Morgunblaðið - 21.10.1999, Qupperneq 72

Trausti
íslenska
murvorui
Síðan 1972 |g
Leitið tilboða! ■■ steinpi
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN l, 103 REYKJAVIK, SÍMl 5691100, SÍMBRÉF5691181, PÓSTHÓLF3040,
ÁSKSIFT-AFGREIÐSLA 5691122, NETFANG: RITSTJ@MBLJS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
FIMMTUDAGUR 21. OKTÓBER 1999
VERÐ í LAUSASÖLU 150 KR. MEÐ VSK
Kaupmáttur verslunar-
fólks meiri en í Danmörku
Vígsla með
viðhöfn í Berlín
^RÁÐSTÖFUNARTEKJUR starfs-
fólks í þjónustugreinum eru í flest-
um tilvikum orðnar hærri hér á
landi en í Danmörku, öfugt við það
sem var fyrir fjórum árum. Kemur
þetta fram í könnun sem Hagfræði-
stofnun Háskóla íslands hefur gert
fyrir Verslunarmannafélag Reykja-
víkur.
I skýrslu með niðurstöðum könn-
unarinnar er gerður samanburður á
lífskjörum hér á landi og í Dan-
mörku. Fram kemur að verg lands-
framleiðsla á mann er hærri hér en í
Danmörku og hefur svo verið allan
áratuginn. Hins vegar er vinnutími
mun lengri hér. Athugun á ýmsum
öðrum mælikvörðum bendir til að
lífskjör séu góð hér á landi.
Dagvinnulaun lægri
Kaupmáttur ráðstöfunartekna
hefur vaxið mun meira hér á landi
en í Danmörku frá árinu 1995.
Kemur það meðal annars fram í
samanburði sem gerður er á ráð-
stöfunartekjum starfsfólks í ýmsum
þjónustugreinum. í flestum starfs-
hópum eru ráðstöfunartekjumar nú
hærri hér á landi en í Danmörku.
Aftur á móti eru dagvinnulaunin í
öllum tilvikum enn hærri í Dan-
mörku.
SENDIRÁÐ Norðurlandanna
fimm í Berlín, höfuðborg Þýska-
lands, voru opnuð með viðhöfn í
gær. Meðal gesta voru allir þjóð-
höfðingjar landanna ásamt Eber-
hard Diepgen, borgarstjóra
Berlínar, og Johannes Rau, for-
seta Þýskalands.
Johannes Rau sagði meðal
annars í ræðu sem hann hélt af
því tilefni að hér væri á ferðinni
þýsk-norræn frumsýning sem
yrði sögufræg.
Olafur Ragnar Grímsson, for-
seti íslands, flutti ávarp fyrir
hönd Norðurlandanna og sagði
að hinar nýju sendiráðsbygging-
ar væru tileinkaðar hugsjónum
um órofinn frið, velsæld og lýð-
ræði handa íbúum Evrópu.
■ Norðurlöndin/4
Byggða-
kvóta úthlut-
n * að á tveim
stöðum
BYGGÐAKVÓTANUM sem sveit-
arfélögunum á Bakkafirði og Borg-
arfirði eystra var úthlutað fyrr í
haust hefur verið ráðstafað.
Borgfirðingar fengu í sinn hlut
112 tonn og hefur honum nú verið
skipt í þrennt. Fjömtíu tonn skipt-
ast jafnt á milli smábáta sveitarfé-
t - aUagsins. Fiskvinnslan á staðnum fær
^álíka mikið í sinn hlut og það sem
eftir stendur fá þeir sem ætla að
hefja útgerð.
Stærsti hlutur byggðakvóta
Bakkfirðinga, eða um 40 tonn, fer til
fiskvinnslunnar Gunnólfs ehf. Auk
þess mun Geir ÞH frá Þórshöfn
veiða hluta kvótans ásamt níu öðr-
um bátum frá Bakkafirði.
I Óvissa/24
*

Hitinn í
október
yfír með-
altali
OKTÓBERMÁNUÐUR hef-
ur verið í mildara lagi og með-
alhitinn það sem af er mánuð-
inum nokkuð yfir meðaltali
síðustu ára, að sögn Haralds
Eiríkssonar, veðurfræðings á
Veðurstofu íslands. Hann
sagði að rekja mætti hitann til
hins hlýja lofts sem borist
hefði til landsins sunnan úr
höfum.
Meðalhitinn í Reykjavík
fyrstu 19 daga mánaðarins var
um 6,2 gráður, en 4,7 gráður á
Akureyri, að sögn Haralds.
Meðalhitinn í Reykjavík í
venjulegum októbermánuði er
hins vegar um 4,4 gráður og 3
gráður á Akureyri.
Ef meðaltalið verður það
sama í lok mánaðarins og það
er nú verður þetta hlýjasti
októbemánuður frá árinu
1985.
Reuters
Þjóðhöfðingjar Norðurlanda og Þýskalands stilltu sér upp fyrir myndatöku í tilefni af vígslu sendiráðanna í Berlín.
Orðsending bandariska varnarmálaráðuneytisins til fslenskra stjórnvalda
Island ekki á lista yfir
lönd með kjarnorkuvopn
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
skýrði frá því við utandag-
skrárumræður á Alþingi í gær að
varnarmálaráðuneyti Bandaríkj-
anna hefði staðfest að fréttir
bandarískra fjölmiðla í gær, þess
efnis að kjarnorkuvopn hefðu ver-
ið geymd á Islandi á árunum
1956-59, væru rangar. Nafn ís-
lands væri ekki að finna á lista yf-
ir lönd þar sem kjarnorkuvopn
hefðu verið geymd eins og haldið
hefði verið fram.
Fréttimar birtust í nokkrum
fjölmiðlum, þar á meðal stórblöð-
unum Washington Post og New
York Times. Voru þrír bandarískir
fræðimenn bornir íyrir þessu, þar
á meðal William Arkin sem
margoft áður hefur tjáð sig um
þetta málefni hér á landi.
Skýrsla höfundanna þriggja er
byggð á lista yfir erlend ríki og
bandarísk stjórnsýslu- og verndar-
svæði sem kjarnorkuvopn voru
flutt til á árunum 1945 til 1977.
Lista þennan tók bandaríska varn-
armálaráðuneytið saman árið 1978
og var leynd létt af hluta hans fyrr
á árinu. Á honum er að finna nöfn
þriggja erlendra ríkja, Kúbu, Vest-
ur-Þýskalands og Bretlands. Nöfn
annarra ríkja hafa verið afmáð.
Listinn er tvískiptur. Annars
vegar er um að ræða ríki utan Atl-
antshafsbandalagsins og síðari
hluti hans er birtur undir yfir-
skriftinni „NATO Evrópu“. Höf-
undamir álykta hins vegar að nafn
Islands eigi að vera að fínna á fyrri
hluta listans en ekki með NATO-
ríkjunum.
Morgunblaðið spurði Robert S.
Norris, einn höfunda skýrslunnar,
hvers vegna nafn íslands væri
ekki, samkvæmt ályktunum höf-
undanna, að finna á listanum yfir
NATO-ríki heldur á þeim hluta
listans sem tæki til ríkja utan
bandalagsins. Kvaðst Robert S.
Norris ekki geta svarað því. Er
hann var spurður hvort þetta væri
ekki gild spurning og hvort hann
teldi að ekki hefði mátt álykta að
nafn Islands væri að finna í hópi
annarra NATO-ríkja, væri það á
annað borð að finna á téðum lista,
sagði hann: „Eg hef ekki hugleitt
þetta. Ég tel að þetta sé gild
ábending."
Ekki staðsett á íslandi
Valur Ingimundarson sagn-
fræðingur, sem rannsakað hefur
samskipti Islands og Bandaríkj-
anna á tímum kalda stríðsins, hef-
ur undir höndum skjal frá 1960
þar sem er að finna umfjöllun inn-
an bandaríska stjórnkerfisins um
hvort og hvernig samráði skuli
háttað við íslensk stjórnvöld ef til
þess kæmi að Bandaríkjamenn
vildu flytja kjarnorkuvopn til ís-
lands. Þar segir að kjarnorkuvopn
séu ekki staðsett á Islandi og að
eingöngu séu til áætlanir um
flutning kjarnavopna, til íslands á
stríðstímum.
Valur hefur einnig komist yfir
minnisblað til George McBundy,
öryggismálaráðgjafa Bandaríkja-
forseta, frá árinu 1961, þar sem
fjallað er um hvers konar samn-
inga Bandaríkjamenn hafi um beit-
ingu kjarnorkuvopna frá herstöðv-
um Bandaríkjahers í nokkrum
löndum. I umfjöllun um Island,
Noreg og Taívan segir að engar
sérstakar ráðstafanir virðast nauð-
synlegar, en tekið er fram að ís-
lensk, norsk og taívönsk stjórnvöld
yrðu að gefa samþykki sitt fyrir-
fram ef nota ætti herstöðvarnar við
beitingu kjarnorkuvopna.
■ Kjarnorkumál/12,lB/B6/37