Skírnir - 01.01.1900, Blaðsíða 44
44
Bretaveldi.
veldinu, gætu verið kennarar embættismanna-efna landsins. Kom }>að
fljótt í ljðs á þinginu, að þrátt fyrir klerkasinna og hervaldssinna hafði
meðhaldsmönnum stjórnarinnar á þingi fjölgað. — Einna merkasti við-
burður ársins á Frakklandi var in mikla alþjóðasýning. Þó að þröngt
væri um hana og þó að Bretar tæki tiltölulega mjög lítinn þátt í henni
og vitjnðu liennar miklu minna en vænta hefði mátt, þá tókst þð sýning-
in öllum vonum fremur, og meir en 47 millíónir aðgöngubílæta voru not-
uð; en bílæti höfðu seld verið löngu fyrir fram, alls 65 milíónir, og sást
á því, að 17 milíónir bílæta höfðu aldrei verið notaðar; mun það nokkuð
hafa stafað af því, að skrílblöð og skrípablöð frakknesk svívirtu mjög
Viktoríu drotningu í myndum og máli, og forðaðist því mikill hluti Breta
sýninguna og hafa Frakkar án efa farið á mis við stórkostlegar tokjur
fyrir þessa skuld.
Bretayeldi.
Frá ófriðnum í Afríku er sagt í Búaþœtti og af viðskiftum Breta og
Sínverja er sagt í Sínaveldisþœtti.
Þingi var slitið 8. Ágöst og var í ræðu drottningarinnar ekki minst
á þingrof og ekki mintuBt ráðgjafarnir heldur á þingrof næstu vikur þar
á eftír. En 17. Sept. var þingið alt í einn rofið og boðað til nýrrakosn-
inga. Um þetta leyti fylti stjórnin landið með lygafréttum úr Afríku,
því að aðrar fréttir en þær, er hún og hennar máltól vildu flytja, gátu
eigi þaðan borist; hún sá um það. Þjóðinni var gefið í skyn, að nú
mætti styrjöldin heita á enda kljáð og yrði nú farið að senda meginher-
inn heim; annað væri ekki eftir en að ákveða, hversu friðuð yrði löndin,
er Bretar hefði „lagt undir sig“, og hversu þeim skyldi Btjórna. Kvaðst
stjórnin vænta þess, að fyrir þessu myndi þjóðin trúa sér — sér, sem
hefði lagt þessi miklu lönd undir Bretaveldi í sigursælu stríði. Frjáls-
lynda flokkinn taldi hún tóma landráðamenn og hvert atkvæði, sem möan-
um af þeim flokki væri greitt, það væri greitt til að espa Búa til mót-
þrða og óhlýðni. Holmingur manna af frjálslynda fiokknum voru hvorki
hráir né soðnir og þar á meðal flokksforinginn sjálfur, Campbell-Banner-
iman; en nokkur hluti flokksins með þá Harcourt og Morley í broddifylk-
ngar gekk ein art fram gegn stjórninni og hélt fram inum fornu skoð-
unum flokksins. En þeirra liði fækkaði mjög við kosningarnar ; það var
sem kjósendur væri viti sínu firðir sem ólmir blóðhundar. Afli stjórnar-
nnar óx og meiri hlnti hennar á þinginu varð 6 atkvæðum raeiri on áð-