Skírnir - 01.12.1916, Síða 32

.363
Edda i kveðskap fyr og nfi.
[Skirnir
þýða ekki annað en »menn« alment, og er hvorki átt
.sérstaklega við hermenn né sjómenn né auðmenn.
Hið mikla og merka kvæði Einars prests Skúlasonar
um Olaf konung Haraldsson, það er Geisli heitir og hann
íiutti í Kristskirkjunni í Þrándheimi (1153) í viðurvist
þriggja konunga, þeirra bræðranna Eysteins, Sigurðar og
Inga, erkibiskups og fjölda fólks, er með sama markinu
brent, að því er tekur til kenninganna, t. d.: a u ð f i n n-
.andi = maður; (blindr) auðar njótr = (blindur)
maður; orms landa á r r = maður; au ðar b e i ð i r,
.hodda brjótr og málma stríðir um ungan
mann, er úr var skorin tungan.
í Jónsvísum Kolbeins Tumasonar (f 1208) er Jón
postuli kallaður særir sundhyrs; díks dagrenn-
i r; s u n d s s ó 1 a r s n a r d e i 1 a n d i, og hefir þó aldrei
verið orð gert á því, að Jóhannes postuli hafi verið auð-
ugur af gæðum þessa heims og hafi haft af miklu að taka,
til að miðla af öðrum, þótt viljann hafi ekki vantað.
Gull og silfur áttu postularnir ekki.
Árið 1208 var kveðin vísa sú, er þessi er fyrri helm-
ingur hennar:
Víst eru farnir flestir
fálu hests et mesta,
þótt lýðir böl biði,
bræðendr at harðræðum.
'Þ. e.: Víst eru flestir bræðendr fálu hests
farnir et mesta at harðræðum, þótt lýðir
bíði böl; fála, tröllkona; fálu hestr, úlfur;
fálu hests bræðendr, þeir, sem veita úlfi bráð,
hermannskenning, og á ekki illa við, þegar litið er á til-
efni visunnar (Bisk. I. 6fi0), og skáldið er að kvarta yfir
þvi, að hugur og dugur sé þrotinn, er til harðræða komi
æða stórræða eða herfara, og hér varð að beita hernaði,
æf duga skyldi. Hermannskenningin á þvi ekki illa við
j raun réttri, en hún er ekki vel valin, þar sem átt er
yið íslendinga, því að úlfar hafa aldrei verið á íslandi,