Morgunblaðið - 27.11.1999, Qupperneq 27

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 27. NÓVEMBER 1999 27
ÚRVERINU
NEAFC skerðir úthafskarfakvóta Islands á Reykjaneshrygg um 11 þúsund tonn
Tekjutap Islendinga
um 1 milljarður króna
Úthafskarfi: Kvóti og afli 1998 til 2000
Kvótinn 1998 og 1999 tonn Afli 1998 tonn Nýting kvótans Afli 1999 tonn Nýting kvótans Kvótinn 2000 tonn Hlutfall
ÍSLAND 45.000 45.024 100,1% 43.094 95,8% 34.159 28,5%
Grænland/Færeyjar 40.000 9.120 22,8% 8.566 21,4% 30.573 25,5%
Rússland 36.000 25.787 71,6% 13.796 38,9% 30.573 25,5%
ESB 23.000 15.234 66,2% 17.839 77,6% 17.580 14,7%
Noregur 6.000 758 12,6% 4.171 69,5% 4.586 3,8%
Pólland 1.000 0 0,0% 0 0,0% 1.000 0,8%
Aðrir 2.000 683 34,2% 0 0,0% 1.529 1,3%
SAMTALS 153.000 96.606 63,1% 87.466 57,2% 120.000 100,0%
KARFAKVÓTI íslendinga á
Reykjaneshrygg skerðist um 11.000
tonn samkvæmt ákvörðun um heild-
arkvóta sem tekin var á fundi Norð-
ur-Atlantshafsfiskveiðinefndarinnai-
(NEAFC) sem lauk í London í
fyrrakvöld. Islendingar mótmæltu
ákvörðuninni harðlega, enda gangi
hún gegn niðurstöðum vísindarann-
sókna á svæðinu. Ætla má að tekju-
tap íslendinga vegna kvótaskerð-
ingarinnar nemi um 1 milljarði
ki’óna.
NEAFC hefur stjómað karfa-
veiðum á Reykjaneshrygg undan-
farin þrjú ár og var heildarkvóti
þessa árs 153.000 tonn. Þar af var
hlutur Islands mestur eða 45.000
tonn sem eru 29,4% af heildarkvóta
ársins. Island er eina þjóðin sem
nýtir karfakvóta sinn á Reykjanes-
hrvgg til fulls en á þessu ári hafa að-
eins verið veidd 57,2% af heilarkvóta
allra þjóðanna.
A fundinum var m.a. kynnt ráð-
gjöf ICES, Alþjóðahafrannsóknai--
áðsins, um stjómun veiða á úthaf;
skarfa á Reykjaneshrygg. I
ráðgjöfinni fólst að haga ætti stjórn
veiðanna með þeim hætti að tekið
væri tillit til þess að á svæðinu væra
í raun tveir karfastofnai-. Var gert
ráð fyrir að veiðar úr þeim skyldu
takmarkaðar við 60 þúsund tonn úr
hinum hefðbundna úthafskai’fa-
stofni og 25 þúsund tonn úr djúpk-
arfastofninum, sem úthafskarfa-
veiðar Islands hafa að mestu leyti
beinst að undanfarin ár. Island,
Grænland og Færeyjar lögðu á
fundinum fram tillögu um stjórn
veiða er byggðist á þessari ráðgjöf
en tillagan hlaut ekki stuðning ann-
ama aðildarríkja NEAFC. Þess í
stað kom fram tillaga um einn heild-
arkvóta úr báðum stofnum upp á 120
þúsund tonn, en það þýðir um 40%
meiri veiði en vísindaráðgjöfin hljóð-
ar um. Var tillaga þessi samþykkt á
fundinum gegn andmælum íslands,
sem taldi ófært að fallast á tillöguna
þar sem hún gengi þvert á tillögur
Alþjóðahafrannsóknaráðsins um
ábyrgar veiðar úr úthafskarfastofn-
unum. Island lét bóka mótmæli sín
við samþykktinni. Samkvæmt sam-
þykktinni ætla aðrar þjóðir en Isl-
and sér samtals 85.841 tonna karfa-
kvóta á Reykjaneshrygg á næsta
ári. Heildarhlutur Islands er ekki
tilgreindur sérstaklega í tillögunni
en miðað við þann kvóta sem aðar
þjóðir ætla sér er Islendingum ætl-
aðui- 34.159 tonna kvóti á svæðinu.
Það er um 11 þúsund tonnum minna
en kvóti Islendinga á yfirstandandi
ári. Afli Islendinga á þessu ári varð
rúm 43.000 tonn og má áætla að
verðmæti aflans hafi numið tæpum
3,8 milljörðum króna miðað við að
um 90 krónur fáist fyrir kOóið af
karfa upp úr sjó. Ut frá því má áætla
að tekjutap Islendinga vegna niður-
skurðarins sé um 1 milljarður króna.
Skerðingin bitnar aðeins
á íslendingum
Kristján Ragnarsson, fram-
kvæmdastjóri Landssambands ís-
lenskra útvegsmanna, átti sæti í
sendinefnd Islands á fundinum í
London. Hann segir ákvörðunina
ganga gegn hagsmunum aðalstran-
dríkis samtakanna, Islands. Skerð-
ing á heildarkvóta úr 153.000 tonn-
um í 120.000 komi ekki niður á
neinum nema Islendingum því þeir
hafi einir þjóða nýtt kvóta sinn á
Reykjaneshrygg. „Þessi niðurstaða
breytir því engu um veiði annarra
þjóða sé miðað við tvö síðustu ár.
Okkur finnst því fráleitt að þessar
þjóðir samþykki með hvaða hætti
hvernig þessir stofnar séu nýttir án
samráðs við íslendinga sem eiga
mestra hagmuna að gæta. Það er
ekkert tillit tekið til þeirra vísinda-
legu ráðgjafar sem lögð var fyrir
fundinn, það er að veiðunum verði
stjómað með hliðsjón af þvi að um
tvo stofna sé að ræða. Það þykir
fullsannað með erfðarannsóknum
sem íslenskir aðilar hafa staðið að
með aðstoð erlendra aðila. Það er ót-
ækt að verið sé að veiða úr tveimur
stofnum eins og um einn stofn sé að
ræða. A þetta var hinsvegar ekki
fallist og aðildarþjóðimar komu sér
saman um þess niðurstöðu sem er að
okkar mati mjög óábyrg í þessu
samhengi."
Kristján bendir á að hendur Is-
lendinga séu ekki bundnar þessari
ákvörðun. Þeir eigi mótmælarétt og
einnig rétt til að ákvarða hvað þeir
veiða innan eigin lögsögu. „Við höf-
um haft hólf innan okkar lögsögu
þar sem aflinn hefur talist til úthaf-
skarfa. Þar hafa veiðst 30-40.000
þúsund tonn af heilarafla okkar á
Reykjaneshrygg undanfarin ár. Is-
lensk stjómvöld gætu því bætt þá
minnkun sem verður með þessari
ákvörðun NEAFC með því að auka
kvótann innan íslensku lögsögunn-
ar,“ segir Kristján.
Samheiji hf. á Akureyri hafði um
6.000 tonna karfakvóta á Reykjan-
eshrygg á þessu ári en dótturfélög
Samherja í Þýskalandi, MHF og
DFFU, hafa einnig gert út skipa á
þessi mið. Þorsteinn Már Baldvins-
son, forstjóri Samherja hf., segir
ljóst að kvótasamdráttur á Reykjan-
eshrygg þýði samdrátt fyrir Sam-
herja en breyti engu fyrir skip
þýsku félaganna. Hann segir miður
að NEAFC hafi ekki tekið tillit til
tillögu fiskifræðinga. Hann bendir
hinsvegar á að tillögur um heilda-
rafla hafi reyndar verið taldar
byggðar á gallaðri stofnmælingu.
Ákvörðun um stjórn
kolmunnaveida frestað
Á fundinum í London var auk
þess fjallað um stjórn veiða á makrfl,
kolmunna og norsk-íslenskri sfld.
Aðeins náðist á fundinum samhljóða
samkomulag um stjóm veiða úr
norsk-íslenska síldarstofninum. Þá
ákváðu samningsaðilar að halda
aukafund á fymhluta næsta árs til
að fjalla um stjórnun kolmunna-
veiða.
Þá var einnig samþykkt tillaga
um stjóm veiða á makrfl sem ísland
og Rússland mótmæltu. Byggjast
mótmæli Islands á því að ekki er í
samkomulaginu tekið tillit til stöðu
Islands sem strandiíkis.
msa
skafmicli
sem endis
tiljóla
Jóladagatal
Happaþrennunnar.
Vinningur á ödru hverju dagatali.
i»ad eru spennandi
moixrnar fromundon!