Morgunblaðið - 05.12.1999, Síða 42

42 SUNNUDAGUR 5. DESEMBER 1999
P---------------------------
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
HOLMFRIÐ UR
* ÞÓRHALLSDÓTTIR
+ Hólmfríður Þór-
hallsdóttir fædd-
ist i Laufási í Bakka-
dal við Arnarfjörð
17. ágúst 1930. Hún
lést 26. nóvember
sfðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru
Marta Guðmunds-
dóttir, f. 27. júlí 1901,
d. 13. maí 1987 og
Þórhallur Guð-
mundsson, f. 9. febr-
úar 1900, d. 30. júní
1987 og eignuðust
þau níu börn. Eftirlif-
andi eru: Margrét,
Guðrún, Sigurður, Ragnar, Krist-
björg og Guðmunda.
Árið 1949 giftist Hólmfríður Ól-
afi H. Jónssyni skipafræðingi, f.
27. apríl 1927, d. 24. nóvember
1984. Foreldrar hans voru Her-
þrúður Hermannsdóttir húsmóðir
og Jón Eiríksson skipstjóri. Börn
Hólmfríðar og Ólafs eru: 1) Stein-
þór, f. 8. júlí 1950. Börn hans eru
Geir, f. 24. apríl 1976 og Kristín
Ólöf, f. 9. nóvember 1973. Dóttir
hennar er Kolfinna L. Guðnadótt-
ir, f. 1. desember 1992. Sambýlis-
kona Steinþórs er Guðrún Hreins-
dóttir og eru dætur hennar Véný
og Una Guðmundsdætur. 2) Þór-
hallur, f. 15. maí 1952. Börn hans
og eiginkonu hans Gróu Dagmar-
ar Gunnarsdóttur eru Jón Gunn-
ar, f. 27. janúar 1976 og Einar
Karl, f. 19. apríl 1980. 3) Einar
Jón, f. 21. aprfl 1954. Börn hans og
eiginkonu hans Aðalbjargar Lúth-
ersdóttur eru Ólafur Lúther, f. 15.
desember 1975 og Hugi Freyr, f.
15. maí 1981. 4) Þorgeir Ólafsson,
f. 18. febrúar 1956. Börn hans eru
'vElín Hrund, f. 10. maí 1973. Dóttir
hennar er Diljá Helga Guðmun-
dsdóttir, f. 9. desember 1997.
Þóra, f. 18. aprfl 1981 og Finnur
Torfi, f. 24. septem-
ber 1989. Eiginkona
Þorgeirs er Anna
Margrét Guðjóns-
dóttir og eru börn
hennar Hildur
Björgvinsdóttir og
Haukur Björgvins-
son. 5) Sigrún Ólafs-
dóttir, f. 13. júlí
1963. Sonur hennar
er Ólafur Jóhann
Sigurðsson, f. 3. apr-
fl 1987. 6) Arnar
Már, f. 5. maí 1966.
Börn hans og eigin-
konu hans Heigu
Lárusdóttur eru Ástrós, f. 31. maí
1993 og Sólrún, f. 18. janúar 1997.
7) Hólmfríður Ólöf, f. 20. aprfl
1968.
Hólmfríður og Ólafur fluttust
til Svíþjóðar árið 1949 og bjuggu
þar í tvö ár. Árið 1955 fluttust þau
til Kópavogs og bjuggu þar til
æviloka að undanskildum árunum
1972-1973 er þau bjuggu á Spáni.
Hólmfríður lauk gagnfræða-
prófi frá Laugarvatni árið 1947
og stundaði leiklistarnám í
Reykjavík. Stúdentsprófi lauk
hún árið 1983 og stundaði nám í
sagnfræði og spönsku í Háskóla
íslands um hríð. Hún var einn af
stofnendum Leikfélags Kópavogs
og lék og starfaði með félaginu
um áratuga skeið. Þá lék hún í
nokkrum kvikmyndum og sjón-
varpsmyndum. Hún starfaði sem
leiðsögumaður, var kennari á
Vopnafirði einn vetur, starfaði
fyrir tímaritið Veru og Félag leið-
sögumanna og frá árinu 1983 var
hún bókavörður hjá Bókasafni
Kópavogs.
Utför Hólmfríðar fer fram frá
Kópavogskirkju mánudaginn 6.
desember og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Látin er í Reykjavík langt um aldur
íram írú Hólmfríður Þórhallsdóttir.
Með örfáum orðum viljum við hjónin
minnast þessarar mætu og stór-
brotnu konu, sem við kynntumst fyrst
fyrir einum 27 árum, er eiginmenn-
irnir störfuðu saman á Siglingamála-
stofnun ríkisins. Fyrir rúmum 25 ár-
um stofnuðum við okkar
sameiginlega fyrirtæki, Skipatækni
ehf., sem eiginmaður Hólmfríðar, 01-
afur H. Jónsson skipafræðingur,
stjómaði í rúm 10 ár, eða þar til hann
-Jþst aðeins 57 ára gamall, fyiir ná-
kvæmlega 15 árum. Þó svo töluverður
aldursmunur væri á okkur, var okkar
samstarf ávallt mjög gott og farsælt.
Hólmfríður studdi mann sinn af
sínum alkunna krafti alla tíð. Tölu-
verð samskipti voru milli heimila okk-
ar á þessum ái-um, farið í ýmsar ferðir
saman og ýmislegt gert sameigin-
lega. Þau Olafur höfðu fyrir stóru
heimili að sjá, en alltaf var Fía hress
og kát þó verkefnin væru mörg sem
hennar biðu.
A seinni árum höfum við ekki hist
oft, en mikið þótti okkur hjónunum
vænt um heimsókn hennar og barna
hennar á 25 ára afmælisfagnaði fyrir-
tækisins sl. sumar. Hún virtist hress
jgg kát og þannig viljum við minnast
þessarar stórbrotnu konu, sem við
kveðjum í dag. Við hjónin vottum
bömunum og öðrum aðstandendum
innilega samúð okkai-.
Edda og Bárður.
Kvöldskinið gullna dofnar senn og dvín,
dagsljósið verður óðum rauðar glætur.
Laufþreytu trjánna leggur inn til þín
þig langar ekki framar að vaka um nætur.
(Ó.J.S.)
Það var nú á haustdögum sem sam-
starfskona okkar á Bókasafni Kópa-
#ogs, Hólmfríður Þórhallsdóttir, fékk
þann dóm að komið væri að leiðarlok-
um á hennar göngu meðal okkar.
Fréttinni tók hún með ótrúlegu æðru-
leysi og sýndi okkur enn og aftur
þann styrk sem hún bjó yfir.
Hólmfríður var glæsileg kona og
hafði yfirbragð þess sem kemur fram
af öryggi og sjálfstrausti. Hún hafði
arákinn áhuga á bókmenntum og list-
um og starfaði í mörg ár í Leikfélagi
Kópavogs. Einnig lék hún í nokkrum
íslenskum kvikmyndum.
Hólmfríður var menntaður leið-
sögumaður og hin mikla þekking
hennar á landinu og sögu þjóðarinnar
nýttist henni vel í starfi.
Hennar stærsta framlag liggur þó í
stórum og myndarlegum bamahópi
sem var hennar líf og yndi. Það fór
ekki framhjá okkur sem unnum með
henni hversu bömin og bamabörnin
vom henni kær. Þau áttu hug hennar
oghjarta.
Nú hefur sólguð aftur ægi hitt og undið
hinstu geisla í rauðan hnykil,
þvegið í öldum þræði sína alla.
En dökkbrýnd nóttin ber við belti sitt að
blárri höllu dagsins nýjan lykil.
Og enginn veit hvað í þeim sölum býr
sem opnast þegar húmið burtu snýr
og stjaman bjarta bliknar yfir hjalla.
(Ó.J.S.)
Nú að leiðarlokum þökkum við
liðnar samvemstundir með Hólmfríði
og sendum bömum hennar, tengda-
bömum, bamabörnum og ástvinum
öllum, okkar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Samstarfskonur.
Hólmfríður Þórhallsdóttir mág-
kona mín verður til moldar borin á
morgun.
Fía, eins og hún var ávallt kölluð,
lést eftir stutta sjúkrahúslegu hinn
26. nóvember sl.
Það var á mínum yngri ámm þegar
lífið blasti við sem ég kynntist Fíu og
Óla. Tilvonandi kona mín, Kristbjörg,
bjó þá hjá þeim hjónum í Kópavogin-
um, þangað sem ég vandi komur mín-
ar til fundar við mína heittelskuðu.
Mér var strax vel tekið á heimili
þeirra hjóna og bundumst við þar vin-
arböndum sem entust alla tíð, en Ól-
afur lést árið 1984. Átti ég margar
gleðistundir á heimili þeirra hjóna
með konuefni mínu og við litum til
framtíðar björtum augum.
Við Kristbjörg gengum í hjóna-
band og héldum til útlanda til lang-
dvalar.
Þann tíma vorum við ávallt í bréf-
legu sambandi við Fíu og Óla og
fylgdumst með vexti fjölskyldnanna
og þroska barnanna. Eftir að heim
kom hélst þetta nána samband, enda
var heimili þeirra Fíu og Óla ung-
dómsheimili konu minnar og okkur
ávallt opið. Þetta kom svo berlega í
ljós í þeirri ástúð sem hún sýndi þeim
hjónum og bömum og fékk svo ríku-
lega endurgoldið.
Fía var mér ávallt kær vinur sem
gott var að ræða við. Hreinskilnin var
henni einlæg og hún fór ekki í felur
með skoðanir sínar. Hún tók gjaman
þátt í opinskáum umræðum þar sem
hún naut sín vel vegna þeirrai- víð-
tæku kunnáttu og þekkingar sem hún
bjó yfir. Fía var mjög vel gefin, nám-
fús og forkur til vinnu, hvort sem var
á líkamlega eða andlega sviðinu. Hún
ól upp sjö böm þeirra Óla, oft við erf-
iðar aðstæður og þrengingar. Hún lét
aldrei bugast þó í móti blési og hélt
áfram að mennta sig eftir því sem hún
losnaði frá bamauppeldinu. Fía talaði
erlend tungumál sem hún nýtti sér til
leiðsagnar erlendum ferðamönnum
um landið eftir að hafa lokið námi í
leiðsögn. Sem leiðsögumaður ferðað-
ist hún um landið, las mikið af þjóð-
legum fróðleik og var því gagnkunn-
ug náttúm og sögu landsins, enda
mikill Islendingur í sér. Fía las mikið
og kunni vel við sig innan um bækur
eins og hún á kyn til. Því er ekki að
undra að hún hafi sóst eftir starfi á
bókasafni þar sem hún starfaði hin
seinustu ár.
Eg mun ávallt minnast þess bros-
hýra og hlýja viðmóts sem Fía sýndi
mér alla tíð. Milli okkar ríkti djúp vin-
átta með gagnkvæmri virðingu sem
ekki þurfti mörg orð til að laða fram.
Þessa vináttu met ég mikils og mun
búa að henni í minningunni um ást-
kæra mágkonu.
Börnum Fíu, tengdabömum,
bamabörnum og barnabarnabömum
sendi ég mínar innilegustu samúðar-
kveðjur og megi almættið leiða þau í
gegnum sorgina.
Óskar Maríusson.
Nú komið er að kveðjustund, kæra
tengdamóðir.
í tæp 30 ár höfum við átt samleið
sem einkennst hefur af vinsemd og
virðingu. Þegar litið er yfir farinn veg
er margs að minnast.
Lífshlaup þitt var stórbrotið, engin
meðalmanneskja þar á ferð. Þú laðað-
ir að þér fólk á öllum aldri með áhuga
þínum á mannlegum örlögum, mikilli
þörf á að vita meira um það sem efst
var á baugi hjá þér hverju sinni og
virðingu fyrir bókmenntum. Þú varst
sífellt að bæta við þig þekkingu um
menningu lands okkar og náttúru og
miðla til okkar. Þú vannst margra
sigra á þínum lífsferli. Ekki þarf að
telja þá upp. Hver sem þekkti þig
mun geta minnst einhverra slíkra,
hver með sínu lagi. Síðustu vikurnar
sýndir þú mikla einurð og ró þótt vit-
að væri hvert stefndi. Hver dagur var
sigur og þú hélst áfram að undirbúa
okkur fyrir það sem koma skyldi.
Nú hafið þið tengdapabbi samein-
ast að nýju eftir 15 ára aðskilnað. Ég
veit að hann hefur tekið á móti þér
með opnum örmum.
Hvfl í friði, kæra tengdamóðir.
Eg þakka þér allt; og enn þótt ekki
alaugun sjái leiðir háar
sonanna beztu, sem að treysta
sannlega verði að þjóðarranni,
veit eg og skil eg samt, í sveitum
svo muni vakna öld, að rakni
hnúturinn versti og bömin beztu
blessi landið, firrist grandi.
(Jónas Hallgr.)
Aðalbjörg.
Stór kona er fallin frá. Tengdamóð-
ir mín, Hólmfríður Þórhallsdóttir, er
látin eftir stutta en snarpa sjúkdóms-
legu. Við Þorgeirvorum stödd suður í
Mflanó, undii- berum himni í glaða-
sólskini að hlusta á erindi um framtíð-
aruppbyggingu menningarsvæðis
borgarinnar, þegar símtal barst að
heiman og okkur tilkynnt um andlát-
ið. Andartakið var á einhvem hátt
táknrænt fyrir Hólmfríði enda var
hún einstaklega menningarlega sinn-
uð og velti fyrir sér framtíðinni ekki
síður en fortíðinni. Hún var stór kona
í víðasta skilningi þess orðs. Hávaxin
og glæsileg, andinn stór og nærveran
sterk. Flest það sem hún tók sér fyrir
hendur var gert af stórhug. Lífs-
hlaupið einkenndist af krafti, fram-
takssemi og oft og tíðum mikilli fram-
sýni. Hún var yfirleitt ekkert að
tvínóna við hlutina og krafturinn sem
með henni bjó síðustu mánuðina sem
hún lifði veitir okkur, sem eftir lifum,
kjark til að takast á við sorgina. Hún
bar nafn með rentu.
Hólmfríður var fædd og uppalin á
Laufási í Arnarfirði sem var annálað
menningarheimili. Þar vora bækur
og þær fylgdu henni alla ævi enda var
hún sérlega víðlesin. Hún var sannur
Vestfirðingur og fáum hef ég kynnst
á lífsleiðinni sem mér hefur þótt eins
mótaðii- af þeirri náttúru sem þeir ól-
ust upp í. Hún var allt í senn svo stór
og hrjúf en um leið svo blíð og um-
lykjandi. Hvatvís var hún og fyrir þá
sem ekki þekktu hana gat það virkað
fráhrindandi. En faðmurinn var svo
stór að allir sem þangað sóttu fundu
kærleika. Og þeir voru margir - böm,
barnaböm, tengdabörn, systkin og
vinir. Það var alltaf fólk í kringum
Hólmfríði.
Vegir okkar lágu fyrst saman fyrir
tæplega fjórum áram. Á þeim tíma
sem liðinn er náðum við að kynnast
nokkuð en ég held að óhætt sé að
segja að báðar hafi langað til að kynn-
ast betur enda áttum við margt sam-
eiginlegt. Við gáfum okkur góðan
tíma til að ræða um Vestfirði og þá
sérstaklega æskustöðvar hennar í
Amarfirði. Ætluðum auðvitað að fara
þangað við fyrsta tækifæri. Kvenna-
baráttuna, sem hún tók virkan þátt í,
ræddum við líka svo ekki sé talað um
umhverfismál en eitt af síðustu verk-
um hennar var að skrá sig á undir-
skriftalista umhverfisvina Fljóts-
dalsvirkjunar. Við ræddum um
bækur, sögu og svo auðvitað málefni
líðandi stundar enda ræddi Hólmfríð-
ur málefni frekar en menn. Hugurinn
var síkvikur fram á síðustu stundu og
áformin stór. Ég sé fyrir mér blikið í
augunum sem aldrei hvarf þrátt fyrir
að aldurinn færðist yfir. Ég kveð þig
með þakklæti fyrir allt og allt.
Anna Margrét.
Góð vinkona mín og fyrrverandi
samstarfskona, Hólmfríður Þórhalls-
dóttir, hefur nú gengið lífsins veg á
enda. Síðasti spölurinn reyndist ekki
auðveldur þar sem hún hafði undan-
fama mánuði glímt við óvæginn sjúk-
dóm. En enginn ræður sínum nætur-
stað.
Það læddist að mér sá grunur þeg-
ar við kvöddumst síðast, að það ætti
eftir að verða okkar síðasta kveðju-
stund. Samt kvaddi hún mig með
faðmlagi og brosi á vör, þrátt fyrir
veikindi sín og ætluðum við að hittast
bráðlega aftur. Þannig var Hólmfríð-
ur alltaf - brosmild og stutt í hlátur-
inn sem gaf okkur hinum svo mikið.
Ég kynntist Hólmfríði þegar ég hóf
störf á Bókasafni Kópavogs fyiir
nokkrum áram. Ég sá fljótlega að þar
fór prýðiskona og sú kona var mörg-
um kostum gædd. Hún var falleg og
heillandi í viðmóti auk þess að hafa
góða kímnigáfu. Hún var mikil tungu-
málamanneskja, talaði spænsku reip-
rennandi og leysti auðveldlega úr
þeim tungumálaörðugleikum, er
spænskumælandi gestir heimsóttu
safnið. Hún var fróð samstarfskona,
unni lestri góðra bóka og hafði mörgu
að miðla til okkar hinna.
Á áram áður starfaði Hólmfríður
við fararstjórn erlendis og var ávallt
ljúft að hlusta á frásagnir hennar af
þeim ævintýrum sem hún upplifði á
því tímabili ævi sinnar - og oft var
mikið hlegið. Hólmfríður átti einnig
sinn þátt í menningarlífi í Kópavogi,
var meðlimur í Leikfélagi Kópavogs,
auk þess sem hún lét ekki sitt eftir
liggja í kvikmyndaleik.
Hólmfríði og Olafi, eiginmanni
hennar, sem lést fyrir allmörgum ár-
um síðan varð sjö bama auðið. Hún
dró ekki dul á hve stolt hún var af
þeim og ræddi oft um þau með aðdá-
un og virðingu.
Þegar ég kom á heimili Hólmfríðar
leyndi sér ekki að þar bjó listfeng
kona. Hún var saumakona af Guðs
náð og saumaði fatnað sem og fagur-
skreytta dúka. Hún vildi þó gera lítið
úr þeim hæfileikum sínum og sagði þá
einfaldlega sprottna af þörf hér áður
fyrr. Hún átti sérlega fallegt heimili
og fagrir hlutir prýddu umhverfi
hennar og þá gesti sem hana heim-
sóttu umvafði hún af hjartagæsku og
hlýju.
Með Hólmfríði Þórhallsdóttur er
gengin mikil sómakona sem var næm
á samferðafólk sitt og umhverfi. Fjöl-
skyldu hennar og aðstandendum öll-
um votta ég mína dýpstu samúð.
Megi góður Guð blessa minningu
hennar.
Ragna G. Ragnarsdóttir.
Það var sólbjartur síðsumardagur
þegar ég sá Fíu mágkonu mína fyrst.
Þau stóðu þarna í stofunni heima á
Laugarnesvegi, hjá foreldram mín-
um, Ólaíúr Hreiðar, bróðir minn og
hún þessi glæsilega stúlka og þau
geisluðu af hamingju. Ég var þá
nokkuð innan við fermingu og mér
fannst að ég hefði aldrei _séð fallegra
par. Myndin af þeim Óla og Fíu
greyptist í huga mér og býr þar enn.
Hún var há og grönn með tinnusvart
hár og beinhvíta húð og bar sig af
reisn. Þau vora á leið til Svíþjóðai- til
námsdvalar og þau vora svo glöð og
bjartsýn. Á þeim árum vora ekki eins
tíðar ferðir milli landa eins og nú og
því sá ég þau ekki fyrr en þau fluttust
aftur til landsins nokkram áram
seinna. Þá var Steinþór fæddur og
Þórhallur fæddist skömmu síðar hér
á landi. Litla fjölskyldan var að koma
sér fyrir í nýjum heimkynnum og fjöl-
skyldan stækkaði reglulega á tveggja
ára fresti þegar Einar Jón og síðan
Þorgeir bættust í hópinn. Þetta vora
kröftugir og fjöragir strákar sem
mörgum hefði þótt nóg að höndla. En
þeim hjónum var ætlað meira ríki-
dæmi því sjö áram síðar fæddist
stúlka sem fékk nafnið, Sigrún og síð-
an kom Arnai' Már og svo Hólmfríður
Ólöf og þóttumst við nú skilja að með
nafngiftinni væri verið að segja takk
fyrir öll þessi heilbrigðu böm. Og það
reyndist rétt, börnin vora orðin sjö og
þau hafa öll fengið tækifæri til að
mennta sig og þróa sinn eiginn per-
sónuleika en era fyrst og fremst góð-
ir, sterkir og hæfileikaríkir einstakl-
ingai'. Sjö er heilög tala, svo það var
harla gott, og stórfjölskyldan mín
gladdist og þakkaði fyrir að eignast
allt þetta frændfólk og vini.
Þau hjónin vora áfram glöð og
bjartsýnin og kærleikurinn fleytti
þeim áfram í öllum þeim mörgu mis-
munandi erfiðu þorskaverkefnum
sem lífið óhjákvæmilega reynir fólk á.
Það má nærri geta að oft hafi verið
vandasamt að láta enda ná saman hjá
svona stórri fjölskyldu, en Fía hafði
erft vestfirska eiginleika Mörtu móð-
ur sinnai' sem hafði reynslu af bam-
margri fjölskyldu, að vera nýtin og
nægjusöm. Fía pijónaði og saumaði á
listrænan hátt og hafði einstakt lag á
að búa til hollan og góðan mat úr litlu
og vitnaði þá oft til móður sinnar. Þar
að auki var hún listakokkur. Hún hafi
drakkið i sig erlend áhrif, sérstaklega
frá Svíþjóð og síðar frá Spáni, þar
sem þau hjón bjuggu um hríð með
þrjú yngstu börnin sín og þessi áhrif
bii'tust í matartilbúningi og heimilis-
haldi, ekki síst jólahaldi sem þau
höfðu sérstakt lag á, en einnig í alls-
kyns menningarþáttum svo sem bók-
menntum og ljóðlist.
Fía var glaðlynd og létt í skapi og
hafði einkar skemmtilegan hlátur.
Hún tók gestum ætíð vel hvemig sem
á stóð sem varð til þess að fjöldi
manns „kom við“ á heimilinu þeirra
svo stundum var þar eins og félags-
miðstöð enda var Óli ekki síður
skemmtilegur. Fíu var margt til lista
lagt og þó ótrúlegt megi sýnast gaf
hún sér sér tíma til að taka þátt í fé-
lagsstarfi í Kópavogi þar sem þau
hjón bjuggu lengst af, lék með Leik-
félagi Kópavogs og síðar í nokki-um
kvikmyndum sér til gamans. Þegar
henni gafst tími til fór hún í öldunga-
deildina í Menntaskólanum við
Hamrahlíð og útskrifaðist stúdent
1983, um leið og eldri dóttii' hennar,
þá orðin 52 ára gömul. Það var sann-
arlega einn af mörgum stóram dög-
um í fjölskyldunni.
Það var Fíu mikið áfall þegar Óli
veiktist alvarlega og var kallaður bui-t
í nóvember 1984, allt of fljótt aðeins
57 ára, eftir mjög erfið veikindi. Hann
var öllum mikill harmdauði en sárast-
m- var missir barnanna og Fíu en
samband þeiira var ætíð einstakt. En
Fía var hugrökk og kjarkmikil og
miklaði ekki hlutina fyrir sér þrátt