Morgunblaðið - 21.01.1999, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1999 41
Að vekja
upp draug
SÚ VAR tíðin endui-
fyrir löngu, að öll dag-
blöð á Islandi voru
flokkspólitísk málgögn,
sem hverju sinni
skýrðu frá málefnum
þjóðfélagsins eða
skýrðu ekki, eftir því
sem hinum pólitískt
forrituðu ritstjóram
þótti best hæfa þeim
hagsmunum, sem þeir
þjónuðu. Almennt
skipti sannleikur þar
ekki höfuðmáh. Honum
var í það minnsta hnik-
að til og hagrætt og á
hann brugðið ijósi
flokkslínunnar. Síðan
era hðin ótal ár og draga má í efa,
að nokkram hafi hugkvæmst, að sú
póhtíska vanþróun, sem í þessu
fólst á sínum tíma, mundi nokkum
tíma ganga aftur. En nú hefur það
gerst undir lok tuttugustu aldarinn-
ar. Draugur hefur verið vakinn upp.
Stjórnmálaskrif
Fyrrverandi aðstoðar-
maður forsætisráð-
herra hefur ráðið
sérstakan málaliða í
stól ritstjóra DV, segir
Jón Sigurðsson, til að
vinna verkið, - skrifa
flokkspólitískt litaðar
fréttir og leiðara.
Það hefur gerst hjá DV, þar sem
Eyjólfur Sveinsson, fyi-rverandi
aðstoðarmaður forsætisráðherra,
hefur ráðið sérstakan málaliða í
stól ritstjóra DV til að vinna verk-
ið, - skrifa flokkspólitískt litaðar
fréttir og leiðara af því tagi, sem
síðast mátti sjá í Tímanum, meðan
hann var að deyja, kannski m.a.
þess vegna. Fyrstu vitnisburðina
er að fmna í DV 12. og 13. janúar.
Fyrri daginn var forsíðufyrirsögn
þvert yfír síðuna um meirihluta-
fylgi Sjálfstæðisflokksins og undir-
fyi’irsögn um að fylgið hiynji af
Sveri-i. Tilefnið var skoðanakönnun
blaðsins, þar sem um 63 % að-
spurðra svöruðu og Sjálfstæðis-
flokkurinn naut stuðnings helm-
ings þeirra. Þetta eru rösk 30 % af
heild og áhyggjuefni fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn, því að flestir stuðn-
ingsmanna hans gefa upp skoðun
sína í svona könnun.
Undirfyrirsögnin um hran í fylgi
Svems er jafnfráleit og ber með
sér greinilegan flokkspólitískan til-
gang málaliðans. Mæling blaðsins
á þessu fylgi er mjög léleg, svo lé-
leg, að draga má í efa, að mismunir
frá síðustu könnun hafí nokkra
merkingu. Síðasta Gallupkönnun,
mun vandaðri en könnun DV, gaf
Frjálslynda flokknum tæp 4%
þrátt fyrir aðeins 70% svöran.
Staðhæfíngin um hran er þess
vegna áróðurstilbúningur málalið-
ans, því að Sverrir er hættulegur.
Viðleitni málaliðans til að vinna
sig í álit hjá þeim, sem réðu hann,
með þessum fréttaflutningi verður
hlægileg fyrir hvern þann, sem les
og hugsar. En blaðið er ætlað hin-
um, sem lesa einungis fyrirsagnir
og hugsa alls ekki. Þetta er því afar
ómerkileg blaðamennska, sem
málaliðinn hefur tekið að sér, og af-
flytur staðreyndir málsins.
Framhaldið var að fínna í leiðara
13. janúar. Þar gefur að líta enn
frekari dæmi um hvernig þessi
pólitíski uppvakningur ætlar að
vinna á síðum DV. Gert er lítið úr
þeim 25% af fylgi þeirra, sem svör-
uðu, sem mældist hjá
samfylkingu jafnaðar-
manna og stuðnings-
flokkum hennar. Þetta
er í leiðaranum talið
áfall og til marks um,
að samfylkingin sé
vonlítil um fylgi í kosn-
ingum, þótt sóknar-
færi hennar séu viður-
kennd. Ályktunin er
fráleit, en hefur aug-
ljósan flokkspóhtískan
tilgang. Samfylkingin
er eins og Svemr,
hættuleg fyrir Sjálf-
stæðisflokkinn. Miðað
við það, að innan við
tveir þriðju hlutar
spurðra svöraðu, er ekki fráleitt að
álykta, að þessi skoðanakönnun
gefi vísbendingu um 35 - 40% kjör-
fylgi samfylkingarinnar meðal
allra. Víst er um, að hlutur sam-
fylkingarinnar meðal þeirra, sem
ekki svöraðu er yfirgnæfandi í
samanburði við Sjálfstæðis- og
Framsóknarflokkinn. Þeir gefa sig
nánast allir upp og margir stuðn-
ingsmenn Sverris gefa sig upp sem
sjálfstæðismenn.
Yfirlýsingar leiðarans um að lið
Sverris hafi misst vind úr sínum
seglum, era hluti af þeim áróðri,
sem uppi hefur verið frá forystu
sjálfstæðismanna undanfarið, að
hann sé hættur sínu brölti. En
hann á eftir að draga upp sín segl
og þá er að sjá hver hans byr
verður.
Skekkjumörk í fylgi Fijálslynda
flokksins í svo ómerkilegri könnun
með svo lítilli svöran era stór og
engu að treysta um ærleg vinnu-
brögð DV, þegar komið er út í önn-
ur eins afturgöngu-vinnubrögð í
pólitískri umfjöllun dagblaðs og
hér virðast hafin.
Það er ekki síst athyglisvert í
umfjöllun málaliðans, hvernig hann
heldur á niðurstöðunni, sem hann
telur sig hafa í höndum um árang-
ur græna framboðsins. Þar er
greinilega verið að halda því að
hugsanlegum stuðnings-mönnum
fylkingar jafnaðarmanna, að vel-
gengni Steingríms J. og félaga sé
mikil. Það fylgi er enda stjórnar-
flokkunum þóknanlegt. Þeir vita
hina grænu þá kvótamenn, sem
þeir eru, öldungis hættulausa og
raunar nytsama að því leyti sem
þeir reyta fylgi af samfylkingu
jafnaðannanna. Það styrkir núver-
andi stjómarflokka, svo í þeim
anda skrifar málaliðinn.
Höfundi þessarar greinar hefur í
téðum skrifum DV verið gefin ein-
kunn sérvitrings í liði Sverris Her-
mannssonar. Þeirri einkunn kann
hann vel. Sémtringar hugsa iðu-
lega og segja það, sem þeir meina,
án hagsmunatengsla. Þeh-ra skrif
era ekki til sölu. Við, sem höfum
flutt þann málstað um fiskveiði-
stjóm, sem Sverrir Hermannsson
hefur gert að sínum, vitum hvernig
yfirgnæfandi meirihluti af fylgis-
mönnum þess málsstaðar, sem við
mælum fyrir, treystir sér ekki til
að gera þá afstöðu sína opinskáa.
Flestir þeirra munu ekki treysta
sér til, af ýmsum og skiljanlegum
ástæðum, að láta uppi raunvera-
lega skoðun sína fyrr en í kjörklef-
anum, þegar enginn sér til.
Frétt DV 13. janúar um, að 75%
þjóðarinnar séu ósátt við viðbrögð
ríkisstjórnarinnar í kvótamálinu er
vísbending um þann djúpstraum,
sem þjóðin fylgir, hvað sem mælist
á yfirborðinu. Fróðlegt verður í
framhaldinu að fylgjast með,
hvernig sá hluti almennings, sem
fylgist með og hugsar, tekur þess-
ari nýbornu tegund af pólitískum
draugagangi í blaðamennsku.
Höfundur er fyrrverandi
frainkvæmdastjóri.
Jón
Sigurðsson
Hjönaband, sambúð og
samskipti foreldra og barna
UNDANFARNAR
vikur hefur mikið ver-
ið rætt um agaleysi í
skólum og samskipta-
örðugleika bama við
foreldra og kennara.
Þótt kveikjan að um-
ræðunni nú séu ólæti í
einum skóla í Reykja-
vík era þau ólæti að-
eins toppurinn á ísjak-
anum, eins og komið
hefur fram í máli
kennara og annarra
sem með fræðslumál
fara. Við höfum heyrt
ljótar sögur í fjölmiðl-
um af ofbeldi sem við-
gengst í skólum gagn-
vart kennurum og sumir þeirra ótt-
ast um öryggi sitt á vinnustað. Að
ekki sé talað um öryggi þeirra
nemenda sem lenda í einelti félaga
sinna. Samskiptaörðugleikar virð-
ast þannig vera mjög útbreiddir,
þótt meirihluti nemenda séu
þolendur en fáir komist upp með
að „mobba“ fjöldann. Þegar leitað
er að sökudólgum hefur ýmsum
verið kennt um, kerfinu, takmörk-
uðum úrræðum skóla til aga, léleg-
um launum og lágu sjálfsmati
kennara, en kannski fyrst og
fremst foreldram. Reyndar er það
svo að samskiptaörðugleikar ein-
kenna ekki aðeins samskipti for-
eldra og barna eða baraa og kenn-
ara. Sýnir mikil aukning hjóna-
skilnaða á undanfómum áram að
samskiptaerfíðleikamir era líka
meðal hinna fullorðnu. Sú spuraing
hlýtur að vakna hvað það sé í þjóð-
félaginu sem veldur þessari upp-
lausn og þá aftur hvað sé til ráða til
að vinna bót á því?
Þótt hertar reglar um aga í skól-
um séu efalaust af hinu góða taka
þær aðeins á afleiðingunum en ekki
orsökinni. Nauðsynlegt er að opna
umræðuna um þetta ástand mála,
fá fólk til þess að líta í eigin barm.
Breyting í grasrót þjóðfélagsins,
breyttur hugsunarháttur, breytt
afstaða er nauðsyn. Veturinn 1996-
1997 var byrjað að halda svokölluð
„Jákvæð námskeið um hjónaband
og sambúð" á vegum Hafnarfjarð-
arkirkju. í fyrstu var
ætlunin að halda að-
eins eitt námskeið fyr-
ir jól og annað efth’, en
eftirspumin var slík að
námskeiðin urðu 8 og
þau sóttu um 400
manns þann veturinn.
Síðan hafa þessi nám-
skeið verið haldin
reglulega og sýnir að-
sóknin að margir vilja
leggja sitt af mörkum
til þess að breyta sér
og þar með þjóðfélag-
inu. Námskeiðin era
ætluð öllum sem era í
hjónabandi eða sam-
búð, ekki aðeins þeim
sem eiga við vandamál að stríða,
heldur hinum líka sem vilja styrkja
samband sitt. A námskeiðunum er
Agaleysi
Nauðsynlegt er að
opna umræðuna um
þetta ástand mála,
segir Þórhallur Heirn-
isson, fá fólk til þess
að líta í eigin barm.
fjallað um samskipti foreldra og
barna, stjórnun innan fjölskyld-
unnar og hvernig þessi atriði end-
urspeglast í hegðun barna og ung-
hnga utan fjölskyldunnar. Farið er
í gegnum helstu gildrar sambúðar-
innar, hvernig fjölskyldumynstram
hægt er að festast í, fjallað um
væntingar, vonir og vonbrigði. En
fyrst og fremst kynna leiðbeinend-
ur þær leiðir, sem hægt er að fara
til að sleppa út úr vítahring deilna
og átaka í sambúð og hvernig
SÖLUKENNSLA GUNNARS ANDRA
Einkaþjálfun • Námskeið • Ráðgjöf • Fyrirlestrar
Við höfum sameiginlegt markmið •
að þér gangi vel!
Upplýsingar í síma S61 3530 og 897 3167
Þórhallur
Heimisson
styrkja má innviði fjölskyldunnar.
Þau pör er taka þátt í námskeiðinu
geta síðan skráð sig í einkaviðtöl
mánuði eftir að námskeiðinu lýkur,
þyki þörf þar á. Einnig er vísað til
presta og fagaðila er geta veitt
nánari aðstoð, sé þess óskað. Þótt
hér sé um að ræða námskeið fyrir
hjón og sambúðarfólk er að sjálf-
sögðu nauðsyn að halda slík nám-
skeið fyrir alla foreldra, hvort sem
þeir era í sambúð eða ekki. A ofan-
greindum námskeiðum hafa þátt-
takendur oft bent á að á mörgum
vinnustöðum ríki mjög neikvætt
andrúmsloft, baktal og samskipta-
örðugleikar sem starfsmenn síðan
taka með sér heim, hvort sem þeim
líkar betur eða verr. Þannig eitrar
andrámsloft vinnustaðai’ fjöl-
skyldulífið. Nauðsynlegt er því að
huga að aðstæðum hinna fullorðnu
sem era fyrirmynd barnanna.
Þetta allt er nefnt hér til að
hvetja til þess að nú verði umræð-
an ekki látin niður falla. Það verður
að taka á þessum samskiptaörðug-
leikum í þjóðfélaginu bæði hjá hin-
um fullorðnu og börnunum og á
vinnustöðum hvorra tveggja. Því
fleiri sem að málinu koma og því
almennari sem umræðan verður
því betra. Það er, þegar til lengdar
lætur, vænlegra til árangurs en
hertar refsingar og viðurlög.
Höfundur er prestur i
Hafnarfjarðarkirkju.
Upplýsingakerfi
KERFISÞROUN HF.
Fákafeni 11 • Simi 568 8055
www.islandia.is/kerfisthroun
NÁMSKEIÐ OG LEIKHÚSHEIMSÓKN
ENDURMENNTUNARSTQFNUN í SAMVINNU VIÐ PJÓÐLEIKHÚSIÐ
Kvöldnámskeiö um Halldór Laxness og Sjálfstætt fólk hefst þriöjudag 26. janúar.
Kennari: Halldór Guömundssen, mag.art.
Fyrirlestrar, heimsókn á æfingar í Þjóöleikhúsinu, umræöur.
Upplýsingar og skráning í síma 525 4923.
ENDURMENNTUNARSTOFNUN
HÁSKÓLA ÍSLANDS
í®? ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ