Morgunblaðið - 16.09.1998, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 16. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Golli
Ráðist á
pizzu-
sendil
PIZZUSENDILL frá Dóm-
ínós-pizzum við Ananaust í
Reykjavík varð fyrir þeirri
óskemmtilegu reynslu í fyrr-
inótt að í stað þess að taka við
greiðslu fyrir heimsenda
þjónustu eins og venja er til,
var ráðist á hann með
táragasi er hann kom með
pizzuna. Sendlinum var veitt
íyrirsát við húsið, sem er í
Bygggörðum, og tókst árásar-
aðilanum að ræna hann veski
hans sem í voru um 10 þúsund
krónur. Engin lýsing er á
árásaraðila sem tókst að kom-
ast undan eftir árásina. Lög-
reglu var tilkynnt um atburð-
inn kl. 1.44 og er málið til
rannsóknar hjá rannsóknar-
deild lögreglunnar í Reykja-
vík.
Arekstur
• •
í Onund-
arfírði
ÖKUMAÐUR bifreiðar var
fluttur á sjúkrahúsið á Isaflrði
í gær með eymsli í baki eftir
árekstur tveggja bift-eiða við
gatnamótin í Breiðadal í Ön-
undarfirði.
Þá var tíu ára gamall
drengur fluttur fótbrotinn
með sjúkrabifreið á slysadeild
Borgarspítalans eftir að hafa
dottið af hjóli sínu í undir-
göngum hjá Garðaskóla við
Vífilsstaðaveg skömmu eftir
hádegi í gær.
Malbikað
í sólinni
Talstöðvarnar
eru plássfrekar
ÞÓTT kólnað hafí í veðri undan-
farið hefur sólin verið dugleg að
láta sjá sig. Það fer þó ekki fram
hjá neinum að haustið nálgast
óðfluga og sumrinu er að ljúka.
Sumarverkum borgarstarfs-
manna lýkur einnig brátt, enda
farið að kólna verulega. Menn-
irnir á myndinni virtust þó ekki
fínna fyrir haustkulda í hitanum
sem lagði frá malbikinu er þeir
voru að malbika við Elliðavatn
nýlega.
PÓST- og fjarskiptastofnunin hefur
auglýst eftir eigendum talstöðva og
annarra tækja, sem eru í vörslu
stofnunarinnar. Var skorað á eig-
endur að koma og sýna fram á eign-
arrétt sinn á tækjunum og fá þau
afhent. Gústaf Arnar, forstöðumað-
ur Póst- og fjarskiptastofnunar,
segir að fáeinir tugir tækja séu í
vörslu stofnunarinnar og vegna
þess hversu mikið pláss þau taki,
vill stofnunin losna við þau sem
fyrst. Hann segir að eigendur
flestra tækjanna hafí lagt þau inn
hjá stofnuninni á sínum tíma til að
losna við starfrækslugjald, sem er
um 2.400 krónur á ári. Litlar líkur
eru til að eigendur sæki tækin aftur
þar sem flest þeirra eru orðin göm-
ul og mörg ný komin í staðinn á
markaðinn. Að þremur mánuðum
liðnum áskilur stofnunin sér rétt til
að ráðstafa tækjunum hafí þeirra
ekki verið vitjað.
Sjónvarpstæki lenti í ævintýrum
á leið frá Danmörku
Lagði af stað með
Samskipum en kom
heim með Eimskipi
PÉTUR Jónsson tónlistarkennari
endurheimti í síðustu viku sjón-
varpið sitt sem týndist þegar
hann flutti heim frá Danmörku
fyrir tveimur árum. Það sem þyk-
ir einkennilegt við þetta sjón-
varpshvarf er að Pétur samdi við
Samskip um að flytja búslóðina
heim, en sjónvarpið kom heim
með Eimskipi og hefur verið í
vörugeymslu Eimskips í tvö ár, á
meðan Pétur og starfsmenn Sam-
skipa hafa leitað að tækinu dyr-
um og dyngjum í vöruskemmum
á íslandi og í Danmörku.
Pétur kom heim haustið 1996
frá Danmörku að loknu námi.
Hann samdi við starfsmenn Sam-
skipa um að flytja búslóðina heim
og buðust þeir til að senda bfl
eftir búslóðinni og flytja hana
niður á hafnarbakka. Þegar hann
viljaði um búslóðina eftir að
hann var kominn heim kom í ljós
að sjónvarpið vantaði. Hann
kvartaði að sjálfsögðu við Sam-
skip og var gerð ítarleg leit að
tækinu og m.a. kannað hvort það
hefði verið flutt til Akureyrar, en
þangað hélt skipið frá Reykjavík.
Ekkert bólaði á sjónvarpinu. Pét-
ur lét grennslast fyrir um sjón-
varpið í Danmörku, en án árang-
urs.
Pétur var að sjálfsögðu ósáttur
við þessa niðurstöðu. Samskip
bentu hins vegar á að sjónvarpið
hefði aldrei verið afhent fyrir-
tækinu heldur sendibflafyrirtæk-
inu sem tók að sér að flytja það
niður á liöfn. Sendibflstjórinn
kvaðst hins vegar hafa farið með
sjónvarpið og alla búslóðina til
Samskipa eins og um hefði verið
rætt.
Pétur sagðist því á endanum
hafa sætt sig við að hafa tapað
sjónvarpinu. Það hefði því komið
sér verulega á óvart þegar hann
fékk nýlega bréf frá Tollstjóran-
um í Reykjavík þar sem hann er
beðinn um að innleysa vöru og ef
það sé ekki gert innan 10 daga
verði henni eytt. Þegar að var
gáð reyndist þarna vera komið
sjónvai’pið sem búið var að leita
svo mikið að. Pétri var gert að
greiða um 20 þúsund krónur fyr-
ir að fá sjónvarpið afhent.
Pétur sagði að í ljós hefði kom-
ið að sjónvarpið liefði verið flutt
frá Danmörku með Eimskipi og
væri búið að vera í vörugeymslu
þess í Reykjavík síðan 4. septem-
ber 1996. Hvers vegna Eimskip
blandaðist inn í flutning á búslóð-
inni kvaðst hann enga skýringu
hafa á. Þess má geta að nokkrum
mánuðum síðar strandaði skipið
sem flutti sjónvarpið til landsins
og stór hluti farmsins eyðilagð-
ist. Skipið hét Víkartindur.
Morgunblaðið/Ásdís
PÉTUR var ánægður með að hafa endurheimt sjónvarpið sem var tvö
ár á leiðinni heim á Hávallagötuna.
Athugasemdir Ragnars Aðalsteinssonar hæstaréttarlögmanns um gagnagrunnsfrumvarpið
íslenska ríkið kann að
verða bótaskylt gagn-
vart sérleyfíshafa
ÍSLENSKA ríkið kann að verða
bótaskylt gagnvart handhafa sér-
leyfis til gerðar miðlægs gagna-
grunns á heilbrigðissviði, að því er
fram kemur í minnisatriðum Ragn-
ars Aðalsteinssonar hæstaréttarlög-
manns vegna frumvarps til laga um
gagnagrunn á heilbrigðissviði, sem
hann tók saman að beiðni Rann-
sóknaráðs Islands.
I minnisatriðunum segir að verði
frumvarpið að lögum eins og það liggi
fyrir nú sé líklegt að á það muni
reyna fyrir dómstólum á næstu árum
hvort slík lög bijóti gegn stjómar-
skrá, EES-rétti eða öðrum réttar-
reglum sem lögin víki ekki til hliðar.
Reynist lögin ógild að hluta kynni ís-
lenska ríkið að verða bótaskylt gagn-
vart sérleyfishafanum.
Engin ákvæði um útboð
í minnisatriðunum eru gerðar at-
hugasemdir við ýmis önnur atriði
frumvarpsins. Meðal annars er á það
bent að í frumvarpinu sé ekki að
finna nein ákvæði um útboð, auglýs-
ingar eða mat á umsækjendum um
sérleyfi og megi því víst telja að fyr-
irhugað sé að veita viðtöku einni fyr-
irfram skilgreindri umsókn. Það
kunni að brjóta í bága við þær út-
boðsreglur sem gildi á EES-svæðinu
og þurfi það gaumgæfilegrar könn-
unar við, en vísast sé að taka afstöðu
til þessa með skýrum og skilmerki-
legum hætti í frumvarpstextanum.
Þá sé óhjákvæmilegt að skilgreina
nánar sldlyrði fyrir framlengingu
eða endurveitingu sérleyfisins.
Þá telur Ragnar að óhjákvæmilegt
sé að afla sérfræðiálits um þá af-
stöðu að ákvæði frumvarpsins brjóti
ekki í bága við stjómskipunarreglur
og alþjóðlegar reglur um friðhelgi
einkalífs og birta það. Bent er á að
skilgreining hugtaksins ópersónu-
greinanlegar upplýsingar virðist
ófullnægjandi og gerðar eru athuga-
semdir við fleiri óskilgreind hugtök í
frumvarpstextanum.
Þá er vitnað til alþjóðasamnings
um efnahagsleg, félagsleg og menn-
ingarleg réttindi, en samkvæmt 15
gr. 3. mgr. þess samnings takist
samningsríkin á hendur „að virða
það frelsi sem óhjákvæmilegt er til
vísindalegra rannsókna og skapandi
starfa“. Segir að enda þótt þessi
samningur hafi ekki verið lögleiddur
hér á landi séu ákvæði hans tvímæla-
laust bindandi réttarregla hér á
landi, en ákvæði frumvarpsins kunni
að takmarka eða setja frelsi þessu
skorður með þeim hætti að í bága
fari við meginregluna.
Einnig segir að í greinargerð sé
með öllu ófullnægjandi athugun og
rökstuðningur fyrir þeh-ri staðhæf-
ingu að enginn eigi upplýsingar sem
hafi markaðsgildi. Fram verði að
fara lögfræðileg athugun á úrlausn-
arefninu. Bent er á að setja verði
skýrar lagareglur um heimild heil-
brigðisyfirvalda til aðgangs að
grunninum og öryggisráðstafanir.
„Tryggt verður að vera að svo sam-
andregnar og viðamiklar upplýsing-
ar verði ekki notaðar af ríkisvaldinu í
öðru skyni en fyrirhugað er. Fyrir
því er alþjóðleg reynsla að tilhneig-
ing er til að nota upplýsingar á miklu
víðtækari hátt, þegar þær á annað
borð eru fyrir hendi, en til var ætl-
ast. Lögregluyfirvöld munu t.d. ef-
laust sækjast eftir aðgangi að upp-
lýsingum í þágu rannsóknar saka-
mála,“ segir meðal annars.
Að lokum segir: „Athugasemdum
þessum er einkum ætlað að vekja at-
hygli á því hve stórt gagnagrunns-
málið er í sniðum og hve dýi-keypt
hver mistök munu reynast íbúum
landsins. Ekki verður aftur snúið ef
þau mistök gerast að utanaðkomandi
tekst að komast yfír hin skráðu gögn
með viðeigandi ættfræðiupplýsing-
um og öðrum upplýsingum. Eftir því
sem gögn eru dýrmætari og eftir því
sem fleiri hafa að þeim aðgang því
ríkari er hættan á því að leitað verði
efth’ ólöglegum aðgangi að upplýs-
ingagrunninum.“