Skírnir - 01.12.1916, Page 108

444
Ritfregnir.
[Skirnir
manna og bent á það í brjefaskiftunum, sem helst einkennir þá
báða. Þar er og stutt ifirlit ifir œfi Asgeirs Jónssonar, sem lengi
var skrifari Þormóðar.
Ifir hrjfuð að tala er ótgáfa beggja binda ágætlega af hendi
leist, eins og við var að búast af útgefandanum. Prentvillur eru
fátíðar, og þær sem eru er oftast hægt að lesa í málið. Meinlegust
af þeim, sem jeg hef tekið eftir, er prentvillan í A.M., Embedsskr,
bls. I19 »morfaderens« firir: morbroderetis.
B. M. Ó.
íslenzk mannanöfn. Lög, nefndarálit og nafnaskrár. Gefin
út að tilhlutun Stjórnarráðs íslands samkv. lögttm nr. 41, 10. nóv.
1913. Rvík 1915.
Mér er ljúft að dæma um þetta litla rit. Kjarni þess er
sptottinn upp af grein sem ég ritaði í Skírni fyrir 8 árum, þar
sem fyrst komu fram rækilegar tillögur um íslenzk ættarnofn. En
annars hefir nefndin farið langt út yfir það svið; hún hefir fjölgað
reglunum, svo að úrvalið yrði auðugra.
Stjórnarráð Islands hefir verið heppið í valinu á þessari nefnd.
Því að nefndin hefir afrekað tvent sem þurfti með: hún hefir valið
smekklega og valið djarflega. Hún hefir tekið mjúkum og við-
kvæmum höndum á málinu. Þennan litla hluta þess hefir hún far-
ið með eins og siðaðan ungling, hún hefir ekki sært líkama hans,
hún hefir skorið hár hans.
Það sem gerir þó þetta litla rit verðmætast, er rökfærsla nefnd-
arinnar að nafnavalinu. 011 framför var í upphafi synd, og rökfærsla
nefndarinnar er það sem gerir synd hennar að framför. Yið hverja
nýja reglu er hér svo berlega synt, að það nafna-lögmál sem nefnd-
in vill skapa á alskylt við íslenzka tungu, á ekki skyldara við neitt
annað mál, og lætur málinu í engu misboðið. Þetta þrent er nóg.
En þetta þrent er ekki alt. Það sem fullkomnar kerfið er, að eftir
hverri reglu þess rná skapa smekkvís og fögur nöfn. Þess vegna
er það kerfið, eins og það er rökstutt, og ekki nafnavalið sjálft,-
sem hefir orðið verðmætasti þáttur af starfi nefndarinnar. Hór tek
ég tíu dæmi, hvert úr sinni reglu kerfisins:
Agnars Melnes
Báron Mývaz
Borgum Nafdal
Eyfer Snæstar
Hvarfan Vermann.