Morgunblaðið - 18.03.1999, Qupperneq 35

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
FIMMTUDAGUR 18. MARZ 1999 35
Kúabændur
og kýr - svarbréf
í GREINUM „tríós“
Stefáns Aðalsteinsson-
ar fyrrverandi for-
stöðumanns Norræna
genabankans fyrir bú-
fé, Ólafs Ólafssonar
fyrrverandi landlæknis
og Sigurðar Sigurðs-
sonar dýralæknis í
nautgripasjúkdómum,
sem birtust í Mbl. 27.2.
sl. og framhald (Mbl.
6.3. sl.), sem andsvar
við greinum Pórólfs
Sveinssonar (Mbl. 2.3.)
Landssamands kúa-
bænda og Jóns Gísla-
sonar formanns fagráðs
í nautgripatækt (Mbl.
4.3. ), langar mig að leggja hér orð í
belg.
Kúainnflutningur
Eiga þessar kýr ekki
að mjólka hérlendis,
spyr Jón Finnsson,
en ekki í Noregi?
Fyrrgreindir þremenningar byrja
sitt mál með því að segja „málið ein-
falt“. Ég er að ýmsu leyti ekki sam-
mála slíkri upphrópun, þó ég telji
þessa menn hafa mikla þekkingu á
sínum sviðum og mun ég ekki að
ráði hætta mér út í læknisfræðileg
rök. Sagt er að farið verði út í sam-
ræktun á kúm með Norðmönnum og
síðar íleinim. Hver segir að það
verði síðar með fleir-
um? Ég minni á að
mjólkurgæði eru í dag
sjaldfundin meiri en í
Noregi.
Næst er minnst á að
færeysku kúnni hafi
verið útrýmt með
norsku nautasæði.
Petta þarfnast fyrir
hinn almenna lesanda
„Moggans“ frekari út-
skýringa. 1) Hvenær
skeði þetta? 2) Hvers-
konar eftirlit, sóttkví,
aðferðir og tæknifram-
kvæmdir voru viðhafð-
ar? Er ákveðið að slíkt
endurtaki sig í dag?
Pví næst er bent á að hánytja kýr
veikist frekar af ýmsum kvillum og
endist illa. Islenskir bændur hafa
flestir reynslu af að hánytja kýr (oft
offóðraðar á fóðurbæti) hafi enst
skemur en aðrai-, sem telst eðlilegt.
Pað ei'u að mínu viti engin rök að
nefna sem dæmi um ágæti íslenska
kúastofnsins eina 18 vetra kú úr
Skagafirði. Lesendur greinarinnar
halda að^ sjálfsögðu að þetta sé al-
gengt á Islandi, en er hins vegar al-
ger undantekning.
Þá má nefna að þremenningarnir
nefna einangrað dæmi frá Suður-
Englandi, þar sem farga þurfti
10,1% af kúm eftir 2-3 mjaltaskeið
vegna júgursjúkdóma. Ég spyr:
Jón
Finnsson
Komdu og sjóðu nýju sumarlitina frá MARBERl
Þeir undirstrika fegurð þína.
ViS kynnum sumarlitina ásamt fleiri spennandi nýjungum
frá MARBERT. Verið velkomin.
Fimmtudag Föstudag
Nana, Hólagarði og Snyrtivöru- Gallery Förðun, Keflavík og
deild Hagkaups, Smáratorgi. Krisma, ísafirði.
Stór-Reykjavíkursvæðið:
Libia Mjódd, Nann Hólagarði, Snyrtivörudeild Hagkaups, Skeifunni, Evíta Kringlunni, Snyrlivöru-
deild Hagkaups, Kringlunni, Holts Apótek Glæsibæ, G.E. Snyrtivörur, Laugavegi 61, Snyrtihöllin
Garðatorgi, Garðabæ, Snyrtivörud. Hagkaups, Smáratorgi og Sandra Smáratorgi, Kópavogi.
Landið:
Gallery Förðun Keflavík, Árnes Apótek Selfossi, Apótek, Vestmannaeyja, Krisma ísafirði,
Tara Akureyri, Húsavíkur Apótek.
Hver er þessi tala fyrir íslenskar
kýr, þar sem bændur hafa upp á
síðkastið þurft að setja á hverja ein-
ustu kvígu sem kemur? Petta þarf
við allan samanburð að vera á
hreinu. Gæti ég trúað að þessi tala
sé mun hærri hérlendis. Erfiðleikar
sláturhúsa við að taka á móti galla-
gripum hafa jafnvel hér einhverju
ráðið. Einnig veit enginn hversu
mikilli mjólk er hent á mörgum
bæjum vegna júgurbólgu.
Um sykursýkisáhættu
Ég sé ekki að það breyti verulega
miklu með nútíma tækni að velja
réttar íslenskar kýr (50% þeirra
valda hættu á aukinni sykursýki)
eða þær norsku (75%). Um veilur í
áhættu, en þar telja þremenning-
arnir að tilraunin ætti að gerast í
Noregi, vil ég segja þetta: Eiga
þessar kýr ekki að mjólka hérlendis
í framtíðinni en ekki í Noregi? Gæti
hugsast að nú sköpuðust þau skil-
yrði að norska „genið“ ætti betur
við hérlendis? Pá yrðu tilraunir að
sjálfsögðu að gerast hér. Ég hélt
einnig að hrossasjúkdómum mætti
ekki í-ugla saman við sjúkdóma í
klaufdýrum. Það sjá allir að hagur
bænda hlýtur að batna ef norski
stofninn gefur sama mjólkurmagn
úr 20 kúm og fæst úr u.þ.b. 30 ís-
lenskum. Að vísu þarf meira fóður.
Hugsanleg rök á móti innflutningi
eins og er fyrir landið í heild eru
e.t.v. að þeir bændur, sem nú eiga
góð fjós með venjulegum básum fyr-
ir íslenskar kýr, eru með of litla
bása. Hins vegar heyrist mér þeir
bændur sýna þessum innflutningi
hvað mestan áhuga, sem hafa yfir að
ráða hjarðfjósum ýmist með eða án
legubása. Þar er þessi vandi ekki
stórvægilegur. Hitt ber einnig á að
líta að sumir hyggja á gagngerar
bætur eða nýbyggingu fjósa, sem
væri þá hægt að sníða að norskum
kúm.
Undirritaður, sem fylgst hefur
vel með þróun fjósa og gæðum ís-
lenskrar mjólkur í 30 ár á Suðvest-
urlandi, minnir að lokum á að
frumutalan, sem sem sýnir júgur-
heilbrigði kúnna, hefur verið í mörg
ár miklu hærri en í nágrannalönd-
unum, ekki síst Noregi, þó hún hafi
vissulega lækkað verulega að und-
anförnu. Pað hefur m.a. orsakast af
því að kýr hafa ekki verið látnar
verða mjög langlífar sem er sama
þróun og verið hefur í Noregi.
Höfundur er stnrfnndi ráðgjnfi hjá
Mjólkursnmsölunni í Reykjnvík.
l.fl. Eikgegnheil 10 mm
l.fl. EikClassic 14 mm
1. fl. Eik 2 sí. 14 mm
l.fl. EikNature4 st. 14 mm
l.fl. EikAccentw mm
l.fl. Eik Nature 14 mm
kr. 2.150 ,-ptm2 stgr.
kr. 2.695, - pr. m2 stgr.
kr. 2.850,- pr. m2 stgr.
kr. 2.880 pr. m2 stgr.
kr. 2.880, - pr. m2 stgr.
kr. 2.990, - pr. m2 stgr.
HARÐVIÐARVAL EHF.
Krókhálsi 4 110 Reykjavík Sími: 567 1010
Veffang: http://www.parket.is E-maiI: parket@parket.is
Opið laugardag frá kL 10 -16