Morgunblaðið - 07.05.2000, Síða 41

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
SUNNUDAGUR 7. MAÍ 2000 41
HERMANN
DANÍELSSON
OG SIGURRÓS
*

GUÐMUNDSDOTTIR
+ Hermann Daní-
elsson fæddist á
Gafli í Víðidal í V-
Húnavatnssýslu 11.
júní 1906. Hann lést
á Hrafnistu í
Reykjavík aðfara-
nótt laugardagsins
29. apríl síðastlið-
inn. Hann var sonur
Daníels Gestssonar
og Valgerðar Níels-
dóttur, en ólst upp
hjá Ólínu Ólafs-
dóttur og Jóni
Brandssyni bónda á
Tannastöðum í
Hrútafirði. Sigurrós Guðmunds-
dóttir fæddist í Gilhaga í Hrúta-
firði 16. nóvember 1914. Hún
lést 1. mars 1997. Foreldrar
hennar voru Ragnheiður Guð-
björg Sigurðardóttir frá Junk-
aragerði í Höfnum og Guðmund-
ur Þórðarson frá Grænumýr-
artungu.
Hermann og Sigurrós gengu í
hjónaband 20. janúar 1937 og
þau eignuðust fjögur börn, sem
öll eru á lífi.
Utför Sigurrósar fór fram 7.
mars 1997 en útför Hermanns
fer fram frá Áskirkju á morgun,
mánudaginn 8. maí, og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
eru þau enn hjá okkur, bara á ann-
an hátt en áður.
Við vorum mjög lánsöm að fá að
kynnast afa og ömmu meðan þau
höfðu góða heilsu. Það huggar okk-
ur í sorg okkar að við vitum að nú
hefur Guð bundið enda á þjáningar
þeirra og fært þau saman á ný, eftir
þriggja ára aðskilnað.
Ó, þig, minn Drottinn, ég þrátt við prísa
og þína miskunn hverri sál.
í>eim öllum veginn vilt þú vísa,
sem vita og reyna að leið er hál.
Þú veikum gefur vörn og lið.
Þú veitir öllum himnafrið.
Lát þú minn anda þroskast
og þræða rétta braut,
sem liggur beint til lífsins
og léttir hveija þraut.
Send þú mér kraft ef sorgir,
migsækjaviljaheim,
að byggja háar borgir
og byrgja mig í þeim.
(Hermann Daníelsson.)
Við biðjum Guð að varðveita þau
og þökkum fyrir þær minningar
sem við eigum um þau. Blessuð sé
minning þeirra.
Einar Jón, Hermann Dan
og Heiða Hraunberg.
Nú hafið þið bæði haldið burt,
horfm einsog sól um nótt.
En af hverju voruð þið ekki um kjurt?
Undarlegt hvað allt verður hljótt.
Með örfáum orðum langar okkur
að minnast Hermanns afa og Rósu
ömmu.
Við fengum ávallt hlýjar móttök-
ur hjá þeim. Amma var fljót að búa
til pönnukökur og efna til veislu í
hvert skipti sem við heimsóttum
þau og afi var snöggur að setjast
við orgelið og spila fyrir okkur. Þau
virtust alltaf hafa tíma fyrir okkur
og gætum við rifjað upp ótal
ánægjustundir sem við áttum með
þeim.
Einhvern veginn höfðum við
ímyndað okkur að afi og amma yrðu
alltaf hér hjá okkur. Og vissulega
En hjá ykkur tekur nú annað við,
upphaf í nýjum heimi.
Oft ég hugsa, hvar eruð þið,
aldrei ég ykkur gleymi.
Takk fyrir samverustundirnar,
amma og afi.
Hlynur Þór.
GRÉTAR DALHOFF
MAGNÚSSON

4
+ Grétar Dalhoff
Magnússon
fæddist _ í Vetleifs-
holti, Ásahreppi í
Rangárvallasýslu, 1.
nóvember 1930.
Hann lést á hjúkrun-
arheimilinu Eir í
Grafarvogi 26. apríl
síðastliðinn og fór
útför hans fram frá
Dómkirkjunni 4.
maí.
Vorið heilsaði ungum
stúdentsefnum eftir
langa setu á hörðum
bekkjum Menntaskólans í Reykjavík.
Læriféðrum voru færðar þakkir, þó
að flestir fögnuðu að þurfa ekki aftur
að sitja undir látínuþulum og reiknik-
únstum. Dimission, upplestrarfrí,
stúdentspróf og misjafnar einkunnir
liðu hjá sem í draumi, en þar kom að
Pálmi rektor afhenti skírteini á sal.
Hundrað hvítar húfur höfnuðu á jafn-
mörgum kollum fulíum vona og vænt-
inga til lífsins sem beið úti í sól og
vori. Síst þurfti Grétar M. Dalhoff,
dúx máladeildar á stúdentsprófi 1952,
að vera óánægður vegna einkunna,
enda var skólaferill hans óslitin sigur-
ganga frá upphafi. Þeir sigrar unnust
þrátt íyrir skerta sjón, sem hefði orð-
ið flestum illfær hindrun. Einbeittur
vilji, staðföst ástundun, góðar gáfur
og frábært minni urðu mótvægi dapr-
ar sjónar á öllum hans ferli. Þessir
eiginleikar styrktu hann til glæsUegs
námsárangurs í Háskóla Islands þar
sem hann lauk BA prófi bæði í þýsku
og ensku.
Að háskólanámi loknu starfaði
Grétar við þá deild Landsbanka ís-
lands sem hafði eftirlit með gjaldeyr-
ismálum íslendinga. Þjóðsagan segir
að vegna sjóndepurðar hafi Grétar
lagt allar skýrslur um innflutning og
útflutning á minnið svo að hægt var
að nálgast gögnin með sama hraða og
tíðkast á tölvuöld. Hvort heldur þessi
saga er rétt eða röng varð ég margoft
vitni að ótrúlegu minni Grétars og
skipti þá ekki máh hvort um var að
ræða fróðleik um bókmenntir, tónUst,
ættartengsl fólks eða nánast hvað
sem var. En örlögin voru Grétari ekki
hUðholl. Þar kom að
veik augu urðu fyrir
áfalli og sjónin hvarf að
fullu. Grétar fékk starf
sem símavörður hjá
Seðlabanka Islands og
gengdi því til loka
starfsævinnar.
Á barnsaldri naut
Grétar þeirrar gæfu að
fá tilsögn í tónUst. Enda
þótt kennslan hafi ekki
jafnast á við það, sem
böm og ungUngar geta
notið nú á dögum, varð
tónUst og tónUstariðkun
Grétari sú hugsvölun
sem bætti að nokkra missi lífsgæða,
sem heilbrigð sjón á þátt í að veita.
Meðan döpur sjón entist til að lesa
nótur safnaði Grétar miklum forða
tónUstar í minnisbanka. Þegar sjónin
hvarf að fullu gat hann gengið í þenn-
an sjóð og spilað á orgel eða píanó
langar lagasyrpur. Þessi kunnátta og
hæfni varð Grétari drjúgt veganesti
til virkrar þátttöku í samtökum bind-
indismanna og í Blindrafélaginu.
Hann var eftirsóttur undirleikaii við
söng bæði á samkomum bama og
fuUorðinna, en þátttaka í þessum fé-
lögum veitti honum mikla ánægju.
Tengsl sem myndast á mótunarár-
um unglinga í menntaskóla fyrnast
seint. Grétar varð tíður gestur og
heimiUsvinur. Börnum og bamabörn-
um vai’ð hann tákn staðfestu í sí-
breytilegum heimi, en vakti um leið
virðingu þeirra fyrir sálarstyrk og
æðruleysi þess, sem á við fótlun að
stríða. Það verður seint fullþakkað.
Aðstandendum Grétars sendum við
samúðarkveðjur.
Guðmundur E. Sigvaldason.
Þegar vinur minn, Grétar Dalhoff,
er allur minnist ég fyrst af öllu hve
trygglyndur hann var. Þótt stundum
Uði langur tími milli funda okkar,
stundum mánuðir og ár, var það sem
örstund ein þegar við hittumst á ný.
Grétar virtist alltaf vita glögg skil á
högum mínum og minna. Hann vissi
hvar böm mín voru stödd í námi og
starfi og aldrei kom honum á óvart
hvað ég var að fást við hverju sinni.
Einn góðan veðurdag bankaði hann
upp á, heilsaði með spaugsyrði á vör-
um, rataði að píanóinu og tónlistin
flóði um húsið. Væri ég á landinu
brást ekki að Grétar hringdi á að-
fangadag og gamlársdag og ekki
heldur gleymdi hann afmæUsdegi
mínum.
Grétar var mikiU námsmaður og
lauk öllum prófum með ágætum.
Prúður var hann í umgengni og
óáleitinn. Hann missti fóður sinn ung-
ur og kvaðst ekkert eiga nema góðar
minningar um hann. Móðir hans var
yndisleg kona og umvafði einkason
sinn ást og hlýju sem veitti honum ör-
yggi og sjálfstraust alla tíð.
Um langa hríð var Grétar alblind-
ur en fór þó allra sinna ferða með
hvíta stafinn. Stundum var sem hann
hefði meira fyrir stafni en margir
þeir sem alsjáandi voru. Hann tók
mikinn þátt í starfi BUndrafélagsins
og bindindishreyfingarmnar og spil-
aði oft á samkomum þessara félaga. I
sumarleyfum heimsótti hann vinafólk
fyrir austan fjaU, fór í sumardvöl við
Vestmannsvatn og kunni margt fróð-
legt að segja af ferðum sínum. Grétar
lét ekki sjónleysið draga úr sér kjark
til að lifa fjölbreyttu félagslífi og
vinna að málum sem hann taldi tU
góðs.
Stundum var sem Grétar hefði
þann hæfileika að sjá bUndur gegnum
holt og hæðir, svo vel fylgdist hann
með öllu sem var að gerast, hvort
heldur var í þjóðfélaginu eða meðal
vina hans og kunningja. Hann hafði
einarðar skoðanir á mönnum og mál-
efnum og var róttækur af eðUsávísun
og hélt fram jafnrétti og mannúð sem
þeim gUdum sem samfélaginu bæri
öðrum fremur að hafa í heiðri.
Tónlistin var Grétari mikils virði.
Hann hlustaði á alls konar tónlist og
spilaði sjálfur á píanó og orgel.
Fylgdist hann ekki síst náið með
kirkjuorgelum og útskýrði fyrir leik-
manni sérkenni hinna ýmsu orgela í
kirkjunum á landinu, bæði gömlum
og nýjum. Hann kunni Uka skil á
organistunum íslensku og ræddi um
hvað hverjum og einum væri best
gefið.
Tómlegt er þegar gamlir skólafé-
lagar hverfa úr hópnum. Minningar
um gott fólk halda þó áfram að vera
hluti af þeim sem eftir lifa þar til síð-
ustu slög klukkunnar glymja. Grétar
Dalhof skilur eftir minningar um góð-
an dreng og tryggan félaga.
Haraldur Ólafsson.
ALDARMINNING
MATTHILDUR
ÍSLEIFSDÓTTIR
í DAG, 7. maí 2000,
eru liðin hundrað ár
frá fæðingu Matthildar
Isleifsdóttur, föður-
ömmu minnar. Hún
var mikils metin kona í
Vestmannaeyjum á
fyrri hluta aldarinnar.
Matthildur ísleifs-
dóttir var fædd í
Kirkjubæ í Vest-
mannaeyjum. Kirkju-
bæirnir eru einn söguf-
rægasti staður
Eyjanna en hurfu und-
ir hraun í gosinu 1973.
Guðjón Armann
Eyjólfsson skólastjóri segir í bók-
inni Vestmannaeyjar, byggð og eld-
gos: „Túnin að Kirkjubæ, sem
teygðu sig upp eftir hlíðum Helga-
fells, hvanngræn að vori, bleik af
hánni á miðsumri, voru prýði
Heimaeyjar og var ákaflega fallegt
að sjá heim til Kirkjubæjar af hafi.“
Matthildur var dóttir hjónanna Is-
leifs Guðnasonar bónda í Kirkjubæ
og konu hans Sigurlaugar Guðmun-
dsdóttur. ísleifur var ættaður úr
Landeyjum og má rekja ísleifsnafn-
ið á áum hans þar aftur á öndverða
18. öld að minnsta kosti. Sigurlaug
var frá Fossi á Síðu, dótturdóttir
séra Páls prófasts og þjóðfundar-
manns í Hörgsdal Pálssonar, en
kona hans hét Matthildur Teitsdótt-
ir. Sigurlaug Guðmundsdóttir var
góðum gáfum gædd. Hún var víðles-
in og átti gott bókasafn.
Matthildur ólst upp í Kirkjubæ
með systkinum sínum, Regínu, sem
dó ung, og Ólafi, skipstjóra, en kona
hans var Una Helgadóttir frá Stein-
um í Vestmannaeyjum. Hlaut Matt-
hildur skólagöngu sína í Eyjum.
Matthildur giftist 17. jánúar 1920
Páli Oddgeirssyni, kaupmanni og
útgerðarmanni í Vestmannaeyjum,
og var hjónaband þeirra ástríkt. Páll
var sonur séra Oddgeirs Guðmun-
dsens á Ofanleiti sem var prestur
Eyjamanna í hálfan fjórða áratug
við mikinn orðstír. Móðir Páls var
Anna Guðmundsdóttir prófasts í
Arnarbæli í Ölfusi Einarssonar
Johnsens en hann var bræðrungur
við Jón Sigurðsson. Páll Oddgeirs-
son var fæddur í Kálfholti í Holtum
5. júní 1888. Hann var kunnur at-
hafnamaður í Eyjum á sinni tíð og
tók Matthildur virkan þátt í dag-
legri önn og umsvifum manns síns.
Hann rak verslun í stórhýsi sem
hann reisti við Bárugötu og gerði út
bátana Herjólf og Heimaklett. Páll
var hugsjónamaður sem stóð fyrir
að reist væri minnismerki við
Landakirkju eftir Guðmund Einars-
son frá Miðdal um þá sem farist hafa
af slysförum í Eyjum. Páll beitti sér
mjög fyrir jarðrækt og landgræðslu
í Vestmannaeyjum. Páll Oddgeirs-
son var höfðinglegur maður svo að
til var tekið. Hann lést í Reykjavík
24. júní 1971.
Þeim Matthildi og Páli varð fimm
barna auðið. Þau vora Richard, f.
1920, d. 1994, framkvæmdastjóri,
ísleifur f. 1922, d. 1996, verslunar-
maður, kvæntist Ágústu Jóhanns-
dóttur, synir þeirra era þrír og
greinarhöfundur þar á meðal, Odd-
geir, f. 1923, fasteignasali í Los Ang-
eles, Anna Regína, f. 1928, giftist
Hermanni Þorbjarnar-
syni loftskeytamanni
og áttu þau fimm böm,
og Bergljót, f. 1933,
gift Tryggva Georgs-
syni múrarameistara á
Ákureyri og eiga þau
þrjú börn. Auk þess
átti Páll soninn Rúdólf,
viðskiptafræðing, og
lét Matthildur sér annt
um hann.
Matthildur og Páll
bjuggu í Miðgarði,
reisulegu húsi viðfr'
Vestmannabraut, sem
Sigurlaug móðir Matt-
hildar lét byggja. Þar átti fjölskyld-
an fagurt og menningarlegt heimili.
Sumarbústaður þeirra stóð á
Breiðabakka í Vestmannaeyjum og
þar áttu þau góðar stundir. Naut
Páll þar atorku og krafta sona sinna
við jarðræktarstörf.
Matthildur ísleifsdóttir var glæsi-
leg kona og mikilhæf. Hún bar mikla
persónu, var örlát og gestrisin. Hún
var hefðarkona í sjón og raun. Þessa
lýsingu á Matthildi hefi ég frá móð-
ur minni sem kynntist henni ung.
Matthildur hafði mætur á sálmi
séra Matthíasar sem hefst á ljóðlín-
unni Kom heitur til míns hjarta,*
blærinn blíði! Síðasta erindið hljóð-
ar svo:
Ég fagna þó; ég þekki hvað er merkast,
og þykist sjá hvað drjúgast er og sterkast,
að það, sem vinnur, það er ást og blíða.
Haf þökk míns hjarta, sumargyðjan fríða!
Matthildur ísleifsdóttir lést í
Vestmannaeyjum 29. ágúst 1945,
langt um aldur fram. Var fráfall
hennar eiginmanni og börnum
þungbær missir og var hún harm-
dauði öllum Eyjamönnum. Fluttist
Páll til Reykjavíkur fljótlega eftir^'
andlát hennar og bjó þar síðan.
Matthildur ísleifsdóttir á sterk ítök
í hugum afkomenda sinna og er
minning hennar umvafin ástúð og
hlýju.
Olafur Isleifsson.
OSWALDS
sim.551 3485
ÞJONUSTA ALLAN
SÓLARHRINGINN
\I)AI.S I R/l. l I 41» • 101 RI.YKJAVIK
l.IKKIS IUVINNUS K)1A
Í-YVINDAR ÁRNASONAR
Vesturhlíð 2
Fossvogi
Sími 551 1266
www.utfor.is
Þegar andlát
ber að höndum
Önnumst alla þætti útfararinnar.
Við Útfararstofu kirkjugarð-
anna starfa nú 14 manns
með áratuga reynslu við
útfaraþjónustu. Stærsta
útfararþjónusta landsins
með þjónustu allan
^ V sólarhringinn.
Prestur
Kistulagning
Kirkja
Legstaður
Kistur og krossar
Sálmaskrá
Val á tónlistafólki
Kistuskreytingar
Dánarvottorð
Erfidrykkja
* ^
UTFARARSTOFA
KIRKJUGARÐANNA EHF.