Skírnir - 01.12.1916, Side 90

-426
Dómaskipun í fornöld.
[Skírnir
e i n n dómanda, því að annars hefði átt að standa »d ó m -
endr sína«. Þessu er jeg alveg samdóma, aukin heldur
sem sama stendur tvisvar. En ef nú þetta er »ótvírætt«
— þá skil jeg ekki betur en alt sé »klappað og klárt«.
Mjer er ekki unt að skilja áframhaldið hjá hr. E. A. »En
þó er hann eigi úrslitastaður« — segir hann. Hjer rekst
hvað á annað. Ef staðurinn er »ótviræður« — og það
hygg jeg, hann sje — þá er hann einmitt »úrslitastaður«.
Grágás ákveður, að »(goði skal) kveða á í hvern dóm
hann nefnir«. Hjerum segir hr. E. A., að þetta ákvæði
hafl verið óþarfl, því hafl um einn ákveðinn dóm verið
að ræða, var það vitanlegt, hver hann var. En hjer
gleymir hr. E. A., að þetta og þessu lík ákvæði koma
þráfaldlega fyrir og þess kraflst að dómur eða menn
s k y 1 d u nefndir, þótt enginn vafi gæti verið um það,
hver væri meintur. Sú viðbára er því með öllu inark-
laus. Það þarf ekki annað en t. d. benda á, að við
griðamál og trygða skyldu málsaðilar nefndir á nafn, og
þó vissu allir, hverjir þeir voru. Þessi nákvæma nafn-
greiníng og ákvæði heyra beinlínis til formi (formalismus)
hinna fornu laga.
Hr. E. A. getur svo um >orðtök [svo í fleirt.] í Grá-
gás«, er bendi á að goði hafl nefnt í fleiri dóma en einn,
og vísar til eins staðar (eru til fleiri?, og hverjir eru
þeir þá?); »at því vætti . . at ek spyr þik (o: goðann,
er kvaddur er tylftarkviðar) at því . . .*) ef þú hefir goð-
orð fulfc, at þú nefnir dóma fulla með«. Hjer þarf alls
ekki að vera átt við fleiri f j ó r ð ú n g s-dóma en einn;
fleirt. hjer getur eins vel þýtt mörg mál í sama dómi eða
dóma ár eftir ár (því sami goðinn var vitanlega goði
mörg ár í senn, svo að segja ævilangt eða við því mátti
búast að minsta kosti). Þetta er ekki annað en alment
orðatiltæki. Það er víst, að þessi eini staður er ofveill
grundvöllur.
*) Hjer stendur: „ok nefna goðann“ — en var eiginlega nokkur
„þ ö rf“ á því?