Morgunblaðið - 11.06.1999, Blaðsíða 32
32 FÖSTUDAGUR 11. JÚNÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Tónlist Karólínu Eiríksdóttur í
óperuleiknum Maður lifandi
Fallegt barn
en erfíð fæðing
Maður lifandi sem sýnt er á litla sviði
Borgarleikhússins er í senn ópera, leikrit,
myndlistarverk og leikbrúðuverk, en slík
blanda er ekki tíð á fjölum leikhúsa. Eyrún
Baldursdóttir tók söngvarana John
Speight og Sólrúnu Bragadóttur tali og
ræddi við þá um tónlistina í sýningunni.
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
SÖNGVARARNIR John Speíght og Sólrún Bragadóttir í hlutverkum sínum ásamt leik-
urunum Þresti Leó Gunnarssyni og Ástu Arnardóttur.
„í VERKINU eru mörg listform
sem öll eru mjög sterk,“ segir
sópransöngkonan Sólrún Braga-
dóttir sem leikur nokkur hlutverk í
verkinu. „Leiklist, brúður, tónlist,
texti og myndlist sameinast í einni
sýningu og því er frásögnin viða-
mikil,“ segir hún og bætir við að það
hafi einnig verið mjög óvanalegt en
gaman að vinna með leikurum að
sýningunni.
Hvernig er tónlistin í sýning-
unni?
„Hún ber mjög sterk einkenni
Karólínu,“ svarar John hlæjandi en
hann leikur Mann lifandi í verkinu.
„Tónlistin er fjölbreytt enda þarf að
koma mörgu til skila. Karólína not-
ar hljóðfærin okkar á skemmtilegan
hátt í fallegum melódíum, sérstök-
um hljómagangi og einnig í einskon-
ar slagörum.“
Sólrún: „Mér finnst Karólína ná
að bregða upp stemningu af því
sem er að gerast og það er mikið
samræmi milli tónlistarinnar og
efnistaka, mér finnst húmorinn í
verkinu einnig koma fram í tónlist-
inni.“
John: „Ég hef sungið mikið af nú-
tímatónlist en þetta er það erfiðasta
sem ég hef komist í. Maður er van-
ari fleiri hljóðfærum til að styðjast
við og stundum eru þau beinlínis að
spila á móti manni.“ í verkinu spilar
Guðrún S. Birgisdóttir á flautu,
Einar Kristján Einarsson á gítar,
Guðný Guðmundsdóttir á fiðlu og
Hrafnkell Orri Egilsson á selló.
„Þetta var því mjög erfið fæðing en
barnið er ægilega fallegt," segir
John.
Hvernig er að flytja svona erfitt
verk og leika um leið?
„í óperu er auðvitað krafist leik-
rænnar tjáningar af söngvurum,"
segir John, „en hér eru kröfurnar
þó öðruvísi. I verkinu eru miklar
áherslur á hreyfingar, í byrjunarat-
riðinu er ég t.d. í eltingarleik um
sviðið um leið og ég syng,“ segir
John sem flytur textann ýmist í
söng eða með tali. Sólrún syngur
mestmegnis sín hlutverk en henni
líkar vel að hafa sýninguna bland-
aða. „Það er auðvitað hægt að hafa
allan texta í tónlist en mér finnst
gaman að hafa talaðan texta með og
útkoman er að mínu mati mjög
góð,“ segir söngkonan.
Er tónlistin mismunandi milli
hlutverka ykkar?
John: „Já, hjá mér er mikill
breytileiki eftir þvi sem persónan
þróast. Fyrst er Maður lifandi
mjög sjálfselskur og þá er laglínan
skrautleg og með sérstökum tón-
bilum en eftir því sem hann
þroskast verður tónlistin mýkri.
Þegar Maður lifandi biður Dauð-
ann um frest syngur hann í sjöund-
um á móti sellóinu, það tjáir óttann
sem hann ber í
brjósti þrátt fyrir
að textinn láti ann-
að í ljós.“ Sólrún:
„Ég held að ég
hafi ljóðrænustu
línurnar, enda
með þannig hlut-
verk; Vináttu,
Þekkingu, Jarð-
neskar eigur og
fleiri. Aðspurð um
hlutverk Dauðans,
sem Sverrir Guð-
jónsson syngur,
segja þau sérstakt
að dauðinn sé
sunginn af kontra-
tenór því vanalega
sé hann dýpri.
„Mér finnst röddin
hans Sverris í
þessu hlutverki
vera sem af öðrum
heimi. Hún er
stöðug í gegnum
verkið og það er
alltaf hægt að
heyra hana í
gegn,“ segir Sólrún og bætir við að
hlutverk Sverris sé mjög skemmti-
legt.
Hvernig væri verkið án tónlist-
a r?
„Maður lifandi gæti auðvitað
verið til sem leikrit en tónlistin
skiptir samt milku máli því hún er
svo sterk,“ segir John og Sólrún
bætir við að hvor þáttur geti í raun
ekki verið án hins.
Aðspurð um hvað þeim finnist
um sameiningu listformanna í einu
verki segir Sólrún hugmyndina
vera dásamlega. „Ég vona að fleiri
fái álíka hugmyndir og einnig að
þetta tiltekna verk eigi eftir að
blómstra áfram.
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
EITT verka Péturs Kristjánssonar, en þetta verk er unnið í samvinnu við bróður hans
Kristján Kristjánsson tónlistarmann.
Húsasaga og listir Seyðis-
fjarðar kynnt borgarbúum
Leitin að fjár-
sjóðnum góða
í RÁÐHÚSI Reykjavíkur standa
yfir Seyðisfjarðardagar, þar sem
bærinn er kynntur í máli og mynd-
um. Sýningin er þríþætt, en þar er
að finna Ijósmyndir af Seyðisfírði í
dag, húsasaga bæjarins er rakin,
auk þess sem myndlistarmenn og
handverksfólk staðarins er kynnt.
Þóra Guðmundsdóttir, arkitekt
og höfundur bókarinnar Húsa-
saga Seyðisfjarðar, rekur stutt-
lega sögu helstu húsa bæjarins á
árunum 1850-1950. Jón Isberg
ljósmyndari sýnir myndaröðina
Heimsókn til Seyðisfjarðar og eru
myndirnar teknar á einum degi.
Af myndlistar- og handverks-
mönnum má nefna að Vilmundur
Þorgrímsson sýnir útskurð, Pétur
Kristjánsson sýnir nokkur verk
unnin með blandaðri tækni, Ás-
geir Emilsson sýnir útskurð úr
gosdósum og Ijósmyndararnir
Gunnar Widtfeld og María Ga-
skell sýna verk sín, en að auki má
fínna á sýningunni verk nokkurra
grunnskólanema staðarins.
Seyðisfjarðardagar eru sam-
vinnuverkefni Reykjavíkurborg-
ar, Seyðisíjarðarkaupstaðar, Fjöl-
menntar og íslandsvefsins. Hug-
myndin að baki verkefninu er að
Reykjavíkurborg, sem höfuðborg
allra landsmanna, kynni staði á
landsbyggðinni og stuðli að sem
bestum samskiptum milli þéttbýlis
og dreifbýlis.
Að sögn Jóns ísberg verður sýn-
ingin og þær sem fylgja í kjölfarið
sendar víðar. Seyðisfjarðardagar
verða t.d. næst settir upp á Seyðis-
fírði en munu að öllum líkindum
verða settir upp á fleiri stöðum á
landinu. Jón segir sýninguna hafa
verið mjög vel sótta og segist hann
ekki efast um að hún eigi eftir að
skila einhveiju til bæjarins.
Seyðisfjarðardögum lýkur 14.
júní, en hægt er að nálgast efni
sýningarinnar á Islandsvefnum
www.iww.is.
ERLEMIAR
BÆKUR
Sponnusaga
MAÐURINN SEM HVÍSLAÐI
„THE MAN WHO WHISPERED"
eftir Rick Boyer. Ivy Books 1999.
263 síður.
Sögum bandaríska spennusagna-
höfundarins Rick Boyers, Richard L.
Boyer fullu nafni, hefur verið líkt við
sögur Robert Ludlums og Jack
Higgins en ég veit svo sem ekki hvað
er til í þeim samanburði sé eingöngu
miðað við nýjustu bók Boyers,
Manninum sem hvíslaði eða „The
Man Who Whispered“, er kom fyrir
skemmstu út í vasabroti hjá Ivy
Books. Það er heldur dapurleg
spennulesning sem áðurnefndir höf-
undar vildu örugglega ekki vera orð-
aðir við og fjallar um heilmikinn fjár-
sjóð, líklega ættuðum frá Surinam,
sem gamall fangi veit hvar er falinn
og fjöldinn allur af mönnum er á
höttunum eftir. Það er fátt eitt
spennandi í sögu þessari, hvorki
plottið né persónurnar kveikja
nokkum tímann áhuga.
Fangi segir frá
Rick þessi Boyer kennir skriftir
við Karólínuháskóla í Norður-Kar-
ólínu en bjó áður í Concord í
Massachusetts þar sem aðalsöguper-
sóna hans, Doc Adams, býr. Maður-
inn sem hvíslaði er níunda bók
Boyers en á meðal annarra bókatitla
hans má nefna Fótspor hvalsins og
Gulan fugl. Doc Adams er roskinn
læknir sem oftlega lendir í miklum
ævintýrum hvort sem er í heimabæ
sínum Concord eða sumardvalarstað
á austurströndinni, Cape Cod. Hann
lifir annars mjög áhyggjulausu lífi,
stundar lækningar mjög í hófi en
nýtur þeim mun meira alls þess sem
hálfgert eftirlaunaástand hans hefur
upp á að bjóða.
Maðurinn sem hvíslaði hefst á því
að Doc Adams er kallaður að dánar-
beði eilífðarfangans Christos Ramos.
Sá var settm- í steininn fyrir mörg-
um árum dæmdur eiturlyfjasmyglari
og komst í fréttirnar á sínum tíma
þegar hann neitaði að gefa upp hvar
allur gróði hans væri falinn. Hann
gefur Doc Adams ýmsar loðnar vís-
bendingar um hvar auðævi hans er
að finna og biður hann meðal ann-
arra orða að gæta sín á hausaveiður-
um og rauðum froskum. Svo deyr
hann og er úr sögunni.
Hinn ævintýragjami Adams fer
eftir leiðbeiningum hans eins og
hann best getur án þess að finna
annað en lykla. Hins vegar kemst
hann að því að það eru margir fleiri
en hann sem hafa áhuga á Chri-
stosauðævunum og fyrr en varir er
hann lentur í bragðvondu m.a. eftir
símtal við dularfullan mann með
hása rödd er reynist vera hinn hvís-
landi maður í bókatitlinum.
Blómarósin Claudia
Á meðal þeirra sem eru á hælum
hans eru illa útlítandi Surinambúar
og brátt taka lík að verða á vegi
læknisins góða auk þess sem rauðu
froskamir koma við sögu. Ekkert af
þessu fær hjartað til þess að slá örar
heldur þvert á móti. Stærsta hliðar-
sagan fjallar um það hvernig Doc
Adams tekst að falla ekki í freistingu
þegar undurfögur blómarós, manns-
aldrinum yngri en hann sjálfur og yf-
irlýst lesbía í þokkabót, reynir ítrek-
að að fá hann í rúmið með sér. Þar er
komin hin svellandi Claudia. Hún er
dóttir tugthúslimsins nýlátna og
læknirinn getur aldrei vitað með
hvoram hún stendur, honum eða ill-
mennunum, eða hvort hún er lesbía
eða ekki. Um það snúast áhyggjur
læknisins nokkuð.
Maðurinn sem hvíslaði vitnar ekki
um annað en algjört andleysi og leið-
indi. Nokkuð er af húmor í sögunni
en hann er með öllu ófyndinn, sam-
tölin eru stirðlega samin og sagan
sjálf langdrengin bæði og þrejtandi
aflestrar.
Arnaldur Indriðason