. Það er eins og vinur minn
KK segir, ef maður fer að spila of
mikið lög sem manni þykir vænt
um, þá er eins og þau deyi pínulít-
ið. Þá er ágætt að hvíla bæði sjálf-
an sig og lögin.“
En er enginn ótti við að lögin séu
fengin að láni frá öðrum?
„Þegar maður er búinn að spila
svona lengi lög eftir aðra þá er eins
og hugurinn sé búinn að vinna
ákveðna safnvinnu. Þú veist hvort
þetta er þitt eigið eða hvort það er
fengið einhvers staðar frá, með
öðrum orðum stolið. Það er í sjálfu
sér mjög eðlilegt að menn fái
nokkra tóna lánaða héðan og það-
an. En ég hef hent lögum miskunn-
arlaust ef þetta pirrar mig eitt-
hvað.“
Einu sinni var Magnús búinn að
semja lag sem honum fannst óvenju
vel heppnað. Meðgöngutíminn hafði
verið langur og hann var kominn
vel af stað með textann. Um þetta
leyti fór Magnús til New York og
fékk þar flensu. Hann lá veikur á
hótelherbergi og hlustaði á endur-
flutning á verðlaunalögum úr göml-
um útvarpsþáttum frá árunum
1936-40. „Þar sem ég mókti milli
svefns og vöku með 40 stiga hita
heyrði ég nýja lagið mitt spilað! Þá
hafði það verið samið, nokkum veg-
inn nákvæmlega eins og ég hafði
hugsað það, á árunum 1938-39.
Meira að segja lausnin sem ég hafði
lengst glímt við, endatónarnir, var
nokkurn veginn eins og ég hafði
hugsað mér. Ég gat ekki notað lag-
ið eftir þetta, þótt ég hefði líklega
komist upp með það. Þetta var of
líkt.“
En hefur Magnús orðið var við
að menn fái lánað hjá honum?
„Já, ég hef heyrt það. Það er
bara hrós fyrir mig sem lagahöf-
und, að menn skuli nenna að stela
frá mér,“ segir Magnús og hlær.